Landsstýrið herðir tiltøkini aftur

Ferðist ikki til onnur lond uttan so at tað er alneyðugt, og haldið tveir metrar frástøðu í almenna rúminum, eru millum annað boðini. Matstovur og skeinkistøð skulu lata aftur klokkan 22

Bárður á Steig Nielsen, løgmaður (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

”Vit hava staðið saman og ansað eftir hvørjum øðrum. Tí hevur gingist væl at byrgt fyri ótálmaðari smittuspjaðing í samfelagnum. Tamarhald er á smittustøðuni í løtuni, men støðan er framvegis álvarsom. Smittutølini tær seinastu vikurnar vísa greitt, at smittan ger um seg her heima. Tað er eitt frambrot, at vit í næstu viku byrja at koppseta eldri og heilsuveik fólk. Eg havi góðar vónir um, at vit við samanhaldi, áliti og áhaldni fara at vinna stríðið ímóti koronu”, sigur løgmaður Bárður á Steig Nielsen.

Landsstýrið, landslæknin og farsóttarnevndin fylgja neyvt við smittustøðuni og gongdini í okkara grannalondum.

Nógv verður tosað um nýggj koronufrábregði, sum eru sera smittsom. Landsstýrið tekur hesi nýggju frábregði í størsta álvara, hóast tey enn ikki er staðfest í Føroyum, tí tey kunnu føra við sær, at heilsuverk Føroya kemur undir eitt so stórt trýst, at tað kann standa á at viðgera koronusjúklingar og aðrar sjúklingar. Øll positiv koronukanningarúrslit vera greinað, fyri at vita, um talan er um nýggj frábregði. Nýtt frábregði ger av álvara um seg í Onglandi, og er eisini staðfest í Danmark og fleiri øðrum londum.

Landsstýrið hevur viðgjørt koronustøðuna, og er til reiðar at brúka onnur amboð, um ein versnandi smittustøða krevur tað.

Tað er sera týdningarmikið at hava í huga, at tað er atferðin hjá tí einstaka, sum er avgerandi fyri at fyribyrgja smittuútbreiðslu.

Høvuðstilmælini eru:

• Ferðist ikki til onnur lond uttan so, at tað er alneyðugt.
• Eftir komu frá útlondum eiga ferðafólk at fara beint í heimauppihald, til tey hava fingið negativt úrslit av kanningini sætta dag.
• Verið í størstan mun bara saman við teimum nærmastu og teimum, sum tú plagar at vera saman við. Avmarkið talið av sosialum sambondum.
• Haldið tykkum frá at savnast í óskipaðum bólkum við fleiri enn 20 fólkum.
• Haldið tveir metrar frástøðu í almenna rúminum.

Matstovur og skeinkistøð
Landsstýrið hevur avgjørt, at matstovur og skeinkistøð skulu lata aftur kl. 22.00 til og við 17. januar.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 07. Jan 2021

Skeinkistøð í vanda fyri at fara av knóranum

Nú skulu skeinkistøð aftur stongja klokkan 22. Kemur ikki betri hjálp frá landinum, eru fleiri sum helst noyðast at gevast, sigur barreigari

(Mynd: Visualhunt)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Boðini frá landsstýrinum um, at skeinkistøðini næstu 14 dagarnar heldur ikki sleppa at hava opið longur enn klokkan 22, vóru steinur oman á byrðu.

- Nú hava vit øll fyrireikað okkum at hava opið aftur, og so koma boðini í dag um at tað kunnu vit ikki, sigur Sunneva Háberg Eysturstein, sum eigur skeinkistøðini Sirkus og Landskrona, við Kringvarpið.

Tað stendur illa til hjá summum, sigur hon.

- Tað eru partar av skeinkistøðunum, sum eru í svárari kreppu. Vit hava fingið hjálparpakkar í 2020, men hjálpin, sum varð veitt tá, varð veitt út frá, at tað ikki fór at vera so leingi. Men nú blívur tað við, sigur Sunneva Háberg Eysturstein.

Summi skeinkistøð hava mist so mikið nógv seinasta árið, at um ikki betri hjálp kemur, mugu tey snara lyklinum. Fyritøkur í náttarlívinum hava eina afturgongd frá 40 prosentum og upp í 100 prosent, sigur hon.

- Vit hava gjørt greitt fyri politiska myndugleikanum at hjálparpakki trý ikki er nøktandi. Hann dekkar ein part av okkara útreiðslum, og hevur einki við inntøkur at gera. Inntøkur, sum ikki eru har longur.

- Livigrundarlagið er skrikt undan summum av okkum, og vandi er fyri at fleiri mugu stongja, um ikki betri hjálp kemur, sigur Sunneva Háberg Eysturstein við Dag og viku.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 07. Jan 2021

Nólsoyar Páll uppaftur og støðga samanleggingarætlanum

Býráðsmeirilutin í høvuðsstaðnum komandi fýra árini hevur lagt sínar ætlanir fram

(Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Higartil liggja ætlaninar hjá nývalda býráðsmeirilutanum í Tórshavnar kommunu í høvuðsheitum á einum yvirskipaðum støði.

Týsdagin varð drúgva samgonguavtalan hjá Javnaðar- og Sambandsflokkinum í Tórshavnar býráð, “Býráðið fyri borgaran”, løgd fram fyri fjølmiðlunum.

Ikki so nógvar konkretar ætlanir verða nevndar í avtaluni, sum heldur seg á tí meira yvirskipaða, tí økini skulu kannast og lýsast fyrst, sum býráðspolitikararnir orðaðu seg.

Men okkurt konkret var tó at frætta.

Eitt nú, at “Nólsoyar Páll skal ikki goymast burtur – hann skal setast uppaftur beinanvegin”, varð sagt av bæði borgar- og varaborgarstjóra. Akkurát hvussu og hvar tað verður gjørt, varð ikki sagt beinleiðis, men tað verður í Vágsbotni onkrastaðni.

Eitt annað rættiliga konkret mál var, at “samráðingarnar við IRF um samanlegging støðga frá í dag at rokna!”.

Tað var Heðin Mortensen, borgarstjóri, sum var so bastandur í síni útsøgn. Hann segði, at ætlanin er framhaldandi at søkja samstarv við kommunurnar í IRF um loysnir á økinum við burturkasti. Men tað verður ikki talan um samanlegging, sum undanfarna býráðssamgonga hevur lagt upp til.

Í hesum sambandi varð upplýst, at núverandi brennistøð á Hjalla megnar at koyra víðari fram til 2030 og tí skulu fyrireikingar til nýggja brennistøð gerast samstundis sum arbeitt verður víðari við ætlanum um meira endurnýtslu og aðrar umskipanum á økinum.

Standmyndin hjá Hans Paula Olsen av Nólsoyar Páll varð flutt burtur av torginum í Vágsbotni fyri at geva pláss fyri eini skoytibreyt, sum - tá saman um kom - ikki varð sett upp í Vágsbotni kortini (Savnsmynd: Sverri Egholm)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 05. Jan 2021

Nógvar ætlanir fyri komandi býráðsskeið

Sambært nýggja meirilutanum, skal nógv gerast fyri at lyfta støðið hjá høvuðsstaðarkommununi uppaftur

Býráðsmeirilutin frá vinstru Kári Johansen, form. í vinnunevndini, Kristianna Winther-Poulsen, forkv. í eldranevndini, Heðin Mortensen, borgarstjóri og form. í fíggjarnevndini, Annfinn Brekkstein, varaborgarstjóri og form. í mentanarnevndini, Tróndur Sigurðsson, form. í byggi- og býarskipanarnevndini, Súna Mørk, forkv. í trivnaðarnevndini og Bjørg Dam, forkv. í umhvørvisnevndini

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Nærvera við borgaran, størri gjøgnumskygni í umsitingini og ein styrktan sosialan politikk í Tórshavnar kommunu. Hetta eru nøkur av lyftunum, sum nýggi býráðsmeirilutin við Javnaðarflokkinum og Sambandsflokkinum lovar.

Fyrrapartin týsdagin kallaði meirilutin til tíðindafundar í býráðssalinum á Vaglinum at greiða frá ætlanunum hjá meirilutanum, sum tók við á nýggjárinum.

Fleiri broytingar verða, eitt nú skipanarliga. Eitt nú er skúlaøkið ikki longur eitt mentamál umsitingarliga, men kemur at liggja undir trivnaðarnevndini. Hetta tí arbeiðsøkið hjá mentanarnevndini er vorðið í so rúgvusmikið.

Eisini er ætlanin at skilja vinnunevndina sundur aftur, so at virksemið í Tórshavnar havn aftur kemur í eina serstaka havnanevnd.

Samgonguskjalið er orðaríkt og drúgt. Møguleiki er at lesa tað í fullum líki á lesarin.fo: Býráðið fyri borgaran

Fleiri fíggingarmøguleikar
Ætlanirnar eru nógvar og tað lýsir gjøgnum skjalið, at meirilutin so at siga er sinnaður at gera tað betri á øllum økjum, tí alt ov lítið er hent í setuni meðan hesi hava siti í minniluta.

Komið verður ikki inn á hvussu nógvu ætlanirnar skulu fíggjast, men Heðin Mortensen segði á tíðindafundinum í dag, at tað verða alsamt vaksandi inntøkurnar hjá kommununi, sum koma at fíggja ætlanunum.

Annars er møguleiki at taka lán ella at hækka skattin í eitt tíðarskeið, eins og fyrr hevur verið gjørt í sambandi við stórar íløgur.

Á bústaðarøkinum verður beinanvegin farið undir at fáa fleiri grundstykkir til vega í kommununi. Tróndur Sigurðsson, formaður í byggi- og býarskipanarnevndini, vísti á, at hvørki grund- ella vinnuøki eru tøk í kommununi í løtuni, og tað er ein stórur trupulleiki, sum skal loysast.

Eisini verður farið í samstarv við Bústaðir at fáa til vega fleiri leigu- og lutaíbúðir í kommununi.

Gera dagstovna- og eldraøkið attraktiv
Á dagstovnaøkinum verður lovað ein hægri normering – tað skal vera meira lokkandi at arbeiða á dagstovnaøkinum, og so skulu fleiri ansingarpláss fáast til vega.

Tórshavnar kommuna ynskir eisini fleiri tilboð á skúlaøkinum. Kommunan hevur góðar royndir við tilboðnum ‘Litir í leiki’ fyri tey listaáhugaðu børnini, og við fótbóltsskúlanum fyri tey ítróttaáhugaðu. Nú verður eitt handaligt tilboð við denti á motorlæru sett á stovn.

Á eldraøkinum verður eisini arbeitt við eini hægri normering, bæði til gagns fyri tey eldru, men eisini í stóran mun fyri at gera tað meira áhugavert at arbeiða á eldraøkinum í kommununi, tí tað er ein stór avbjóðing at fáa starvsfólk.

Stórhøll og spælihús
Á ítróttaøkinum er tað stórhøllin, eitt nú ætlað til altjóða hondbóltsdystir, sum eru ovast á skránni umframt at skapa umstøður at halda Oyggjaleikir í Føroyum.

Á frítíðarøkinum verður arbeitt ítøkiliga við einum býarhúsi fyri at geva børnum eitt trygt innanduraøki til spæl, og hinum aldursbólkunum eitt hús til ítriv og mentanarlig tilboð.

Á vinnuøkinum snýr tað seg um at finna grundøki til vinnuna, og annars at skapa góðar karmar.

Við Eysturoyartunnlinum fær Havnin nú kapping frá øðrum kommunum, og tað skal kommunan brynja seg til, hóast høvuðsstaðurin framhaldandi við søkja samstarv, eitt nú við kommunurnar við Skálafjørðin.

Endurnýtsla og veðurlagsmál
Umhvørvisøkið verður eisini uppraðfest, og fær egna deild í kommunuumsitingini. Málini á hesum øki er at styrkja eftirlitið við dálking, ganga á odda við orkusparing, skipa burturkastið betur, so at endur- og nýnýtslan økist. Og so skulu veðurlagsmál orðast fyri bæði 2030 og 2050 setast.

Kommunuætlanin skal eisini endurskoðast, og arbeitt verður aftur við miðbýarætlanini hjá undanfarna býráði.

Konkret verður sagt, at  sølutogrið í Vágsbotni skal skipast betur, so at bilaferðslan og gonguferðslan verða atskild, møguliga við eitt fylla eitt sindur út í Vágsbotni. Eisini varð sagt í dag, at Nólsoyar Páll skal reisast uppaftur onkrastaðni í økinum.

Parkeringsloysn finnast beinanvegin
Arbeitt verður við at skipa økir á bæði Argjum og í Hoyvík til savnandi virksemi, og so skal eisini finnast ein loysn á parkeringstrupulleikunum í býnum.

- Tað verði seg við parkeringshúsum og so verður møguleikin við parkeringstunnli eisini kannaður. Er rokni við at hava eina parkeringsloysn á borðinum áðrenn summar, segði Tróndur Sigurðsson, sum hevur ábyrgd á økinum.

Og so er tað afturvendandi trupulleikin við innkomuvegnum til Havnar, sum “má og skal loysast sum skjótast”.

Sambært Heðini Mortensen er ein tunnil undir Krákugjógv og yvir í Marknagil ein partur av hesi loysn, sum kommunan roknar við at gera saman við landsmyndugleikunum. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 05. Jan 2021

Kristin Michelsen framhaldandi løgtingslimur

Fær loyvi at røkja bæði borgarstjóra- og løgtingsstarvið

(Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Nývalda býráðið á Tvøroyri loyvir borgarstjóranum at halda fram við at røkja løgtingsstarvið við síðuna av borgarstjórastarvinum.

Sambært kommunustýrislógini, kann borgarstjóri ikki røkja annað borgarligt starv. Men undantak er fyri fólkavaldum starvi, um kommunustýrið loyvir hesum.

Tí skuldi nývalda býráðið á Tvøroyri í vikuni taka støðu til eina umsókn frá Kristin Michelsen um at halda fram sum løgtingslimur. Og hetta var samtykt. Javnaðarumboðini í býráðnum atkvøddu tó ímóti.

Kristin Michelsen er valdur í løgtingið sum einasta umboð fyri Sjálvstýri.

Til kommunuvalið í november stillaði hann upp á einum felagslista, og gjørdist fyrstvaldur í býráðið, og varð eisini afturvaldur sum borgarstjóri. Felagslistin hevur einsamallur meiriluta í kommunustýrinum á Tvøroyri.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 05. Jan 2021

Heðin Mortensen nýggjur formaður í Kommunufelagnum

Stýrið í Kommunufelagnum hevur skipað seg – Tórbjørn Jacobsen er næstformaður

Heðin Mortensen, borgarstjóri í Tórshavnar kommunu (Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Heðin Mortensen, borgarstjóri í Tórshavnar kommunu, er nýggjur formaður í Kommunufelagnum, og Tórbjørn Jacobsen er nýggjur næstformaður. Tað er greitt, eftir stýrisfundin í gjár, har nýggjur formannskapur skuldi veljast.

Dennis Holm, fyrrverandi formaðurin, kundi ikki halda fram, av tí at hann ikki longur er borgarstjóri í Vágs kommunu, og tað sama var galdandi fyri næstformanninum, Heðin Zachariassen í Sunda kommunu, sum ikki stillaði uppaftur.

13 borgarstjórar eru í stýrinum, og av teimum vórðu bert tríggir, sum kundu halda fram – Tórbjørn Jacobsen, borgarstjóri í Runavíkar kommunu, Kristin Michelsen, borgarstjóri á Tvøroyri, og Pauli Trónd Petersen, borgarstjóri í Vestmanna.

Formansskapurin verður valdur yvir tvey ár, og Heðin Mortensen hevur áður verið formaður í Kommunufelagnum.

Torbjørn Jacobsen, næstformaður, og Heðin Mortensen, formaður (Mynd: Ólavur Frederiksen / Faroephoto)

Í nývalda stýrinum, sum fer at hava sín fyrsta regluliga fund 15. januar, sita hesi 13 umboð:

• Heðin Mortensen, Tórshavnar kommuna, formaður
• Tórbjørn Jacobsen, Runavíkar kommuna, næstformaður
• Karl H. Johansen, Klaksvíkar kommuna
• Per Martin Gregersen, Eysturkommuna
• Bjarni Prior, Vága kommuna
• Davur Juul, Fuglafjarðar kommuna.
• Jógvan Kruse, Sunda kommuna
• Kristin Michelsen, Tvøroyrar kommuna
• Bjarni Johansen, Vágs kommuna
• Pauli T. Petersen, Vestmanna kommuna
• Jóanis Lisberg, Fámjins kommuna
• Súni í Hjøllum, Nes kommuna
• Heri Sverrason, Sands kommuna

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 08. Jan 2021

Ógvusligt ferðsluóhapp í Syðrugøtu: Øll eru uttan fyri lívsvanda

Mett verður, at talan var um yvirháling í nógvu morgunferðsluni mikumorgunin, sum gekk galið. Óhappið skal nú kannast meira gjølla

Ferðsluóhapp var orsøk til langar bíðirøðir, men tað gekk rímiliga skjótt og væl at fáa fólk flutt á sjúkrahúsi og at fáa ferðsluna at koya aftur, sigur vaktleiðarin (Mynd: Birgir Knudsen)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Nakað áðrenn klokkan níggju mikumorgun hendi eitt ferðsluóhapp á landsvegnum við Syðrugøtu - tætt við einsamøllu húsini ið standa oman fyri vegin.

Sambært vaktleiðaranum á løgreglustøðini var talan helst um eina yvirháling í nógvu morgunferðsluni, sum gekk galið. Løgreglan hevur eina góða fatan av, hvat hendi, men tað skal kannast ordliga. 

Tríggir bilar vóru íblandaðir. Í fyrstu syftu vóru tað tveir, ið rendu saman, og síðani "kom ein uppí". Vakleiðarin sigur, at allir bilarnir fóru í knús.

Neyðugt var at klippa fólk úr tveimum av bilunum. Trý fólk vórðu flutt á Landssjúkrahúsið við politieskortu. Tey hava fingið skaða, men tað var ikki lívshættisligt, upplýsir løgreglan. Ein fjórði persónur fór sjálvur til kanningar.

Og ferðsluóhappið skal eisini kannast nærri, tá tað er so álvarsligt. Vaktleiðarin upplýsir, at bilarnir, ella vrakini, eru nú hjá Akstovuni. Har verður hugt eftir, um alt er í lagi við til dømis bremsum, og um nakað tekniskt var galið við bilunum. Hetta fer at taka nakrar dagar.

Ferðsluóhappið var orsøk til langar bíðirøðir, og eina løtu varð ferðslan leidd gjøgnum bygdavegin í Syðrugøtu. Men sambært vakthavandi gekk tað skjótt og væl við tilbúgvingini. Sjúkrabilar komu úr bæði Klaksvík og Havn, eins og onnur neyðsendarakfør, og sum sagt var politieskorta til Havnar.

Hetta var sjálvandi ígjøgnum Eysturoyartunnilin, og vaktleiðarin sigur, at nýggi tunnilin veruliga kom til sín rætt í hesum førinum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 06. Jan 2021

Eingin doyði í føroysku ferðsluni í fjør

Hetta er aðru ferð uppá trý ár. Talið av ferðsluóhappum við fólkaskaða hevur tey seinastu árini ligið um tey tretivu

 

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Í 2018 doyði eingin persónur í ferðsluni í Føroyum. Tað vóru gleðistíðindi, og tað var nakað heilt serligt: Hetta var ikki bert fyrstu ferð í øldini, men fyrstu ferð í yvir 50 ár.

2020 gjørdist aftur eitt "null-ár". Ráðið fyri Ferðslutrygd boðar frá, at hóast øll tølini ikki frá 2020 eru liðug viðgjørd enn, og at eitt heilt endaligt tal av ferðsuóhappum ikki kann staðfestast, so er greitt, at eingin lat lív í ferðsluni í Føroyum í fjør. Tó eru framvegis nógv óhapp, sum hava fólkaskaða við sær - tað hevur seinastu tíggju árini liðið á umleið 30 á hvørjum ári.

- Hóast tað framhaldandi henda ferðsluóhapp við fólkaskaða, vísa tey lágu tølini at áhaldandi og miðvísa arbeiðið at betra um ferðslutrygdina gevur úrslit.

Ráðið fyri Ferðslutrygd skrivar, at um aldarskiftið vóru áleið 60 ferðsluóhapp við fólkaskaða um árið, men tað hendi ein stór broyting, millum annað tá promillumarkið varð broytt.

Nú snýr tað seg um at fáa talið uppaftur longur niður, men RFF skrivar, at av tí at tølini fyri ferðsluóhapp í Føroyum nú eru so lág, er trupult hugleiða so nógv út frá einstøkum hendingum, og hvat skal til fyri at fyribyrgja teimum, men at ein væl skipað skaðakanning eskal setast í verk, har allar álvarsligar ferðsluvanlukkur í Føroyum skulu kannast.

Ráðið fryi Ferðslutrygd kemur eisini inn á, at korona helst hevur ávirkað ferðsluna. Bæði í tann mun, at færri kilometrar vóru koyrir, men eisini at bilførarar kundu koyra skjótar, tí færri bilar vóru á vegnum - løgregland tók eisini nógvar bilførarar, ið koyrdu alt, alt ov skjótt. Í Noreg høvdu tey metlágt tal av deyðum í ferðsluni, 95. Tað eru 13 færri enn árið fyri, og tað er samstundis fyrstu ferð síðani 1947, at talið er lægri enn 100.

Tað er politiið, ið skrásetir ferðsluóhappini. Øll tølini verður helst tøkt einaferð í vár.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 05. Jan 2021

Vit keyptu nógv meira í 2020

Vit hava keypt meira mat og húsbúnað meðan korona hevur herjað

(Savnsmynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Føroyingar hava keypt meira mat og húsbúnað undir koronatíðini.

Hetta er nú prógvað av hagtølum. Hagstovan hevur júst kunngjørt hagtøl fyri hvat føroysku húsarhaldini hava brúkt hesa seinastu tíðina, og tølini vísa ein stóran vøkstur á umsetninginum fyri ‘matvørur og alkoholfríar drykkjuvørur’ og ‘húsbúnað og húsarhaldsútgerð’.

Umsetningurin er øktur við 15 prosentum samanborið við sama ársfjórðing í 2019. Umsetningurin fyri ‘klædnavørur og fótbúnað’ vaks 6 prosent.

Føroysku húsarhaldini hava keypt munandi meiri av vanligum gerandisvørum í øðrum og triðja ársfjórðingi í fjør, samanborið við somu ársfjórðingarnar í 2019.

Tekin eru harvið um, at nýtslumøguleikin og keypihugurin ikki hava latið seg ávirka neiliga í tíðini við koronu - heldur hinvegin hava handlar innan smásølu havt úr at gera, skrivar hagstova.fo.

Fyri vørubólkin ‘mat og alkoholfríar drykkjuvørur’ hevur vøksturin í umsetningi verið óvanliga stórur tríggjar teir fyrstu ársfjórðingarnar í fjør, samanborið við somu ársfjórðingar árið fyri. Prísir á mati og alkoholfríum drykkjuvørum eru í miðal øktir 1,6 prosent frá 3. ársfjórðingi í 2019 til 3. ársfjórðing í fjør. Verður hædd tikin fyri hesum, er mongdin av seldum mati og drykkjuvørum økt við 14 prosentum.

Samanborin við ‘mat og drykkjuvørur’, hevur vøksturin í sølu av ‘klædnavørum og fótbúnaði’ ikki verið eins stórur í tíðini við koronu. Fyri hendan vørubólkin var umsetningurin í 3. ársfjórðingi í fjør góð 6 prosent størri í mun 3. ársfjórðing í 2019. Prísurin á ‘klæðum og fótbúnaði’ vaks 5 prosent frá 3. ársfjórðingi í 2019 til 3. ársfjórðing í fjør. Um hædd verður tikin fyri hesum prísvøkstri, var mongdin av seldum ‘klæðum og fótbúnaði’ nærum tann sama í árligu samanberingini.

Fyri vørubólkin ‘húsbúnað og húsarhaldsútgerð’ var umsetningurin í 3. ársfjórðingi í fjør so nógv sum 15 prosent størri í mun til 3. ársfjórðing í 2019. Allur hesin vøksturin stendst av vøkstri í seldum mongdum, tí prísurin á hesum vørum var mest sum óbroyttur hetta tíðarskeiðið, skrivar Hagstovan. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 07. Jan 2021

Ford mest seldi bilur í 2020

358 bilar av slagnum Ford komu á føroysku vegirnar í fjør. Tilsamans færri nýggj akfør vóru skrásett í mun til 2019

(Mynd: P/F Wenzel)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Tilsamans 1.877 nýggj akfør vórðu skrásett í 2020. Hetta er 343 færri enn í 2019, og orsøkin skal síggjast í, at Føroyar í vár fóru niður í ferð, og keypihugurin av bilum minkaði.

Kortini tykist hann nú hava tikið dik á seg aftur. Í desember 2020 vóru 139 nýggj akfør skrásett í mun til 120 árið fyri.

Mest seldi bilurin í ár er Ford. Sambært hagtølunum hjá Akstovuni komu 358 Fordbilar á føroysku vegirnar í 2020, meðan tað vórðu skrásett 310 nýggj akfør av slagnum Volkswagen. Toytota er triðmest seldi bilur við 263 skrásetingum.

Á topp-10 listanum yvir mest seldu bilmerki sæst eisini Brenderup, sum er slag av viðfestisvognum.

Mest seldu bilmerki 2020
1. Ford (358 akfør)
2. Volkswagen (310 akfør)
3. Toyota (263 akfør)
4. Renault (211 akfør)
5. Kia (186 akfør)
6. Volvo (143 akfør)
7. Mercedes-Benz (142 akfør)
8. Brenderup (121 akfør)
9. Nissan (110 akfør)
10. Citroën (98 akfør)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. Jan 2021

Ferðslan í Vágatunnlinum minkaði við 17 prosentum

Flogferðslan hevur als ikki verið sum vanligt, og hetta sæst aftur. Ferðslan í Norðoyatunnilin var eisini minni samanborið við 2019, men talan var bert um smá tvey prosent. Hetta er fyrstu ferð, at ferðslan er minkandi í undirsjóvartunlunum

Ferðslan til og frá flogvøllin var als ikki á sama støði sum vanligt orsakað av koronu

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Ferðslan í Vágatunnlinum varð í 2020, sum so mangt annað, ávirkað av koronu. 784.674 akfør koyrdu ígjøgnum í mun til 952.300 árið fyri. Tað er ein ein minking á 17,6 prosent, vísa tøl sum VP hevur fingið fatur á.

At flogferðslan als ikki var tann sama, saman við at fólk í pørtum av árinum hava arbeitt heimanfrá, skúlagongd ikki hevur verið fysisk o.s.fr, er uttan iva størsti parturin av orsøkini.

Ferðslan í Norðoyatunnlinum minkaði eisini: Frá 1.308.519 akførum í 2019 til 1.284.544. Hetta er tó ikki meira enn ein minking á 1,8 prosent.

Ferðslan í Norðoyatunlinum var í fjør 63,7 prosent, meira enn hon var í Vágatunlinum.

Hetta er fyrstu ferð, síðani tunlarnir lótu upp, í ávikavist 2002 og 2006, er ferðslan annars økt á hvørjum ári.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 06. Jan 2021

Waag umboðar nú Hyundai í Føroyum

18 bilar av hesum bilamerkinum vórðu semdir í Føroyum í fjør

 

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Nú verður tað bilasølan Waag, sum umboðar koreanska bilamerkið Hyundai í Føroyum. Hyundai legst sostatt afturat bilamerkjunum Renauld, Dacia og Mercedes-Benz, sum bilasølan umboðar frammanundan.

Higartil hevur Hyundai bilamerkið verið umboðað av bilasøluni Norðbil á Oyggjarvegnum.

Hyundai hevur eitt breitt úrvæl av bilum – frá tí minsta Hyundai i10 til tann stóra Hyundai Santa Fe. Fleiri av bilunum fáast bæði við bensin/diesel motori og við eitt nú el, plugin hybrid og brintmotori.

Ein heilt nýggjur og sera spennandi Hyundai Tucson er júst nú komin á marknaðin, og verður hesin eisini at fáa hjá Waag í næstum.

Sum nakað serligt hava allir Hyundai bilar fimm ára fabriksgaranti – uttan kilometur avmarking. Harumframt veitir Hyundai fimm ára lakkgaranti og 12 ára rustgaranti, skrivar Waag í tíðindaskrivi. Øll viðurskifti viðvíkjandi yvirtøkuni verða væntandi klár um mánaðarskiftið januar/februar, men longu nú ber til at ogna sær Hyundai bil frá Waag.

Sambært júst dagførdu hagtølunum hjá Hagstovuni, vórðu 18 bilar av merkinum Hyundai seldir í fjør, fimm ‘Kona Kauai’, fýra ‘I10’, tríggir ‘I30’ og tríggir ‘Kona’, tveir ‘Ioniq’ og ‘I30’-vøruvognur.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 04. Jan 2021

Nordcar nýggjan eigara og stjóra

Palli Skorheim hevur keypt meirilutan í Nordcar, sum millum annað selur BMW og Fiat

Palli Skorheim

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Palli Skorheim hevur keypt meirilutan í Nordcar, og er samstundis settur sum nýggjur stjóri í felagnum.

- Vit hava arbeitt fram ímóti hesi loysnini í eina tíð, og tí eru vit fegnir um, at vit nú eru komin á mál, sigur fráfarandi stjórin, Gordon Rajani, í tíðindaskrivi.

- Eg eri spentur upp á at seta meg við róðrið í Nordcar, sigur Palli Skorheim, sum seinastu seks árini hevur verið fíggjarleiðari í NN Holding samtakinum.

- Hetta er ein spennandi møguleiki, sum eg eri takksamur fyri at hava fingið frá fyrrverandi eigarunum. Nordcar selir merkini BMW, MINI, Fiat Professional, Fiat, Jeep, Alfa Romeo og elbilarnar frá Maxus. Umframt bilar selir Nordcar eisini motorsúklur frá BMW og Harley Davidson. Harumframt er verkstaðið eisini góðkent til Honda. Hesi merkini standa øll fyri dygd, og við fantastisku starvsfólkunum hjá Nordcar, verður málið hjá mær at selja dygarbilar fyri kappingarførar prísir, umframt at veita bestu tænastuna til øll okkara viðskiftafólk.

Palli Skorheim, sum byrjar sum stjóri í Nordcar í dag, sigur at øll eru altíð vælkomin inn á gólvið til ein kaffimunn og eitt bilprát, verður sagt.

(Savnsmynd: Sverri Egholm)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 05. Jan 2021

Fyrsti føroyingur deyður við koronu

Var innlagdur við aðrari álvarsligari sjúku enn korona. Hann var fluttur á koronudeildina stutt fyri jól, og andaðist í týsdagin. Talan er um ein 68 ára gamlan mann

(Savnsmynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Ein sjúklingur við koronu andaðist á Landssjúkrahúsinum týsdagin 5. januar. Hetta er fyrsta andlát við koronu, sum er skrásett í Føroyum.

Talan er um 68 ára gamlan mann, sum fyrst í desember varð innlagdur á Landssjúkrahúsinum við aðrari álvarsligari sjúku enn koronu. Hann varð fluttur á koronudeildina stutt fyri jól. 

Læknastjórin á Landssjúkrahúsinum kann ikki avvísa, at sjúklingurin er smittaður á landssjúkrahúsinum. Tað segði Tummas í Garði vil útvarpið hjá Kringvarpinum í vikuni.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 06. Jan 2021

Fara nú undir at koppseta eldri og veik

Kaj Leo Holm Johannesen, landsstýrismaður, broytir koppsetingarætlanina

Kaj Leo Holm Johannesen (Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Landsstýrismaðurin við heilsumálum broytir nú koppsetingarætlanina, so at tað verður møguleiki at koppseta eldri og heilsuveik fólk longu frá í komandi viku.

Tað boðar Kaj Leo Holm Johannessen, landsstýrismaður við heilsumálum frá.

- Nú gongur tað tvær ferðir so skjótt at koppseta fyri koronu, sum tað upprunaliga var roknað við, og tí verður farið undir at koppseta eldri og heilsuveik fólk longu í næstu viku.

Koppsetingarætlanin er nú broytt soleiðis, at tað ikki longur er neyðugt eisini at goyma ein skamt til næsta koppsetingarumfar, so hvørt sum føroyingar verða koppsettir fyri koronu.

Tað merkir, at tað nú gongur meira enn tvær ferðir so skjótt at koppseta í Føroyum, enn tað upprunaliga var roknað við.

Næsta sending kemur í næstu viku
Tí verður farið undir at koppseta eldri og heilsuveik fólk longu í næstu viku, tá næsti kassin av Tozinameran-vaksinuni hjá Pfizer/BioNTech kemur til landið.

Nærri kunning um, hvussu fólk fáa boð um koppsetingina, kemur í næstu viku, sigur Heilsumálaráðið.

Byrjað varð við koppseting av heilsu- og røktarstarvsfólki í fremstu røð – tey í størst smittuvanda – samsvarandi koppsetingarætlanini hjá vaksinubólkinum. Og í heilsuverkinum eru tey ivaleys um, at hetta hevur verið ein skynsamur og rættur leistur.

Hugsanin aftan fyri hesa raðfestingina er, at við at koppseta heilsustarvsfólk í fremstu røð fyrst, verður ein ringur lagdur um tey veikastu fólkini, sum tískil eisini verða betur vard, til tey sjálv kunnu koppsetast. Og tað er hesin parturin av koppsetingarætlanini – stig 2 – sum nú kann byrja longu í næstu viku.

Meira í gløsunum
Pfizer/BioNTech mælir til, at koppsett verður aftur tríggjar vikur eftir fyrstu koppsetingina við teirra vaksinu. Og av tí at tað í fyrstani valdaði óvissa um, hvussu støðug veitingin fór at verða, varð lagt upp fyri hesum við at goyma ein skamt til næsta umfar, hvørja ferð koppsett var.

Men nú hevur landsapotekarin fingið vissu fyri, at vaksina altíð verður tøk til næsta koppsetingarumfar, og tí er ikki longur neyðugt at goyma skamtar til tað endamálið.

Harafturat hevur tað víst seg at vera væl meira í vaksinugløsunum enn tað, sum Pfizer/BioNTech hevði upplýst. Hetta merkir, at tað í hvørjum kassa er nóg mikið av vaksinu til gott 1.200 fólk og ikki 975, sum upprunaliga mett.

Soleiðis sær Stig 2 í koppsetingarætlanini út

Ætlanin fyri koppsetingini í stig 2 sær soleiðis út:

1. Fólk á ellis- og røktarheimum ella øðrum røktarbústaði.
2. Fólk í serligum vanda fyri at gerast álvarsliga sjúk, verða tey smittað við koronu. Hetta kunnu vera fólk, ið hava aðrar álvarsligar sjúkur, ið verða viðgjørdar á sjúkrahúsi. Sjúklingarnir verða valdir út í samráð við teir sjúkrahúslæknar, sum hava ábyrgdina av viðgerðini. Eisini fer at standa avvarðandi, sum hesir sjúklingar eru serliga bundnir at, í boði at verða koppsett.
3. Fólk, ið hava fylt 65 ár, ið fáa persónliga røkt og hjálp við tí praktiska.
4. Fólk, ið hava fylt 85 ár.

Starvsfólk í útvaldum pørtum av almenna geiranum, sum eru í serligum vanda fyri at verða smittað, ella sum hava serliga ábyrgd. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 07. Jan 2021

- Fyrra prikið gevur eina verju á áleið 90 prosent

Tað sigur Shahin Gaini, yvirlækni í infektiónsmedisini, við Kringvarpið. Ymiskt bendir á, at í Føroyum, eins og í øðrum londum, er ætlanin broytt, so at seinni skamturin til hvønn einstakan ikki verður givin fyrr enn seks vikur eftir tann fyrra

Shahin Gaini sigur, at fyrsta prikið hevur stóran virkna - heilt upp til 90 prosent. Við seinna prikinum kann ein vera yvir 95 prosent vísur, í mun til ikka at fáa koronu (Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Upprunaliga var koppsetingarætlanin í Føroyum tann, at umleið helmingurin av skamtunum av koronakoppsetingunum skuldu goymast, so at hvør einstakur fór at fáa seinna prikið tvær til tríggjar vikur eftir tað fyrra, men nú er fokus á, at nýta tað sum ein fær.  

Lars Fodgaard Møller, landslækni, sigur við Kringvarpið, at tað er sannlíkt, at bíðitíðin millum prikini verður áleið tvífalt so long sum ætlað, og Shahin Gaini, yvirlækni í infektiónsmedisini, segði í Degi & Viku í týskvøldið, at tað gevur meining at bíða. Hetta so at fleiri kunnu fáa fyrsta prikið - tað letur seg gera, tí tað er so effektivt.

- Fyrra "vaksinan" gevur eina trygd á áleið 90 prosent, sum so kemur upp um 95 prosent seinnu ferð ein hevur fingið vaksinu, sigur Shahin Gaini.

Í Stórabretlandi verða heili tólv vikur ímillum prikini. Hetta tí at trýstið á sjúkrahúsverkið er so stórt, og at tað er so stórur tørvur á koppingarevni. Stjórin í Sunhedsstyrelsen, Søren Brostrøm, sigur, at fyrsta prikið gevur stóra trygd, og at tað er vísindalig prógv fyri, at seinna prikið er effektivt, hóast tað kemur so seint. Pfizer og BioNTech, ið hava framleitt eitt koppsetingarevni saman, hava annars sátt iva um hetta. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 06. Jan 2021

Heilsustýrið mælir til at bíða við øðrum priki

Hetta fyri at fáa so nógv koppsett sum gjørligt. Framleiðararnir ávara móti avgerðini

Søren Brostrøm, stjóri í danska heilsustýrinum (Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Danska heilsustýrið mælir nú til, at lata tað ganga upp í seks vikur millum fyrsta og annað prik av koronavaksinuni.

Tað sigur stjórin í Syndhedsstyrelsen, Søren Brostrøm, sambært Ritzau.

- Vit hava saman við heilivágsstýrinum hugt í skjalprógvini fyri bæði Pfizer og Moderna-vaksinuni.

- Og her síggja vit, at tað kann ganga upp í seks vikur millum prikini, og tað fara vit nú at skriva í okkara dagførdu leiðreglur, sigur Søren Brostrøm.

Hetta verður gjørt fyri at fáa so nógv fólk, sum gjørligt, koppsett her at byrja við, viðgongur hann.

Sambært Brostrøm eru nóg mikið av prógvum fyri, at koppsetingin virkar líka so væl, um bíðað verður í seks vikur við aðru koppseting.

Higartil hevur tilmælið verið, at tað skuldi ganga tríggjar vikur millum fyrsta og annað prik fyri at tryggja so góða verju móti koronavirus sum gjørligt.

Eftir fráboðanina hjá Søren Brostrøm í donskum miðlum, hava BioNTech og Pfizer ávarað um, at tey ikki hava haldgóð prógv fyri, at teirra vaksina gevur fulla verju móti covid-19 um bíðað verður í seks vikur við aðru koppseting, skrivar Reuters. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 04. Jan 2021

Pfizer: Koppingarevnið riggar eisini móti bretska slagnum av korona

Pfizer og BioNtech hava gjørt kanningar við 16 ymiskum úrbregðum, og higartil hava tey ikki sæð nakrar týðiligar broytingar

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Fyritøkurnar Pfizer og BioNtech hava kannað, hvussu koppingarevni teirra riggar móti øðrum nýggjum úrbregðum av koronavirus, m.a. slagið, sum varð funnið í Stórabretlandi, og sum nú hevur spreitt seg til nógv onnur lond. Higartil vísa úrslitini, at koppingarevnið eisini riggar móti hesum.

Phil Dormitzer, ein av leiðandi granskarunum innan koppingarevni hjá Pfizer, sigur, at tey hava gjørt kanningar við 16 ymiskum úrbregðum, og higartil hava tey ikki sæð nakrar týðiligar broytingar.

Hetta merkir tó ikki, at eitt nýtt úrbregði, sum verður funnið seinni, ikki kann hava ávirkan, leggur hann afturat.

Kanningarnar við bretska slagnum av koronavirus eru gjørdar við blóði frá menniskjum, sum hava fingið koppingarevnið.

Úrbregðið N501Y, sum m.a. finst í bretska slagnum av korona, er eisini funnið í Suðurafrika. Hetta úrbregðið verður mett at vera meira smittandi.

Nýggja suðurafrikanska slagið av koronavirus inniheldur eisini eitt annað úrbregði, E484K, og enn er ógreitt, hvørja ávirkan tað hevur á koppingarevnið. Hetta ætlar Pfizer nú at kanna, skrivar Ritzau.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 08. Jan 2021

Moderna-vaksinan góðkend í ES

Danmark roknar við at fáa fyrstu skamtirnar í komandi viku

(Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Føroyar og onnur lond í Evropa kunnu rokna við betri atgongd til koronavaksinu í komandi døgum.

ES-nevndin hevur góðkent koppingarheilivágin frá fyritøkuna Moderna. Tað upplýsti ES-nevndarforkvinnan, Ursula von der Leyen, mikudagin.

Sostatt er heilivágurin góðkendur at brúkast í øllum ES-londum, herundir Føroyum eisini, eins og heilivágurin frá Pfizer og BioNTech, sum hevur verið brúktur í eina tíð.

- Hetta merkir, at okkara mest týðandi vápn í stríðnum móti virusinum nú verður sterkari. Við avtaluni við Moderna kunnu vit tryggja tríggjar milliónir danir, segði danski heilsumálaráðharrin, Magnus Heunicke, í eini fráboðan.

Føroyar hava, sum kunnugt, atgongd til ein lutfalsligan part av vaksinunum, sum Danmark fær.

Fyrsta sending av vaksinum frá Moderna kemur væntandi til Danmarkar í næstu viku, upplýsir Statens Serum Institut, sambært Ritzau. Í fyrstu atløgu verður talan um 5.000 skamtar.

Vaksinan frá Moderna er lættari at handfara, tí hon skal ikki koymast í 70 kuldastigum eins og vaksinan frá Pfizer/BioNTech.

- Vaksinurnar hava sama virkna, men Moderna er lættari at handfara. Hetta merkir, at hon kann koma út har tað ikki eru frystarar, sum klára 70 minusstig. Hon kann tí brúkast heima hjá fólki, til dømis, sigur stjórin fyri danska heilivágsstýrið, Thomas Senderovitz, við dr.dk.

Báðar hesar vaksinurnar byggja á nýggju sonevndu mRNA-tøknina. Tær brúka eina genetiska kotu frá einum proteini, ið liggur á útsíðuni á koronavirusinum.

Sambært Thomas Senderovitz, er vaksinan hjá Moderna eins trygg og hin vaksinan. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 07. Jan 2021

Riggar ikki beinanvegin: Vórðu smittað eftir koppseting

Koppingarevnið riggar ikki frá tí løtu, tað verður sproytað inn, og tað riggar best, tá mann hevur fingið seinnu koppsetingina, sigur danskur professari

Mynd: Ólavur Frederiksen

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Í Danmark eru fleiri starvsfólk og búfólk á einum røktarheimi í Aarhus vorðin smittað við covid-19, eftir at tey eru vorðin koppsett.

Sambært Jens Lundgren, professara í ígerðarsjúkum, er ein einføld orsøk til hetta.

Koppingarevnið byrjar fyrst at rigga tvær vikur eftir, persónurin er vorðin koppsettur, og tað verður ikki 95 prosent effektivt, fyrr enn viðkomandi hevur fingið seinnu koppsetingina.

– Koppingarevnið riggar ikki frá tí løtu, tað verður sproytað inn. Tað merkir tó ikki, at tað ikki riggar at koppseta, sigur Jens Lundgren við TV2.

Jens Lundgren mælir til, at mann sær seg sjálvan sum óvardan móti smittuni tær fyrstu vikurnar, eftir mann er vorðin koppsettur. Inntil tá er enn vandi fyri, at mann kann verða smittaður við covid-19 eins og tey, ið ikki eru vorðin koppsett.

Danska Sundhedsstyrelsen hevur eisini mælt til, at fólk, sum hava havt covid-19 bíða við at verða koppsett til ein mánað eftir, at tey eru staðfest frísk. Hetta kann gerast trupult, tá seinna koppsetingin eisini skal gevast innan fyri seks vikur, ásannar Jens Lundgren.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 08. Jan 2021

Pfizer stuðlar Thetis við nýggjari kanning av føroyskum børnum

Tað snýr seg um koppseting av børnum í aldrinum 0 til 7 ár. Heilivágsfyritøkan Pfizer hevur játtað 700.000 krónur til føroysku fyritøkuna. Kanningin fer í gongd í komandi mánaða, og eftir ætlan vera 1000 børn við í kanningini

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Heilivágsfyritøkan Pfizer hevur játtað 700.000 krónur til eina nýggja kanning av koppsetanini av føroyskum børnum. Kanningarstovan Thetis stendur fyri kanningini, sum byggir á arbeiðið hjá Maritu Debess Magnussen, phD og øðrum frá 2018.

Granskingarverkætlanin hevur til endamáls at kanna um børn í aldrinum 0 til 7 ár, sum ganga á føroyskum dagstovnum, eru fongd av streptokokkus pneumoniae. Føroysk børn eru koppsett móti streptokokkus pneumoniae í 12 ár, men kanningin hjá Phd kanningini hjá Maritu Debess Magnussen frá 2018 bendir á, at koppsetingin ikki tekur við tí einu serotypuni av teimum 13. Koppsetingin verjir móti lungnabruna, oyrastingum, meningitis og øðrum sjúkum.

Nýggja granskingarverkætlanin skal finna út av um koppsetingin, sum verður latin børnum í 3, 5 og 12 mánaðar aldri er nóg virkin. Serliga verður hugt at um neyðugt er at broyta koppsetingina til fleiri serotypur enn tær 13, sum eru í koppsetingini í dag. Ein serotypa er ein variatión av teimum bakterium, sum hava sjúku við sær.

Í øðrum lagi verður kannað, um vit í Føroyum hava færri tilburðir av invasive pneumoniae aftaná koppseting í 12 ár og hvørjar serotypur eru atvoldin til invasive pneumoniae. Invasive merkir tá bakteriur koma í blóðið og onnur støð í kroppinum.

Marita Debess Magnussen verður vegleiðari hjá einum post.doc lesandi, sum verður sett/ur at loysa uppgávuna. Søkt verður eisini um stuðul frá Granskingarráðnum, umframt at Thetis eisini fíggjar ein part av uppgávuni.

Frambrot fyri Thetis
Fyri Thetis hevur avtalan við Pfizer og nýggja granskingarverkætlanin við sær, at Thetis leggur afturat sínum granskingarførleikum. Saman við viðurkendum granskarum í Íslandi, á Landspitalinum í Reykjavík og á Háskola Islands, hevur Thetis eina aktiva gransking í Føroyum og til gagns fyri føroyingar.

Pfizer framleiðir vaksinuna fyri streptokokkus pneumoniae, og fyri Thetis er tað ein álitisváttan at kunna samstarva við framleiðaran um at betra um eina so týðandi vaksinu fyri føroysk børn.

Granskingarverkætlanin fer eftir ætlan í gongd í februar 2021. Kannað verður eisini í 2022 og 2023 - í mars mánaði. Eftir ætlan taka 1000 børn lut í kanningini.

Úrslitið verður tøkt í 2023 móti ársenda.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 06. Jan 2021

Nema samstarvar nú við Stokholm um innbúgv

Felagið Byggitilfar og Nema hava stovnað nýtt partafelag - Pf. Stokholm - ið framyvir fer at umboða allar teir kendu góðskuveitararnar, ið Nema og Stockholm umboða í dag

Gudny Langgaard, stjóri í Nema og Balli Mohr, stjóri í Byggitilfar

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Nema, sum í nógv ár hevur verið veitari av skrivstovuinnbúgvi til stórar og smáar verkætlanir, fer nú at samstarva við við felagið Byggitilfar, ið rekur handilin Stokholm á Hoydalsvegnum í Havn.

Byggitilfar og Nema hava stovnað nýtt partafelag - Pf. Stokholm - ið framyvir fer at umboða allar teir kendu góðskuveitararnar, ið Nema og Stokholm umboða í dag. Felagið fer at taka sær av allari sølu og tænastu til viðskiftafólk hjá Nema og Stokholm av innbúgvi.

Savnaða virksemið verður rikið undir navninum Pf. Stokholm.

Sostatt byrjar eitt nýtt og spennandi samstarv millum tveir sterkar veitarar innan innbúgv á føroyska marknaðinum, við tí endamáli at styrkja um tænastuna og vøruúrvalið.

Pf. Stokholm fer at húsast á Hoydalsvegi 8 í Tórshavn, í kendu handilshølunum hjá Gunnari Stokholm.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 07. Jan 2021

Jógvan Isaksen selur best

Rit & Rák hevur gjørt ein topplista yvir best seldu bøkurnar í 2020

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Tað stendur væl til við bókasølu í Føroyum. Handilin Rit & Rák í Sølumiðstøðini í Havn hevur nú gjørt søluna fyri árið 2020 upp, og kann staðfesta, at sølan av bókum vaks heili tíggju prosent.

Listin yvir tíggju tær mest seldu bøkurnar í 2020 sær soleiðis út:

1. Paranoia - Jógvan Isaksen
2. Heimabakstur og Ítriv - Ranvá Knudsen
3. Skakandi tilburðir 15
4. Fjallanøvn í Føroyum - Eivind Weihe
5. 5 minuttir long ævintýr
6. Ein annar er gull - Sólrún Michelsen
7. Millum fjals og fjøru - Jógvan Arge
8. Sum rótskot - Marjun Syderbø Kjelnæs
9. Ein táttur er silvur - Sólrún Michelsen
10. Ketilostur, maðurin umborð og putursukurveðrar - Jóan Pauli Joensen 

Eisini er tað nevnivert at uppskriftabókin Góðaráð, eftir Jonhild Henriksen, sum upprunaliga kom út í 1997, aftur í ár gjørdist ein av best-seljandi bókunum. Góðaráð er nú komin út í seks útgávum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 07. Jan 2021

USA: Fýra fólk doyðu undir ófriði í Washington

Ein varð skotin og trý doyðu av heilsuávum

 

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Fýra fólk tilsamans doyðu undir ófriðinum uttan fyri amerikansku kongressina mikudagin. Tað upplýsir løgregluovastin í Washington D.C. sambært Bloomberg News.

Ein kvinna doyði av skotsárum, tá mótmælisfólk royndu at treingja seg inn í kongressbygningin í Washington. Kvinnan, sum verður søgd at vera svorin Trump-viðhaldsfólk doyði eftir at hon varð flutt á sjúkrahús.

Harumframt mistu trý fólk lív undir sjálvum mótmælunum. Orsøkirnar til hesi deyðsføllini verða søgd at vera trupulleikar við heilsuni. 

Mikudagin skuldi amerikanska kongressin annars, undir leiðslu av Mike Pence varaforseta, formelt góðkenna valið av demokratinum Joe Biden til nýggjan forseta.

Men tinghandlingin mátti útsetast tá mótmælisfólkini brutu inn í sjálvan tjóðartingsbygningin. Varforsetin varð fluttur burtur í trygd, meðan løgreglufólk vórðu kallað til fyri at skapa frið framman fyri tingbygninginum.

Fýlst var at Donald Trump forseta, tí tað var hann, sum á einum fundi fyrr um dagin eggjaði mótmælisfólkini at fara oman Pennsylwania Avenue og yvir til Capitol Hill fyri at mótmæla tað hann kallaði "stuldurin av greiða valsigrinum".

Frá fleiri síðum varð heitt á Donald Trump um at taka orðið og fáa mótmælisfólkini at sissa seg, men ikki fyrr enn komandi forsetin, Joe Biden, hevði hildið sína røðu, sendi Trump út ein film á sosialu miðlarnar har hann heitti á fólk um at sissa seg og gera eftir boðunum hjá løgregluni.

Men í sama andadrátti helt hann fast um sínar pástandir um, at hann vann ein greiðan sigur á forsetavalinum í november, og hann rósti eisini mótmælisfólkunum fyri teirra dirvi.

Tá friður aftur var í Washington, varð kongressin kallað saman aftur fyri at gjøgnumføra formellu uppteljingina av valinum og góðkenningina av Joe Biden og Kamala Harris sum forseti og varaforseti frá 20. januar at rokna.

Óttast var fyri at Trump ikki fór at fara frá sum forseti við góðum, og at hann kundi fara at seta tiltøk í verk, sum fór at skapa ófrið. Men dagin eftir uppreistrarhendingarnar í Washington gav Trump lyfti um, at hann fór at tryggja einum friðarligum forsetaskifti.

Mótmælisfólkini trongdu seg heilt inn á skrivstovuna hjá Nancy Pelosi, forkvinnu í umboðsmannatinginum

Trump verður skuldsettur fyri at eggja til harðskap

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 07. Jan 2021

Kendur QAnon-leiðari gekk á odda

Umstrídda samansvørjingarrørslan var sjónlig undir ófriðinum á Capitol Hill mikudagin

(Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Ein kendur leiðarir frá umstríddu mótmælisrørsluni QAnon hevði ein sjónligan leiklut, tá amerikanska kongressin mikudagin varð hersett av viðhaldsfólki hjá Donald Trump.

Tað skrivar miðilin Business Insider.

Talan er um 32 ára gamla Jake Angeli, eisini kendur sum "Q Shaman".

Undir ófriðinum sást hann fleiri ferð ganga runt í kongressini við eini megafon, meðan myndir vórðu tiknar av honum. Hann sást eisini peika og siga mótmælisfólkum hvat tey skuldu gera.

Angeli, ið er kendur fyri at bera reyða, hvíta og bláa andlitsmáling og hjálm við hornum, er vorðin ein kend persónligheit í samansvørjingarrørsluni.

Sambært miðlinum The Arizona Republic hevur hann javnan verið at sæð í sambandi við høgravend mótmæli í Arizona.

Business Insider skrivar eisini, at "Q Shaman" er ein av fleiri figurum í QAnon, ið hugkveikja og ávirka limirnar í rørsluni.

Síggja Trump sum frelsaran
QAnon er eitt samansvørjingarástøði, sum hevur fingið lív saman við koronafarsóttini.

Limirnir í rørsluni síggja Donald Trump, forseta, sum eitt slag av frelsara, ið skal bjarga USA.

Men sambært rørsluni, er eitt heimsumfatandi úrvalslið av pedofilum, sum arbeiðir ímóti hesum. Úrvalsliðið stendur fyri handli við menniskjum, og hevur ætlanir um at koyra forsetan frá.

Amerikanska samveldisløgreglan, FBI, hevur lýst QAnon sum ein møgulig innlendis yvirgangshóttan.

Sambært Business Insider, hevur Donald Trump, síðan hann tapti forsetavalið móti Joe Biden, fingið fleiri av sínum søgum um valsvik beinleiðis frá hesi samansvørjingarrørsluni.

Miðilin skrivar eisini, at fleiri limir í QAnon skrivaðu á sosialu miðlunum mikudagin, at dagurin var ein stórur dagur og kallaðu hann byrjanin til borgarakríggið. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 07. Jan 2021

Skriðulopið í Gjerdum: Hava mist vónina um at finna fólk á lívi

- Seinastu vikuna hava vit gjørt alt fyri at bjarga mannalívum, men vit síggja, at tey sum vit hava funnið eru deyð skjótt, sigur politovastin Ida Melbo Øystese. Trý fólk eru framvegis saknað

 

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

30. desember gjørdist ein lagnudagur hjá í norska býnum Ask í Gjerdum kommunu, nakað norðanfyri Oslo. 

Mánamorgunin var støðan tann, at sjey lík vóru funnin, og tað er hon framvegis. 

- Seinastu vikuna hava vit gjørt alt fyri at bjarga lívum. Vit hava kannað øll øki, ið ein kundi hugsa sær, at har kundi onkur verið á lívi. Vit síggja eisini, at tey sum eru deyð, er deyð skjótt eftir hendingina. Hóast vit hava givið upp, í mun til at finna fólk á lívi, so er leitingin ikki av. Nú fara vit í eina aðru fasu, ið snýr seg um at finna øll, ið hvurvu

Hetta segði politovastin Øst politøkinum, Ida Melbo Øystese, á einum tíðindafundi týsdagin. Hon vísti samkenslu fyri teimum, ið sita eftir, og staðfesti at lagnan var tung.



Fridtjof Heyerdahl, læknaligur leiðari fyri bjargingararbeiðnum, segði eisini sambært NRK, at hetta var ein avgerð, ið var torfør at taka á einum kensluligum støði - hóast fyritreytirnar bara ikki eru til staðar, so var tað tungt at hugsa um tær tíggju lagnurnar, segði hann

Norski forsætisráðharrin, Erna Solberg, hevur á Twitter víst sína samkenslu: 

- Det er med stor sorg vi nå mottar beskjeden om at det ikke lenger er håp om å finne overlevende etter skredet i Gjerdrum. Mine tanker går til de som har mistet sine kjære. Jeg vil takke redningsmannskapene som har gjort alt de kan for å redde liv.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 06. Jan 2021

Lars Løkke farin úr Vinstra

Tað var ikki nøkur løtt avgerð, sigur fyrrverandi danski forsætisráðharrin og floksformaðurin, sum ætlar sær at vera verandi í fólkatinginum sum uttanflokkamaður

Lars Løkke Rasmussen (Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Lars Løkke Rasmussen, fyrrverandi forsætisráðharri og floksformaður í danska vinstraflokkinum, er farin úr flokkinum, sum hann hevur verið limur í seinastu 40 árini.

Hesum boðaði hann frá á Facebook beint eftir nýggjár.

Tað hevur ikki verið nøkur løtt avgerð, sigur hann, men seinastu dagarnar er hann vorðin sannførdur um, at avgerðin var tann rætta.

Her verður m.a. sipað til málið um Inger Støjberg, sum herfyri, eftir bert eitt ár sum næstforkvinna í flokkinum, fór frá.

Í september í fjør gav Lars Løkke út eina sjálvsævisøgu við heitinum "Om de fleste og det meste", og í eftirmælinum í bókini, sum hann skrivaði í summar, skrivaði hann, at hann skjótt fór at taka avgerðir um sína politisku framtíð.

Tá hann seinni varð spurdur, um hann ætlaði at stovna ein nýggjan politiskan flokk, segði hann, at tað ikki var ætlanin, tí hann helt Danmark hava nóg mikið av flokkum.

Sum nú er, verður Lars Løkke uttanflokkatingmaður, tí hóast hann er farin úr sínum flokki, ætlar hann sær ikki at fara frá sum fólkatingsmaður, sigur hann.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. Jan 2021

New York City: Talið á skottilburðum tvífaldaðist í 2020

Í 2020 øktist talið á skottilburðum í amerikanska býnum við 97 prosent í mun til árið fyri – Hinvegin er samlaða talið á brotsverkum minkað eitt vet

New York City (Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Í 2020 øktist talið á skottilburðum í amerikanska milliónabýnum New York City við 97 prosentum í mun til árið fyri. Samstundis er talið á drápsmálum økt við 45 prosentum, vísir uppgerð frá NYPD (New York Police Department), sum varð almannakunngjørd á nýggjárinum.

Frá miðskeiðis í mai til miðskeiðis í september í fjør hevði løgreglan skrásett fleiri skottilburðir í býnum enn í 2019. Talan er um 1.868 persónar tilsamans, sum vórðu raktir av skotum.

Nú ár 2020 er farið, kann NYPD staðfesta, at býurin hevur havt tilsamans 1.531 skottilburðir seinasta árið – 754 fleiri enn í 2019.

Í 2020 kannaði løgreglan eisini 462 drápsmál, sum er 143 fleiri enn í 2019. So nógvur harðskapur hevur ikki verið í býnum síðan 2006, tá 1.565 skottilburðir vórður skrásettir.

Hinvegin var talið á neyðtøkum, ránum og álopum lægri í 2020, og samlaða talið á brotsverkum var 0,9 prosent lægri í mun til árið fyri.

27. desember høvdy tey skrásett 94.314 brotsverk í býnum – 845 færri enn í 2019, skrivar Ritzau.

Sambært umboð fyri NYPD kann økta talið á skottilburðum og drápsmálum m.a. vera orsakað av eini kausjónsnýskipan, sum kom í gildi fyrst í árinum, og tí vórðu alt ov nógv fólk leyslatin uttan leyslatingargjald.

Tá covid-19 byrjaði at gera um seg, vórðu fleiri fangar eisini leyslatnir í eini roynd at sleppa undan stórum smittuútbrotum í fongslunum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. Jan 2021

Alibaba-stovnarin Jack Ma vísir seg ikki

Kinesiski vinnulívsmaðurin hevur ikki verið at sæð síðan oktober

(Savnsmynd: EPA)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Kinesarin Jack Ma – stovnarin av nethandlinum Alibaba og ein av ríkastu monnunum í Kina – hevur ikki verið at sæð seinastu tveir mánaðirnar.

Jack Ma er eftir øllum at døma horvin. Hetta hevur elvt til nógvar spekulasjónir um, hvat mann vera hent honum. Jack Ma skuldi havt luttikið í eini sjónvarpssending herfyri, men møtti aldrin upp.

The Financial Times skrivaði síðsta fríggjadag, at Ma skuldi havt luttikið sum dómari í seinasta umfari í eini afrikanskari sjónvarpssending um íverkseting. Men tey máttu finna ein annan dómara í hansara stað.

Ma hevur ikki víst seg alment síðan í oktober, tá hann var við á eini ráðstevnu í Shanghai. Her fanst hann at strongu kinesisku lóggávuni fyri vinnufyritøkur. Hetta fall ikki í góða jørð í kinesiska embætisveldinum.

Ma mælti til at broyta gamla slagið av bankum og avoldaðu tankagongdina. Stutt eftir støðgaðu kappingarmyndugleikarnir í Kina eini ætlaðari børsskráseting til 37 milliardir dollarar hjá fíggingarfelagnum Ant Groum hjá Jack Ma.

Jack Ma, sum upprunaliga var lærari í enskum, varð í 2016 kosin ríkasti maður í Asia. Í 1999 stovnaði hann Alibaba saman við 18 øðrum. Felag hansara kom á gjaldsskálan í New York í 2014. Tað var tá heimsins størsta børsskráseting.

Kinesiskir miðlar skriva ikki um Ma og hansara fráveru, og hann verður heldur ikki nevndur á sosialu miðlunum, sum verða sensureraðir av kinesisku myndugleikunum. Men á Twitter, sum er blokkerað í Kina, verður nógv spekulerað um hvat er hent við Ma.

Í Kina er Jack Ma vinnulívsmaður á sama støði sum amerikanararnir Jeff Bezos og Bill Gates, stovnararnir av ávikavist Amazon og Microsoft. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 05. Jan 2021

Hvar fór Morskranes?

Borgarar í vesturbygdunum í Sjóvar kommunu undra seg yvir skeltingina

 

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Vestantil í Sjóvar kommunu eru tríggjar bygdir, Kolbeinargjógv, Morskranes og Selatrað. Og vegurin, sum gongur frá Strondum og norðureftir á vestursíðuni av Eysturoynni, eitur Selatraðarvegur.

Á Selartraðarvegi 450 til 496 eru 12 hús. Bygdin verður kallað Morskranes.

Men hetta sýnist ikki á vegaskeltinum, sum vísir vegin til Selatraðar. Tá komið er upp úr Eysturoyartunnlinum, verður einans víst til Kolbeinargjógv og Selatraðar.

Fólk hava spurt seg fyri hjá Sjóvar kommunu hvar Morskranes bleiv av, og hava fingið at vita, at tað er stovnurin Landsverk, sum er myndugleikin, tá um skelting umræður.

Nú hevur Landsverk fingið spurningin.

Sambært nýggjastu uppteljingini hjá Hagstovuni, eru 33 fólk skrásett at búgva í Kolbeinargjógv, 28 í Morskranesi og 45 á Selatrað.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 07. Jan 2021