Meirilutin ynskir ikki flóttafólk til Føroya

Spyr.fo: Ein góður helmingur av veljarunum er ímóti, at vit taka ímóti einum lutfalsligum parti av flóttafólkum úr Afganistan

(Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

53 prosent av føroysku veljarunum halda ikki, at Føroyar skulu taka ímóti flóttafólki úr Afganistan.

Spyr.fo gjørdi týsdagin eina kanning, har 500 veljarar fingu henda spurningin: “Heldur tú, at Føroyar skulu taka ímóti okkara lutfalsliga parti av flóttafólkum úr Afganistan?”.

Bert ein knappur triðingur, 32 prosent, svaraði ja, meðan ein stórur helmingur, 53 prosent svaraði nei.

Sostatt bendir okkurt á, at Bárður á Steig Nielsen, løgmaður, og landsstýrið hava stuðul í fólkinum í síni støðutakan viðvíkjandi flóttafólkum.

Meira enn tríggir fjórðingar av veljarunum hjá samgonguflokkunum, hava somu støðutakan.

Millum andstøðuveljarar tekur ein góður triðingur, 34 prosent, undir við samgonguni, og svarar nei til spurningin, meðan 52 prosent av andstøðuveljarunum halda, at vit skulu taka ímóti flóttum úr krígsherjaða Afganistan.

Heldur hjálpa í heimlandinum
Tey 53 prosentini, sum svaraðu ‘nei’ til spurningin, fingu eisini ein uppfylgjandi spurning, nevniliga “Hví ikki?”.

Her siga tey flestu – 18 prosent – at vit heldur skulu hjálpa flóttafólkunum í heimlandi teirra, 14 prosent halda, at føroyska samfelagið er ov viðbrekið, 13 prosent halda, at vit ikki eru før fyri at veita hesum fólkum hjálp í Føroyum og 6 prosent óttast sonevndar “subkulturar”, sum var ein av grundgevingunum hjá løgmanni fyri ikki at taka ímóti flóttafólkum úr Afganistan.

Sí úrslitini í grafikkinum niðjast í greinini

76 prosent av teimum, sum siga seg atkvøða fyri samgonguflokkunum, svaraðu nei upp á spurningin um at taka flóttafólk til Føroyar. Nógv flestu av hesum – 29 prosent – siga, at vit heldur skulu hjálpa fólkunum í heimlondum teirra.

34 prosent av teimum, sum siga seg atkvøða fyri einum av flokkunum í andstøðuni, svaraðu nei upp á spurningin, men her vóru orsøkirnar meira javn býttar millum tríggjar av svarmøguleikunum, eins og tað eisini sæst á grafikkinum herundir.

Spyr.fo hevur eisini hugt eftir hvønn hugburð veljararnir hjá teimum einstøku flokkunum hava, men tá hugt verður so “langt niður” í kanningina, gerst óvissan rættiliga stór.

Men tølini vísa, at sambandsveljarar eru meira ivandi enn fólkafloksveljarar, hóast stórur meiriluti sigur nei til flóttafólk. Meirilutin av nei-sigarum í Miðflokkinum er ikki eins stórur og hjá hinum samgonguflokkunum.

Sjálvstýrisflokkurin hevur eisini ein meiriluta av veljarum, sum ikki halda, at vit skulu taka ímóti flóttafólkum.

Hinir tríggir andstøðuflokkarnir ganga inn fyri at taka ímóti flóttafólkum. Mest sannførd eru tjóðveldisveljarar, har heili 60 prosent svaraðu ja upp á spurningin. Í Framsókn svaraðu 53 prosent ja, meðan hjá Javnaðarflokkinum er tað minni enn helmingurin, 48 prosent, ið sigur ja. Hinvegin eru tað nógvir javnaðarveljarar, 18 prosent, sum ivast í spurninginum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. august 2021

Jaligar væntanir til Magnus Rasmussen

Spyr.fo: Flestu veljarar vænta, at tað fer at gagna Sambandsflokkinum, at landsstýrismaðurin varð skiftur út, vísir nýggj veljarakanning

Frá tíðindafundinum í farnu viku (Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Næstan helmingurin av føroysku veljarunum metir, at tað fer at gagna Sambandsflokkinum, at Helgi Abrahamsen í farnu viku varð skiftur út við Magnus Rasmussen sum landsstýrismaður við vinnumálum.

Tað vísir ein kanning, sum Spyr.fo hevur gjørt fyri Portalin. 500 veljarar fingu spurningin týskvøldið.

45 prosent svara ja til spurningin “Fer tað at gagna Sambandsflokkinum, at Helgi Abrahamsen er skiftur út við Magnus Rasmussen sum landsstýrismaður við vinnu- og unhvørvismálum?” 17 prossent svara nei upp á spurningin, meðan 37 prosent siga seg ikki vita.

Millum veljararnar hjá núverandi samgonguflokkunum svaraði ein meiriluti, 55 prosent, at tað fer at gagna Sambandsflokkinum.

Spyr.fo setti eisini henda spurningin: “Hvussu væntar tú, at Magnus Rasmussen fer at røkja málsøkið samanborið við Helga Abrahamsen?”

Ein lítil helmingur, 48 prossent, av veljarunum væntar, at nýggi landsstýrismaðurin fer at klára seg betri, og millum veljararnar hjá samgonguflokkunum eru væntanirnar enn hægri: 54 prosent vænta at Magnus fer at klára sesg betri.

Sí úrslitið av kanningini herundir (trýst á merkið fyri at vaksa um myndina):

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 26. august 2021

- Eitt heitt bað og so skal eg sova

18 túrar niðan á Slættaratind út í eitt krevur sítt. Tilsamans gingu teir 65,5 kilometrar

Jákup Petur Eliassen (Mynd: Sverri Eghom)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

- Eg eri mega troyttur, men hetta er fantastiskt.

Tað var ein troyttur Jákup Petur Eliassen, sum vit fingu orðið á, tá hann og systkinabarnið, Ken Bærendsen, fyri átjandu ferð út í eitt komu oman av Slættaratindi um middagsleitið leygardagin.

Teir báðir gjøgnumfjørdu “Everesting” upp á Slættaratind, og tað upp á beint yvir eitt samdøgur. Á middegi fríggjadagin settu teir hol á hesa royndina, og 24 tímar og 42 minuttir seinni høvdu teir gingið 8.946 hæddarmetrar, sum er á leið 100 metrar hægri enn Mount Everest.

(Mynd: Súsanna Andreasen)

Tilsamans gingu teir 65,5 kilometrar, og 124.000 fet.

Jákup Petur Eliassen segði at hann eina løtu ivaðist í um teir fóru at klára at gjøgnumføra. Áðrenn teir byrjaðu, ivaðist hann eisini um rættast var at avlýsa.

- Ætlanin var at gera hetta á longsta degi, men av ymsum orsøkum bleiv tað ikki. Nú er myrkt um næturnar.

- Men um vit ikki gjørdu tað nú, so var øll venjingin farin til spillis. Vit hava vant fram ímóti hesum, og verið á Slættaratindi fleiri enn 100 ferðir í tí sambandi.

Serliga gjøgnum náttina var tungt hjá teimum báðum. Tað var myrkt, og kalt og kroppurin hevði brúk fyri at sova, greiddi Jákup Petur Eliassen frá.

Ken Bærendsen (Mynd: Sverri Egholm)

Eisini hevur tað verið tungt fyri serliga knøini at ganga oman aftur, men á síðsta túrinum um middagsleitið gekk skjótt. Tá runnu tey oman. Jákup Petur Eliassen ásannaði tó, at tað nú verður gott at sleppa heim.

- Nú verður gott at koma heim at hvíla seg. Eg skal hava eitt heitt bað, og so at sova, segði hann.

Á túrinum vóru teir ongantíð einsamallir. Tað var ikki nakað planlagt, men sjálvt í myrkrinum um náttina vóru fólk og gingu saman við Jákup Peturi og Ken. Og tá teir komu á málstrikuna, vóru nógv fólk og tóku ímóti á Eiðisskarði.

Orsøkin til at hesir túrarnir vóru gjørdir var fyri at seta fokus á Eydnudeildina. Tey sum ynskja at stuðla kunnu senda pening á konto 9865-313.546.7.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 21. august 2021

Katrin Jacobæus fekk Helena Elsass virðislønina

Katrin fekk í gjár handað 150.000 krónur frá Prinsesse Benedikte fyri sítt sjálvbodna arbeiði í CP-Føroyar, har fysioterapeuturin er forkvinna

Katrin Jacobæus og Prinsesse Benedikte (Mynd: CP Danmark)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Helene Elsass heiðurin verður givin persóni, ið hevur gjørt eitt serliga stórt arbeiði fyri fólk við spastiskum lammilsi, og talan er um eina tí størstu virðisløninina fyri sjálvboðið arbeiði, ið verður latin í Danmark, skrivar Kringvarpið.

Tað varð ein føroyingur, sum í ár fekk serstaka heiðurin. Talan er um 40-ára gomlu Katrin Jacobæus, ið til dagliga starvast sum fysioterapeutur á Landssjúkrahúsinum.

- Uttan nakra aðra orsøk ella ætlan um at hjálpa øðrum fólki hevur Katrin Jacobæus arbeitt fyri at betra um korini um umstøðurnar hjá fólkum við cerebral
parese í Føroyum

Myndir: CP Danmark

Soleiðis skrivar landsfelagi fyri cerebral parese í Danmark millum annað í sínari grundgeving fyri, at føroyski fysioteraputurin í gjár fekk heiðurin og virðislønina á 150.000 krónur handaða frá H.K.H. Prinsesse Benedikte í Keypmannahavn.

Sagt varð, at tað er sera avbjóðandi at arbeiða sjálvboðið fyri fólki við CP í Føroyum, men tað er tað, sum forkvinnan í CP-Føroyar, ið fyrr kallaðist Spastikarafelagið, hevur gjørt. 40-ára gamla Katrin Jacobæus hevur arbeitt við at fáa størri fokus á CP og at millum annað fáa betri viðgerð fyri tað í Føroyum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2021

Logn: Line legði Norðlýsið at við fullum seglum

Er í Føroyum fyri at leggja manningini lag á at sigla við skonnartseglum

Line Bøge Wessel (Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Óvanliga stilt veður hevur verið í dag. Veðurtíðindini boðaðu frá logn, og tað helt manningin umborð á Norðlýsinum mátti markerast onkursvegna.

Tað varð gjørt við, at Norðlýsið legði at undir Bryggjubakka við fullum seglum, tá skonnartin seinnapartin kom á Havnina eftir ein góðan túr við svenskum gestum rundan um Nólsoynna við einum støðgi í Nólsoyarbygd har ein máltíð varð etin.

(Mynd: Sverri Egholm)

Tað er ikki á hvørjum degi, at líkindi eru at hava seglini uppi, tá ligið verður við bryggju. Men tað bar til í dag.

- Hetta er kanska ikki fyrstu ferð, at Norðlýsið er komið at bryggju í Havn við fullum seglum, men hetta er í hvussu so er fyrsta ferðin við eini kvinnu við stýrisvølin, segði skiparin og reiðarin, Hans Andrias Kelduberg, tá skipið lá trygt undir Bryggjubakka.

Hann sipar til Line Bøge Wessel, sum seinastu vikurnar hevur siglt við Norðlýsinum, og við tryggari hond eisini stundum hevur havt vaktina við stýrisvølin í ferðafólkasigling millum oyggjarnar. Line hevur pappír sum ‘kystskipper’, men hevur eisini staðið skipsføraraprógv, men vantar tó nakað av siglingstíð áðrenn kon kann kalla seg skipsførara.

Hóast unga aldurin, er hon so mikið roynd at sigla við skonnartum, at hon er boðin til Føroya at leggja manningini á Norðlýsinum lag á at sigla við skonnartseglum.

Eftir at hon var við skúlaskipinum Georg Stage, hevur Line siglt við fleiri ymsum donskum seglskipum, eitt nú Bonavista og Fylla. Gomlu træseglskipini hava hennara stóra áhuga, og tað er eisini innan hesa sigling, hon ætlar sær at gera seg galdandi í framtíðini.

(Mynd: Sverri Egholm)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2021

Juli setti met í hotelgistingum

Ongantíð fyrr hava so nógv gist á føroyskum hotellum sum í juli 2021

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Ongantíð fyrr hava so nógv fólk gist á føroyskum gistingarhúsum sum í juli mánaða í fjør.

Hetta vísa nýggjastu hagtølini hjá Hagstovu Føroya yvir gistingar í Føroyum.

31.268 gistingar er tað hægsta talið, ið nakrantíð er skrásett fyri gistingar í ein einstakan mánaða. Í mun til juli-mánað í fjør er talið av gistingum vaksið við knappliga 50 prosentum. Samanborið við juli í 2019, sum hevði gamla metið, er vøksturin 25 prosent, skrivar Hagstovan.

Í juli í ár vóru knappliga 31.300 gistingar á føroysku gistingarhúsunum. Tað eru góðar 10.200 fleiri gistinætur samanborið við sama mánað í fjør. Gistinætur telja, hvussu nógvir og hvussu leingi persónar gista á gistingarhúsum.

Talið av gistináttum hjá dønum vaks í juli við sløkum 36 prosent í mun til sama mánað í fjør. Talið av gistináttum hjá fólkum úr øðrum londum enn Føroyum og Danmark meira enn tvífaldaðist.

Føroyingar áttu stóran fjórðing av gistináttunum í juli. Seinasta árið hevur talið hjá føroyingum annars ligið um 60-70 prosent. 

Innskrivingarnar vísa talið av ferðafólkum á gistingarhúsunum, sama hvussu leingi tey gista. Innskrivingarnar vóru um 10.800 í tali í juli, sum er 35 prosent meira enn í juli í fjør.

Vøksturin er 4 prosent meira enn sama mánað í 2019. Talið av innskrivingum er sostatt ikki økt eins nógv og talið av gistináttum, sum merkir, at tey vitjandi hava gist fleiri nætur, skrivar Hagstovan.

Nýtslustigið vísir, hvussu stórur partur av tøku kømrunum verður brúktur. Um 75 prosent av kømrunum vórðu brúkt í juli, samanborið við 63,5 prosent í fjør. 

Í 2019 var nýtslustigið 90 prosent, sum er tað hægsta, ið hevur verið. Men síðan tá, er talið av kømrum økt munandi í Føroyum, tí tvey størri gistingarhús eru latin upp og onnur útbygd, og tí er rúm er fyri fleiri vitjandi. Nýtslustigið er tí lægri enn í 2019, hóast gistingarnar vóru fleiri. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 26. august 2021

Innfluttu fyri 4,2 milliardir fyrra hálvár

Fyrra hálvár í ár innfluttu vit fyri 300 milliónir krónur meira enn fyrra hálvár í fjør

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Fyrra hálvár í ár innfluttu vit fyri 4,2 milliardir krónur. Tað eru 300 milliónir meira enn fyrra hálvár í fjør – ein vøkstur á 7,6 prosent. Um skip of flogfør ikki verða tikin við, er vøksturin. nærum 11 prosent, skrivar Hagstovan.

Innflutningurin av vørum til byggivirksemi er minkaður, men í teimum flestu av hinum vørubólkunum er talan um ein vøkstur.

Størsti vøksturin er í bólkinum "maskinur og onnur útgerð til vinnuna", har innflutt er fyri 150 milliónir krónur meira – ein vøkstur á 44 prosent.

Eisini er stórur vøkstur í innflutninginum av vørum til húsarhaldsnýtslu – ein vøkstur á 12 prosent.

Eisini hava vit brúkt meira uppá innflutning av brennievni, tó at nøgdin er minkað uml. 11 prosent. Virðið er tó vaksið við 17 prosent, skrivar Hagstovan.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. august 2021

Sjúkrahúsverkið hevur nýtt umleið 30 milliónir til koronukanningar

Harav eru tólv og ein hálv millión flutt til Thetis fyri greiningar, løn og útgerð. So at siga restin er farin til Heilsufrøðiligu Starvstovuna, ið stendur fyri greiningum. Hetta útgreinar Kaj Leo Holm Johannesen í svari uppá fyrispurning frá Beintu Løwe

 

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Í svari uppá grein 52 fyrispurning frá Beintu Løwe um koronukanningar avdúkar landstýrismaðurin, at tær beint yvir 402.000 koronukanningarnar í Føroyum hava kostað sjúkrahúsverkinum umleið 30 milliónir krónur - tað eru umleið 15 milliónir fyri hvørt árið.

Í fyrispurninginum vildi landstýriskvinnan fyri Tjóðveldi vita, hvussu nógv landið/heilsuverkið hevið rindað privatum kanningarstovum fyri at taka sær av COVID-19 kanningum síðani mars mánað í fjør, tá koronufarsóttin byrjaði og higartil í ár. Í viðmerkingunum nevndi Beinta Løwe, at Landssjúkrahúsið í fjør valdi at útveita COVID-19 kanningar til privatar fyritøkur.

Beinta Løwe setti fram spurningin, nú eitt og eitt hálvt ár eftir, at koronafarsóttin gjørdi sítt inntriv í føroyska samfelagið 

Landstýrismaðurin hevur avmakrað svarið til at fevna um tær kanningar, ið sjúkrahúsverkið skipar fyri. Hann nevnir, at síðani á heysti í fjør hevur Sjúkrahúsverkið samstarvað við privatu fyritøkurnar Smyril Line og Thetis um at skipa og standa fyri koronukanningunumá Eystaru bryggju í Havn.

- Harumframt greinar Thetis umleið helvtina av øllum teimum kanningum, sum Sjúkrahúsverkið hevur ábyrgd av. Heilsufrøðiliga Starvsstovan greinar hina helvtina. Samanumtikið hevur samstarvið við øll verið fyrimyndarligt.

Í stuttum kann sigast, at Heilsufrøðiliga Starvsstovan greinar kanningar fyri Sjúkrahúsverkið, ið saman við Thetis ger koronukanningar í Føroyum. Sjúkrahúsverkið hevur evstu ábyrgdina av teimum kanningum, ið verða framdar í sjúkrahúsverkinum, verður sligið fast í svarinum.

Kaj Leo Holm Johannesen upplýsir, at av teimum umleið tretivu milliónunum eru 16,5 milliónir fluttar Heilsufrøðiligu starvsstovuni fyri greiningar av kanningum, og 12,6 milliónir eru fluttar til kanningarstovuna Thetis fyri greiningar, løn til tey, sum potað, umframt tað tilfar, sum er neyðugt í sambandi við kanningarnar, t.d. verndarúgerð, potipinnar og gløs. Harumframt eru umleið 900 krónur goldnar til Smyril Line fyri at samskipa fyri sjúkrahúsverkið í mun til kanningar.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2021

Strika kravið um koronukanning við landamørkini

Tað verður nú mett ráðiligt, at lata fólk koma til landið uttan koronukanning. Kanningarnar halda uppat 31. august

(Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Tann 1. september verður ikki kannað fyri koronu við landamørkini longur. Í longri tíð hava vit verið von við at latið okkum kanna við komu, og rinda fyri 390 krónur fyri kanningina. Hetta hevur verið eitt krav.

Men nú steðgar hendan skipanin. Tað hevur farsóttarnevndin gjørt av á fundi í dag, upplýsir formaðurin í nevndini fyri útvarpinum.

- Fyrr ella seinni fóru vit at gevast við at kanna fólk fyri koronu við landamørkini. Áður hava vit hugsað um tíðin var komin, men eitt smittuútbrot í juli gjørdi, at vit hildu fram við kanningunum til 31. august, sigur Michael Boolsen, fúti og formaður í Farsóttarnevndini við útvarpið.

Nú verður mett, at tað er ráðiligt at gevast við hesum.

- Við útbreiðsluni av koppingarevninum og núverandi smittustøðuni, halda vit at tað gevur meining at steðga við kanningunum, sigur Michael Boolsen, fúti.

Tilmælini í løtuni eru tey, at eisini lata seg kanna á fjórða degi, men hvussu verður við hesum, er enn ógreitt.

Farsóttarnevndin hevur givið landsstýrinum síni tilmæli, og um nakrar dagar verður væntandi greitt hvørji hesi vera.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2021

Nýtt koronufrábrigdi ger um seg í fleiri londum

Tilburðir av AY.3 og B.1.621 eru staðfestir í millum annað Danmark og Noregi, og frábrigdi kann vísa seg at vera meira smittandi enn deltafrábrigdi, hóast serfrøðingar meta, at tað er heldur tíðliga at staðfesta

Mynd: Ólavur Frederiksen

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Eitt nýtt frábrigdi av koronu er farið at gera um seg ymsastaðni. Serliga er tað í amerikansku statunum Mississippi og Missouri, at nógvir tilburðir av AY.3 og B.1.621 eru at síggja - áleið 40 prosent av øllum sum eru.

Talan er um eitt frábrigdi, sum hevur sín uppruna í Kolumbia, og sum sambært Reuters fyrstu ferð var at síggja har í januar.

Berlingske skrivar, at frábrigdi kann vera meira smittandi enn deltafrábrigdi, ið hevur verið tað mesta vanliga í teimum flestu londunum í longri tíð. Serfrøðingar ivast tó, um tað verður soleiðis, og Mads Albertsen, professari i "DNA-sekvensering" sigur við miðilin, at tað í øllum førum er ov tíðliga at siga.

Norska Dagbladet skrivar, at sjey tilburðir av B.1.621 eru staðfestir í Danmark. Norskir myndugleikar staðfesta, at nakrir tilburðir hava verið í Noreg, men alt ov fáir til at tað vekir stúran. 

 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2021

Danmark: Allar koronuavmarkingar úr gildi 10. september

Covid-19 verður ikki roknað fyri at vera samfelagskritiskt longur. Kravið um koronupass fer úr gildi

(Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Danir meta frá 10. september, at covid-19 ikki er samfelagskritisk sjúka. Tað hevur danska stjórnin avgjørt, skrivar Danmarks Radio á heimasíðuni.

Sostatt fara allar koronuavmarkingar úr gildi hendan dagin. Tað vil siga, at tað ikki longur verður neyðugt við koronupassi til størri tiltøk og í náttarlívinum, verður sagt í fráboðan.

- Undirtøkan av koppsetingini í Danmark er høg, og tamarhald er á farsóttini, sigur Magnus Heunicke, heilsumálaráðharri.

Hetta var harvið fyribils endin við 18 mánaðum við koronuavmarkingum í Danmark. Fyrstu avmarkingarnar vóru settar í verk tann 11. mars í fjør.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. august 2021

Norðoya Sparikassi 10,4 milliónir í avlopi fyrra hálvár

Hetta er í mun til níggju milliónir sama tíðarskeið í fjør

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Úrslitið eftir skatt fyrra hálvár 2021 var eitt avlop upp á 10,4 milliónir krónur sammett við 6 milliónir sama tíðarskeið í 2020.

Verður sæð burtur frá virðisjavnan og niðurskrivingum, hevði sparikassin eitt avlop av vanligum rakstri upp á 10,6 milliónir krónur fyrra hálvár í mun til 9 milliónir krónur sama tíðarskeið árið fyri. 

Útlánini øktust frá 1.990 milliónum til 2.011 milliónir krónur, ið svarar til ein vøkstur á 1 prosent.

Innlánini lækkaðu frá 2.469 til 2.453 milliónir krónur, ið svarar til eina minking á 0,6 prosent. 

Innlánsavlopið var 442 milliónir krónur pr. 30. juni 2021.

Lyklatalið fyri gjaldføri – LCR – var uppgjørt til 274 prosent pr. 30. juni 2021. Lógin ásetur minstakravið til 100 prosent.

Pr. 30. juni 2021 var solvensurin 23,1 prosent, meðan individuelli solvenstørvurin var 10,3 prosent.

Gongdin fyrra hálvár hevur sum heild verið í samsvari við metingar sparikassans, og samanumtikið er sparikassin nøgdur við gongdina.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. august 2021

Tjóðveldi latið tinginum uppskot um stórhøll til ítróttin

Føroyar eiga at hava eina veruliga stórhøll, ið lýkur øll altjóða krøv, heldur Tjóðveldi

Høgni Hoydal, formaður í Tjóðveldi (Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Tjóðveldi hevur sent Løgtinginum uppskot, har landsstýrið verður biðið um beinanvegin at kalla inn kommunur og privatar íleggjarar til tess at gera avtalu um at fíggja og byggja eina tjóðarhøll til ítrótt og størri mentanartiltøk.

– Í langa tíð hevur politiski myndugleikin haltað aftaná, meðan okkara ítróttarfólk hava skapt so einastandandi úrslit í altjóða ítrótti. Seinast hava bæði kvinnur og menn í hondbólti prógvað, at tað ber til hjá 53.000 fólkum í Norðuratlantshavi at spæla seg millum fremstu lond í heiminum við at seta sær stór mál og trúgva á egnan mátt, megi og samanhald.

– Sum so ofta er hetta framt av undangongufólki í feløgum og sersambondum undir kørgum fíggjarligum og materiellum umstøðum, har landspolitikkur haltar aftaná og vantar visjónir og atgerðarmegi. 

Seinastu árini hava kommunur og land gjørt stórar íløgur í nýggjar skúlar og hallir til ítrótt, men kortini eiga Føroyar onga høll, sum lýkur øll krøvini til landsdystir og altjóða ítróttakappingar, og Føroyar eiga at hava eina veruliga stórhøll, ið lýkur øll altjóða krøv, heldur Tjóðveldi.

– Kommunur, ítróttafeløg og privatir íleggjarar hava í seinastuni umrøtt og tikið ymisk stig til tess at byggja eina stórhøll og marghøll til innandura ítrótt, ið lýkur øll altjóða krøv og eisini kann hýsa størri mentanartiltøkum, konsertum o.a. Tað er at fegnast um, men landið má eisini taka ábyrgd av at menna eina veruliga tjóðarhøll, ið lýkur øll altjóða krøv og kann hýsa altjóða kappingum, sum Føroyar kunnu bjóða sær at hýsa. Tí eigur Løgtingið at biðja Landsstýrið um at kalla kommunur og privatar íleggjara saman um at gera eina avtalu um at land, kommunur og privat í felag byggja og fíggja høllina.

Tjóðveldi heldur ikki, at tað er avgerandi, hvar í landinum ein slík høll verður bygd, men at hon verður bygd sum skjótast.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. august 2021

Kunnu ikki gera alt samstundis

Minnilutin í Tórshavnar býráð saknar eina langtíðaríløguætlan frá borgarstjóranum. Um skattaprosentið ikki skal hækka ella eitt risa lán skal takast, ber ikki til at gera so nógv samstundis. Minnilutin spyr eisini hvar Ellis og røktarheimið í Havn bleiv av

Annika Olsen, Jákup Dam, Gunvør Balle og Elsa Berg eru partur av minnilutanum í býráðnum í Tórshavnar kommunu (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Minnilutin í Tórshavnar býráði er farin at ótolnast eftir Ellis- og røktarheiminum, sum skuldi byggjast í Havn, nú borgarstjórin kemur við útmeldingum um stórar íløgur.

- Staðsetingin varð samtykt í býráðnum, og 4 milliónir vórðu settar av í fíggjarætlanini fyri 2021 til fyrireikingar og projektering, soleiðis at arbeiðið við at byggja ellis- og røktarheimið kundi fara í gongd í 2022. Eitt tað fyrsta sitandi býrað gjørdi var broyta staðsetingina í Hoyvík, og enn er ongin nýggj staðseting komin fyri býráðið, og heldur ongin fyrireiking ella projektering av heiminum er farin í gongd. Ellis- og røktarheimið hevur sostatt onga viðgerð fingið í eldranevndini, fíggjarnevndini ella býráðnum, sigur minnilutin í fráboðan.

Heðin Mortensen, borgarstjóri, segði fyrr í vikuni, at stórhøll skal byggjast í Hoyvík, og kostnaðurin fer at vera 217 milliónir krónur. Eftir ætlan verður klárt um eini tvey ár, væntar borgarstjórin.

- Nýggja ellis og røktarheimið er mett at kosta áleið 150-170 milliónir krónur og við einum árligum íløgukarmi á 180-200 milliónir, verður tað trongt við bæði langhyli (200 milliónir), innkomuvegi (265 milliónir), stórhøll (217 milliónir), ellis og røktarheim fyri 170 milliónir umframt allar aðrar íløgur í dagstovnar, vegir, kloakkir, gøtur, grøna orkuskiftið v.m, sigur minnilutin í býráðnum.

- Hóast vit øll fegin ynskja allar hesar iløgur, so er greitt, at tað skal ein raðfesting til, ein langtíðaríløguæltan, sum greitt sigur borgarunum í Havn, nær tey kunnu vænta at hesar íløgur verða framdar. Eitt er vist, tað ber ikki til at gera allar í senn, uttan at skattaprosentið hækkar eini 2 prosent (hvørt skattaprocent kostar 40 milliónir) ella at kommunan tekur eitt risa lán.

Minnilutin í Tórshavnar býráði er Gunvør Balle, Elsa Berg, Jákup Dam, Annika Olsen, Birgir Nielsen og Ruth Vang.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2021

Arbeiðs- og brunaeftirlitið hevur fingið nýggjan hagtalsportal

Nýggja og meiri umfatandi greiningin fevnir sum nú er, um hagtøl yvir arbeiðsóhapp, men fer seinni eisini at fevna um hagtøl frá til dømis eftirlitsvirksemi. Við nýggju skipanini ber eisini til at gera greiningar út frá fleiri enn 30 ymiskum tættum

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Arbeiðs- og brunaeftirlitið hevur lagt til rættis eina nýggja og meiri umfatandi hagtalsgreining av dátum hjá stovninum. Greiningin fevnir sum nú er um hagtøl yvir arbeiðsóhapp, men fer seinri eisini at fevna um hagtøl frá t.d. eftirlitsvirksemi. 

Gamla skipanin kundi einans greina dáturnar út frá á kyni, skaðaári og vinnugrein. Við nýggju skipanini ber til at gera greiningar út frá fleiri enn 30 ymiskum tættum, sum til dømis: Skaðaár, Kyn, Aldur, Starvsaldur, Vinnugrein, Slag av skaða, Skaðaháttur, Arbeiðsuppgáva, tá ið óhappið hendi, Útbúgvingarstig, Nær í arbeiðstíð óhappið hendi og Tjóðskapur

Eftir tilmæli frá Hagstovuni er vinnugreinabýtið í skipanini sett upp eftir evropeiska NACE leistinum og útbúgvingarflokkingarnar gjørdar eftir ISCED leistinum hjá UNESCO. Ymiskar aðrar flokkingar eru gjørdar eftir sama leisti sum hjá øðrum norðurlendskum arbeiðsumhvørvismyndugleikum, soleiðis at føroysku hagtølini um arbeiðsóhapp nú í nógv størri mun enn áður kunnu samanberast við hagtølini frá norðurlendsku grannalondunum.  

Higartil ber til at gera greiningar yvir arbeiðsóhapp, sum eru fráboðað myndugleikanum í 2019 og 2020. Hagtølini frá árgangunum 2010-2018 verða væntandi tøk seinni í ár.

Fyri at gera hagtølini atkomulig, hevur Arbeiðs- og brunaeftirlitið ment ein hagtalsportal á heimasíðuni hjá stovninum. Á hagtalsportalinum ber til at gera ymiskar greining av arbeiðsskaðahagtølum. Hagtøl av hesum slag eru avgerandi fyri, hvussu Arbeiðs- og brunaeftirlitið skipar virksemið við eftirlitum og øðrum fyribyrgjandi átøkum.

Nýggi hagtalsportalurin sæst her 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. august 2021

Unn Jakobsen nýggjur tannlæknastjóri í høvuðsstaðnum

Hon avloysir Sigrid Arge, sum hevur verið stjóri í barnatannrøktini síðani 1996

Sigrid Arge og Unn Jakobsen (Mynd: Tórshavnar kommuna)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Herfyri boðaði Sigrid Arge frá, at hon tann 31. august 2021 fer frá sum tannlæknastjóri í Tórshavnar kommunu fyri aldur.

Sigrid Arge hevur starvast á tannlæknastovuni síðan 1982, fyrst sum tannlækni og síðan 1996 sum tannlæknastjóri, tá hon avloysti Erling Simonsen.

Hesi 25 árini, sum Sigrid Arge hevur verið stjóri, eru stórar broytingarnar farnar fram á økinum. Lógin fevnir nú um ókeypis tannrøkt til øll børn og ung 0-18 ár, harundir eisini tannrætting.

Samanborið við 1996 er barnatalið í skipanini hjá Tórshavnar kommunu trífaldað, samstundis sum tannheilsan hjá børnum og ungum er betrað munandi.

Sum nýggjan tannlæknastjóra hevur Tórshavnar kommuna sett Unn Jakobsen í starvið.

Unn Jakobsen varð útbúgvin tannlækni í 1993 og hevur drúgvar royndir sum barnatannlækni bæði í Danmark og í Føroyum, harímillum 18 ár í tannlæknastovuni í Havn.

Unn Jakobsen hevur eisini granskað innan økið, og saman við Sigrid Arge hevur hon eisini gjørt tær afturvendandi frágreiðingarnar um tannheilsustøðuna hjá føroyskum børnum, umbiðið av Heilsumálaráðnum.

Seinastu umleið 4 árini hevur hon verið leiðari av barnatannarøktini í Klaksvíkar kommunu.

Unn Jakobsen byrjar í starvinum sum tannlæknastjóri í Tórshavnar kommunu tann 1. september 2021.

Í Barnatannrøktini í Tórshavnar kommunu eru umleið 20 ársverk. Barnatannrøktin heldur til í Tórsgøtu, men hevur eisini tannlæknastovur í Skúlanum á Argjahamri, í Kollafjarðar skúla og í samstarvi við kommunurnar i Sandoynni eisini á Meginskúlanum á Sandi. Harumframt er tannrættingarstovan í Skúlanum við Løgmannabreyt.

Barnatannrøktin í Tórshavnar kommunu fevnir um gott 6.100 børn og ung, og figgjarætlanin er umleið 13 milliónir krónur.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 26. august 2021

Kristina Háberg sett sum leiðari fyri Sosialu deild í Tórshavnar kommunu

Sosiala deild umsitur í høvuðsheitum Barnaverndartænastuna, og Kristina hevur áður starvast júst har. Sosialráðgevin hevur í tvey ár verið leiðari fyri Barnaverndartænastuni í Vágum

Samlaða fíggjarætlanin fyri alt barnavernarøkið í Tórshavnar kommunu er umleið 40 milliónir krónur Mynd: torshavn.fo

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Tórshavnar kommuna boðaði í vikuni frá, at Kristinu Háberg er sett í starv sum leiðari fyri Sosialu deild.

Kristina Háberg er útbúgvin sosialráðgevi og cand.pæd.psyk. Hon hevur arbeitt sum sosialráðgevi við børnum og ungum í Keypmannahavnarøkinum og í Barnaverndartænastuni í Tórshavnar kommunu. Síðani 2019 hevur Kristina Háberg verið leiðari fyri Barnaverndartænastuni í Vágum.

Nú er hon byrjað í nýggjum starvi. Sosiala deild í landsins størstu kommuni umsitur í høvuðsheitum Barnaverndartænastuna, og á deildini eru umleið 22 ársverk.

Samlaða fíggjarætlanin fyri alt barnavernarøkið í Tórshavnar kommunu er umleið 40 milliónir krónur, skrivar torshavn.fo

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2021

30 ár á kommunuskrivstovuni í Sandavági

Seinasta mikudag var móttøka fyri Albert Thomassen, sum 1. august hevði verið í føstum starvi hjá kommununi í 30 ár

Albert Thomassen, fíggjarleiðari í Vága kommunu, og Bjarni Prior, borgarstjóri (Mynd: Vága kommuna)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Seinasta mikudag var móttøka á kommunuskrivstovuni hjá Vága kommunu í sambandi við, at Albert Thomassen, fíggjarleiðara í Vága kommunu, hevur haft sína føstu gongd á kommunuskrivstovuni í 30 ár.

Tað var 1. august 1991, at Albert Thomassen byrjaði í føstum starvi, í tá Sandavágs kommunu, sum skrivari, og tískil vóru tað 1. august 2021 liðin 30 ár síðan hann fekk sína føst gongd á Hammershaimbsvegi 1 í Sandavági. Fyrstu tíðina var hann einsamallur á skrivstovuni.

Nógv fólk vóru komin saman at heiðra Albert, og Bjarni Prior, borgarstjóri í Vága kommunu, segði nøkur orð og handaði Albert eina gávu. Millum annað takkaði borgarstjórin Alberti fyri tí góðu ráðgeving og stuðulin í síni tíð sum nýggjur í politikki og í sessinum sum borgarstjóri, skrivar Vága kommuna.

Sjálvur segði Albert eisini nøkur orð. Millum annað greiddi hann frá, at longu í 1981 byrjaði hann at taka sær av bókhaldinum hjá Sandavágs kommunu, so alt í alt eru 40 ár liðin, síðan Albert byrjaði sína yrkiskleið í kommunalum høpi.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 21. august 2021

25 ár í Stellu Maris

Seinasta fríggjadag var hugnaløta í sambandi við, at Steinvør Joensen og Guðrið Vilhelmsen hava starvast í vøggustovuni Stella Maris í 25 ár

(Mynd: Tórshavnar kommuna)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Seinasta fríggjadagin var ein hugnaløta í sambandi við, at tær báðar Steinvør Joensen og Guðrið Vilhelmsen hava starvast í vøggustovuni Stella Maris í 25 ár.

Heðin Mortensen, borgarstjóri í Tórshavnar kommunu, helt røðu.

– Hevur tú sagt Stella Maris, so mást tú eisini siga nunnurnar. Tær hava í ár verið í Føroyum í 90 ár, og tað vóru eisini tær, sum settu hesa vøggustovuna Stellu Maris á stovn aftur í 1958 – tann fyrsta í landinum. Steinvør og Guðrið hava sostatt arbeitt í vøggustovuni ein stóran part av tí tíðini, sum Føroya fyrsta vøggustova hevur verið til, segði Heðin Mortensen millum annað í røðu síni fyri teimum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 21. august 2021

Pláss fyri 850 fólkum í stóra og stásiliga salinum

Samkoman Lívdin í Hoyvík hevur nú tikið 1.852 fermetrar í tveimum hæddum í nýtslu. Átta ár eru síðani at arbeiðið av álvara fór í gongd

 

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Tað er ein stásiligur bygningur, sum samkoman Lívdin hevur tikið í nýtslu. Síðstu áleið 10 árini hevur virksemið hjá samkomuni verið ymsastaðni í Hoyvík, men soleiðis verður ikki framyvir.

Móttøka var hósdagin í nýggja bygninginum við Vegin Langa í Hoyvík, og tað vóru fleiri sum nýttu høvið at síggja bygningin.

Samkoman Lívdin yvirtók grundøkið sjálvt fyri 20 árum síðani, sum gáva frá Ebenezer. Bygningurin, sum nú stendur liðugt bygdur, er 1.852 fermetrar í tveimum hæddum. Bygningurin, ið hevur ein stóran sal við sera góðum ljóðviðurskiftum til bæði talur, sang og tónleik, kann sessa upp til 850 fólk.

Fleiri myndir úr Lívdini her

Jógvan Zachariassen, pastorur

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 26. august 2021

Regnar við gulli og bronsu yvir Sansir og Visit Faroe Islands

Átakið “Remote Tourism”

Tór Verland Johansen (Sansir), Kristina Sandberg Joensen (VFI), Olivia Døgg Fríðfinsdóttir (VFI), Bogi Karbech Henriksen (Sansir) og Jóhan Pauli Helgason (VFI). (Mynd: Tór Verland Johansen)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Sheepview, Faroe Islands Translate, Closed for Maintenance og Remote Tourism.

Átøkini hjá Sansir, Mensch og Visit Faroe Islands hava skapt uppmerksemi, og ferð aftaná ferð hava tey vunnið virðislønir fyri tey.

Í ár er heldur einki undantak, tí hósdagin vunnu tey tvær gull- og tríggjar bronsuvirðislønir á Danish Digital Award 2021, og vóru mest vinnandi á tiltakinum.

Tað var fyri atakið Remote Tourism, sum koyrdi á sumri 2020, tá 22 virtuellir túrar vóru gjørdir kring landi. Tað bar til hjá fólki frammanfyri skíggjanum at gera av, hvar ein føroyskur ferðaleiðari við myndatóli á høvdinum skuldi ganga.

Remote Tourism vann gull í bólkunum “Digital Differentiation: Digital Proposition” og “ROI”, og bronsu í “Digital Activation”, “Branded Content – Kampagnedrevet” og “Innivation”.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. august 2021

Banknordik-savnið keypt verk frá føroyskum listakvinnum

P/F Banknordik letur á 150.000 krónur í árligari stuðulsjáttan til Banknordik-savnið at keypa føroyska samtíðarlist

Hansina Iversen

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Í juni 2020 var gjørd fimm ára avtala millum Sjálvsognarstovnin BankNordik-savnið og P/F BankNordik um stuðul at keypa føroyska samtíðarlist. P/F BankNordik letur í avtalutíðarskeiðinum 2020-2024 BankNordik-savninum eina árliga stuðulsjáttan á kr. 150.000,-.

Í februar 2021 keypti BankNordik-savnið eftir hesum leisti eitt listaverk eftir listakvinnuni Hansinu Iversen á framsýningini hjá Steinprenti í Tórshavn, ið hevur  heitið ”Orðið er ógreitt, myndin er klár.”

Hansina Iversen (f. 1966) er útbúgvin á Lista- og Hansíðaskóla Íslands 1989-93 og á Kunstakademiet í Helsingfors 1993-97. Listaverkið er olja á lørift og er ”Uttan heiti”, sum flestir av málningunum hjá Hansinu Iversen. Støddin er 180 x 130 cm.

Hansina Iversen hevur hugsavnað seg um málninga- og steinprentlistina. Myndevnið hjá Hansinu er ikki landslagið sum so, ið hevur eyðkent føroysku málningalistina, men er óítøkiligt. Listakvinnan hevur gingið sínar egnu leiðir og hevur ment seg innan ta abstraktu og sinnisligu listina.

Málningurin er ”abstraktur”, og nýtslan av litunum skapar ein dám av einføldum og eintáttaðum virknaði. Men rørslurnar í myndini geva áskoðaranum ta fatan, at  hann onkursvegna er figurativur. Litirnir eru ljósir og gjøgnumskygdir (gulir, bláir, hvítir, gráir og reyðir). Á myndini síggjast organiskir formar í ymiskum litum, ið eru samantvinnaðir.

Heitið á framsýningini vísir til hugaheimin hjá listakonuni og hennara neyva endamál við málninginum. ”Uttan heiti” leggur tað púra opið fyri áskoðaran at skilja málningin, og ger hann forvitnan og skapar eitt samskifta við málningin.

(Mynd: Silja Eystberg)

Eftir sama leisti keypti BankNordik-savnið í juni 2021 tvey listaverk á framsýningini ”Tey 12” í Mullers Pakkhúsi eftir listakvinnuni Silju Eystberg.

Silja Eystberg (f. 1993) hevur gingið á Cambridge School of Art, haðani hon hevur staðið Bachelor prógv í Fine Arts í 2016.

Silja Eystberg hevur havt fleiri serframsýningar í Føroyum og verið við á Várframsýningini og Ólavsøkuframsýningini.

Hon hoyrir til unga ættarliðið av føroyskum listafólki, ið flest teirra ganga nýggjar listarliga leiðir. Silja Eystberg nýtir myndevnið hjá altjóða listapallinum sum slóðara í sínum listarliga arbeiði.

Málningarnir eru figurativir og abstraktir. Myndevnið í báðum málningunum er eins - ein ovurstór andlitsmynd av eini kvinnu – ein nærmynd. Ovari parturin av myndevninum er fráskorið í báðum málningunum og er við til onkursvegna at avskepla teir saman við teimum sterku og áleypandi litunum í andlitinum.

Tann reyði liturin í málningunum er ráðandi, hinir eru bláir, svartir og eitt vet av ljósareyðum og hvítum. Teir ráðandi litirnir gera málningarnar myrkar, daprar og hava sálarfrøðiliga ávirkan. Men litirnir eru eisini við til at skapa lív og rørslu í málningunum við teirra skuggaspæli, men samstundis geva teir eina fatan av álvarsemi. Hesar andlitsmyndir geva málningunum eitt máttmikið eyðkenni. Málningarnir eru kensluligir og vísa djúphugsni.

Silja Eystberg

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2021

Norðurlendskir Tónlistadagar í Føroyum á fyrsta sinni

Stórur og umfatandi tónleikafestivalur verður í døgunum 1. til 4. september 

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Øll Havnin fer at suða av nýggjum norðurlendskum tónleiki, nú Norðurlendskir Tónlistadagar (Nordic Music Days) verða hildnir í døgunum 1. til 4. september.

Hetta er á fyrsta sinni, at Føroyar eru vertir fyri aldargamla festivalin frá 1888, sum er ein hin elsti í heiminum, ið setir samtíðar klassiskan tónleik á breddan. 

Høvuðsevnið fyri festivalin hesaferð er "Røtur". Hugsjónin er at skapa sterkar samtíðar upplivingar fyri øll og góð gróðrarlíkindi fyri at menna sambandið millum føroyska tónleikamentan og luttakandi norðurlendsku listafólkini. Festivalurin ynskir at skapa karmar fyri, at listafólk og áhoyrarar hittast og fáa íblástur hvør frá øðrum. Margfeldi og javnstøða eru eisini evnir, ið festivalurin leggur dent á. 

1. september fara Føroya Symfoniorkestur og Anna Katrin Egilstrøð (myndin) at framføra verkið "Beinta", sum Anna Katrin Egilstrøð hevur skrivað

Festivalurin er serstakur á tann hátt, at tónaskøldini sjálvi skipa fyri, og feløgini í norðurlondum skiftast um at vera vertir. Sostatt er festivalurin í Føroyum fyriskipaður av Felagnum Føroysk Tónaskøld og Dansk Komponistforening í samstarvi við Norðurlandahúsið í Føroyum.

Føroyar geva íblástur
Ein teirra, ið hevur verið við í fyrireikingararbeinum frá byrjan, er tónaskaldið Sunleif Rasmussen, sum eisini hevur verið limur í úrvalsnevndini.

- Flestu verkini eru vald út eftir einum sokallaðum "open-call" leisti, har listafólk úr øllum norðurlondum hava sent inn uppskot til verk út frá teim evnum, festivalurin hevur, sigur Sunleif, og leggur afturat, at ambitiónin er at virka fyri, at føroysk mentan, siðvenjur og samtekstir geva íblástur fyri norðurlendsku luttakararnar, og at føroyski tónlista- og mentanarpallurin verður strimbraður av tí nýhugsan, sum norðurlendsku listafólkini bera við sær til Føroyar. 

Út við hundrað luttakarar og umboð koma til Føroyar úr øllum norðurlondunum, men vit eru errin av, at meginparturin av luttakarunum er føroyskir bólkar og einstaklingar, so sum Føroya Symfoniorkestur, Aldubáran, Tarira, Kingo sangararnir úr Tjørnuvík, og Anna Katrin Ø. Egilstrøð.

Tónleikur allastaðni
Tónleikurin fer at ljóma úr øllum hugsandi spælistøðum í býnum, bæði innan- og uttandura. Allir aldursbólkar sleppa upp í part, og stórur dentur er lagdur á at bjóða børnunum og ungum við til bæði verkstovur og konsertir.

Ein stór verkætlan er longu ígongd í Glasi, ein filmsverkstova verður fyri 7. flokk í Runavíkar Kommunuskúla, ein blokkfloytuverkstova fyri 5. og 6. flokk í Klaksvík og ein verkstova fyri 6. flokk í Hoyvíkar skúla, sum hevur til endamáls at gera ein "ljóðtúr" í Hoyvíkini.

Norðurlandahúsið spælir ein sentralan leiklut í umfatandi skránni, og borðreiðir við forkunnugum konsertum fyri allar aldursbólkar. Harumframt eru ljóðinstallatiónir, filmur og fótbóltur á stórskermi á skránni. Café Systrar í Norðurlandahúsinum nýta eisini høvið at bjóða eina serliga matskrá bæði á middegi og um kvøldið við íblástri úr høvuðsevninum "Røtur".

- Vit eru sera fegin um at vera vertir fyri hesa litríku viftuna av spennandi tiltøkum, og harumframt verða høvuðsmøtistaðið fyri luttakarar og áhoyrarar á festivaldøgunum. Tað er til júst slíkar festivalar at Norðurlandahúsið kann spíla seg út og vísa seg frá síni bestu og dámligastu síðu, sigur Gunn Hernes, stjóri í Norðurlandahúsinum, og fegnast um, at festivalurin sum tvær ferðir var avslýstur vegna korona, nú loksins kann fullførast. Tó at høvuðsdagarnir eru 1. til 4. september byrjar fyrsta almenna tiltakið í húsinum longu hóskvøldið við áhugaverdu animatiónskonsertini "Cirkelfærd", sum er fyri vaksin og børn yvir 10 ár.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2021

Nýtt leikár við nýskrivaðum leikum á Tjóðpallinum

Tjóðpallur Føroya setir nú hol á leikárið 2021-22 við fleiri nýskrivaðum føroyskum leikverkum á skránni. Lagt verður fyri við "Portrettið" eftir Jóanes Nielsen  

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Tjóðpallur Føroya setir nú hol á leikárið 2021-22 við fleiri nýskrivaðum føroyskum leikverkum á skránni. Lagt verður fyri við "Portrettið" eftir Jóanes Nielsen

Jóanes Nielsen málar nýggjan leik
"Portrettið" er ein fiktiv søga, men kortini við persónum sum høvdu alstóran týdning fyri vinnulívið, trúarlívið, og serstakliga fyri menningina av føroyskari málningalist miðskeiðis í 20. øld. Men tá ið tann stóra politiska ódnin herjar, broytist alt. Loynidómar, sum illa tola dagsins ljós, verða avdúkaðir. Tann, sum í gjár var høgt mettur, er í dag brádliga illgrunaverdur og vanvirdur.

Hetta er tann ytri karmurin um «Portrettið» eftir Jóanes Nielsen, ið hevur frumsýning fyrst í november.

Eitt smittandi ævintýr
Kristina Sundar Hansen leggur í løtuni seinastu hond á nýggja skúlaleikin "Virus - tá ið vísindi fekk ævintýr í æðrarnar" 

Endamálið við leikinum er, at greiða næmingum frá torskildu verjuskipanini á ein undirhaldandi og øðrvísi hátt. Leikurin er ein samansjóðing av vísindi og ævintýri og er ein upplýsandi og undirhaldandi ferð inn í kroppin og heilt inn í kyknurnar. Eitt ævintýr um bardagan millum virus og verjuskipan.

"Virus" er ætlaður næmingum í 1. til 7. flokki og verður sýndur í skúlum kring landi í vetur. Við eru tríggir sjónleikarar og ein dansari, og leikstjóri er Kristina Sundar Hansen.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2021

Sjálvstýrandi elektriskt bingjuskip skjótt klárt at fara í sigling

Yara Birkeland skal bøta um útlátið og lætta um lastbilaferðsluna á norska veganetinum

 

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Elektriskir bussar og tok uttan førara er ikki óvanligt nógvastaðni longur. Og nú fer Noreg eitt fet víðari.

Tey hava bygt eitt skip, sum verður fyrsta sjálvstýrandi elektriska bingjuskipið. Tað skrivar CNN. 

Um alt gongur eftir ætlan fer skipið Yara Birkeland út á sína fyrstu ferð millum tveir norskar býir áðrenn hetta árið er úti. Og tað hendir uttan at nakað menniskja er umborð.

Í staðin verður skipið stýrt av trimum dátustøðum á landi.

Sambært CNN er Yara Birkeland ikki fyrsta skip uttan førara í heiminum, tí síðan 2018 hevur ein sjálvstýrandi ferja siglt í Finnlandi.

Hinvegin verður bingjuskipið tað fyrsta skipið av sínum slag, sum er fult elektriskt, staðfestir framleiðarin, Yara International.

Skipið er framleitt við tí endamáli at lætta um trýstið á norsku lastbilaferðsluna og harvið minka um CO2 útlátið.

Yara Birkeland kann lasta 103 bingjur, og kann sigla upp í 13 knob. Drívmegin kemur frá einum battaríi, sum “er umleið túsund ferðir so stórt sum í einum elektriskum bili”, upplýsir Jon Sletten, leiðarin á skipasmiðjuni hjá Yara í Porsgrunn fyri CNN.

Løðingin fer fram meðan skipið liggur við bryggju, og ætlanin er, at tað skal sigla millum havnir framvið strondini í útsynningspartinum av Noregi. Væntandi fer Yara Birkeland at avloysa umleið 40.000 lastbilatúrar árliga.

Upprunaliga skuldi Yara Birkeland setast í sigling í fjør, men koronafarsóttin og fleiri flutningssamskipanarligar avbjóðingar forðaðu tí.

Nú er ætlanin, at skipið komandi mánaðirnar skal roynast í sigling millum Herøya og Brevik í Frierfjorden og Brevikfjorden, sum liggja út til Oslofjørðin.

Enn eru stórar avbjóðingar áðrenn sjálvstýrandi skip kunnu setast í sigling á heimshøvunum. Eitt nú er tað ein ovurstór avbjóðing at stýra skipunum í stórum havnum við nógvari ferðslu.

Umframt tær tøkniligu avbjóðingarnar, eru eisini løgfrøðiligar avbjóðingar, um slík skip skulu sigla millum lond. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 26. august 2021

Verjumálaráðharrin kemur heldur ikki hesaferð

Trine Bramsen er tarnað orsakað av spentu støðuni í Afganistan, ið hevur givið henni fleiri stórar uppgávur - ætlaði túrurin til Føroyar sunnudagin er harvið útsettur

Óvist er, nær Trine Bramsen kemur til landið (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Miðskeiðis í juni kom hon til Føroyar, men tað eydnaðist ikki flogfarinum at seta seg. Vitjanin hjá danska verjumálaráðharranum varð harvið útsett til síðst í august, men nú er greitt, at Trine Bramsen heldur ikki heusferð fer at lenda í Føroyum.

Eftir at Taliban hevur tikið ræðið í Afganistan eru fleiri uppgávur komnar á borðið hjá Trine Bramsen, og støðan ger, at hon fær ikki komið.

Verjumálaráðið hevur upplýst, at talan er um eina útsetan, og at nýggja dagfestingin ikki er endalig greið enn. 

Trine Bramsen skuldi koma til landið sunnudagin 29. august - serliga fyri at hitta
Jenis av Rana, landsstýrismann, og tosa um verju- og trygdarmál og møguligan lofteftirlitsradara í Føroyum

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2021

Stefan Löfven leggur frá sær í heyst

Hetta er ein avgerð, sum hevur verið ávegis í eina tíð, sigur svenski forsætisráðharrin, sum í november fer at leggja frá sær sum bæði formaður hjá sosialdemokratunum og forsætisráðharri

– Í næsta valstríðnum verður tað ein annar enn eg, sum stendur á odda fyri flokkinum, sigur Stefan Löfven (Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Eftir tíggju ár sum formaður í sosialdemokratiska flokkinum og sjey ár sum forsætisráðharri fer Stefan Löfven frá sum bæði floksformaður og forsætisráðharri. Tað boðaði hann frá sunnudagin.

Tað verður í november, at 64 ára gamli svenski forsætisráðharrin fer at leggja frá sær í sambandi við landsfundin hjá sosialdemokratunum.

– Í næsta valstríðnum verður tað ein annar enn eg, sum stendur á odda fyri flokkinum, sigur hann.

Stefan Löfven gjørdist forsætisráðharri í 2014, og í januar 2018 skipaði hann stjórn fyri aðru ferð, eftir drúgvar samráðingar eftir valið í 2018.

Í juni atkvøddi ein meiriluti í svenska ríkisdegnum fyri einum misáliti móti honum orskað av ósemju um kostnað á leigubústøðum, men hesum slapp Löfven kortini væl frá, og stutt eftir kundi hann skipa stjórn fyri triðju ferð, men í heyst leggur hann also frá sær.

– Hetta er ein avgerð, sum hevur verið ávegis í eina tíð. Eg havi skjótt verið floksformaður í tíggju ár og forsætisráðharri í sjey, segði Stefan Löfven sambært Ritzau.

Stefan Löfven sigur, at ein nýggjur formaður fer at geva flokkinum nýggja orku.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. august 2021

Hetlendingar gera seg til at taka móti flóttum úr Afganistan

- Sjálvandi skulu vit í Hetlandi eisini skipa so fyri, at vit kunnu bjóða okkara hjálp at stuðla hesum flokkum, sigur ráðslimur, ið hevur tikið stig til átakið

(Savnsmynd: visualhunt.com)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Tiltøk eru sett í verk til tess at kunna taka ímóti afganskum flóttafólkum í Hetlandi.

Tað er Ryan Thomson, ráðslimur í Shetland Island Council, sum hevur tikið stig til átakið, sum fær breiða undirtøku.

Hann sigur við Shetland News, at nógv fólk vendu sær til hansara eftir at tíðindini bórust um neyðina, sum flýggjandi afganar eru komin í eftir at Taliban tók valdið í Afganistan.

- Sjálvandi skulu vit í Hetlandi eisini skipa so fyri, at vit kunnu bjóða okkara hjálp at stuðla hesum flóttum, sigur ráðslimurin við Shetland News.

- Myndirnar frá flogvøllinum í Kabul eru hjartanemandi. Men spurningurin hjá teimum er ikki bara at sleppa úr landinum. Tey skulu eisini hava onkrastaðni at fara, leggur hann afturat.

Ein bólkur er stovnaður á Facebook í sambandi við hetta átakið, og longu nú eru tað fleiri sjálvboðin, sum hava bjóðað seg fram.

Ryan Thomson fær eisini stuðul av formanninum í Shetland Island Council, convenor Malcolm Bell, sum ikki er í iva um, at ráðið eins og lokalsamfelagið er til reiðar at hjálpa.

Bretska stjórnin hevur játtað at hýsa 20.000 flóttafólkum úr Afganistan komandi fimm árini.

Sostatt er støðan nakað tann sama sum tá landið tók móti flóttum úr Sýrialandi. Tá fluttu tvær familjur til Hetlands, skrivar Shetland News. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. august 2021