Vildi ikki hava Jacob Vestergaard aftur í landsstýrið

Fyri jól gjørdi løgmaður greitt, at Jacob Vestergaard og Elsebeth Mercedis Gunnleygsdóttur ikki sluppu aftur í landsstýrið, og tí mátti Fólkaflokkurin finna ein annan at yvirtaka fíggjarmál í landsstýrinum

(Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Mikumorgunin gjørdist greitt, at tað verður Uni Rasmussen, sum fer at yvirtaka landsstýrissessin í Fíggjarmálaráðnum eftir Jørgen Niclasen, sum fór frá í farnu viku. Fyrr í vikuni vistu keldur úr Fólkaflokkinum annars at siga, at Jacob Vestergaard var eitt boð uppá ein nýggjan landsstýrismann.

Sambært Kringvarpinum gjørdist hetta tó av ongum, eftir at Bárður á Steig Nielsen, løgmaður gjørdi Fólkaflokkinum greitt, at Jacob Vestergaard ikki slapp aftur í landsstýrið.

Seinastu árini hevur Jacob Vestergaard verið landsstýrismaður við fiskivinnumálum, men hann legði frá sær 20. desember fyri at taka sæti aftur á tingi og atkvøða ímóti uppskotinum um sammøður.

Løgmaður gjørdi tá greitt, at Jacob Vestergaard og Elsebeth Mercedis Gunnleygsdóttur, sum eisini fór frá av somu orsøk, ikki sluppu aftur í landsstýrið.

Tí fall valið á Una Rasmussen.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. februar 2022

Løgmaður: - Tú ert ein fyrimynd fyri allar føroyingar

Mikudagin var Uni Rasmussen innsettur sum nýggjur landsstýrismaður við fíggjar- og samferðslumálum og varaløgmaður

(Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Vaktarskiftið var úti í Tinganesi mikudagin. Løgmaður takkaði Jørgeni Niclasen fyri gott samstarv, nú hann er givin sum landsstýrismaður við fíggjarmálum, og samstundis bjóðaði hann Una Rasmussen vælkomnum sum nýggjur maður í fíggjarmálaráðharrastólinum.

Báðir fingu teir blómutyssi, og hin seinni fekk eisini setanarbræv.

Løgmaður ivaðist ikki í, at hann hevur fingið ein góðan mann at taka sær av landskassanum við Una Rasmussen.

- Tú hevur víst í verki, at tú ert ein merkismaður. Tú ert ikki tann, ið rópar harðast, men vit vita, at tú hevur ein vilja av stál og tað treiskni, ið skal til fyri at røkja eina slíka týdningarmikla uppgávu, segði Bárður av Steig Nielsen millum annað.

Nýggi landsstýrismaðurin saman við brøðrum sínum. Frá finstru Árni, Elnar, Uni og Joen Magnus (Mynd: Sverri Egholm)

Løgmaður kom eisini inn á, at nýggi landsstýrismaðurin er blindur, og nógv munnu hava ivast í, hvussu tað fer at rigga.

- Eg veit, at tað ikki verður nøkur forðing. Onki er óført hjá tær – alt letur seg gera. Tú gert onki hálvt. Tú ert av sonnum ein fyrimynd fyri allar føroyingar, segði løgmaður.

Jørgen Niclasen nýtti eisini høvið at bera nýggja landsstýrismanninum eina heilsan.

- Tú hevur vilja og treiskni og tað kann vera neyðugt í einum slíkum starvi sum hesum. Men tú skalt vita, at tú hevur ómetaliga góð fólk aftur at tær í fíggjarmálaráðnum, og tí ivist eg ikki í, at tú fert at megna uppgávuna, segði Jørgen Niclasen millum annað.

Sjálvur var Uni Rasmussen fáorðaður. Hann takkaði fyri álitið og segði seg vera spentan til at fara undir uppgávuna, hóast hann hevur trivist væl sum tingmaður, har hann hevur verið formaður í trivnaðarnevndini og eisini formaður hjá løgtingsgrannskoðarunum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. februar 2022

- Tænir flokkinum best at fáa nýtt andlit í leiðsluna

Umstøðurnar seinastu tíðina hava við sær, at Jørgen Niclasen hevur tikið avgerð ikki at taka við afturvali sum formaður í Fólkaflokkinum

Bárður á Steig Nielsen, løgmaður, takkaði á samkomu í Tinganesi mikudagin, Jørgeni Niclasen fyri tíðina, sum hann hevur verið í landsstýrinum (Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Umstøðurnar seinastu tíðina hava við sær, at Jørgen Niclasen hevur tikið avgerð ikki at taka við afturvali sum formaður í Fólkaflokkinum.

Landsfundur Fólkafloksins skal á hvørjum ári velja formann og á komandi fundi, sum verður hálvan mars, fer Jørgen Niclasen ikki at taka við afturvali.

- Flokkurin hevur í stóran mun fingið eina nýggja byrjan við trimum nýggjum landsstýrisfólkum og nú eisini við einum nýggjum formanni eftir landsfundin.

- Fyri meg er tað at fara aftur á gamlar gøtur, nú eg skal brúka mínar royndir í Løgtinginum, Fólkaflokkinum at frama.

- Eg havi altíð sett flokkin framum meg sjálvan og eg haldi, at tað tænir flokkinum best at fáa eitt nýtt andlit í leiðsluna, sigur Jørgen Niclasen.

Jørgen Niclasen hevur verið formaður í Fólkaflokkinum síðan 2007. Hann sat fyrstu ferð á Løgtingi í 1989.

Hann hevur verið landsstýrismaður við fiskivinnumálum frá 1998-2003, landsstýrismaður við uttanríkismálum frá 2008-2011 og landsstýrismaður við fíggjarmálum frá 2011-2015 og aftur frá 2019-2022.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. februar 2022

Løgmaður: Kynsbýtið verður øðrvísi um tíggju ár

Tað er ynskiligt, at bæði kynini eru umboðað í landsstýrinum, og væntar Bárður á Steig Nielsen, at hóast bert menn eru í núverandi landsstýri, verður støðan ein onnur í framtíðini

Sjálvandi er tað ynskiligt, at bæði kynini eru umboðað í landsstýrinum, eins og í løgtinginum, segði Bárður á Steig Nielsen, løgmaður í svari til fyrispurning hjá Ingilín Didriksen Strøm (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Síðan Elsebeth Mercedis Gunnleygsdóttur legði frá sær sum landsstýriskvinna 20. desember, hevur eingin kvinna verið í landsstýrinum, men í framtíðini verður kynsbýtið øðrvísi.

Tað segði Bárður á Steig Nielsen, løgmaður í løgtinginum mikudagin í svari til fyrispurning hjá Ingilín Didriksen Strøm, tingkvinnu fyri Javnaðarflokkin.

Í sambandi við tilnevndingina av Árna Skaale og Sólvit Nolsøe, sum tóku við sum landsstýrismenn 6. januar, setti Ingilín Didriksen Strøm løgmanni ein fyrispurning, har hon vildi hava honum at greiða frá, um hann helt tað vera nøktandi, at eingin kvinna var í landsstýrinum, um hann heldur javnstøða eigur at vera í landsstýrinum, og um hann ætlaði at gera nakað við manglandi javnstøðuna í landsstýrinum.

Í svari tá segði løgmaður, at hann harmaðist um, at eingin kvinna er í landsstýrinum, men at tað er upp til flokkarnar at koma við uppskoti til landsstýrisfólk, sum síðani skulu góðkennast av løgmanni. Hann segði seg ikki vita um, at nakar løgmaður nakrantíð hevði tilnevnt onnur landsstýrisfólk enn tey, sum ein flokkur hevði skotið upp.

Mikumorgunin gjørdist greitt, at Uni Rasmussen fór at gerast nýggjur landsstýrismaður við fíggjarmálum, og í hesum sambandi nýtti Ingilín Didriksen Strøm høvi at endurtaka spurningin, tá ófráboðaðir fyrispurningar vóru á skránni í tinginum.

– Kann løgmaður seta krøv til, hvør verður valdur í landsstýrið?, spurdi hon.

Í svari sínum endurtók Bárður á Steig Nielsen, løgmaður, at tað er siðvenja, at flokkar tilnevna landsstýrisfólkini, sum løgmaður so góðkennir, um hann metir tey vera før fyri at røkja starvið.

Eisini segði hann, at tað sjálvandi er ynskiligt, at bæði kynini eru umboðað í landsstýrinum, eins og í løgtinginum, men at hann væntaði, at býtið fór at verða heilt øðrvísi um nøkur ár.

– Um tíggju ár so verður býtið heilt øðrvísi. Bæði í løgtinginum og í landsstýrinum. Vit sóu tað herfyri, tá ungdómstingið var saman, segði løgmaður, sum vísti á, at genturnar tá vóru í stórum meiriluta.

– Tað er tað, sum eg síggi fyri mær verður støðan, segði hann.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. februar 2022

Føroyar fordøma russiska áganginum

Ikki semja um at støðga handilssamskiftinum við Russland í stundini - Jacob Vestergaard mælir frá at leypa á leistum

Mynd frá fiskivinnutinginum mikukvøldið (Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Føroysku politisku leiðararnir eru samdir um, at tað er illgerð, sum Putin hevur gjørt við at leypa á Ukreina.

Hetta eiga vit at fordøma. Tað søgdu Bárður á Steig Nielsen, løgmaður, Jenis av Rana, landsstýrismaður við uttanríkismálum, Jacob Vestergaard, Høgni Hoydal og Aksel V. Johannesen, sum vóru gestir hjá John Johannesen í sendingini Breddanum hjá Kringvarpinum fyrrapartin hósdagin stutt eftir at tíðindini um russisku innrásina bórust.

- Hetta hoyrir ongastaðni heima. Støðan í dag er ein onnur enn í gjár, tá vit sendu eina fráboðan út. Eftir tað, sum er hent í nátt, fordøma vit russiska framferðarháttinum, segði løgmaður.

Jenis av Rana segði, at hann mikukvøldið hevði fund við danska uttanríkisráðharran, Jeppe Kofod, sum vildi hava at vita hvørja áskoðan Føroyar hevði til støðuna. Jenis gav honum boðini, at Føroyar eru við í teimum tiltøkum, sum Vesturheimurin velur at seta í verk móti Russlandi.

Hetta fegnaðist Jeppe Kofod um, segði Jenis av Rana.

Eisini Aksel V. Johannesen og Høgni Hoydal vóru samdir um, at vit eiga at seta tiltøk í verk og støðga handli við Russland. Vit skulu eisini seta tiltøk í verk, sum kunnu raka okkum sjálv fíggjarliga, søgdu teir.

Jacob Vestergaard fordømir eisini krígshandlingunum, men hann ávaraði ímóti at leypa framav og støðga handinum við Russland.

- Russiska fólkið skal eisini hava mat, og tað er ikki endamálið hjá okkum at russiska fólkið skal hungra. Tí eiga vit at bíða við teimum hørðu útmeldingunum og vita hvat hini vestanlondini gera.

- Fyrr hava evropeisku londini sett tiltøk í verk móti Russlandi, sum í veruleikanum ikki hava kostað teimum nakað. Tað er eitt ógvusligt tiltak at seta í verk at støðga føroyska handlinum. Tí mugu vit ansa eftir áðrenn vit loypa fram á leistum, segði Jacob Vestergaard.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. februar 2022

40.044 krónur úr Oyndarfirði til Kabul

Síðsta fríggjadag varð skipað fyri stuðulstiltaki fyri hungursraktum børnum í Afganistan – tað var Oyndarfjarðar skúli, sum skipaði fyri

Vinningurin varð handaður Tórfinn Højgaard frá Reyða Krossi í Føroyum (Mynd: Runavíkar kommuna)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Einalærarin Hansa M. Glerfoss og teir báðir næmingarnir í Oyndarfjarðar skúla hava í eina tíð arbeitt við eini verkætlan, sum hevði til endamáls at savna pening inn til hungursrakt børn í Afganistan. Frá at vera ein verkætlan hjá teimum trimum, endaði tað tó við, at øll bygdin gjørdist partur av ætlanini. Tað sást m.a. aftur í øllum lutunum, sum vóru seldir í skúlanum fríggjadagin.

Seinnapartin var tombolasøla, og sambært heimasíðuni hjá Runavíkar kommunu var talan um sera góða undirtøku.

Frændin Steintór Rasmussen og dóttir hansara, Rakul Ró, sungu nakrar sangir. Eftir tað takkaði borgarstjórin í Runavíkar kommunu, Tórbjørn Jacobsen, skúlanum fyri átakið, og samstundis handaði hann Hansu M. Glerfoss eitt ískoyti frá kommununi til innsavningina, skrivar kommunan.

– Borgarstjórin fór síðan undir eina meksikanska uppboðssølu av fýra lutum: Sangskríninum hjá Steintóri & Co., einum turrum tjógvi frá Leif Petersen – úr ognarhaganum, Trom-vesti sum Linda hevði bundið, og einari troyggju sum hin 97 ára gamla Jóna Hammer hevði bundið til dagin.

– Ein sera væl eydnað løta, og fyri lok handaði Oyndarfjarðar skúli vinningin óskerdan til Tórfinn Højgaard frá Reyða Krossi í Føroyum. Harvið eru 40.044 krónur nú á veg úr Oyndarfirði til Kabul - ætlaðar neyðstøddum børnum í Afganistan, skrivar Runavíkar kommuna, sum leggur afturat, at Oyndarfjarðar skúli eigur stóran heiður uppibornan fyri átakið og hjálpina.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. februar 2022

Símun Skaalum nýggjur stjóri í FT Samskifti

Símun Skaalum hevur verið fíggjarstjóri í Føroya Tele síðani 2016, men tekur nú við sum stjóri í FT Samskifti. Hann tekur við starvinum eftir Hans Jákup Langgaard, sum í fjør fór í annað starv

Símun Skaalum (Mynd: Føroya Tele)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Símun Skaalum sum síðani 2016 hevur verið fíggjarstjóri í Føroya Tele-samtakinum, verður nú stjóri í FT Samskifti. Hesum boðar Føroya Tele frá.

Umframt fíggjarstjóri, hevur Símun Skaalum eisini verið produkt- og marknaðarstjóri, verkætlanarleiðari og fíggjarfrøðingur síðani hann byrjaði sína starvsleið á Føroya Tele í 2012.

FT Samskifti er kundavenda felagið í samtakinum.

Stjóraskiftið merkir, at Símun fer úr starvinum sum fíggjarstjóri, og inn til nýggjur fíggjarstjóri er settur, røkir Jan Ziskasen, samtaksstjóri, starvið.

14 umsóknir komu inn til starvið sum stjóri í FT Samskifti. Símun Skaalum tekur við starvinum eftir Hans Jákupi Langgaard, sum í heyst segði stjórasessin frá sær, fyri at gerast nýggjur stjóri hjá nærmasta grannanum, Bilasøluni.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. februar 2022

Semja við heilsuhjálpararnar

Skrivaðu mikudagin undir trýára sáttmála, sum gevur heilsuhjálparum eina endaløn á yvir 29.000 krónur

Mary Antonsdótir, forkvinna í Heilsuhjálparafelag Føroya og Anita Fuglø frá Kommunala Arbeiðsgevarafelagnum skriva undir sáttmálan

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Mikudagin kommu Kommunala Arbeiðsgevarafelagið og Heilsuhjálparafelag Føroya fram til eina semju um nýggjan sáttmála.

Sáttmálin partanna millum gekk út 1. oktober 2021, og handaðu partarnir hvørjum øðrum sáttmálakrøv á fundi 27. september 2021. Síðan tá hava partarnir verið á seks fundum, og samdust partarnir um 8. februar 2022 at boðsenda Semingsstovninum.

Semjan inniber ein trý ára sáttmála við eini lønarhækkan:

• Tann 1. januar 2022 hækka lønirnar 1,25%
• Tann 1. oktober 2022 hækka lønirnar við kr. 710
• Tann 1. oktober 2023 hækka lønirnar 2,5%

Haraftrat fáa bæði heimahjálparar og heilsuhjálparar nýtt endastig tann 1. oktober 2023 – ávikavist stig 8 og nýtt stig 13.

Í sáttmálaskeiðinum kemur endalønin hjá einum heilsuhjálpara upp um 29.000 krónur um mánaðin – umframt 15 prosent í eftirløn.

Lønarkarmurin fyri trý ára sáttmálaskeiðið liggur á sama støði, sum semjan við Starvsfelagið.

Umframt lønarbroytingarnar eru ymiskar broytingar gjørdar í sáttmálunum partanna millum. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. februar 2022

Fakfelagssamstarvið er styrkt munandi

Fakfelagssamstarvið er styrkt munandi við nýggjari avtalu millum feløgini í samstarvinum, umframt at Heilsuhjálparafelag Føroya er vorðið nýggjur limur í Fakfelagssamstarvinum

 

SkrivaÐ:

Innsent

8.000 løntakarar standa nú aftan fyri Fakfelagssamstarvið, sum telur sjey fakfeløg á almenna arbeiðsmarknaðinum, eftir at Heilsuhjálparafelag Føroya hevur fingið limaskap í samstarvinum. Limafeløgini hava eisini styrkt samstarvið munandi við einari nýggjari avtalu, sum er grundarlagið undir Fakfelagssamstarvinum.

Fakfelagssamstarvið er styrkt grundað á eina nýggja avtalu, sum knýtir feløgini tættari saman at taka við teimum avbjóðingum, sum eru á arbeiðsmarknaðinum.

Tað snýr seg alla tíðina um at tryggja øll rættindi hjá løntakarunum so væl sum yvirhøvur gjørligt.

Feløgini skrivaðu undir nýggju avtaluna á felags nevndarfundi í samstarvinum í Smæruni fyrrapartin.

Avtalan, ið frameftir verður grundarlagið undir Fakfelagssamstarvinum, skipar feløgini sum eina sterka eind, har limafeløgini í tættari samstarvi enn áður virka á arbeiðsmarknaðinum, tó at endamálið við samstarvinum enn er tað sama:

“Fakfeløgini skulu hava størri styrki í samfelagnum og á tann hátt hava ávirkan á viðkomandi samfelagsmál.”

Nýggja avtalan gevur Fakfelagssamstarvinum eina sterkari almenna rødd. Ein rødd, ið hoyrist í almenna rúminum, og sum greitt talar sakina hjá lønmóttakarunum.

Fakfelagssamstarvið er nú skipað til tær uppgávurnar, ið samstarvið setir sær fyri at loysa, og á felags nevndarfundinum settu nevndirnar út í kortið, hvussu ymisku málini skulu røkkast. Fakfelagssamstarvið hevur seinastu tíðina m.a. arbeitt fyri at stytta arbeiðsvikuna og at fáa skipað viðurskiftini kring sálarliga arbeiðsumhvørvið á arbeiðsplássunum hjá limunum.

Limirnir í Fakfelagssamstarvinum eru: Starvsfelagið, Føroya Lærarafelag, Føroya Pedagogfelag, Felagið Føroyskir Sjúkrarøktarfrøðingar, Akademikarafelag Føroya, Havnar Arbeiðskvinnufelag og Heilsuhjálparafelag Føroya.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. februar 2022

MBM hækkar prísirnar við 4,5 prosentum

Prísirnir á allari mjólk, mjólkaúrdráttum, djús og saft hækka við 4,5 prosentum frá 1. mars

(Mynd: mbm.fo)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Tann 1. mars hækka prísirnir á allari mjól, mjólkaúrdráttum, djús og saft frá MBM við 4,5 prosentum.

Orsøkin er, at flestu av veitarunum hjá MBM hava boðað frá, at prísirnir hækka. Órógv á altjóða flutningsmarknaðunum hevur havt við sær munandi ójavna millum útboð og eftirspurning og ein avleiðing eru stórar príshækkingar.

- Føroysk mjólk, mjólkaúrdráttir, djús og saft hava sera stóran týdning fyri føroysku familjuna og føroyska brúkaran. Tað vita vit á MBM og tískil hava vit roynt at staðið ímóti at hækka prísirnar, sigur Meginfelag Búnaðarmanna í tíðindaskrivi.

Sagt verður, at tað enn er ov tíðliga at siga, um príshækkingarnar á altjóða marknaðunum fara at standa við ella um prísirnir lækka aftur. 

- Vit fylgja neyvt støðuni og gera tað vit kunnu fyri at sleppa undan fleiri príshækkingum, sigur MBM.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. februar 2022

Landsbankin: Landskassin rindar í miðal 0,35 prosent í rentu av lánsbrævaskuldini

Lánsbrævaskuldin hjá landskassanum var við ársenda 2021 4 milliardir krónur og miðal rentan av skuldini var 0,35 prosent

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Skuldin á 4 milliardir krónur er samansett av fýra lánsbrævarøðum. Ein skal rindast aftur í 2022, ein í 2023 og hinar báðar skulu rindast aftur í 2025 og 2032.

Øll fýra lánsbrævalánini eru stand­andi – tað vil siga, at bara renta, og ikki av­drátt­ur, verður gold­in í lánitíðini. Láni­upp­hæddin verður goldin aftur í einum, tá ið láni­tíðin er av.

Myndin niðanfyri vísur miðalrentuna við árenda, sum landskassin rindar av lánsbrævaskuldini.

Rentan sum landskassin rindar í sambandi við lán­tøku er nógv minkað seinastu 10 árini, eisini tí rentustøðið er lækkað so nógv. Í 2011 var rentan á lánsbrævaskuldini í miðal 3,04 prosejt. Til dømis er vert at nevna, at tað eina lánsbrævalánið á 1,3 milliardir krónur, sum var tikið í 2020 og skal rindast aftur í juni 2022, hevur 0 prosent í áljóðandi rentu.

Tað kann væntast, at rentustøðið fer at hækka í komandi tíðum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. februar 2022

Landsbankin: Gjaldførið hjá landskassanum gott

Ásett er við lóg, at landskassin skal hava 15 prosent av bruttotjóðarútrøkuni í gjaldføri. Hetta svaraði í 2021 til 3,3 milliardir krónur. Gjaldførið við ársenda 2021 var um 3,8 milliardir og var tí væl omanfyri minstagjaldførið

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Myndin niðanfyri vísir gongdina í gjaldførinum hjá landskassanum í 2021.

Sum myndin vísur, var ríkiligt av gjaldføri frá ársbyrjan til í juni, tá landskassin rindaði aftur eitt lán á 1,4 milliardir krónur (bláa linjan). At gjaldførið við ársbyrjan 2021 var um 1,4 milliardir krónur hægri enn minstagjaldførið (grøna linjan), stavar frá lántøku í 2020, fyri at byrgja upp fyri búskaparligu avleiðingunum av covid-19.

Eftir at lánið var afturgoldið, fall gjaldførið niður á minstagjaldførið og sveiggjaði harum fram til umleið november, tá gjaldførið aftur bleiv betri.

Við ársenda var gjaldførið 500 milliónir krónur omanfyri kravda minstagjaldførið. Hetta ger at tað eisini í juni 2022, tá eitt lán á 1,3 milliardir krónur fellur til gjaldingar, er sannlíkt, at landskassin fer at rinda niður av síni skuld.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. februar 2022

Avkastið var 141 milliónir av landskassans gjaldføri í 2021

Stórur partur av gjaldføri landskassan er sett í virðisbrøv uttanlands, og í 2021 var avkastið 3,75 prosent ella tilsamans 141 milliónir krónur. Tað vóru serliga partabrøvini sum góvu eitt gott avkast

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Landskassin skal sambært lóg hava 15 prosent av bruttotjóðarúrtøkuni í gjaldføri og svaraði tað til 3,3 milliardir krónur í 2021. Landsbankin hevur sum uppgávu at ansa hesum peningi.

Landsbankanevndin hevur tí gjørt eina íløgustrategi. Endamálið er, at landskassin fær eitt hóskandi avkast, tó við atliti til váðan og eisini við atliti til, hvussu gjaldførur peningurin er, soleiðis at hann, um neyðugt, skjótt kann gerast tøkur. Millum annað loyvir íløgustrategiin, umframt at plasera í stats- og realkredittlánsbrøv, at upp til 25 prosent verður plaserað í partabrøv. Íløgustrategiin liggur á heimasíðu landsbankans.

Landskassans gjaldførið hevur í miðal síðstu fimm árini givið 2,67 prosent í avkastið og svarar tað til í miðal 90,6 milliónir krónur um árið.

Trupult er at meta um gongdina hjá avkastinum í 2022. Vaksandi inflatión, væntanir um at sentralbankar fara at tátta í og hækka renturnar, fløskuhálstrupulleikar í flutningskervinum, hækkandi orkuprísir, spenta støðan millum Ukraina og Russland, umframt nógva smittan við omikron-variantinum, gera óvissuna sera stóra. Higartil í ár hava partabrævakursirnir sveiggjað nógv og tað sama hevur avkastið av lánsbrøvum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. februar 2022

Hagstovan: Innflutningurin methøgur í 2021

Í fjør innfluttu vit fyri 9,3 milliardir krónur, ið er 13,8 prosent hægri enn í 2020

(Savnsmynd: Hagstovan/Ólavur Frederiksen)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Í 2021 innfluttu vit fyri 9,3 milliardir krónur. Hetta er 13,8 prosent hægri enn í 2020, sambært Hagstovuni.

Innflutningsvirðið á brennievni o.t. er vaksið yvir 400 milliónir krónur í 2021. Hetta svarar til góð 43 prosent. Hetta, hóast nýtslan var áleið tann sama í 2021 sum í 2020.

Eisini var stórur vøkstur í innflutninginum av rávøru til fiskavirking og maskinur og onnur útgerð. Her vaks innflutningurin ávikavist 234 milliónir krónur og 237 milliónir krónur.

Lutfalsliga er rávøra til fiskavirking vaksin mest – yvir 60 prosent. Innflutningurin av feskum og heilum frystum fiski til virkingar vaks ávikavist 150 og 140 milliónir krónur í 2021, skrivar Hagstovan.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. februar 2022

2021 royndist væl hjá BankNordik

Virksemið hjá BankNordik-samtakinum stóð seg betur enn væntað í 2021. Avlopið var 272 milliónir krónur, og samtakið rindaði 80 milliónir í skatti

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Ársroknskapurin hjá BankNordik ber boð um, at húsarhald og fyritøkur sum heild eru væl fyri. Nógv virksemi var á bústaðarmarknaðinum í 2021, og áhugin fyri at seta búgv uttan fyri høvuðsstaðin var vaksandi. Føroyingar fíggjaðu í alsamt størri mun bústaðin við realkredittláni, og í 2021 var vøksturin 12 prosent.

– Árið hilnaðist væl, hóast vit í samtakinum brúktu nógva orku til at umskipa okkum eftir søluna av danska virkseminum. Okkara dugnaligu starvsfólk gjørdu eitt megnararbeiði í árinum, og góða gongdin er teimum fyri at takka. Næstu tíðina fara vit at bjóða kundunum betri talgildar loysnir, m.a. við nýggja Netbankanum, ið hevur fleiri nýggjar hentleikar, sigur Árni Ellefsen, forstjóri í BankNordik.

Stóra virksemið á bústaðarmarknaðinum sást eisini aftur í sølutølunum hjá Skyn, ið seldi 224 ognir og harumframt avgreiddi nógvar privatar sølur. Hjá Trygd var árið serliga merkt av fleiri stórum skaðum og skaðaendurgjøldum.

49 prosent av leiðarum kvinnur
BankNordik leggur seg eftir at reka eitt burðardygt virksemi, bæði tá ið tað snýr seg um umhvørvi, fólk og leiðslu. Samtakið hevur í nógv ár arbeitt miðvíst við at tryggja eina javna kynsumboðan í samtakinum, og við ársenda í 2021 vóru 49 prosent av øllum leiðarum kvinnur og 51 posent menn.

Samtakið hevur nú eisini sett sjóneykuna á javnstøðu í sambandi við barnsburðarfarloyvi og er farið at eggja starvsfólkum til at býta farloyvistíðina javnari millum bæði foreldur.

Grønt bústaðarlán góða undirtøku
BankNordik veitir ymisk lán, ið gera tað lættari hjá kundunum at velja umhvørvisvinarligar loysnir. Í 2021 kom eitt nýtt grønt bústaðarlán á marknaðin við lægri rentu til sethús og íbúðir, ið verða hitað við varandi orku, og higartil eru bústaðir fyri 253 milliónir krónur fíggjaðir við grøna bústaðarláninum.

Umleið 6.000 føroyingar eru partaeigarar í BankNordik, og teir fáa ágóðan av góðu gongdini í 2021. Væntandi verða 50 prosent av ársúrslitinum, t.e. 136 milliónir krónur, goldnar partaeigarunum fyri árið.

Ársroknskapurin í stuttum

• Úrslitið fyri skatt gjørdist 340 mió. kr., harav 90 mió. kr. stava frá søluni av danska virkseminum
  
• Rakstrarúrslitið fyri niðurskrivingar gjørdist 171 mió. kr. samanborið við 149 mió. kr. í 2020
  
• Niðurskrivingar vórðu afturførdar fyri 77 mió. kr. samanborið við 5 mió. kr. í afturførdum niðurskrivingum í 2020
  
• Rakstrarúrslitið gjørdist 248 mió. kr. samanborið við 154 mió. kr. í 2020 - 80 mió. kr. vórðu rindaðar í skatti og lønarhæddaravgjaldi
  
• Útlánini vóru 7,6 mia. kr., sum er á sama stigi sum í 2020
  
• Innlánini hækkaðu úr 7,8 mia. kr. í 2020 til 7,9 mia. kr.
  
• Solvensurin, NEP-kapitalur íroknaður, hækkaði úr 26,4% í 2020 til 29,7% - Bankin væntar, at nettoúrslitið fyri 2022 verður millum 130 og 160 mió. kr.
  

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. februar 2022

Heilsufrøðiliga Starvsstovan: Fuglakrím aftur staðfest

58 fuglar eru kannaðir fyri fuglakrím, og ein var positivur – tað var ein svartbakur, sum varð funnin deyður í Sørvági 21. januar

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Í desember 2021 varð boðað frá, at fuglakrím varð staðfest í Føroyum fyri fyrstu ferð.

Talan var um slagið HPAI H5N1, ið er sama slagið av fuglakrími, sum hevur verið í umferð í Evropa og eisini bleiv staðfest í skúgvi í Hetlandi á sumri 2021.

Heilsufrøðiliga Starvsstovan heitti í hesum sambandi á fólk um at boða frá, um tey síggja deyðan fugl. Har tað var mett relevant, hevur sýni verið tikið av fuglunum.

Heilsufrøðiliga Starvsstovan skrivar, at tilsamans 58 fuglar vórðu kannaðir fyri fuglakrím, ein av hesum var positivur. Talan er um ein svartbak, sum varð funnin deyður á sandinum í Sørvági tann 21. januar í ár.

Sostatt er framvegis ein ávísur vandi fyri, at villur fuglur kann smitta við fuglakrím. Heilsufrøðiliga starvsstovan vil tí halda fast í tilmælið um at ansa best møguligt eftir, at heimafuglur ikki kemur í samband við villan fugl.

Ætlanin er at fara undir eina yvirvøku av fuglakrím í villum fugli aftur í vár, og nærri verður kunnað um hetta seinni, sigur Heilsufrøðiliga Starvsstovan.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. februar 2022

Syrgiligur tilburður í Vágum: 52 ára gamal maður doyði

Tað er ikki vist, um tað var ein arbeiðsvanlukka tá ein 52 ára gamal maður doyði á Miðvági týsdagin. Hetta hendi tá hann var til arbeiðis á einum aliringi

(Savnsmynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Ein syndarligur tilburður í Miðvági kravdi týsmorgunin eitt mannalív. Talan er um ein 52 ára gamlan mann, sum var til arbeiðis úti á einum av aliringunum á vágni.

Ein annar maður var eisini við úti á aliringinum, men sá ikki tá tað hendi.

Tann 52 ára gamli er gliðin á sjógv og druknaður ella hevur fingið eitt dánilsi ella ein tilburð av onkrum slagi. Lívbjargandi fyrstahjálp varð givin á staðnum, men á Landssjúkrahúsinum kundi staðfestast, at maðurin var deyður.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. februar 2022

Blóðroyndirnar á Landssjúkrahúsinum flyta

Mánadagin flytur ambulatoriið hjá Rannsóknarstovuni í nýumvæld hølir í B-bygninginum

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Mánadagin flytur ambulatoriið hjá Rannsóknarstovuni í nýumvæld hølir í B-bygninginum. Talan er um hølini til høgru fyri forhøllina.

Flytingin merkir, at kemur tú á Landssjúkrahúsið at taka blóðroynd ella EKG, skalt tú ikki longur møta í Bláa Ambulatoriinum hinumegin J.C. Svabosgøtu, men fara inn gjøgnum høvuðsdyrnar á Landssjúkrahúsinum. Skeltir og onnur kunning vísa veg inn í nýggju hølini.

Til ber framvegis til at seta bilin frá sær á parkeringsplássinum við J.C. Svabosgøtu.

Upplatinartíðirnar eru tær somu sum áður.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. februar 2022

– Landsins myndugleikar taka vónandi somu avgerð

Landsfelag pensjónista fegnast um, at Tórshavnar kommuna hevur strikað 70 ára fráfaringaraldurin, eigur hetta at verða gjørt um alt landið

Beate L. Samuelsen, forkvinna í Landsfelag Pensjónista (Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Herfyri varð boðað frá, at Tórshavnar kommuna avtekur 70 ára fráfaringaraldurin á øllum stovnum og arbeiðsplássum, sum kommunan umsitur. Hesi tíðindi eru tey í Landsfelag Pensjónista ógvuliga fegin um.

– Landsfelag Pensjónista hevur ferð eftir ferð heitt á landsins politikararar um at banna mismuni á fólki og tryggja okkum pensjónistum javnstøðu á arbeiðsmarknaðinum. Nógvir pensjónistar eru væl fyri og ynskja at verða verandi á arbeiðsmarknaðinum. Tað er tí stór íløga hjá einum landi, at fólk eru til arbeiðis, og eigur tað ikki at verða aldurin, men arbeiðsførleikin, ið avger, um ein skal av arbeiðsmarknaðinum, sigur Beate L. Samuelsen, forkvinna í skrivi, sum er sent miðlunum.

– Hetta hevur í fleiri ár verið eitt av aðalmálunum hjá felagnum at arbeiða fram ímóti. Sum støðan er, er arbeiðsloysið í landinum sera lágt, og skríggjar arbeiðsmarknaðurin eftir fólki. Tí eru vit í Landsfelag Pensjónista glað fyri, at Tórshavnar kommuna við hesi fíggjarnevndaravgerð gongur á odda hesum viðvíkjandi.

Landsfelag Pensjónista vónar nú, at landsins myndugleikar taka somu avgerð sum býráðið í høvuðsstaðnum.

– Vit vilja hava, at fráfaringaraldurin um alt landið skal burtur, og at tað ikki skal vera loyvi at siga fólki upp vegna aldur. Pensjónsaldurin skal ikki vera tað sama sum fráfaringaraldurin á arbeiðsmarknaðinum.

Felagið sigur, at tey fleiri ferðir hava heitt á løgtingið um at lóggeva ímóti at siga fólk úr starvi vegna aldur, og um at gera allan mismun vegna aldur á arbeiðsmarknaðinum ólógligan.

Við avgerðini hjá Tórshavnar býráð vónar felagið nú, at okkurt hendir. Næsta stigið er at lata pensjónstar arbeiða so galið, teir vilja, uttan at henda lønin, sum skattur verður goldin av, skal ganga út yvir pensjónina, sigur Landsfelag Pensjónista at enda.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. februar 2022

Egil og Christian fingu heiðursbrøv frá Tórshavnar kommunu

Egil Simonsen og Christian H. Christiansen vórðu heiðraðir fyri sítt arbeiði við sluppini Westward Ho

(Mynd: torshavn.fo)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Hátíðarløta var í Müllers Pakkhúsi í Havn mikudagin, har Heðin Mortensen, borgarstjóri, handaði Egili Simonsen og Christiani H. Christiansen heiursbrøv fyri teirra leiklut í at varðveita sluppina Westward Ho og alt annað arbeiði teirra í hesum sambandi.

Heiðusskjalið hjá Egil Simonsen er soljóðandi:

“Í mong ár hevur Egil verið skipari á Westward Ho og ein teirra, sum hevur gingið á odda fyri at varðveita sluppina. Hann er ein eldsál í hesi týdningarmiklu varðveitsluuppgávu, sum Tórshavnar kommuna tók á seg í 2005, og var eisini við ein stóran part av tíðini, meðan Sluppgrunnurin rak hetta mentanarsøguliga skip.

Við sínum blíða lyndi og tolnu framferð hevur Egil gjøgnum árini fyrimyndarliga og ótroyttiligur lagt øðrum lag á, bæði um rigning, sigling, sjóleiðir og góðan sjómansskap. Søgufróður, sum hann er, hevur hann givið fleiri ættarliðum, bæði børnum og ungum sum eldri, ógloymandi læruríkar upplivingar og hugnaligar løtur umborð.

Westward Ho er eitt satt prýði fyri Havnina og Føroyar, og Tórshavnar kommuna fegnast um tað sjálvbodna arbeiðið, sum ger varðveitsluna av hesum mentanarsøguliga skipi møguliga, til fragd fyri allar føroyingar.”

Heiðursskjalið hjá Christian H. Christiansen er soljóðandi:

“Í mong ár hevur Christian gingið á odda fyri at varðveita sluppina Westward Ho. Hann er ein eldsál í hesi týdningarmiklu varðveitsluuppgávu, sum Tórshavnar kommuna tók á seg í 2005, og var eisini við tað mesta av tíðini, meðan Sluppgrunnurin rak hetta mentanarsøguliga skip.

Trúfastur hevur Christian gjøgnum árini ansað eftir, at raksturin hevur verið skynsamur og peningur tøkur, bæði til umvælingar og tiltøk, sum skipið hevur verið karmur um. Hann hevur dugnað varðveitsluni fyrimyndarliga og tikið týdningarmikil stig til frama fyri, at enn ber til hjá føroyingum, ungum sum eldri, at uppliva hetta gamla skip í sínum rætta umhvørvi.

Westward Ho er eitt satt prýði fyri Havnina og Føroyar, og Tórshavnar kommuna  fegnast um tað sjálvbodna arbeiðið, sum ger varðveitsluna av hesum mentanarsøguliga skipi møguliga, til fragd fyri allar føroyingar.”

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. februar 2022

155 lángevarar lánt Vágs kommunu pening

Hópfíggingin av kommunuskuldini eydnaðist væl, og eru tey væl nøgd, sigur Bjarni Johansen, borgarstjóri

(Savnsmynd: Bjartur Vest)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Herfyri valdi Vágs Kommuna at umfíggja kommunuskuldina umvegis flexfunding.fo. Umfíggingin eydnaðist væl.

Fyri trimum árum síðani valdi kommunan at hópfíggja ein part av kommunuskuldini umvegis flexfunding.fo. Hendan royndin eydnaðist somikið væl, at tá ið kommunan í ár skuldi endurfíggja partin í flexfunding, valdi kommunan at umfíggja alla kommunuskuldina í flexfunding. Hesa fer bleiv øll kommunuskuldin á 46 milliónir umfíggjað umvegis hópfígging.

Latið varð upp fyri møguligum lánarum, at læna til Vágs Kommunu til eina árliga rentu á 0,45 prosent 14. januar og 14 dagar seinni, tá flexfunding.fo lat aftur, var øll skuldin umfíggjað.

Nú umfíggingin er avgreidd av Suðuroyar Sparikassa, upplýsir kommunan á heimasíðuni, at í alt 155 lángevarar hava lænt Vágs Kommunu pening.

– Upphæddirnar, sum lángevararnir hava lænt, spenna víða, frá fáum túsund krónum til fleiri milliónir krónur. Okur eru væl nøgd við royndina at umfíggja umvegis hópfígging, sigur Bjarni Johansen, borgarstjóri.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. februar 2022

Søguliga stórur íbúðarbygningur byggjast í Runavík

Sendingin Búskapur & Vinna setti mikukvøldið sjóneykuna á leigubústaðarmarknaðin, har hyggjarin fekk innlit í spildurnýggjar skitsutekningar av Føroya størsta einstaka íbúðarbygningi, ið eftir ætlan verður bygdur í Runavík

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Runavíkar Kommuna bjóðaði í fjør út sjey grundøkir á tilsamans 10.500 fermetrar við tí fyri eyga at fáa bygt íbúðir til leigu ella eigu.

Rúni Bro Róin og Jóhannus Egholm Hansen tóku av møguleikanum, og bjóðaðu seg at keypa øll sjey grundøkini. Ein av treytunum var, at keypararnir innan eitt hálvt ár skulu gera skitsutekningar av ætlanum teirra. Tær skitsutekningarnar eru lidnar nú og blivu á fyrsti sinni sýndar almenninginum í sendingini Búskapur & Vinna mikukvøldið. 

Kend nøvn handan byggiverkætlan
Rúni Bro Róin bleiv eitt kent navn í almenninginum, tá hann fyri 10 árum síðani sum ein av stovnarunum og partnarunum í Copenhagen Infrastructure Partners (CIP) beyð seg fram at byggja og reka Eysturoyartunnilin.

Síðani tá er CIP blivin heimsins nógv størsta fyritøka innan menning og fígging av grønari orkuframleiðslu, eitt nú við havvindmyllum. Rúni er framvegis partaeigari í CIP, men nú hevur hann m.a. saman við Jóhannusi Egholm Hansen, advokati, stovnað fyritøkuna St. Jørgen, sum fæst við burðardyggar íløgur í sólorku og fastogn.

Jóhannus hevur drúgvar royndir sum professionellur nevndarlimur, eitt nú í Farpay, flogvøllunum í Føroyum og Grønlandi. 

Ósbjørn Jacobsen, arkitektur, hevur teknað og sniðgivið bygningin. Ósbjørn samstarvar við teknistovuna Henning Larsen, og teknaði Harpuna í Reykjavík, umframt at hann eisini hevur teknað Biskupstorgið í Klaksvík og serstaka ráðhúsið í Eysturkommunu. 

Stigtakararnir hava gjørt samstarvsavtalu við byggifyritøkuna Articon um at menna verkætlanina og standa fyri byggingini. Dávid Reinert Hansen er byggiharraráðgevi í verkætlanini. Eftir ætlan skulu fyrstu íbúðirnar vera klárar til innflyting síðst í 2024. 

Ein nýggj bygd byggjast í Leitinum
Tað er í Leitinum í Runavíkar kommunu, at ætlanin er at byggja nýskapandi íbúðarbygningin við 150 leiguíbúðum í ymiskum støddum.

Minstu búeindirnar vera 60 fermetrar netto, meðan størstu íbúðirnar vera 167 fermetrar í tveimum hæddum. Tilsamans er talan um áleið slakar 15.000 fermetrar av búareal í vakra arkitektteknaða bygninginum, ið er lagaður til lendi stutt omanfyri komandi miðbýarøkið í Runavík. Talið av búeindum svarar til eina lítla føroyska bygd aftrat.

Kostnaðarmetingin ljóðar upp á slaka hálva milliard krónur svarandi til góðar 30.000 krónur fyri fermeturin. Talan er um burðardygga bygging eftir ávísum altjóða forskriftum. Ætlanin er, at pensjónsgrunnar í Føroyum og uttanlands fíggja verkætlanina, tá bygningurin stendur liðugur. 

- Tað var ein fortreyt fyri áhuga okkara, at vit kunnu byggja ein nóg stóran íbúðarbygning, tí annars verður tað ov tungt at fáa pensjónskassar at fíggja, greiddi Rúni Bro Róin frá í sendingini. Og her upplivdu vit eina progressiva kommunu í Runavíkar kommunu, sum eisini dugdi at síggja virði í hugskotinum.

Í sendingini greiddi Jóhannus Egholm Hansen eisini frá ætlan teirra um at gera ein parkeringstunnil inni í fjallinum aftanfyri stóra íbúðarbygningin. Tey gott 200 parkeringsplássini og bilarnir verða tá goymd burtur og órógva ikki vakra umhvørvið í økinum. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. februar 2022

24 nýggjar íbúðir oman Vallrætt

Íbúðabygningurin verður í trimum hæddum, og íbúðirnar verða 130, 90 og 50 fermetrar til støddar

 

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Ongantíð áður hava so nógvir bústaðir verið bygdir í Klaksvíkar kommunu. Talan er um bæði nýggj sethús og íbúðabygging í ymiskum støddum. Menningin tykist at halda fram, tí býráðið í Klaksvík hevur í vikuni samtykt eina íbúðaverkætlan oman Vallrætt, har Norðhús fer undir at byggja 24 íbúðir í trimum ymiskum støddum.

- Uppskotið er væl úr hondum greitt, og lutfallið millum størri og minni íbúðir er sera áhugavert. Eg síggi fyri mær, at ein slík íbúðaverkætlanin kann nøkta tørvin hjá einum fjølbroyttum málbólki, sigur Karl Johansen, borgarstjóri í Klaksvíkar kommunu við klaksvik.fo.

- Vit hava í nógv ár vant okkum við, at vit skulu búleikast í egnum sethúsum, tí møguleikin til annað hevur verið avmarkaður. Økta íbúðabyggingin gevur fleiri møguleikar, og tað trúgvi eg kann vera við til at fáa bæði ung og eldri, familjur og stakar uppihaldarar at støðast í býnum, og tað er gleðiligt, sigur borgarstjórin.

Gunvá við Keldu, forkvinna í umhvørvis- og býarskipanarnevndini, fegnast eisini um, at býráðið stendur saman um slíkar verkætlanir.

- Tað er tørvur á, at vit standa saman í stóru og krevjandi útbyggingunum av kommununi. Tað hava vit gjørt fyrr, og tað eiga vit at halda fast í. Gott samstarv við vinnuna er somuleiðis ein fortreyt fyri menning av býnum. Mett verður, at saman við teimum byggiloyvum, sum vórðu givin fjør, og teimum verkætlanum, sum fara í gongd í ár, verða á leið 150 búeindir klárar tey næstu tvey árini. Aftur at hesum kemur eisini útstykking til sethús.

- Fólkatalið í Klaksvík og í kommununi setur met, og merkir tað, at vit sum kommuna áhaldandi mugu síggja møguleikar og skapa karmarnar, soleiðis at tað kann gerast lagaligt fyri allar borgarar at búleikast her. Tí fegnist eg almikið um, at íbúðaverkætlanin inniheldur bæði skipan av bygninginum og kringumstøðunum. Uttanumøkið og kringumstøðurnar hava eins stóra ávirkan á trivnaðin sum sjálv innrættingin av bygningunum, sigur Gunvá við Keldu.

Tað er Fuglark, eftir áheitan frá Norðhús, sum hevur gjørt skitsuuppskotið, sum fevnir um 24 íbúðir. Íbúðabygningurin er í trimum hæddum, og eru íbúðirnar 130, 90 og 50 fermetrar.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. februar 2022

Sankta Frans skúli fær loksins framhaldsdeild

Býráðið hevur sett sær fyri, at skúlaárið 2023/24 verður framhaldsdeild skipað í Sankta Frans skúla, so at til ber at ganga øll árini frá forskúla til 9. flokk í skúlanum, júst sum næmingarnir í hinum skúlunum kunnu

 

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Sankta Frans skúli fær nú loksins eina framhaldsdeild. Hetta samtykti Tórshavnar býráð hóskvøldið.

Hetta er eitt gott mál fyri skúlan, skúlabørnini og Havnina, nú stórur fólkavøkstur er, skrivar kommunan.

Sankta Frans skúli er vælumtóktur skúli, sum hevur gingið undan við forskúla í meira enn hálva øld. Men tó hevur altíð manglað ein framhaldsdeild, og hava næmingarnir verið noyddir at flyta í annan skúla, tá tey skulu í 8. flokk. Hetta verður nú søga.

Býráðið hevur sett sær fyri, at framhaldsdeild skipað í Sankta Frans skúla frá skúlaárinum 2023/24, so at til ber at ganga øll árini frá forskúla til 9. flokk í skúlanum, júst sum næmingarnir í hinum skúlunum kunnu. Ætlanin er at byggja nýggj skúlahøli til endamálið, hetta arbeiðið fer í gongd beinanvegin, skrivar kommunan.

Heðin Mortensen, borgarstjóri í Tórshavnar kommunu, sigur seg fegnast um, at Sankta Frans skúli loksins fær somu møguleikar sum hinir skúlarnir.

– Tað hevur stóran týdning fyri menningina hjá børnunum og fyri undirvísingarætlanina yvir ár. Býráðið hevur eisini samtykt, at skúlar við framhaldsdeild kunnu skipa rásir og tilboð, so at næmingarnir kunnu fáa fleiri valmøguleikar. Býráðið samtykti eisini, at skúlarnir skulu samstarva um hetta, alt fyri næmingsins besta, sigur hann.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. februar 2022

Skúlamálini loyst

Tórshavnar býráð hevur samtykt, at næmingarnir í 7. flokki í Sankta Frans skúla fara í 8. flokk í Skúlanum á Fløtum næsta skúlaár

Skúlin á Fløtum (Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Tórshavnar býráð hevur samtykt, at næmingarnir í 7. flokki í Sankta Frans skúla fara í 8. flokk í Skúlanum á Fløtum skúlaárið 2022/23.

Eisini verða 14 børn, sum áður hava fingið boð um, at tey ikki eru innskrivað í 1. flokki í tí skúla, har tey ganga í forskúla og hava sysktin, kortini innskrivað í skúlan. Talan er um 8 børn í Skúlanum á Fløtum og 6 børn í Sankta Frans skúla.

Hetta er úrslitið eftir samskifti við Uttanríkis- og mentamálarðáð, sum hevur góðkent broytingarnar.

Aðrar broytingar vórðu eisini samtyktar, sum tó skulu hava góðkenning frá Uttanríkis- og mentamálaráðnum.

Hesar broytingar eru, at frá skúlaárinum 2023/24 verður framhaldsdeild skipað í Sankta Frans skúla, og skúlabygnaðurin í Skúlanum á Fløtum eisini broyttur, har hádeildin verður fýra spor og hølismøguleikar tøkir til serøkið.

Harumframt flyta næmingar frá skúlaárinum 2022/23 í Velbastaðar skúla í 7. flokk í Skúlanum á Fløtum og næmingar í Kaldbaks skúla flyta í 7. flokk í Eysturskúlanum.

Leiðreglurnar fyri upptøku av børnum í forskúla og 1. flokk verða eisini tillagaðar. Millum annað skulu børn, ið verða innskrivað í forskúla, búgva í upptøkuøkinum. Í hesum sambandi hevur býráðið eisini samtykt, at forskúlar skulu skipast sum tilboð í øllum kommunalu skúlunum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. februar 2022

Breiðka Norðrara Ringveg við Norðurlandahúsið

Ferðslan, sum skal snara til vinstru inn til Norðurlandahúsið, er til ampa fyri ferðsluna, sum skal eystureftir á Norðrara Ringveg, og hevur vegurin tí tørv á einari dagføring, sigur Tórshavnar kommuna

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Norðrari Ringvegur í Havn verður nú dagførdur og breiðkaður, so pláss verður fyri vinstrasvingsbreyt til Norðurlandahúsið fyri ferðsluni eystureftir, busslumma í sunnaru síðu og súkklubreyt í sunnaru síðu og gonguteigi við miðoyggj.

Norðrari Ringvegur hevur tørv á einari dagføring. Ferðslan, sum skal snara til vinstru inn til Norðurlandahúsið, er til ampa fyri ferðsluna, sum skal eystureftir á Norðrara Ringveg.

Tað er tøvur á einum busslumma í sunnara borði av vegnum. Í dag steðgar bussurin úti á vegnum, tað ger eisini, at ferðslan má steðga og fólk, sum koma úr bussinum, ikki vita hvar tey skula fara yvir um vegin.

Í sambandi við hesa dagføring er eisini nøktandi øki til súkklubreyt í sunnaru síðu, frá Áargeil til rundkoyringina við Sundsvegin. Av tí at SEV er í holt við at leggja ein elkaðal í sunnaru gongubreyt, er tað eitt upplagt høvi at breiðka Norðrara Ringveg nú.

Arbeiðið við at dagførða Ringvegin framvið Norðurlandahúsinum er boðið út, og lægsta boð átti J&K. Býráðið skuldi hóskvøldið taka støðu til eitt tilmæli frá teknisku envnd og fíggjarnevndini um fígging til endamálið.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. februar 2022

Reisigildi av nýggja dagstovninum við Gøtugjóv

Dagstovnurin, sum væntandi verður liðugur í desember, kemur at rúma 112 børnum

(Mynd: Eysturkommuna)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Síðsta fríggjadag var reisigildi av nýggja dagstovninum Gjáa við Gøtugjógv.

Nýggi dagstovnurin verður umleið 1.300 fermetrar brutto í tveimum hæddum og kemur at hýsa fýra barnagarðsstovum og fýra vøggustovum – íalt átta stovur við tilhoyrandi inngongd, vesir, gardrobur, goymslurúm. Frammanfyri bygningin, verður í báðum hæddum útlagt eitt spæliøki.

Dagstovnurin kemur at rúma íalt 112 børnum – 60 barnagarðsbørn og 52 vøggustovubørn, skrivar Eysturkommuna.

Bygningurin, sum væntandi verður liðugur í desember, er komin væl áleiðis. Osbjørn Jacobsen Arkitektar hava teknað dagstovnin.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. februar 2022

Bjóða øki út til bygging av frítíðarhúsum í Hesti

Fleiri ynskja at ogna sær frítíðarhús í oynni, og Tórshavnar kommuna fer at bjóða tveir matrikklar út til frítíðarhús skjótt. Talan er um eitt øki niðri við havnarlagið

(Mynd: Óluva Zachariassen)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Seinastu árini er fólkatalið í Hesti støðugt minkað, helst bæði orsakað av vánaliga sambandinum til oynna, men eisini orsakað av vantandi tilboðum í oynni, umframt at lítið og einki arbeiðsvirksemi er.

Hetta hevur havt við sær, at fleiri og fleiri síggja møguleikar í at menna oynna til eina ferðavinnuoyggj. Eisini vísir tað seg, at fleiri og fleiri ynskja at ogna sær frítíðarhús í oynni.

Hesi hugskot ynskir kommunan at stimbra undir, og tí verður farið undir at bjóða tveir matrikklar út til at byggja frítíðarhús á.

Talan er um eitt øki, sum í byggisamtyktini er lagt út til frítíðarhús, og eitt øki, sum liggur niðri við havnalagið. Kommunan eigur bæði økini, og umsitingin fer at tosa við umboð úr Hesti um verkætlanina, áðrenn endaliga útbjóðingarskrivið verður lagt út alment at bjóða uppá.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. februar 2022

Sunda kommuna hevur styrkt um umsjónina

Í sambandi við fíggjarætlanina varð peningur settur av til at styrkja um starvsfólkahópin á økinum, og hevur kommunan sett Einar Hansen, Jóhann Poulsen og Kristian Holm í starv

Einar Hansen og Jóhann Poulsen (Mynd: Sunda kommuna)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Í sambandi við fíggjarætlanina 2022 samtykti býráðið í Sunda kommunu, at umsjónin í kommununi skuldi hava hægri raðfesting, og setti pening av til at styrkja um starvsfólkahópin á økinum.

Peningur varð settur av til at seta tvey fólk afturat á ognareindini.

Ognareindin í Sunda kommunu útinnur ymiskar byggiverkætlanir, hevur umsjón við kommunalum bygningum og ger fyrifallandi arbeiði í øllum 11 bygdunum í kommununi. Størvini blivu lýst leys, og fyrst í februar setti Sunda kommuna Einar Hansen og Jóhann Poulsen í starv sum umsjónarmenn á ognareindini.

Harumframt varð játtan sett av til at seta eitt fólk at hava umsjón av Røktarheiminum á Mørkini og ítróttarøkinum við Margáir. Hetta starvið er sett í samstarvi við VEKS og verður fíggjað av báðum pørtum.

Sunda kommuna hevur sett Kristian Holm í starvið sum umsjónarmaður á Mørkini og við Margáir. Hetta er eitt nýtt starv, tó at Kristian Holm longu í nøkur ár, hevur havt til uppgávu at halda eyga við ítróttaøkinum við Margáir, nakrar tímar um mánaðin.

Kristian Holm (Mynd: Sunda kommuna)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. februar 2022

Jóhan Petur Johannesen á býráðsfundi fyri fyrstu ferð

Annfinn Brekkstein barst frá at møta á býráðsfundi hósdagin

Mynd: torshavn.fo

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Á býráðsvalinum í Havn í 2020 var Jóhan Petur Johannesen næstvaldur á Sambandslistanum. 

Hóskvøldið barst Annfinni Brekkstein frá at møta á býráðsfundi, og harvið tók Jóhan Petur sætið.

Hetta var fyrsti ferð, at hann er við á býráðsfundi, skrivar Tórshavnr kommuna.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. februar 2022

Røktarheim og røktaríbúðir byggjast á Stórubrekku

Talan er um eitt røktarheim við 64 búplássum og 16 atknýttum røktaríbúðum

(Mynd: Tórshavnar kommuna)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Arbeitt verður við at gera byggiskrá til bygging av nýggjum røktarheimi og atknýttum røktaríbúðum á Stórubrekku í Hoyvík. Býarskipanardeildin hjá Tórshavnar kommunu stendur fyri hesum arbeiði.

Sambært kommununi er talan um eitt røktarheim við 64 búplássum og 16 atknýttum røktaríbúðum.

Byggiskráin verður liðug nú í summar, og verkætlanin skal eftir ætlan bjóðast út seint í ár. Bygginevndin hevur tikið støðu til at bjóða arbeiðstøkuna út í høvuðsarbeiðstøku, m.a. tí talan er um eina sera stóra verkætlan.

– Ynski er eisini at leggja dent á vælferðatøkni sum heild í røkt í Tórshavnar kommunu. Umsitingin er í gongd at fáa lýst krøv til vælferðatøkni í byggiskránni, soleiðis at hetta verður knýtt í hesa verkætlan.

– Býráðið skal nú játta pening til uppstart, forkanningar, ráðgeving, fyrireiking til útbjóðing av verkætlanini. Harumfrat skal umsitingin hava heimild at bjóða verkætlanina út og at fara undir sáttmálasamráðingar við vinnandi ráðgevarafyritøkuna, skrivar kommunan.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. februar 2022

Tríggir maskinmeistarar fingið prógv

Prógvhandan var á Vinnuháskúlanum fríggjadagin

Pauli Bo Petersen, Heri Eyðunsson Kjærbo og Petur Hans A. Joensen (Mynd: Vinnuháskúlin)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Fríggjadagin 25. februar, var prógvhandan á Vinnuháskúlanum.

Tríggir mans fingu prógv sum maskinmeistarar. Teir vóru Pauli Bo Petersen, Heri Eyðunsson Kjærbo og Petur Hans A. Joensen.

Síðst í januar fekk Oddur Ø. Simonsen eisini prógv sum skipari, skrivar Vinnuháskúlin.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. februar 2022

Fleiri starvsdagar hjá Tórshavnar havn

Undanfarnu viku var vórðu fleiri starvsdagar hátíðarhildnir á havnaskrivstovuni

(Mynd: Tórshavnar kommuna/Facebook)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

– Vit trúgva uppá, at tað at hava trúføst starvsfólk hevur alstóran týdning, tí tey eru okkara barometur í sambandi við trivnaðin á arbeiðsplássunum. Og eingin ivi er um, hvussu stóran týdning tað hevur at hava starvsfólk, sum hava so drúgvar royndir, sum tit hava. Starvsfólk, sum hava havt ymsar og fjølbroyttar arbeiðsuppgávur, og hava møtt nógvum avbjóðingum gjøgnum eitt langt arbeiðslív.

Soleiðis segði Heðin Mortensen, borgarstjóri í Tórshavnar kommunu, í farnu viku í sambandi við, at fleiri starvsfólkadagar vórðu hátíðarhildnir á Havnaskrivstovuni.

Talan var um seks rundar starvsdagar.

John Ove Hansen byrjaði at arbeiða hjá Tórshavnar havn í 1977 – tað er nú nógv fleiri enn 30 ár siðan.

Tá John bleiv settur í starv, var hann settur sum kranførari. Tá var nógv kranarbeiði. Bátar landaðu nógv til Bacalao, og tað vóru ikki nógvir kranar í økinum. Men aftan á 10 ár valdi John at fara í annað starv, og í 1993 valdi John at koma aftur til tað trygga og góða arbeiðsplássið.

Eitt skifti stóð John eisini fyri umsjónini við smábátunum. Nógv tey seinastu árini hevur John millum annað staðið fyri umvælingum av ognunum hjá Tórshavnar havn.

Jógvan Páll Jensen hátíðarhelt eisini, at hann hevði arbeitt hjá Tórshavnar Havn í meira enn 30 ár. Hann byrjaði at arbeiða har í 1988.

Høvuðsarbeiðið hjá Jógvan Páll var øll tey fyrstu árini at koyra kranan. Jógvan Páll er eisini navigatørur, og hevur hann tí eisini tikið nógvar vaktir sum havnaumsjónarmaður.

Tað var Arnbjørn Christiansen, sum kundi hátíðarhalda 20 ára starvsdag. Hann byrjaði at arbeiða hjá Tórshavnar havn í 2001.

Áðrenn Arnbjørn kom til Tórshavnar havn, virkaði hann sum kommunuskrivari í Kollafirði. Tórshavnar- og Kollafjarðar kommunur blivu lagdar saman í 2000, tá Arnbjørn kom í starv hjá Tórshavnar havn.

Sigga Nielsen byrjaði í starvi hjá Tórshavnar havn 5. august 2002. Øll árini hevur hon arbeitt niðursetta tíð. Høvuðsarbeiðið hjá Siggu er umsiting av vørugjøldum, umframt partar av bókhaldinum.

Niels Kári Samuelsen varð settur í starv í 2004. Niels Kári byrjaði við at gera fyrifallandi uppgávur, og koyrdi nógv lastbilin. Vit kenna tó Niels Kára frá, at hann umsitur bátaplássini.

Sigird Otthamar bleiv settur í starv í 2014. Á Havnarskrivstovuni var Sigird kendur frammanundan, tí hann arbeiddi eitt skifti sum pakkhúsformaður. Beint áðrenn Sigird kom í starv hjá Tórshavnar havn, sigldi hann sum skipari við útlendskum skipum.

Eisini vóru nøkur orð søgd um fráfarandi havnameistaran, Jónsvein Lamhauge, sum í vár gevst, nú hann er vorðin 65 ára gamal. Hann hevur arbeitt hjá Tórshavnar havn síðan 1985 og verið havnameistari síðan 1993.

– Jónsvein tók við starvinum sum havnameistari í ringastu krepputíð. Hann hevur fortalt, at hann heldur ikki, at starvið varð lýst leyst, hann fekk tað í boði og tók við starvinum. – Og mann má siga, at hann er komin væl frá hesari uppgávu, segði borgarstjórin.

– Sum havnameistari hevur Jónsvein staðið fyri stórum útbyggingum í Tórshavnar havn: Skansabryggjan og Molin í 90-unum, Eystara bryggja til nýggju Norrønu og Smyril, Kollafjørður og Oyrareingir í nullunum. Stóra havnabyggingin, sum nú er um at vera liðug, Sjóvinnuhúsið og nú bátahylin í Álakerði.

– Jónsvein er eisini ein av drívmegini í Westward HO. Hann er reiðari og syrgir fyri at viðlíkahalda sluppuna og at hon er eitt prýði fyri býin. Vit vænta, at hann heldur fram við í arbeiðnum við Westward Ho, tað er gott pensionsistaarbeiði og sera gott sosialt arbeiði fyri menn.

– Sum persónur er Jónsvein álítandi, ger sítt arbeiðið væl og er samvitskufullur. Tað sigst, at hann ansar sera væl eftir pengunum hjá Tórshavnar havn, tað kann eisini vera ein dygd. Onkur av starvsfólkunum hevur nevnt, at tá Jónsvein varð spurdur um játtan til t.d. ein arbeiðsbil, so var fyrsta svarið altíð NEI. Men hetta var ikki altíð tað endaliga svarið. Sjálvur hevur Jónsvein gingið ella brúkt súkklu tað mesta av tíðini.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 20. februar 2022

Kathrina 25 ára starvsdag

Í samfull 25 ár hevur Kathrina G. Joensen arbeitt við børnum í Sjóvar kommunu

(Mynd: Sjóvar kommuna)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Týsdagin 8. februar, í sambandi við starvsfólkafundi á dagstovninum Lítlafløtti á Strondum, handaði Sóleyð D. Joensen, leiðari, Kathrinu G. Joensen blómutyssi og flott armbandsur í sambandi við 25 ára starvsdag hennara.

Sóleyð og borgarstjórin í Sjóvar kommunu, Artur Johansen, hildu eisini røður fyri Kathrinu, skrivar kommunan á heimasíðuna.

Í samfull 25 ár hevur Kathrina G. Joensen arbeitt við børnum í Sjóvar kommunu. Hon byrjaði sum dagrøktari 1. februar 1997, og helt hon fram í hesum starvi til dagrøktin bleiv niðurløgd í november 2006.

6. november 2006 lat dagstovnurin Lítlifløttur upp, og Kathrina hevur, frá fyrsta degi, verið í starvi sum hjálparfólk á stovninum.

Kathrina hevur arbeitt við flestu aldursbólkum, bæði í dagrøktini og á Lítlafløtti. Seinastu árini hevur hon arbeitt í vøggustovu.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. februar 2022

Tina millum favorittarnar

Veddingafyritøkurnar meta, at Tina Mellemgaard er millum tey, sum hava størstan møguleika at vinna X Factor í ár. Hinvegin trúgva tær ikki líka nógv upp á toftamannin Kára Fossdalsá

Tina Mellemgaard (Mynd: Lasse Lagoni / TV2)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Í gjárkvøldið trinu tveir føroyingar á fyrsta sinni á pallin í donsku XFactor kappingini tá fyrsta live-sendingin var send á hesum sinni. 

Talan er um 18 ára gomlu Tinu Mellemgaard úr Hoyvík og Kára Fossdalsá av Toftum.

Hjá veddingafyritøkum ber til at vedda upp á næstan alt og eisini X Factor. Mett verður nevniliga at Tina Mellemgaard hevur stóran kjans at vinna hørðu kappingina í ár.

Í miðal hjá Danske Spil, Bet365 og Unibet, fær ein pengarnar 3,18 ferðir aftur um Tina Mellemgaard vinnur. Í hølunum á henni koma Mads Moldt við 3,67 í miðal og Mille Bergholtz við 5,16 í miðal.

Tað vísti ein uppgerð hjá TV2 hósdagin.

Tess lægri sonevndu oddsini eru, størri meta veddingafyritøkurnar, at viðkomandi fær at vinna.

Kári Fossdalsá (Mynd: Lasse Lagoni / TV2)

Mett verður ikki at Kári Fossdalsá hevur tann stóra møguleikan at gera seg galdandi í ársins X Factor. Í miðal fær ein 16,67 ferðir pengarnar aftur, um toftamaðurin vinnur. Tað er tey næst vánaligastu oddsini millum teir níggju luttakararnar.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. februar 2022

G! kunnger fleiri nøvn til 2022 skránna

Úr Íslandi koma Ásgeir Trausti og Daði Freyr, og her úr Føroyum verða tað m.o. Marius Ziska og Marianna Winter

Daði Freyr gjørdist heimskendur, tá hann við bólkinum Daði og Gagnamagnið umboðaði Ísland í Eurovision sangkappingini í 2020 og 2021 – Í 2020 varð kappingin tó avlýst vegna koronu, og tí fekk hann møguleikan aftur árið eftir, har hann tó heldur ikki fekk framført beinleiðis, tá smittan varð staðfest millum limir í bólkinum. Men í summar kemur hann at framføra í Gøtu

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Fyriskipararnir av G! Festivalinum kundu í vikuni kunngera enn fleiri nøvn til 2022-skránna.

Framanundan hava tey longu kunngjørt 18 tónleikanøvn, har fyrsta runda bjóðaði upp á m.a. José González, Carlene Carter, Eivør, Tessu, Joe & The Shitboys, La Fleur, Katla, Leu Kampmann, Gaye Su Akyol og Horrse.

Ásgeir Trausti (Mynd: Visualhunt)

Á G! 2022 fara vit a hitta ein høgt elskaðan og nógv saknaðan kenning. Íslendski Ásgeir Trausti spældi á G! Festivalinum í 2013, tá hann júst hevði útgivið plátuna “dýrð í dauðaþögn”. Síðan tá hevur yrkisleiðin sum tónleikari veruliga fingið ferð á seg. Ásgeir vann bestu pop/rock útgávuna, ársins stjørnuskot, “Public Choice Award”, eina Iceland Music Award, og hann telist millum teir mest seljandi íslendsku tónleikaranar nakrantíð saman við Bjørk og Sigur Rós.

Nýggjasta útgávan hjá Ásgeir “Bury The Moon”, sum kom út í 2020, bleiv nógv róst av tónleikaummælarum, har fleiri samanbóru hann við amerikanska bólkin Bon Iver.

Frá Eurovision til Gøtusand
Íslendski Daði Freyr var spáddur at vinna Eurovision í 2020, men kappingin bleiv tíverri avlýst av korona. Daði stillaði upp við sanginum “Think About Things”, og ikki síðan finsku Lordi við skrímsl-maskunum, hevur nakar bergtikið størstu sangkappingina í heiminum Eurovision líka nógv sum Daði Freyr.

Sangurin hevur yvir 100 milliónir stroymingar, og bleiv spældur í útvørpum runt heimin 1 billión ferðir. Sangurin bleiv eisini eitt hitt á Tik Tok, var nummar 1# á heimslistanum hjá Shazam í 2020, og vann eina silvur plátu í Bretlandi.

Við yvir 20 ára royndum hevur trinidadiski Jillionaire verið ein av teimum fremstu slóðbrótarunum innan elektroniskan tónleik í nýggjari tíð. Sum fyrrverandi limur í Major Lazer, sum vit øll her heima kenna frá sangum sum “Lean On” við MØ, “Cold Water” við Justin Bieber, “Already” við Beyonce og “Watch Out For This” við Daddy Yankee, var Jillionaire við til at broyta, hvussu mainstream tónleikur ljóðaði, og fekk elektroniskan tónleik fram á teir størstu festivalarnar í heiminum.

Jillionaira (Mynd: Visualhund)

Jillionaire fór úr Major Lazer beint áðrenn korona fyri at leggja orkuna í sítt plátufelag og sína solo yrkisleið. Vit viðmæla øllum at hyggja eftir Major Lazer live framførslum, so tit síggja, hvat tit kunnu vanta tykkum av Jillionaire á Gøtusandi.

Marius Ziska kenna vit øll. Hann er ein av okkara mest evnaríku sangskrivarum, og tað er ringt at finna ein føroying, sum er spældur oftari í útvarpinum her heima. Nýggja staklagið “Síggja Av Nýggjum” er aftur ein oyrafangari frá Mariusi, og hetta er fyrsta staklag frá komandi heildarútgávuni hjá honum, sum vit bíða sera spent eftir.

Marianna Winter verður eisini við á G! fyri fyrstu ferð. Á nýggjastu EP’ini hjá henni, sum kom út í síðstu viku, hoyra vit eina evnaríka unga damu, sum skapar tónleik við einum altjóða ljóði, og vit eru øðiliga spent at fylgja við gongdini hjá unga stjørnuskotinum, sum vit spáa hevur eina bjarta framtíð í tónleikaheiminum.

Norski disco prinsurin Skatebård er aftur á skránni saman við landsmonnunum Giddygang & Vuyo, sum spæla eina blanding av Hip-Hop, Soul og Jazz.

Iotunn

Iotunn er ein danskur/føroyskur progressivur metal bólkur við Jón Aldará á odda. Tónleikurin ferðast millum kosmisku, progressivu og larmandi tilveruna, og úrslitið er EPISKT! Tað verður spælt við tankan um at ferðast ígjøgnum rúmdina í eini roynd at finna svar uppá dómadagin, og allar tær kenslur ein slík ferð hevur við sær.

Mann kann ikki siga annað enn, at tað riggar, tí útgávan “Access All Worlds” er eitt meistarverk! Tónleikaummælarir hava róst útgávuni upp um skýggjini, og tað er ringt at finna eitt ummæli, sum er undir 9/10 stjørnum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. februar 2022

Borgarstjórin hevði úr at gera at víga hjún 22.02.2022

Heðin Mortensen vígdi týsdagin fimm hjún. Fýra føroysk og eitt kroatiskt par vildu giftast á hesum serliga degi

(Mynd: Tórshavnar kommuna)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Borgarstjórin hevði úr at gera týsdagin. Umframt vanligu skyldurnar høvdu ikki færri enn fimm pør biðið um at verða vígd hjá borgarstjóranum henda dagin, fýra føroysk og eitt kroatiskt par.

Onnur myndin vísir eitt føroyskt par koma út av ráðhúsinum, og starvsfelagarnir hjá brúðgóminum á Matrikkulstovuni (Umhvørvisstovuni) tóku ímóti.

Hitt parið er úr Kroatia – Jacov ætlaði at fríggja til Lorenu í Føroyum, men korona kom í vegin, og tí gjørdu tey ístaðin av at koma til Føroya at giftast. Øll familjan fylgdi við vígsluni á Teams.

Orsøkin til nógvu vígslurnar henda dagin er dagfestingin. 22.02.2022.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. februar 2022

Óvanliga nógv teknað til tunnusláttur í Sumba

140 fólk ætla sær at sláa tunnu í Sumba leygardagin

 

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Nógv verður gjørt burturúr á føstuláving í Sumba. Byrjað verður um 13 tíðina, og sligið verður vanliga langt út á seinnapartin.

Kvinnur og menn hava hvør sína tunnu. Tunnurnar eru væl styrktar, so tað tekur eina góða løtu at sláa. Vanligt er at taka ein steðg og kvøða seg heitan í Dansistovuni.

Í ár eru 140 fólk, sum hava melda seg til at sláa og tað er óvanliga nógv, skrivar Suðuroyarportalurin.

Sumbingar eru í eyðkendum búna, tá teir sláa tunnu. Hvít skjúrta við flagglittum silkibandi um bringuna og rósu, kasjett á høvdinum og myrkar buksur. Ymiskt er frá familju til familju um rósan situr á høgru ella vinstru síðu. Flestu gassarnar eru flagglittir og hvør maður og kvinna hevur sín gassa við.

Borðhald og dansur, har Hallur Joensen spælir, verður um kvøldið.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. februar 2022

Ein sendirøð í barnahædd um stóru spurningarnar

Fyrsti partur av “Seks spurningar um at vera menniskja” verður vístur í KvF fríggjadagin 11. mars

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Nú nærkast dagurin, sum øll føroysk børn og allar barnsligar sálir í Føroyum hava glett seg til. Tann 11. mars verður fyrsti partur av sendirøðini “Seks spurningar um at vera menniskja” frumsýndur í KvF.

Sendirøðin er bygd á hugskot hjá Búa Dam og Dánjali á Neystabø. Búi Dam hevur skrivað handrit og leikstjórnað og Dánjal á Neystabø hevur skrivað tónleikin og hjálparleikstjórnað. Teir hava framleitt sendirøðina í samstarvi við KvF.

“Seks spurningar um at vera menniskja” er ein 100 prosent føroyskt framleidd barnasendirøð í seks pørtum.

Sendirøðin snýr seg um teir báðar serskøltarnar Dánjal Kagadingding og Búa Sibbidibbidimdim. Teir búgva í húsunum hjá Tebryggjaranum (Mariann Hansen). Dánjal Kagadingding og Búi Sibbidibbidim hava, hvør sær, sítt at dragast við.

Dánjal Sibbidibbidim er óvanliga vandaligur og verður ofta raktur av tvingsilshugsanum. Búi Sibbidibbidim er harafturímóti óvanliga óvandaligur og hevur trupult við at skipa seg. Aftrat hesum eru teir samdroymarar. Hetta merkir, at um náttina møtast teir í dreymum. Og úr hesum samdreymum spyrjast stórir spurningar, so sum: Hvør eri eg? Ber til at liva í alla tíð? Ber tað til at fanga ljósið?

Hesir stóru spurningar ørkymla Dánjal og Búa, og royna teir, alt teir kunnu, at svara teimum. Hetta elvir tó ofta bara til enn meira ørkymlan. Men í húsunum hjá Tebryggjaranum fáa teir ta hjálp, teimum tørvar. Tebryggjarin bryggjar teimum eitt serligt tebland (Spælibryggj), sum hjálpir teimum at síggja trupuleikarnar í einum øðrum, meira spælandi, ljósi.

“Seks spurningar um at vera menniskja” er ein sendirøð um vinalag, um at hjálpa hvørjum øðrum tá á stendur, og um máttin í spæli. Og so er tað ein sendirøð við nógvum góðum temunnum.

Fyrsti partur av sendirøðini verður vístur fríggjakvøldið 11. mars kl.18.30. Næstu fimm partarnir verða vístir fylgjandi fimm fríggjakvøldini. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. februar 2022

Nám keypir rættindi at brúka nýggja føroyska sjónvarpsrøð

Nám hevur gjørt avtalu við Búa Dam og Dánjal á Neystabø um komandi sjónvarpsrøðina ”Seks spurningar um at vera menniskja”

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Við avtaluni hevur Nám keypt rættin til at brúka teir seks partarnar til undirvísing í barnagarði og skúlaverkinum.

Búi og Dánjal, sum eru kendir frá ”Ævintýraferðini”, hava gjørt sjónvarpsrøðina, sum er í seks pørtum, ið vara knappan hálvan tíma hvør.

Tilfarið í sjónvarpsrøðini viðger grundleggjandi tilveruligar spurningar á ein hátt, sum ikki er sæddur fyrr. Nám hevur havt tætt samband við framleiðararnar, so hvørt tilfarið hevur verið gjørt, og metir, at lidna tilfarið kann brúkast saman við børnum, ungum og vaksnum bæði í barnagarði og í skúla.

Fyrrárið vunnu Búi Dam og Dánjal á Neystabø Geytan fyri eksistentiella barnafilmin ”Hví eru vit her?”, sum er ein undanætlan, ella pilotur, fyri alla verkætlanina, sum nú er gjørd.

Dómsnevndin segði tá m.a.:

”Heilt frá byrjan síggja vit greitt eina filmiska referansu til kanska kendasta filmin av okkara leiðum - Sjeynda Siglið hjá Bergman, filmurin har telvarin dystast við deyðan. Umframt hesa referansu, spælir filmurin sær eisini stevfast vælupplagdur við slapstick sjangruna. Hóast partur av størri heild, loysir vinnarafilmurin til fulnar ta gátu, hann í útgangspunkti setir sær fyri at loysa. Tað er spurningurin um tað, sum klokkan mátar, tíðina, og hvar tey sum fara, fara. Og hvat hendir, tá tann sum fer, ikki hevur rætta kuffertið við sær, og tí kemur aftur, at avgreiða viðurskiftini við barnið í søguni - sum eisini er ein vaksin - og tá fær rætta kuffertið, og tí kann fara at fara. Tøknin, visuellu rúmini, dialogurin og leikararnir skapa eina so hugtakandi heild, at hóast eksistentielli filmurin er ætlaður børnum, er hann eins brúkiligur til vaksin.”

Nám hevur skrivað serskildan sáttmála við Búa og Dánjal, sum útgreinar avtaluna um sjónvarpsrøðina, sum verður send í Kringvarpinum 11. mars og fylgjandi fimm fríggjadagar.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. februar 2022

Beethoven, Jóannes Andreasen og FSO

Beethoven fyri klaver og orkestur var á skránni í Løkshøll og Hátúni farna vikuskiftið

(Mynd: Ólavur Frederiksen)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Farna vikuskiftið var aftur verið møguligt at uppliva Føroya Symfoniorkestur, eftir at nógvar konsertir hava verið avlýstar seinastu tvey árini orsaka av koronustøðuni.

Hesaferð spældi FSO saman við klaverleikaranum, Jóannes Andreasen. Tey framførdu trý verk fyri klaver og orkestur eftir Ludwig van Beethoven: Coriolan-ouverturuna, 4. klaverkonsert og 4. symfoni.

Hesaferð var tað enska Catherine Larsen-Maguire, sum stjórnaði orkestrinum.

Tvær konsertir vórðu hildnar, í Løkshøll í Runavík fríggjakvøldið, og í Hátúni á Tórshavnar Musikkskúla leygardagin.

Myndirnar, sum Ólavur Frederiksen hevur tikið, eru frá konsertini í Hátúni leygardagin. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 21. februar 2022

Føroyskar bókmentir og filmur góða móttøku í Paris

Fraklendingar sýndu føroyskum bókmentum og føroyskum filmi stóran áhuga, tá FarLit og Filmshúsið í døgunum 20. til 22. februar skipaðu fyri føroyskum bókmenta- og filmstiltøkum í Paris

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Tiltøkini vórðu hildin í framsýningarhølunum Le Bicolore í Maison du Danemark á Champs-Élysées, har føroyska listaframsýningin ”Un éclat de soleil” verður sýnd fram til 13. mars.

Sunnukvøldið 20. februar var tiltakið ”Cinéma des îles Féroé”, har stuttfilmarnir ”Handanland” hjá Barbaru Lervig og ”Trøllabeiggi” hjá Gudmundi Helmsdal vóru sýndir. Aftan á sýningina kundu áskoðararnir seta leikstjórunum spurningar.

Mánadagin 21. februar skipaði Farlit fyri einum serstøkum tiltaki fyri fronskum forløgum og miðlafólkum. Seytjan fronsk forløg luttóku á tiltakinum, umframt miðlafólk frá eitt nú stóra franska dagblaðnum Le Monde.

Mánakvøldið 21. februar var tiltakið ”Soirée littéraire - Litterature des îles Féroé”. Á tiltakinum hevði Malan Marnersdóttir framløgu um føroyska bókmentasøgu og bók hennara “Litterature des îles Féroé”, sum júst er komin út. Rakel Helmsdal hevði framløgu um bók hennara “Kjarr”. Eisini lósu Jóanes Nielsen og Lív Maria Róadóttir Jæger upp. Skaldsøgan hjá Jóanesi Nielsen “Glansbílætasamlarnir” kom út á fronskum í 2021.

Týskvøldið 22. februar var tiltakið ”Poésie & cinéma des îles Féroé” har Jóanes Nielsen, Lív Maria Róadóttir Jæger, Trygvi Danielsen (Silvurdrongur) og Dania O. Tausen lósu upp yrkingar, og heimildarfilmurin 'Skál' hjá Cecilie Debell og Maria Tórgarð varð sýndur. Aftaná sýningina høvdu áskoðararnir høvi at seta spurningar til Mariu Tórgarð, leikstjóra, Daniu O. Tausen og Trygva Danielsen.

Tiltakið er partur av mentanarátakinum Føroyar í Paris 2022.

Føroyar í Paris í 2022 verður fyriskipað av Uttanríkis- og mentamálaráðnum í samstarvi við Sendistovu Føroya til Evropasamveldið, donsku sendistovuna í Paris, La Maison du Danemark (Le Bicolore) og Visit Faroe Islands. Átakið fevnir um eina røð av føroyskum tiltøkum innan myndlist, bókmentir, tónleik, film og sniðgeving í Paris í tíðarskeiðinum januar til mars 2022. Tiltøkini verða fyriskipað í samstarvi við ávikavist Listasavnið, FarLit, Faroe Music Export, Filmshúsið og ein bólk av føroyskum sniðgevum.

Tíðindaskriv frá Uttanríkis- og mentamálaráðnum

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. februar 2022

Hømm hømm í Gøtu

Skemtileikurin í Losjuni við Gøtugjógv er hesaferð ein fløkja av teimum heilt stóru

 

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Losjan við Gøtugjógv bjóðar aftur til skemtileik, og leikurin hesaferð er ein fløkja av teimum heilt stóru. 

- Í farsuni, sum upprunaliga ber heitið “Don’t Dress for Dinner”, sleppur tú sum flugan á vegginum at eygleiða festligheitir og misskiljingar sum perlur eftir snóri. Marc Camoletti skrivaði leikin í 1987, og hann hevur verið at sæð kring knøttin síðan tá, siga tey úr sjónleikardeildini í Losjuni Glotti.

Sum nakað nýtt hava tey hesaferð latið seg stjórna av íslendinginum Jóel Sæmundssyni, og Dávið Örn Óskarsson hevur sniðgivið pallin. 

Leikarar eru Arnfinnur Nesá, Noomi S. Reinert, Magni Joensen, Ann Mari Jaspursdóttir, Elsa Maria Magnusardóttir Olsen og Ólavur Justesen.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. februar 2022

SAS í fíggjarligum trupulleikum

Seinasti ársfjórðingur hevði 1,7 milliardir krónur í halli – ógvuslig sparingsætlan er neyðug

(Savnsmynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Stóra skandinaviska flogfelagið, SAS, hevur stórar fíggjarligar trupulleikar.

Felagið hevur júst kunngjørt roknskapin fyri ársfjórðingin, ið er galdandi frá november 2021 til januar 2022, sum vísir eitt undirskot á 1,7 milliardir krónur.

Sambært felagnum, er neyðugt at skaffa nýggjan innskotspening, og so skal ein sparingarætlan gerast fyri fimm milliardir krónur um árið.

Roknskapurin hjá SAS gongur frá november til november, og felagið hevur serliga havt trupulleikar við broytta ferðamynstrinum eftir koronakreppuna, har felagið hevur mist heilt nógvar av sínum vanligu kundum, ið hava brúkt SAS á vinnuferðum.

SAS hevur eisini havt aðrar trupulleikar at stríðast við í vetur, eitt nú ónøgd starvsfólk í viðførishandfaringini, sum hava verið í verkfalli. Eisini er kursurin á partabrøvunum fallin munandi, skrivar dr.dk.

Sambært Jacob Pedersen, greinara hjá Sydbank, er roknskapurin hjá SAS nógv verri, enn eygleiðarar høvdu væntað frammanundan.

Hann ivast í, um felagið hevur møguleika fyri at ivirliva, um tað ikki eydnast at fáa nýggjan kapital til felagið, skrivar dr.dk. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. februar 2022

Týskland fer at linka ferðaavmarkingar

Ætlanin er at taka fleiri lond av listanum yvir vandaøki, umframt at droppa sóttarhaldið fyri ókoppsett ferðafólk

Karl Lauterbach, heilsumálaráðharri í Týsklandi (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Skjótt ætlar týska stjórnin at linka ferðaavmarkingarnar, sum eru settir í gildi fyri at avmarka koronasmittu, upplýsir týski heilsumálaráðharrin, Karl Lauterbach.

Hetta verður væntandi 4. mars, men týska stjórnin skuldi umrøða málið mikudagin.

Sambært Ritzau er ætlanin at taka fleiri lond av listanum yvir sonevnd vandaøki. Fólk úr hesum londunum skulu í dag skráseta seg, áðrenn farið verður til Týsklands.

Eitt uppskot er m.a. at bert lond, har eitt meira vandamikið frábrigdi enn omikron ger um seg – eitt nú Delta-frábrigdið – skulu skrásetast sum vandaøki.

Ferðafólk, sum ikki eru koppsett ella kortsíðani hava verið smittað við koronu, skulu eisini í dag vísa á negativa kanning við komu, umframt at tey skulu í sóttarhald. Sum skilst er ætlanin hjá týsku stjórnini at droppa sóttarhaldið.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 21. februar 2022

Skjótt sleppa øll aftur at ferðast til Ísrael

Í løtuni sleppa bert tey, sum eru koppsett fyri koronu at ferðast til Ísrael, men hetta kravið fer úr gildi 1. mars – tó skulu ferðafólk framvegis lata seg PCR-kanna áðrenn fráferð og við komu til landið

Ísraelski forsætisráðharrin, Naftali Bennett sigur, at tíðin nú er komin at byrja at lata upp aftur (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Í løtuni sleppa bert koppsett ferðafólk inn í Ísrael, men frá 1. mars sleppa øll aftur at ferðast til Ísrael, óansæð um tey eru koppsett fyri koronu ella ikki. Tað upplýsir skrivstovan hjá forsætisráðharranum, Naftali Bennett.

Hóast koppseting ikki longur verður ein forðing, verður framvegis kravt, at øll lata seg PCR-kanna áðrenn fráferð og aftur við komu.

Ísrael lat landamørkini aftur í mars 2020, og síðani hevur landið spakuliga latið uppaftur, og er talið á ferðafólkum eisini økt hareftir. Kortini er talið framvegis væl lægri enn tað, sum var áðrenn koronu.

Í januar ferðaðust 46.000 ferðafólk til Ísrael. Í januar 2021 var talið bert 7.800, og hóast ferðafólkatalið er økt munandi síðani, er tað framvegis langt frá teimum 330.000, sum vitjaðu í januar 2020.

Naftali Bennett sigur, sambært Reuters, at tíðin er komin at lata upp aftur, men at tey framvegis fara at halda eyga við støðuni, og fara tey at reagera skjótt, um eitt nýtt koronufrábrigdi byrjar at gera um seg.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 21. februar 2022

Nú sleppa koppsett ferðafólk til Avstralia

Vónin er, at hetta fer at fáa lív aftur í avstralsku ferðavinnuna

Í november varð latið upp fyri útlendskum lesandi, og nú sleppa koppsett ferðafólk eisini at ferðast til Avstralia (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Mánadagin lat Avstralia landamørkini upp fyri koppsettum ferðafólki, nærum tvey ár eftir, at landið lat aftur vegna koronu.

Síðan november hava útlendsk lesandi og arbeiðsfólk havt loyvi at ferðast til landið, og nú er latið enn meira upp.

Vónin er, at hetta fer at fáa lív aftur í ferðavinnuna í landinum, og Dan Tehan, avstralskur ráðharri við ferðavinnumálum sigur seg eisini vænta, at ferðavinnan kemur sterkt aftur.

Sambært Ritzau væntaðust upp móti 50 flogfør at lenda í Avstralia mánadagin. 27 teirra lenda í størsta býnum, Sydney, og hesa vikuna fer avstralska flogfelagið Qantas at flúgva 14.000 ferðafólk til landið.

Einasta kravið til tey ferðandi er, at tey eru liðugt koppsett fyri koronu.

Ferðavinnan er ein av størstu vinnunum í Avstralia, og umleið fimm prosent av avstralsku arbeiðsfjøldini starvast í ferðavinnuni, sum árliga forvinnur yvir 60 milliardir avstralskar dollarar (283 milliardir í okkara krónum).

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 21. februar 2022

Avbjóðingar í Esbjerg við el-bussum

Bussarnir hava trupulleikar við at klára 320 kilometrar fyri hvørja løðing, og tí hendir tað, at battaríini kunnu brenna út á ferðini

(Mynd: Esbjerg kommune)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Síðan 12. desember hava allir býarbussarnir í danska býnum Esbjerg koyrt við ravmagni.

Men umhvørvisvinarliga loysnin í almennu ferðsluni hevur eisini skapt trupulleikar fyri tey ferðandi. Heilt nógvir borgarar hava á sosialum miðlum gjørt vart við, at teir ella børn teirra hava upplivað at verið noydd at fara úr bussinum og bíða eftir tí næsta fyri at koma víðari, tí at battaríini hava verið tóm og tí kundi bussurin ikki koyra víðari.

Sambært útrokningunum hjá kommununi fór nýggja bussskipanin at spara 70 prosent í koltvísúrnisútláti.

Men hóast veðurlagsvinarligu loysnina, so venda fleiri borgarar sær nú í ónøgd til felagið Tidebus, sum eigur el-bussarnar.

Stjórin í felagnum, Steen Rügge, harmast støðuna. Við TVSyd sigur hann, at tað hava verið avbjóðingar við rakstrinum.

Sambært bussstjóranum kann ein elbussur av teirra slag, koyra 350 kilometrar upp á eina løðing, men nakrar av rutunum í Esbjerg eru umleið 450 kilometrar.

Tí verður lagt soleiðis til rættis, at ein bussur skal setast til løðingar, tá hann hevur koyrt í mesta lagið 320 kilometrar. Men um ein bussur hevur brúkt nógvan streym á túrinum, eitt nú til upphiting, so kann tað gerast trupult at klára teir 320 kilometrarnar.

Bussstjórin lovar nú, at nýggir fult uppløddir bussar í størri mun verða settir inn á endastøðunum fyri at forða fyri, at bussarnir støðga upp mitt á ferðini, skrivar TVSyd.

Skal ein varðislig sammeting gerast við býarbussarnar í Havn til dømis, so koyrir Leið 1 hjá Bussleiðini – tann, sum koyrir millum Argjahamar og býlingin inni á Gøtu í Hoyvík frá klokkan 07.05 til kl. 22.51 – umleið 300 kilometrar um dagin. Í Føroyum skal sjálvandi leggjast upp fyri, at koyrt verður í brekkum, og ikki á slættlendi, sum gjørt verður á Esbjerg-leiðini.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. februar 2022