Neyðugt er framvegis við vælvirkandi minusóparum

Stórt Nato-skipafylgi hevur seinastu dagarnar vitjað Havnina

Ole Torstein Sjo, kommandørkapteynur hjá norsku sjóverjuni (Mynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Heimurin er nógv broyttur hesa seinastu tíðina og tí hevur Nato sum verjufelagsskapur eisini tørv á at gera vart við sína hjávera. Og tað er orsøkin, at havnarfólk í vikuni hava uppliva seks grá herskip liggjandi við molan.

Talan er um ein fleirtjóða flota av minusóparum undir norskari leiðslu.

Ovasti fyri flotadeildina er Ole Torstein Sjo, kommandørkapteynur umborð á norsku fregattini HNoMS Nordkapp.

Fregattin hevur leiðsluna í skipafylginum, sum annars øll eru minusóparar. Ein norskur, ein týskur, ein estiskur, ein niðurlendskur og ein belgiskur.

Í vikuni vóru føroyskir fjølmiðlar bodnir umborð á serliga norska minusóparan HNoMS Otra at fáa eina rundvísing og eina frágreiðing um hví skipini vitja Havnina.

Sjo kommandørkapteynur greiðir frá, at tey eru partur av eini standandi deild av minusóparum, sum virka undir Nato-leiðslu. Ein slík flotadeild finst í Norðuratlandshavi og ein í Miðjarðarhavinum.

Nato-londini bjóða sjálvi inn við skipum til hesa deildina, og leiðslan gongur upp á skift millum londini. Hetta hálvárið er tað Noreg, sum hevur leiðsluna. Skipini venja at sópa minur, tileinkisgera gamlar minur og hava venjingar í samskifti sínámillum.

Ein partur er eisini at vitja havnir í økinum, sum skipini virka í – eisini fyri at geva manningini aðrar upplivingar enn tað, tey kunnu uppliva umborð.

(Mynd: Jens Kr. Vang)

Luftpútubátur

Umborð á Otra er heldur trongligt. Skipið er ikki stórt – 55 metrar langt og 13,6 breitt – men kortini telur manningin 40, harav fleiri eru ungfólk í herskyldu (sum í Noregi er eitt heilt ár við møguleika at leingja).

Tá talan er um minusóping, so krevjast nógvar hendur at handfara útgerðina, og tað er orsøkin til, at tey eru so talsterk umborð.

Otra er eitt heilt serligt skip, og líkist ikki hinum førunum við molan í Havn. Otra er nevniliga ein breið tvíkilja, men ikki bara tað. Otra er eisini eitt luftpútufar, sum kann lyfta seg upp úr sjónum.

At stinga so lítið sum møguligt – ja, nærmast liggja yvir vatnskorpuni – er eyðvitað ein fyrimunur, tá tað snýr seg um at finna minur, ið jú eru gjørdar fyri at tiltrekkjast skipsskrokkum.

Otra er eisini bygt úr glasfipuri, sum ger farið enn tryggari í minufyltum sjógvi. Umborð eru tvey maskinrúm, eitt í hvørjum skrokki. Í hvørjum rúmi eru tvær diesel-maskinur. Ein til framdrift, Otra hevur ikki aksil og skrúvur, men brúkar “vatn-jet”. Hin maskinan drívur eina probell til at lyfta skipið upp úr sjónum.

Skulu slóða fyri

Uppgávurnar hjá minustrúkarum er at slóða veg fyri onnur før í krígsstøðum við minuvanda.

Tað eru ymsir mátar, sum verða brúktir, tá sjóøki verða ruddað fyri minur.

Sonar verður brúkt fyri at leita eftir “lutum” í sjónum, sum kunnu vera minur. Ein máti at rudda er við at sópa – tað vil siga, at sjógvurin verður “sópaður” við veirum, har tað eru knívar á, ið kunnu loysa minurnar, so at tær flotna upp í vatnskorpuna og har tileinkisgerast.

Annar máti er at senda fjarstýrd før niður til “lutin”. Hesi før eru útgjørd við spreingiløðing, sum kann brúkast til at tileinkisgera minuna.

Triði mátin er at senda serútgjørdar kavarar niður, ið kunnu festa spreingiløðing á minuna, so hon harvið kann tileinkisgerast. Á ferðini í Føroyum er eitt lið av slíkum minukavarum við – hesir koma úr Lettlandi.

Neyðugt við minusóparum

Hóast minur ikki eru lagdar út í sjóøki nærhendis okkum síðan annan heimsbardaga, so er tað sambært Ole Torstein Sjo, kommandørkapteyni, neyðugt við einum Nato-flota við minusóparum.

Tað finnast framvegis minur frá fyrra og øðrum heimsbardaga, ið kunnu vera til vanda. Ikki minst í baltisku londunum, har tað ikki varð gjørt so nógv við at rudda minufylt økir eftir kríggið.

Men hóttanir um at leggja út minur eru altíð til staðar – ikki minst nú, tá heimurin er vorðin nakað væl minni tryggur.

Vit skulu heldur ikki so langt burtur fyri at finna økir, har minur hava verði brúktar enn tann dag í dag – eitt nú út fyri Libya, Sýria og nú eisini í Svartahavinum í sambandi við russiska álopið á Ukraina.

Meðan skipaflotin liggur í Havn hvur verið skipað fyri útferðum fyri manningunum, eins og flotaleiðslan hevur vitjað á Tinganesi.

Enn er ógreitt nær skipini leggja frá landi aftur – tað avgerð veðrið. 

Skipini í fylginum eru hesi: FGS Rottweil, Týskland, HNLMS Schiedam, Niðurlond, HNoMS Nordkapp, Noreg, BNS Bellis, Belgia, HNoMS Otra, Noreg, og ENS Sakala, Estland.

Fleiri myndir her

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. mars 2023

Lítli Fríði kom fyri seg aftur

- Ein óbeskrivilig løta, skrivar pápin um, tá andingartólið varð sløkt, og drongurin byrjaði at vakna til lívs aftur

 

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Týsdagin støðgaði gerandisdagurin upp eina løtu hjá nógvum fólkum, tá miðlarnir bóru tíðindi frá politinum um, at ein drongur varð funnin lívleysur í barnagarðinum á Oyrarbakka.

Barnið varð flutt á Landssjúkrahúsið og “meira verður ikki kunnað um hendingina” vóru stuttu boðini frá løgregluni.

Mikukvøldið vóru boðini meira hugalig. Pápin til drongin, ið sjálvur var til skips, men í skundi varð fluttur til Føroya, greiðir sjálvur frá støðuni á Facebook:

"Hey tit øll góðu fólk, her er ein lítil heilsan av Intensiv á LHS. Til øll tykkum sum á ein ella annan hátt hava sent okkum heilsu/tankar og bønir teir síðstu 36 tímarnar; stóra takk fyri at tit hugsaðu og bóðu fyri okkara lítla Fríða.

Sjálvur var man til skips, tá man fekk tey ringastu boðini ein kann ímynda sær, nemmiliga at lítla barni var fari frá okkum, tað var líka sum, at alt samalt steðgaði upp, og lívi bleiv púrasta broytt upp á eitt splitt sekund.

Reiðarin hjá mær, tók og handlaði rættuliga skjótt, gjørdi ikki matari enn, at leiga mær eitt leiguflogfar beinleiðis til Føroyar úr Skotlandi, tað var sera sera pent gjørt av honum, skal sigas.

Frá at hava verði í svartasta holinum ein kann ímynda sær, eru nokk allar bønir hoyrdar, og uppreisnin bleiv ein veruleiki. Ætlanin var at prøva at sløkkja andingartóli í dag, og vita hvussu kroppurin reageraði, tað var ein sera nervapirrandi løta, ið tá fór fram, tí tá kundi eingin siga við vissu hvat tá fór at henda; jú mín sann:) eftir ca. 25min aftaná tey høvdu steðga allari medisin viðgerð, byrjaði lítli at vækna til lívs aftur, tað var barasta ein so óbeskrivilig løta, at tað kann ikki setast orð á ta løtuna.

Eg vil samstundis eisini siga eina stóra tøkk til pedagogarnar/hjálparfólkini í barnagarðinum, fyri skjóta og góða, professionella hjálp alt fyri eitt, tá nú óheldig skuldi verða úti, hattar var eitt henduligt óhapp, ið eingin orduliga kann verja seg ímóti, og saman koma vit sterkari útaftur, aftaná eina slíka ræðuliga hending!

Eisini eina stóra tøkk til okkara sera dugnaligu kommunu læknar, ið vit hava í Sunda Kommunu, uttan øll tykkum, hevði Fríði nokk ikki verði millum okkum meir!! Takk fyri".

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. mars 2023

Virðisløn í Malmö fyri animatiónsrøð til børn

"The Unreal World of Alda" (Tann óveruliga verðin hjá Aldu) hjá Tóka Janssyni hevur vunnið Kids Kino Industry virðislønina á framløgtingi i Malmö

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Føroyska animatiónsrøðin "The Unreal World of Alda" (Tann óveruliga verðin hjá Aldu), sum Tóki Jansson ger, hevur vunnið Kids Kino Industry virðislønina á framløgtingi i Malmö.

Her løgdu Toki Jansson, Niels Jacob Kjærbæk og Jón Hammer fram Føroya fyrstu animeraðu sjónvarpsrøð fyri børn, væl stuðlaðir av Jonas Wagner, sum er teirra høvuðsframleiðari (executive producer). Eftir framløguna høvdu teir fundir við fleiri fíggjarar og sølufeløg, m.o. Danmarks Radio og Det Danske Film Institut.

Kids Kino Industry virðislønina fingu teir fyri originalu animatiónirnar í verkætlanini.

Við heiðrinum fylgir innbjóðing til Polands, har Kids Kino Industry verður í oktober í ár. Her hava teir møguleika fyri at leggja verkætlanina fram fyri altjóða fíggjarum úr øllum heiminum.

Tóki Jansson (Savnsmynd)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 18. mars 2023

Mary og Brandur skrivaðu søgu

Nú Nes kommuna er vorðin býur, hevur borgarstjórin fingið heimild til vígslu, og leygardagin vígdi hann fyrsta parið

Leygardagin varð søga skrivað í Nes kommunu, tá Mary G Jensdóttir Olsen og Brandur Berg vórðu vígd (Mynd: Nes kommuna)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Í desember í fjør fór fólkatalið í Nes kommunu upp um 1.500, og tað merkir, at kommunan hevur fingið býarheiti.

Býarheitið hevur m.a. við sær, at borgarstjórin í kommununi hevur fingið heimild til vígslu, og farna vikuskiftið vígdi Súni í Hjøllum, borgarstjóri fyrsta parið.

Á heimasíðuni hjá Nes kommunu, skrivar kommunan:

– Leygardagin 18. mars 2023 varð søga skrivað í Nes kommunu, nú Súni í Hjøllum, borgarstjóri, á fyrsta sinni nýtti vígslumynduleikan við at víga Mary G. Jensdóttir Olsen og Brand Berg. Vígslan var í samkomuhúsinum Nebo á Toftum.

– Sostatt gjørdust Mary og Brandur tey fyrstu, sum borgarstjórin í Nes kommunu vígdi, eftir at kommunan hevur tikið við býarheitinum fyri stuttum.

(Mynd: nes.fo)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. mars 2023

Earth Hour verður í kvøld

Í Havn verður skipað fyri tiltaki í Vesturkirkjuni og gongutúri niðan á Oyggjarvegin

(Savnsmynd: Ólavur Frederiksen)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Í kvøld, 25. mars frá kl. 20.30 til kl. 21.30, verður Earth Hour. Endamálið við Earth Hour er at varpa ljós á veðurlagsbroytingar. Altjóða Earth Hour-stigtakararnir siga frá á heimasíðuni earthhour.org, at fyrsta mál hjá rørsluni var at gera vart við veðurlagsbroytingarnar, men at síðani er oyðingin av djóra- og plantusløgum vorðið eitt líka týdningarmikið mál.

Átakið hevur verið árliga afturvendandi, síðan tað byrjaði í 2007.

Tórshavnar kommuna hevur síðan 2009 sløkt gøtuljós og skipað fyri tiltøkum hendan tíman í mars og soleiðis verður aftur í ár. Kommunan sløkkir stóran part av gøtuljósunum í Havn hendan tíman.

Í samband við Earth Hour í ár verður skipað fyri einum tiltakið í Vesturkirkjuni og einum gongutúri niðan á Oyggjarvegin, sum gongufelagið í Tórshavn leiðir.

Í Vesturkirkjuni hugleiðir Theodor Eli Dam Olsen, prestur, og livandi tónleikur verður. Á Oyggjarvegnum verður eygleitt, meðan ljósini verða sløkt. Á Oyggjarvegnum vera eisini hugleiðingar og livandi tónleikur á skránni, og skótar bjóða kakao og bakstur. Heitt verður á at hava egnan kopp við.

Earth Hour verður eisini hildin aðrastaðni kring landið.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 21. mars 2023

UNHCR takkar Føroyum fyri stuðul til flóttar úr Ukraina

Gávumild peningahjálp úr Føroyum hevur hjálpt felagsskapinum at tryggja hjálp og vernd av fólkum, ið flýggja frá krígnum

- Tá kríggið kom til Lyman, var tað ræðuligt. Eg lá í gongini, meðan tað vóru spreingingar rundan um meg, fortelur 84 ára gamla Zhanna úr Ukraina, sum her er avmyndað saman við einum ommubarni (Mynd: UNHCR)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Flóttafólkastovnurin undir ST, UNHCR rósar nú Føroyum fyri íkastið, sum almennu Føroyar hava gjørt fyri at verja fólk, ið flýggja undan krígnum í Ukraina.

Danska deildin av UNHCR hevur í vikuni sent út tíðindaskriv á enskum og donskum, har greitt verður frá føroyska íkastinum.

Víst verður á, at Føroyar í fjør góvu eitt íkast, sum í ár er vorðið vorðið nógv størri. Hetta flokkar Føroyar millum londini, ið lata mest í hjálp í mun til fólkatalið. 

- Takkað verið hesum íkastum eru vit før fyri at hjálpa nógvum av teimum, ið eru flýdd undan krígnum, bæði innanlands í Ukraina og til onnur lond. Føroyska gávumildnið eigur at vera íblástur fyri onnur lond, sigur Henrik M. Nordentoft, sum er UNHCR-umboð fyri Norður- og Baltalond í tíðindaskrivinum. 

Í fjør fíggjaðu Føroyar UNHCR á fyrsta sinni við einari millión krónum í Ukraina-hjálp. Í 2023 er hetta hjálpin økt til 7 milliónir krónur.

Mett verður, at ein triðingur av øllum borgarunum í Ukraina eru flýdd frá heimum sínum, og tørvurin á hjálp er tí stórur. Yvir 8 milliónir ukrainskir flóttar eru skrásettir í øðrum evropeiskum londum og yvir 5,3 milliónir eru flóttar í egnum landi, skrivar UNHCR.

Tað er ikki bara í Ukraina, at ST-stovnurin arbeiðir við at hjálpa flóttafólkum. Í fjør vóru yvir 100 milliónir fólk, ið eru rýmd heiman orsaka av ófriði, harðskapi og forfylging. Eitt nú í Sýria, Myanmar, Venesuela, Suðursudan, Jemen, Afganistan og DR Kongo.

Tá málið um hjálp til Ukraina var til viðgerðar á løgtingi vóru fleiri andstøðulimir, sum fýltust á, at Ukraina-hjálpin varð latin UNHCR. Hesi hildu, at hjálpin varð betur latin gjøgnum føroyskar felagsskapir, sum eisini virka í Ukraina.

Alt tíðindaskrivið frá UNHCR kann lesast her    

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. mars 2023

Magna Mørkøre tikið sæti á tingi

36 ára gamla javnaðarkvinnan er komin á ting fyri Kim Durhuus, sum er farin í farloyvi í tíggju dagar

(Mynd: Javnaðarflokkurin)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Kim Durhuus, tingmaður fyri Javnaðarflokkin, er farin í farloyvi í tíggju dagar, og í hansara stað hevur Magna Mørkøre tikið sæti á tingi.

Magna er 36 ára gomul og av Eiði. Hetta er fyrstu ferð, hon tekur sæti á tingi.

Magna er sjúkrarøktarfrøðingur, og er eisini virkin í skúlaarbeiði. Millum annað er hon forkvinna í skúlastýrinum í Eiðis skúla og nevndarlimur í Heim og skúli.

Á løgtingsvalinum í desember gjørdist Magna nummar 14 á javnaðarlistanum við 157 atkvøðum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 20. mars 2023

Tekur seg úr samstarvinum við E og F

Einasti býráðslimir hjá Fólkaflokkinum í Torshavnar býráð, fer nú at taka støðu frá máli til mál. Harmast um, at Annika Olsen ikki lat sessin til næstvalda á listanum

Birgir Nielsen (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Tá býráðsfundurin í Havn byrjaði hósdagin boðaði Birgir Nielsen, býráðslimur frá, at hann tekur seg úr minnilutasamstarvinum við Tjóðveldi og Framsókn í býráðnum.

Birigr las sjálvur skrivið upp, sum var soljóðandi:

- Hervið skal eg boða frá, at Fólkaflokkurin og undirritaði býráðslimur í dag tekur seg úr minnilutasamstarvinum við Tjóðveldi og Framsókn í Tórshavnar Býráð. Hereftir verður Fólkaflokkurin og undirritaði ein sjálvstøðugur partur í býráðnum og komi eg at taka støðu frá máli til mál.

- Orsøkin til hesa broyting skal síggjast í, at eg sum býráðslimur higartil havi stuðlað flest øllum málum hjá sitandi meiriluta, sum somuleiðis í stóran mun hava verið somu mál sum eg og Fólkaflokkurin fóru uppá val uppá og harvið ynsktu at stuðla.

- Hinvegin má eg ásanna, at eg í nógvum málum ikki havi tikið undir við uppskotum frá pørtum av minnilutanum, av tí at eg ikki síggi Fólkaflokkin og borgarligan politikk aftur í nógvum av hesum málum hjá pørtum av minnilutanum.

- Eg má eisini staðfesta, at Fólkaflokkurin í veruleikanum hevur mist annan býráðslimin til Tjóðveldi, tá Annika Olsen valdi at varðveita býráðssessin, hóast hon varð vald av Fólkaflokkinum til síðsta býráðsval.

- Tað er ongin loyna, at vit í Havnar Framburðsfelag, har eg eri formaður, heldur høvdu ynskt, at næstvaldi á fólkaflokkslistanum natúrliga fekk hendan sessin. Men eg skal takka Anniku Olsen fyri tíðina sum limur í Havnar Framburðsfelag og ynskja henni alt tað besta framyvir.

- Hetta tilsamans er grundgevingin fyri, at Fólkaflokkurin og eg taka okkum úr minnilutanum í dag og framyvir verða ein sjálvstøðugur partur í Tórshavnar Býráð.

- Eg skal nýta høvið at takka fyri samstarvið við minnilutan og eg síggi fram til eitt framhaldandi gott samstarv við allar býráðslimir, segði Birgir Nielsen.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. mars 2023

Dómur um trygdarvarðhald staðfestur av Eystara Landsrætti

Ein 30 ára gamal maður var í november funnin sekur í at hava framt tvey rán – annað í 2019 og hitt í 2022 – og fyri at hava framt eina neyðtøkuroynd í mars 2022

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Ein 30 ára gamal maður var í november í fjør í nevningatingi í Føroya Rætti dømdur í trygdarvarðhald. Tað var fyrstu ferð, at ein persónur er dømdur trygdarvarðhald í Føroyum.

Trygdarvarðhald (á donskum forvaring) er ein fongsulsrevsing uttan tíðaravmarking, sum verður nýtt til serliga vandamikil fólk, tá mett verður, at tey fara at fremja nýggj lógarbrot og harvið eru til vanda fyri onnur. Trygdarvarðhald hevur við sær, at dømdi ikki kann verða leyslatin, fyrrenn rætturin metir, at hann ikki longur er ein vandi fyri onnur.

Maðurin var í november funnin sekur í at hava framt tvey rán – annað í 2019 og hitt í 2022 – og fyri at hava framt eina neyðtøkuroynd í mars 2022.

Maðurin var áður dømdur fyri fleiri neyðtøkuroyndir, seinasti dómur fall í Føroya Rætti í 2020. Av tí at maðurin, hóast langar fongsulsrevsingar, framhaldandi framdi grov brot á revsilógina – brot har hann legði á ungar kvinnur – kravdið ákæruvaldið, at hann skuldi dømast í trygdarvarðhald. Hesum tók nevningatingið undir við.

– Ákæruvaldið hevði ta støðu, at vanlig fongsulsrevsing ikki var nøktandi, tí dømdi greitt hevur víst, at hann áhaldandi fremur grov lógarbrot ímóti tilvildarligum kvinnum. Grundað á upplýsingarnar um dømda, undir hesum serliga tann kriminalitet, sum dømdi áður er dømdur fyri, kravdi ákæruvaldið, at dømdi skuldi dømast í trygdarvarðhald. Hesum tók nevningatingið undir við, og tað eru vit sera nøgd við, segði Katrin Thorsvig Hansen, høvuðsákæri, í sambandi við rættarmálið í november.

Dømdi kærdi dómin til Eystara Landsrætt, sum í vikuni staðfesti dómin hjá Føroya Rætti.

Føroya Politi

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. mars 2023

Semja um at yvirtaka farsóttarmál

Endaliga samtyktin á løgtingi var einmælt. Málið verður formliga yvirtikið á nýggjárinum

 

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Føroya Løgting samtykti mánadagin endaliga lógaruppskotið um yvirtøku av farsóttarmálsøkinum.

Samtyktin var einmælt – 29 atkvøður fyri og ongin ímóti ella blonk.

Bæði trivnaðarnevndin og uttanlandsnevndin tóku undir við lógaruppskotinum, og mæltu Løgtinginum til at samtykkja yvirtøkuna.

Hetta merkir, at Føroyar formliga yvirtaka farsóttarøkið á nýggjárinum, tann 1. januar 2024, skrivar Heilsumálaráðið.

Farsóttarøkið fevnir um øll tey viðurskifti í tí føroyska samfelagnum, sum kunnu verða ávirkað av einari farsótt, um so er, at tey ikki verða flokkað undir eitt annað málsøki, sum ikki er yvirtikið.

Næsta stig verður, at Heilsumálaráðið og Fólkaheilsustýri fara at fyrireika yvirtøkuna, og at gera eina avtalu við danskar myndugleikar um samstarv á økinum. Í næstum fer Fólkaheilsustýrið eisini undir at gera eina farsóttartilbúgving, sum skal vera klár at seta í verk, tá tørvur verður á tí.

- Eg eri sera fegin um, at Løgtingið hevur tikið undir við at yvirtaka farsóttarmálsøkið. Tíðarskeiðið við koronafarsóttini, hevur víst okkum, at farsóttarmálsøkið eigur at vera á føroyskum hondum, og skal tillagast føroysk viðurskiftir, sigur Margit Stórá, landsstýriskvinna. 

Martig Stórá, landsstýriskvinna, á korona-tíðindafundi í leiklutinum sum varastjóri á Landssjúkrahúsinum (Savnsmynd: Sverri Egholm)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 20. mars 2023

Hjálparpakkin einmælt samtyktur

Eitt samt Løgting hevur í vikuni samtykt uppskotið hjá Sirið Stenberg, landsstýriskvinnu við almannamálum, um familju- og hjálparískoyti

Fíggjarligur styrkur er á veg til fíggjarliga sperdar familjur (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Nú kunnu húski, ið eru fíggjarliga sperd fáa ein fíggjarligan styrk. Umframt at húski við lágum inntøkum, og sum ikki hava ognir av týdningi, kunnu søkja um hjálparískoyti, hækkar tað vanliga familjuískoytið í eitt tíðarskeið.

Øll húski – bæði barnafamiljur, fólkapensjónistar og onnur – kunnu søkja um hjálparískoyti, ið er ein eingangsstuðul á 12.000 krónur. Familjuískoytið hækkar við 750 krónum um mánaðin fyri hvørt barnið í tíðarskeiðinum frá juni og restina av 2023.

Sirið Stenberg, landsstýriskvinna, fegnast um, at tað hevur eydnast at bera so skjótt at, og at Løgtingið á ein smidligan hátt hevur avgreitt málið.

– Stavnhaldið, at persónliga vælferðin hjá føroyingum skal ávirkast sum minst av inflatiónini, kunnu vit øll semjast um, og við samtyktu lógini, meti eg, at vit á ein ábyrgdarfullan hátt røkka hesum málinum, sigur Sirið Stenberg, landsstýriskvinnan við heimasíðuna hjá Almanna- og mentamálaráðnum.

Stavnhaldið, at persónliga vælferðin hjá føroyingum skal ávirkast sum minst av inflatiónini, kunnu vit øll semjast um, sigur Sirið Stenberg, landsstýriskvinna

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. mars 2023

527 grindahvalir løgdu beinini í fjør

Flest doyðu í Sandagerði, har tvær grindir vóru í fjør

Tvær grindir løgdu beinini í Sandagerði í fjør (Savnsmynd: Kiran Jóanesarson)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Fimm grindir løgdu beinini í Føroyum í fjør, vísir ein uppgerð, sum Havstovan hevur gjørt. Talið av hvalum var 527.

Tvær av grindunum løgdu beinini í Havn, har dripnir vórðu tilsamans 288 hvalir, svarandi til 2.253 skinn. Hinir grindirnar vóru í Vági, 119 hvalir (793 skinn), Sandur, 101 hvalir (686 skinn), og í Suðrugøtu, har 19 hvalir løgdu beinini (136 skinn).

2022 gjørdist sostatt eitt ár undir miðal, hvat grind viðvíkur.

Seinastu tíggju árini hava verið í miðal 8,6 grindir um árið og í miðal eru 618 hvalir skrásettir um árið.

2017 var besta grindaárið í nýggjari tíð. Tá vóru 19 grindir við tilsamans 1.203 hvalum. Men uppá seg var 2013 besta árið, tí tá vóru 11 grindir, men næstan líka nógvir hvalir – 1.104.

Hagstovan hevur eisini hugt eftir øðrum hvalasløgum. Døglingur leggur javnan beinini, serliga í Sandvík og Hvalba, men tað er tó ikki á hvørjum ári. Seinastu tíggju árini eru 31 døglingar skrásettir at hava lagt beinini. Fimm í 2014, tveir í 2015, fimm í 2018, tveir í 2019, 11 í 2020 og seks í fjør.

Hagstovan upplýsir ikki tøl yvir springarar, men yvir hvessingar. Seinastu 10 árini eru hvessingar bert hildnir til einaferð, tað var í fjør, tá 98 løgdu beinini. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 21. mars 2023

Umleið 6.000 krónur til New York og aftur

Atlantsflog fer frá í august at flúgva til flogvøllin Stewart, umleið hálvanannan tíma við toki til New York bý

 

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Nú sær tað út til at fara at vera. Flogruta millum Vágar og New York.

Atlantsflog fer í august at flúgva úr Vágum til flogvøllin Stewart uttan fyri New York.

Jóhanna á Bergi, stjóri í Atlantsflogi, segði við útvarpið fyrr í vikuni, at tað í fyrstu syftu verður flogið um várið og um heystið.

- Tað sum liggur í kortinum nú, er at vit flúgva til flogvøllin Stewart, sum liggur uttanfyri New York, og har eru góðir ferðamøguleikar inn í býin.

Jóhanna á Bergi (Savnsmynd: Ólavur Frederiksen / Faroephoto)

Sambært Kringvarpinum tekur tað umleið hálvanannan tíma at ferðast við toki frá flogvøllinum Stewart inn í býin.

- Tað vísir seg at vera torført at fáa pláss á flogvøllunum, sum eru nærri við stórbýin, og hetta er nakað sum man má uppbyggja, sigur Jóhanna á Bergi, stjóri í Atlantsflog.

Hon sigur, at prísirnir fara í flestu førum at vera kappingarførir við prísirnir at flúgva úr Reykjavík.

- Vit koma at hava ein góðan kappingarføran prís, og vit kenna prísirnir sum tað kostar at flúgva til Gran Canaria sum er umleið fimm tímar, og tað verður eitt vet hægri enn tað. Prísurin fer at liggja um einar 6.000 krónur og uppeftir aftur og fram, segði Jóhanna á Bergi, stjóri í Atlantsflogi, við útvarpið.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. mars 2023

Vilja strika danskt pant á íløtum seld til Føroyar

Danski umhvørvismálaráðharrin, sum hevur verið á fundi við Ingilín D. Strøm, landsstýriskvinnu við umhvørvismálum og føroyska fólkatingsliminum Sjúrði Skaale, sigur, at hann fer at arbeiða fyri eini lógarbroyting, sum loyvir undantak frá donskum panti fyri vørum útfluttar til Føroyar

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Landstýriskvinnan við umhvørvismálum, Ingilín D. Strøm, og føroyski fólkatingslimurin, Sjúrður Skaale, hava verið á fundi við danska umhvørvismálaráðharran Magnus Heunicke.

Endamálið við fundinum var at byrja tilgongdina at strika danskt pant á fløskum og dósum, sum verða útfluttar frá Danmark til Føroyar, fyri at steðga dálkandi útflutninginum av tómum fløskum og dósum aftur til Danmarkar, hóast vit í Føroyum kunnu taka hond um tær.

Galdandi lóggáva í Danmark ásetur, at danskir framleiðarar skulu uppkrevja danskt pant fyri tær vørur, sum teir marknaðarføra í Danmark.

Orsaka av tí tætta sambandinum, sum er millum tann danska og føroyska marknaðinum fyri matvørur, verður nógv av tí, sum er pantálagt í Danmark eisini útflutt til Føroyar við donskum panti.

Fyri at fáa tað danska panti aftur, mugu føroyskir innflytarar senda hesi tómu íløtini niður aftur til Dansk Retursystem í heilum líki, so tey kunnu blíva tald upp.

At flyta stórar mongdir av heilum íløtum, sum fyri tað mesta bara er luft, við skipi til Danmarkar er dálkandi, og ger eisini vøruna dýrari fyri tann føroyska brúkaran.

Umhvørvismálaráðharrin segði, at hann fór at arbeiða fyri eini lógarbroyting, sum loyvdi undantak frá donskum panti fyri vørum útfluttar til Føroyar.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. mars 2023

Landsbankin eftirlýsir raðfesting av almennum íløgum

Íløgurnar áttu at verið meira støðugar - tað er tørvur á miðvísari stýring og samskipan, heldur Landsbankin

H-bygningurin á Landssjúkrahúsinum - ein av stóru og tyngjandi íløgunum hjá landskassanum (Savnsmynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

- Tað er umráðandi, at tað almenna undir einum strembar eftir eini støðugari gongd í almennum íløgum fyri at stabilisera gongdina í búskapinum. Tað hevði verið skynsamt, um politiska skipanin framdi eina ítøkiliga íløguætlan hjá øllum almenna geiranum undir einum. Hetta merkir at politiska skipanin má raðfesta millum allar almennu íløgurnar, ið liggja fyri framman.

Soleiðis skrivar Landsbanki Føroya á heimasíðuni, har sjóneykan verður sett á stóru íløturnar, sum landskassin og kommunurnar hava gjørt, serliga hesi seinastu árini.

Myndin vísir íløguútreiðslurnar hjá landsfyrisitingini frá 1998 til 2021 býtt á útvaldar íløgupostar.

- Eftir skapinum at døma, tykjast løgurnar hjá landinum at vera konjunkturviðgangandi. Undan altjóða fíggjarkreppuna í 2008 síggjast stórar íløgur Vágatunnilin og Norðoyatunnilin.  Síðani eru íløguútreiðslurnar støðugar fram til 2013, tá ið farið verður undir at byggja Glasir.

Síðani 2016 hava íløguútreiðslurnar av álvara tikið dik á seg. Serliga skara íløgurnar í Eystur- og Sandoyartunnilin framúr, men harafturat verða fleiri stórar verkætlanir í árunum eftir 2016. Millum annað kunnu nevnast Hvalbiartunnilin, Fámjinstunnilin, Dalstunnilin, tunlarnir norður um Fjall og útbyggingin av Landssjúkra-húsinum (H-bygningurin).

Onnur myndin vísir íløguútreiðslurnar hjá kommunum frá 1998 til 2016 býtt á íløgupostar.

Verður samanborið við íløgurnar hjá landsfyrisitingini sæst, at íløguvirksemið hjá kommununum eisini er konjunktur-viðgangandi, og í uppaftur størri mun. Íløguvirksemið hjá kommununum nærum fýrfaldast í árunum 2000 til 2008, men fellur síðani í helvt tá fíggjarkreppan rakar.

Í árunum 2006 - 2008 veksur bláa økið, tí tá ger millum annað Tórshavnar kommuna íløgur í vegakervið, og í árunum 2014 og fram fer útbyggingin í Tórshavnar Havn í gongd (bláa økið). Burtursæð frá nøkrum stórum, ítøkiligum íløgum – millum annað Boðanesheimið, Ósaskúlin og skúlarnir á Argjahamri og við Løgmannabreyt – er lítið virksemi fram til 2016, tá íløguvirksemið hjá kommunum aftur økist.

Í 2019 var íløguvirksemið hjá kommunum aftur á støði við virksemið undan fíggjarkreppuna.

- Tørvur á miðvísari stýring og samskipan

- Sum báðar myndirnar vísa, hevur tað ikki gingið væl at halda eina javna íløgugongd hesi 23 árini. Bæði land og kommunur hava tørv á miðvísari stýring og samskipan av íløgum, eins og tørvur er fyri samskipan av íløguvirksemið hjá fyritøkum undir almennum ræði. Her er pláss fyri ábótum, skrivar Landsbankin og leggur afturat:

- Umráðandi er, at tað almenna undir einum strembar eftir eini støðugari gongd í almennum íløgum fyri at stabilisera gongdina í búskapinum. Tað hevði verið skynsamt, um politiska skipanin framdi eina ítøkiliga íløguætlan hjá øllum almenna geiranum undir einum. Hetta merkir at politiska skipanin má raðfesta millum allar almennu íløgurnar, ið liggja fyri framman. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 21. mars 2023

Betra umstøðurnar hjá Musikkskúlanum

Talan er um uppmerking og trygd uttanfyri og um nýggja ljós- og ljóðtøkni inni í Hátúni, sigur Tórshavnar kommuna

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Nú verða tillagingar gjørdar við Musikkskúlan. Talan er um uppmerking og trygd uttanfyri og um nýggja ljós- og ljóðtøkni inni í Hátúni.

Útiøkið verður lýst betur upp, trygdin verður betra og uppmerkingar verða gjørdar. Ein veggur og eitt hálvtak verða gjørd við bakdyrnar og fleiri hurðar fáa elektroniska lásiskipan.

Upplivingin í Hátúni verður gjørd munandi betur við nýggjari ljós- og ljóðtøkni.

Mentamálanevndin og fíggjarnevndin hava mælt til at játta eina miljón krónur til endamálið. Málið varð einmælt samtykt í býráðnum hósdagin.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. mars 2023

Listasavn Føroya fingið hendur stórverk eftir Hansinu Iversen

Málningurin "Speaking in Tongues" var ein partur av serframsýningini "Brot: Føroysk samtíðarlist í stórum formati", sum var á Listasavni Føroya inntil fyri kortum

Hansina Iversen (Mynd: Listasavn Føroya)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Verkið "Speaking in Tongues" frá 2020 er ein stórfingin málningur, ið er millum teir størstu málningarnar, sum Hansina Iversen hevur málað. Hann er 220 x 420 sentimetrar.

Málningurin var ein partur av serframsýningini "Brot: Føroysk samtíðarlist í stórum formati", sum var á Listasavni Føroya inntil fyri kortum.

Við gávumildum stuðli frá Ny Carlsbergfondet hevur Listasavn Føroya fingið møguleikan at ogna sær hetta listaverkið eftir Hansinu Iversen.

Hansina Iversen (f. 1966) er útbúgvin á listaakademinum í Helsinki og Reykjavík, og í sínum listaliga stíli hevur hon røtur í amerikansku abstraktu ekspressionismuni, colour field painting og New York-skúlanum við eitt nú íblástri frá Helen Frankenthaler, Agnes Martin, Mark Rothko og Barnett Newmann. Og harafturat finsku listakvinnuni Nina Roos og hennara abstraktu verkum, sum Hansina Iversen lærdi at kenna, tá hon var undir útbúgving.

(Mynd: Listasavn Føroya)

Verkini hjá Hansinu Iversen eru eyðkend av at vera dynamisk í kompositiónini og at litflatarnir við nógvu fjølbroyttu formunum og rørslunum eru málaðir í fleiri gjøgnumskygdum løgum á løriftið. Hetta gevur henni eitt heilt serstakt úttrykk við atliti at listasøguligu íblástrarkeldunum.

Hansina Iversen sigur um Speaking in Tounges:

– Við málninginum royni eg at skapa eitt rúm á einum flata, sum er givin frammanundan. Rúmið verður skapað í arbeiðsgongdini. Har er eingin skitsa, men litirnir vera stroknir intuitivt. Ofta við einum flatum, breiðum pensli, so strokini síggjast týðiliga. Hetta er ein gott grundarlag undir gongdini víðari. Málingin verður strokin lag oman á lag. Undirlagið leiðir litirnar og formarnar, sum leggjast omaná. Hetta heldur fram, inn til ein verð er skapað í formi og litum, har rúm og rørsla leiðir eygað til ljósar og djúpar krókar. Aftur og fram á løriftinum. Aftur til afturlatnar formar, sum fjala tað, sum liggur undir. Inntil tú hevur hugt nóg leingi og sært ein skugga stíga fram í bakgrundini, sum avdúkar tað, ið liggur aftanfyri.

Listasavn Føroya

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 20. mars 2023

Eyði Horsdal útgávukonsert á Listasavni Føroya

Í dag verður útgávukonsert í sambandi við, at heildarútgáva hansara, "Songs of Eva" kemur út

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Í dag, 25. mars, hevur Eyði Horsdal útgávukonsert í sambandi við, at heildarútgáva hansara "Songs with Eva" kemur út.

Konsertin verður hildin á Listasavni Føroya klokkan 16, og kafe List hevur eisini opið.

Í bólkinum eru: Eyði Horsdal (sang, guitar og klaver), Eva Perrin Fontana (yrkingar og sang), Albert Karch (trummur og orgul), Kristian Pauli Ellefsen (klaver og strúk), og Arnold Ludvig (bass og guitar).

"Songs with Eva" er ein stillfør, sjarmerandi og innilig útgáva. Eyði hevur skrivað 16 sangir burtur úr yrkingum eftir Evu Perrin Fontana. Sangirnir eru bæði lættir og hugnaligir, eins og teir rúma dýpd og álvarsemi. Lagt er upp til eina serstaka, nærverandi og ikki minst hugnaliga konsert.

Høvi verður eisini at ogna sær vælljóðandi og góðskuríku LP’ina Songs with Eva, ið er í vøkrum húsa, sum Mirjam Jørgensen hevur sniðgivið. Útgávan er eisini tøk á talgildu tónleikapallunum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. mars 2023

Nýggj skaldsøga eftir Katrina Ottarsdóttur

Bókin snýr seg um hvussu “genta í verðini” roynir at fóta sær á gáttini til vaksnamannalívið

Katrin Ottarsdóttir (Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Hósdagin kom út skaldsøgan “Summarið varar ikki alt árið longur” eftir Katrina Ottarsdóttur.

Skaldsøgan er eitt sjálvstøðugt framhald av skaldsøguni “Gentan í verðini” (2020), og fer fram í Havn miðskeiðis í 1970’unum.

Tann innhugsna "gentan í verðini" gongur nú í studentaskúla í Hoydølum og roynir at fóta sær á gáttini til vaksnamannalívið og í lívinunum har heima, har dagarnir og – næturnar eru merktar av ótryggleika.

Og hon hevur eitt loyndarmál, sum ongin má vita av.

Bókin er góðar 300 síður, og kostar 348 krónur.

Útgevari er nýstovnaða forlagið Asfalt, sum Hugin Eide stendur aftanfyri. Mentanargrunnur Landinds hevur stuðlað útgávuni. Høgni Egholm Magnussen hevur gjørt permuna.

Seld til Danmarkar
Danska forlagið Jensen & Dalgaard hevur keypt rættindi at geva bókina út á donskum. Umsetari er Anya Mathilde Poulsen, sum hevur umsett fleiri av krimisøgunum hjá Jógvani Isaksen, og danska útgávan kemur væntandi á várið næsta ár.

Í sambandi við útgávuna eru tvær bókaframløgur. Hin fyrra var hósdagin í Havn. Mánakvøldið 27. mars kl. 19.30 verður framløga á Bókasavninum við Løkin, Runavík, har Dania O. Tausen samrøður við Katrina.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 20. mars 2023

Breckmann við nýggjari bók um Dánjal í Hoyvík

"Guds barn batnar" er komin í handlarnar í vikuni

Dánjal Húsgarð (Privat mynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Í vikuni kom nýggj bók í handlarnar. Talan er um sjálvsævisøguna hjá Dánjal Húsgarð, eisini nevndur Dánjal í Hoyvík. Óli Breckmann er skuggaskrivari.

Bókin eitur "Guds barn batnar" og er 374 blaðsíður.

Í tíðindaskrivi verður bókin lýst soleiðis:

Bókin snýr seg í breiðastu merking um rúsdrekka sum njótingar- og eiturevni. Bókin lýsir, hví alkohol ger nøkur fólk sjúk, tí teimum manglar eitt enzym, ið brýtur alkohol niður í livrini hjá teimum flestu.

Føroysk og útlendsk dømi eru nevnd í bókini um gávað fólk, ið livdu hart.

Rúsdrekka spilti Dánjali 25 ár av lívinum og mundi verið hansara bani. Hann hevur verið turrlagdur farnu 35 árini, bjargaður av Gudi og 3. konuni.

Størsti partur av ‘Guds barn batnar’ snýr seg eyðvitað um ólevnað Dánjals. Hann er útbúgvin og hevur arbeitt sum slaktari, fimleikarlærari og skipari.

Hann var tiltikin fyri at vera herviligur íspegil, hvørs lív spennir frá at vera yvirmaður á nøkrum av heimsins størstu skipum til at vinna fólki í Føroyum nakrar av teimum stuttligastu neisum, ið hava tolað at staðið á prenti.

Millum mangt annað sigur Dánjal frá, tá hann:

• fekk magasár av at drekka neglalaksfjernara (aceton),
• var rukkutúr við Hoyvík í Grønlandi og við Norðlýsinum á sild norðanfyri ...
• smoygdi ein skitnan eplasekk yvir høvdið og niður á knæ á Fútanum,
• flutti inn til ein kvinnuligan prest í Vejle at búgva,
• koyrdi fullur á motorsúkklu inn í eitt gøtumøti á Vaglinum,
• varð skipari hjá SSL eftir at hava gist 11 ferðir á stongdu Deild 2 hjá Árna,
• skjeyt við høglbyrsu úr loftsvindeyganum eftir fyrrv. politikara ...
  

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 20. mars 2023

Herðaklapp til Sláið Ring

Landsfelagið føroyskum dansi at frama fær viðurkenning frá Norrøna Felagnum

Gunnar Restorff, formaður í Sláið Ring, og Torbjörn Nyström, formaður í Norrøna Felagnum (Mynd: Ingi Samuelsen)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Hósdagin, 23. mars, var norðurlandadagur, har norðurlond fagna samstarvinum, ið varð skjalfest henda dagin í 1962, tá ’grundlógin fyri norðurlendska samstarvið’, sonevnda Helsingforsavtalan, varð undirskrivað.

Norrøna Felagið í Føroyum hevur seinastu árini – við undantaki av nøkrum koronaraktum árum – givið eitt herðaklapp á hesum degi til persón ella felagsskap, ið hevur gjørt nakað serligt til frama fyri norrøna samstarvið.

Á lítlari samkomu í Norðurlandahúsinum í dag, varð herðaklappið handað Sláið Ring – landsfelagnum føroyskum dansi at frama.

Formaðurin, Gunnar Restorff, tók ímóti.

Grundgevingin fyri at lata herðaklappið til Sláið Ring ljóðar soleiðis:

”Sláið Ring, landsfelag føroyskum dansi at frama, hevur við síni luttøku á norðurlendskum dansi- og mentanarstevnum í Føroyum og í hinum Norðurlondunum verið við til at styrkja norðurlendskt samstarv umframt at menna og kunna um føroyskan dans, kvæðamentan og føroyskan mentanararv.

Stórur partur av hesum er gjørt í sambandi við dansistevnur, fyriskipaðar av norðurlendska felagsskapinum Nordlek, sum hevur sum endamál at menna norðurlendskan fólkadans, norðurlendska mentan og norðurlendskt samstarv yvirhøvur.

Sláið Ring er, sum ískoyti til navnið eisini sigur, landsfelag føroyskum dansi at frama, og tí eru tað tey lokalu dansifeløgini í Føroyum, ið eiga hendan heiðurin. Tað eru dansifeløgini, sum við dansi, kvæðum og dansispølum halda við líka og menna dansin, og sum við luttøku á norðurlendskum dansistevnum eru við til at styrkja norðurlendska samstarvið.

Fyri virksemi tykkara verður Ársins herðaklapp handað Sláið Ring, landsfelag føroyskum dansi at frama.”

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. mars 2023

Lukas Graham á Tórsfest

Ein heimsstjørna kemur aftur til Føroyar, hesaferð á Tórsfest 2023

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Lukas Graham kemur at spæla á Tórsfest, sum verður leygardagin 22. juli.

Tónleikaferðin hjá Lukasi byrjaði í 2011, tá hann útgav sangin ‘Drunk in the Morning’, ið fór um allan heim. Hann varð tilnevndur tríggjar Grammy virðislønir í 2017 og tað var hansara altjóða gjøgnumbrot.

Hann útgav eftir hetta sangin ‘7 Years’, ið fór á toppin á hittlistum kring allan heim og eftir hetta, kom hansara útgáva ‘Love someone’, ið fekk eins stóra viðgongd og góða móttøku, sum hansara fyrstu hitt.

Hetta hevur ført við sær, at Lukas Graham er ein av allar størstu stjørnunum í Danmark, ið veruliga hevur fingið sítt altjóða gjøgnumbrot. Serliga kendur er hann fyri sínar liveframførslur, har hann altíð megnar at fáa áskoðarafjøldina at syngja við og er tað sjálvsamt at síggja ein kunstnara, ið syngur eins væl live og hann ger á útvarpshittum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 20. mars 2023

Sviar fara til Noregs at fylla innkeypskurvina

Seinasta árið eru matvørur í Svøríki í miðal vorðnar 20 prosent dýrari, og so stóran prísvøkstur hevur landið ikki upplivað, síðan fyrst í 50unum

(Mynd: NRK)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Tað er ikki óvanligt, at norðmenn fara yvirum markið til Svøríkis at keypa inn, men nú eru tað nógvir sviar, sum fara til Noregs at keypa matvørur.

Orsøkin er ógvusligi prísvøkturin, sum hevur verið í Svøríki seinasta árið.

Sambært NRK eru matvørur og alkoholfríar drykkjuvørur í Svøríki í miðal vorðnar 20 prosent dýrari seinasta árið.  So stóran prísvøkstur hevur Svøríki ikki sæð uppá eitt ár síðan fyrst í 1950unum, vísa svensk hagtøl.

Prísurin fyri eitt nú blomkál er farin upp nærum 80 prosent, meðan sukur og smør er vorðið 48 prosent dýrari.

Tað er serliga frukt og grønmeti, sum sviar fara yvirum markið at keypa. Men teir keypa eisini kjøt, breyð, fisk, ost og smør.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. mars 2023

Finnar framvegis heimsins eydnusamasta fólk

Sætta árið á rað eru finnar heimsins eydnusamastu vísir frágreiðing hjá ST

(Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Aftur í ár liggur Finnland ovast á listanum yvir heimsins eydnusamastu lond, vísir "World Happiness Report" hjá ST, sum varð almannakunngjørd í vikuni.

Hetta er sætta árið á ræð, at finnar verða mettir at vera heimsins eydnusamasta fólk.

Á øðrum plássi er Danmark, sum í nógv ár stóð ovast á listanum, men seinast tað hendi var í 2016. Ísland er, eins og í fjør, á triða plássi. 

Tey bæði londini, sum eru niðast á listanum eru Afganistan og Libanon.

Kanningin, sum er gjørd av granskarum í USA, byggir á tølum frá Gallup. Gallup hevur spurt fólk í yvir 150 londum, hvussu eydnusom tey meta seg vera, og hartil byggir kanningin eisini á dátur um btú, sosialar veitingar, persónligt frælsi, sálarsjúku, og korruptjón

Tey 10 eydnusamastu londini eru hesi:

1. Finnland
2. Danmark
3. Ísland
4. Ísrael
5. Niðurlond
6. Svøríki
7. Noreg
8. Sveis
9. Luksemborg
10. Nýsæland

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 20. mars 2023

Í fjør minkaði fólkatalið í Beijing

Í 2022 varð deyðstalið í kinesiska høvuðsstaðnum hægri enn burðartalið – hetta er fyrstu ferð síðan 2003, at tað er hent

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Í fjør minkaði fólkatalið í kinesiska høvuðsstaðnum Beijing fyri fyrstu ferð síðan 2003.

Í Beijing, ið hevur 21,84 milliónir íbúgvar, var deyðstalið 5,72 per 1.000 íbúgvar, meðan burðartalið var 5,67 per 1,000 íbúgvar, vísa hagtøl frá kinesisku myndugleikunum sambært tíðindastovuni Reuters.

Tað er ikki bara í høvuðsstaðnum, at fólkatalið minkar. Í fjør minkaði fólkatalið í øllum landinum eisini fyri fyrstu ferð í seks áratíggju.

Í Kina vórðu í fjør 6,77 børn fødd per 1.000 íbúgvar, ið er metlágt. Samstundis doyðu 7,37 fólk per 1.000 íbúgvar, ið er tað hægsta síðan 1974.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 21. mars 2023

Konfirmantar í Vesturkirkjuni sunnudagin

-

 

SkrivaÐ:

Innsent

Konfirmatión verður í Vesturkirkjuni í Havn sunnudagin 26. mars klokkan 11. Prestur er Derhard Jógvansson

Konfirmantarnir eru hesi:

Ári í Soylu, Landavegur 64. Dagurin verður hildin frá klokkan 15.

Beinta Klemmentsen, Mattalágarvegur 13E. Dagurin verður hildin í KFUK, Varðagøta 9, frá klokkan 16.

Brandur Thomsen, Jákup Nolsøes gøta 22. Dagurin verður hildin frá klokkan 17.

Børka Jákupsdóttir, Viðargøta 8, Argir. Dagurin verður hildin frá klokkan 17.

Dánjal Petursson í Dali, Skemmingsgøta 1. Dagurin verður hildin frá klokkan 16.

Dóra McGavin Magnussen, undir Kerjum 3. Dagurin verður hildin í Broncks, Jónas Broncksgøta 17 frá klokkan 15.

Heidi Alita Næs, Stóragerð 20. Dagurin verður hildin í Felagshúsinum í Stóragerði frá klokkan 16.

Heini Pætursson Restorff, oman Viðarlund 23 vm. Dagurin verður hildin í Odd fellow, Grønlandsvegur 56, frá klokkan 15.

Heri Guðlaugsson, Granagøta 20. Dagurin verður hildin í Posthúskjallaranum, Tórsgøta 8, frá klokkan 16.

Ida Restorff Nipgaard, Heygsvegur 15. Dagurin verður hildin frá klokkan 15.

Inga Guðrin Samuelsen, Bjarnoyarvegur 9. Dagurin verður hildin frá klokkan 17.

Ísakur Viderø Danielsen, Brobbersgøta 6. Dagurin verður hildin í Bátafelagnum á Bryggjubakka frá klokkan 15.

Jasmin Hentze Jensen, Kongsgil 19, kj. Dagurin verður hildin í hølunum hjá Argja Róðrarfelag frá klokkan 15.

Kristian Samuel Valle Zachariassen, Varðabyrgi 20. Dagurin verður hildin í Frelsunarherinum frá klokkan 16.

Maria Poulsen Hellisdal, Marnagilsvegur 58. Dagurin verður hildin í B36 húsinum frá klokkan 14.

Nóa Lind Nolsøe, Grønlandsvegur 50. Dagurin verður hildin á Tinghúsvegi 18 frá klokkan 17.

Ragnar Dahl Højgaard, Rygsgøta 15, Argir. Dagurin verður hildin í Kiwanis, Jøkulstræti 4, frá klokkan 17.

Símun Thorkildshøj Sigvardsen, í Svanga 8. Dagurin verður hildin frá klokkan 17.

Sofía Sámalsdóttir Hansen, Brattalíð 20. Dagurin verður hildin í KFUM frá klokkan 15.

Teresa Vang Toftegaard, Velbastaðvegur 3. Dagurin verður hildin frá klokkan 17.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. mars 2023

Konfirmantar í Kirkjubøar kirkju

-

 

SkrivaÐ:

Innsent

Konfirmatión verður í Ólavskirkjuni í Kirkjubø sunnudagin klokkan 11. Prestur er Bergur D. Joensen.

Konfirmantarnir eru hesi: 

Hjørdis  Patursson, í Geilini 1, Kirkjubøur. Dagurin hildin heima á Garði 1, Kirkjubøur, frá kl. 17.

Adrian Eysturoy Olsen, undir Borgarhálsi 36, Velbastaður. Dagurin verður hildin frá kl. 16.

Hjalti Rúnuson Svenningsen, Gamlivegur 16, Kirkjubøur. Dagurin hildin í Hornahúsinum í Havn frá kl. 17.

Hjálmar Andriasarson Jacobsen, undir Borgarhálsi 33, Velbastaður. Dagurin hildin í Djóna í Geil gøtu 5 frá kl. 17.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. mars 2023

Konfirmantar í Hoyvíkar kirkju

-

 

SkrivaÐ:

Innsent

Sunnudagin 26. mars - boðanardag Mariu - klokkan 11 verður konfirmatión í Hoyvíkar kirkju. Prestur er Bergtórur Hjelm Bjarkhamar.

Konfirmantarnir eru hesi:

Døgg Ramona Salberg Robertson, Áargeil 12, Tórshavn.

Elisa Krossteig Mørkøre, Torkilsgøta 8, Hoyvík. Opið hús frá kl. 16.

Emma Elisa Poulsen, Við Myllutjørn 50, Hoyvík. Dagurin verđur hildin á Gróthúsvegi 19, Hoyvík frá kl. 17.

Fríða Eysturtún Rubeksen, Pætursgøta 22, Hoyvík. Opið hús frá kl. 17.

Ronja Nicolina Sigrunardóttir Brekku, Heinagøta 12, Tórshavn. Dagurin verður hildin frá kl.16.

Andras Vinther, Guttormsgøta 9, Hoyvík. Dagurin verður hildin í hølunum hjá Føroya Arbeiðarafelagi, Stoffalág 17, frá kl. 15.

Heini Engskær, Gortrugøta 14, Hoyvík. Øll eru hjartaliga vælkomin frá kl. 17.

Nicolai Mikkelsen, Djóna í Geilsgøtu 29, kj., Tórshavn.

Páll Øssur Hoydal Rein, Skraddaragøta 10, Hoyvík. Dagurin verður hildin í Kirkjukjallaranum í Hoyvíkar kirkju frá kl. 15. 

Rókur Lava Brockie, Gortrugøta 18, Hoyvík. Dagurin verður hildin í hølunum hjá FSF á Tórsvølli frá kl. 15.

Símun Sámal Joensen, Niðaragøta 86, Hoyvík. Øll eru hjartaliga vælkomin frá kl. 17.

Vilhelm Seyer Johannesen, Dýrindalsgøta 10, Hoyvík.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. mars 2023