Lat aftur Yvirlit

Leygardagur 05. august 2023 | Nr. 31 | Árgangur 4 | Kr. 0,00

KÍ framdi sensatiónina í Svøríki

SíÐa 24

Thomas Anders setti gongd í Vágsbø

SíÐa 6
Fagrar ætlanir uttan konkret lyfti

SíÐa 2
Atlantshav ongantíð verið so heitt fyrr

SíÐa 13
Eyðvør í serflokki

SíÐa 30
Føroyingur vunnið HM í gokart

SíÐa 38
- Sera góð kensla at skora tá man fær álitið

SíÐa 29

Góðan lesihug og góðan summarfestival

Nýggj útgáva hvønn leygarmorgun kl. 7

Oddagrein

Ræðslan fyri tí fremmanda

Miðflokkamenn á tingi eru farnir í trongar skógvar, nú teir hava lagt uppskot fyri ting um at Føroya Landsstýri skal ognartaka Norðurlandahúsið.

Fyrr í ár, 8. mai, kundi Norðurlandahúsið hátíðarhalda, at liðin vóru fýrati ár síðan at húsið varð vígt og alment tikið í nýtslu.

Í nærum líka leingi hevur formaður Miðfloksins búð og átt eini sethús í sama grannalagi.

Síðan hann flutti inn í sethús síni við útsýni yvir á flaggborgina við Eystara ringveg, hevur hann verið bæði býráðslimur, tingmaður, limur í Norðurlandaráðnum valdur av Føroya Løgtingi og landsstýrismaður við ábyrgd av m.a. mentamálum.

Hetta seinasta er hann ikki longur. Nú hevur hann so lagt uppskot fram um at ognartaka hetta 40 ára gamla mentanarhúsið. Yvirtaka er orðingin í uppskotinum til samtyktar fyri at halda seg til sama orðalag, sum fullveldisfólk brúka, tá tað ræður um at vinna føroyingum størri frælsi.

Tí nú er tað gingið upp fyri miðflokkaformanninum, at tað er fíggindaligt fremmant virksemi, sum fer fram í “hulduheygnum” við ringvegin.

‘Kulturimperialisma’ hevur fyrrverandi mentamálaráðharrin alment rópt virksemið fyri, og í viðmerkingunum til uppskotið verður tað sammett við ein trojanskan hest.

Hugtakið ‘trojanskur hestur’ sipar til fornsøguna Odysseusarkvæðið um hvussu tað eydnaðist Odysseus at vinna á Troja, við at geva teimum eina fagra gávu – eina stóra skurðmynd av einum hest úr træi. Tað vísti seg, at skurðmyndin var fylt við hermonnum, sum á náttartíð fóru út, lótu býargrindirnar upp, og syrgdu fyri, at býurin fall á grikskar hendur.

Orðið verður eisini brúkt í teldufrøði um fíggjundaligt virus, ið verður snýkt inn í telduútbúnaðin, so at hesin verður oyðilagdur innanífrá.

Tað vil siga, at eftir 40 ára mentanarligt virksemi, er tað nú gingið upp fyri fyrrverandi mentamálaráðharranum og liminum í Norðurlandaráðnum, at tað er ein óndsinnaður fíggindi, sum fjalir seg í hesum húsi, og tí skal tað ognartakast, so at ræðið á tí kann koma á føroyskar, og bara føroyskar, hendur.

Tað er ælabogalittu fløggini, ið veittrar uttan fyri Norðurlandahúsið ein dag um árið, sum er steinurin í skónum. Soleiðis verður skrivað í viðmerkingunum: “... tá NLH eina ferð um árið tekur tað føroyska flaggið niður, fyri síðan at vinda Pride flaggið á stong. Merkið, sum umboðar allar føroyingar, verður vrakað, meðan eitt annað flagg verður lyft upp, sum umboðar eina ideologi, ið langt frá allir føroyingar taka undir við”.

Fyri tað fyrsta: So er tað ikki Merkið, ið verður vrakað. Merkið veitrar ongantíð ella sjáldan einsamalt uttan fyri Norðurlandahúsið. Nei, tað eru øll tey átta norðurlendsku fløggini, sum veittra har.

Fyri tað næsta, so samtykti norðurlendska ráðharraráðið í 2019 eina visjón um at gerast heimsins mest burðardygga og integreraða región. Í 2019 var formaður Miðfloksins føroyskur mentamálaráðharri, og sostatt partur av norðurlendska ráðharraráðnum.

Harvið hevur formaður Miðfloksins sjálvur, óbeinleiðis í øllum førum, verið við til at seta kósina fyri, hvussu norðurlendsku mentanarstovnarnir skulu virka hetta fram til 2030, tá málið fyri visiónina helst skal vera nátt.

12. punkt í visjónini um “sosialt burðardygg Norðurlond” ljóðar soleiðis í okkara týðing: “Varðveita álitið og savningarmegina í Norðurlondum, tey felags virðini og norðurlendska felagsskapin við fokus á mentan, fólkaræði, javnstøðu, inklusión, ikki-diskriminering og framsøgufrælsi”.

‘Javnstøða’ verður nágreinað við hesum orðum, eisini í okkara týðing: “Javnstøða millum kynini er grundarsteinurin í modernaða norðurlendska vælferðarsamstarvinum og norðurlendska samstarvið um javnstøðu hevur verið ein fortreyt fyri væleydnaðu norðurlendsku arbeiðslívsskipanina. Framgongdin má framhaldandi verjast, og norðurlond samastarva málrættað fyri javnrættindi hjá LGBTI-persónum og fyri at økja javnstøðuna í øllum økjum í samfelagnum”.

Núverandi stjórin fyri Norðurlandahúsið, verður løgd undir (sambært poddvarpi hjá Frihedsbrevet) at vera tann, sum er vápnaberin í hesi fíggindaligu og fremmandu mentanarimperialismuni. Tað duga vit ikki at síggja. Hon ger bara tað, hon hevur fingið boð um frá teimum norðurlendsku ráðharrunum, ið eru arbeiðsgevarar hennara.

Og fyri tað triðja: So sær tað út sum, at Miðflokkurin roknar við at Føroyar kunnu fáa Norðurlandahúsið ókeypis, tí í uppskotinum verður einans verandi rakstur av húsinum settur upp sum fíggjarlig avleiðing av uppskotinum. Slíkt er bláoygt og veruleikafjart.

Uppskot Miðfloksins er tí onki annað enn xenofobi. Tað er óttin fyri tí útlendska, sum ræður og ræðir. Tað ber ikki til at ognartaka Norðurlandahúsið og samstundis siga seg ganga inn fyri norðurlendskum samstarvi.

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Fagrar ætlanir uttan konkret lyfti

- Men ábendingar vóru í løgmansrøðuni um, at samstarvið við Russlands kanska verður slitið

(Mynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Fleiri lyfti um betringar á fleiri økjum vóru við í setanarrøðuni hjá Aksel V. Johannesen, tá hann setti løgtingið í dag, ólavsøkudag.

Men ítøkiligu lyftini vóru fá. Vit fingu at vita á hvørjum økjum vit kunnu vænta, at lógaruppskot verða løgd fram í komandi tíðum, men lítið og einki um innihaldið.

Yvirskipaða evnið í røðuni var javnvág. Við myndini av vektarmonnunum í Vektarhúðini á Tinganesi gjørdi løgmaður greitt at tað eru fleiri øki, sum ikki hava røttu javnvágina, og at ætlanin hjá landssstýrinum er, at javnvág skal finnast á hesum økjum.

Egnan verju- og trygdarpolitikk

Av nýggjheitum hoyrdu vit eitt nú, at ætlanin er at leggja fram uppskot um føroyskan verju- og trygdarpolitikk.

- Avgerðir á hesum økjum skulu ongantíð takast uttan um okkum. Tí tað er okkum, tað snýr seg um, segði løgmaður og legði afturat:

- Politikkurin skal byggja á, at Føroyar eru partur av vesturheiminum og samstarva við NATO. Eg heiti á Løgtingið um at standa saman.

Tá tað snýr seg um Russland, og fiskivinnusamstarvið við landið, sum fyri hálvumøðrum ári leyp á Ukraina, heldur ikki konkretur, tí hann segði ikki annað um fiskivinnusamstarvið enn, at “í heyst verður greitt, hvat skal henda í 2024”

(Mynd: Jens Kr. Vang)

- Avgerðin kann ikki grundast á búskaparatlit

Men millum linjurnar í røðuni kundi lesast, at tað kanska ikki er nøkur sjálvfylgja, at avtalan heldur fram. Tí avgerðin ikki bara kann grundast á búskaparlig atlit.

Orðini fullu soleiðis:

- Hvussu skulu vit fyrihalda okkum til Russland, sum hevur gjørt hesi fólkini til flóttafólk? Sum hevur bumbað fleiri býir í Ukraina til skerv og dripið túsundavís? Sum hevur skeiklað javnvágina í Evropa?

- Er tað menniskjansligt og moralskt rætt at samstarva við eitt land, ið fremur slíkar illgerðir og brýtur bæði fólkarætt og altjóða lóg?

- Landsstýrið vigar í løtuni samstarv okkara við Russland. Í heyst verður greitt, hvat skal henda í 2024.

- Sama hvør avgerðin verður, kann hon ikki bara grundast á búskaparlig atlit. Tað, sum kann tykjast skynsamt í dag, nýtist ikki vera tað besta í longdini. Javnvágin kann skjótt skifta. Vit mugu eisini hava moralsk og menniskjanslig atlit við.

- Frú forkvinna – tað mugu vit altíð. Eisini í støðu okkara í heiminum sum heild. Vit skulu taka ábyrgd.

Tá tað kemur til íløgur í samferðslukervi, kundi løgmaður fegnast um, at koyrast verður til Sandoyar um ársskiftið, og til Famjins og Norð um Fjall næsta ár. Tunnilin til Dals verður skotin í gjøgnum í ár, og næsti tunnil, sum farið verður ígongd við, er tunnil til Tjørnuvíkar.

(Mynd: Jens Kr. Vang)

Onki lyfti um Suðuroyartunnil

Viðvíkjandi Suðuroyartunnlinum kom onki lyfti. “Forkanningarnar til suðuroyartunnilin verða lidnar í 2024. Tá taka vit støðu til, hvussu farast skal fram”, segði løgmaður.

Um strandferðsluna segði hann, at flotin má endurnýggjast, og at forarbeiðið er gjørt. Málið er at skipini verða bygd í Føroyum og nýta grøna orku.

Tá tað kemur til almennar byggiætlanir, so er tað kanska vert at leggja merki til, at ætlanin um kampus á Fróðskaparsetrinum ikki varð nevnt í løgmansrøðuni. Hinvegin varð ætlaða Tjóðleikhúsið nevnt. Løgmaður minti á, at fýra milliónir eru settar av til ætlanina, og at næsta stigið nú er at fáa fíggingina upp á pláss – bæði ta føroysku og útlendsku. Ætlanin er nevniliga, at grunnar, bæði føroyskir og útlendskir, skulu vera við til at fíggja Tjóðleikhúsið.

Um skjótast vaksandi vinnuna fyri tíðina, ferðavinnuna, var løgmaður stuttorðaður. Hann lovaði, at nógv væntaða uppskotið um gongd í haga verður lagt fram í vetur, men um innihaldið segði hann einans, at lógin skal tryggja føroyingum ókeypis atgongd til náttúruna, at virksemið skal skipast í samljóð við náttúruna og at hetta skal gerast í virðing fyri teimum, sum varða av jørðini.

Løgmansrøðan kann lesast í fullari longd her

(Mynd: Jens Kr. Vang)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. juli 2023

Miðflokkurin vil yvirtaka Norðurlandahúsið

Flokkurin vil ikki hava at LGBT-flaggið verður vundið á stong, og hevur lagt fram uppskot til samtyktar at yvirtaka Norðurlandahúsið

(Mynd: Norðurlandahúsið)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Jenis av Rana og Steffan Klein Poulsen, tingmenn fyri Miðflokkin, hava lagt fram uppskot til samtyktar at yvirtaka Norðurlandahúsið.

Teir siga orsøkina til uppskotið verða, at onnur norðurlond brúka Norðurlandahúsið til at ávirka grundleggjandi mentan og virðir í Føroyum, sum føroyingar sjálvir eiga at sleppa at mynda.

- Norðurlandahúsið verður javnan brúkt til at ávirka børn, ung og vaksin í djúpt politiskum spurningum, sum Løgtingið hevur felt, ikki hevur tikið støðu til ella mál, sum føroyingar annars eru tvíbýttir í, verður sagt í viðmerkingunum til uppskotið.

Steffan Klein Poulsen og Jenis av Rana (Savnsmynd: Sverri Egholm)

- Tað sterkasta symbolið og mest ítøkiliga handlingin, sum lýsir júst hetta, er, tá NLH eina ferð um árið tekur tað føroyska flaggið niður, fyri síðani at vinda Pride flaggið á stong. Merkið, sum umboðar allar føroyingar, verður vrakað, meðan eitt annað flagg verður lyft upp, sum umboðar eina ideologi, ið langt frá allir føroyingar taka undir við.

Eisini fílast tingmenninir á, at pallurin í Norðurlandahúsinum verður brúktur til LGBT-tiltøk.

[object Object]

- Hesin stásiligi pallur og bygningur er tí at meta sum ein Trojanskur hestur, ið sær gott út uttan á, men innan í honum eru ófrættakend virði, sum ikki eiga at verða lirkað inn á hendan hátt. Tað eiga at vera føroyingar sjálvir, sum skapa og mynda mentanina í hesum landi, stendur í uppskotinum.

Í uppskotinum sæst eisini, at tað í 2022 kostaði knappar 25 milliónir krónur at reka Norðurlandahúsið. Av hesum komu 1,7 milliónir krónur úr landskassanum. 14,5 milliónir komu frá Nordisk Ministerråd og aðrar inntøkur góvu 8,7 milliónir krónur.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 04. august 2023

Arbeiðið í Klivunum í Nesi byrjað

Arbeiðið í Klivunum í Nesi í Vági verður væntandi liðugt í september, sigur Landsverk

(Mynd: Landsverk)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Millum jól og nýggjár var staðfest, at tað var rapað so mikið undan landsvegnum í Klivunum í Nesi í Vági, at neyðugt var hjá Landsverki av trygdarávum at steingja aðra vegbreytina, meðan verkætlan var fyrireikað.

Í farnu viku var farið undir arbeiðið at byggja upp av nýggjum og tryggja uppbygna av tilfari frá sjóvarmálanum og upp undir vegin. Talan er um avbjóðandi arbeiði vegna at sera bratt er niðurfyri frá vegnum á sjógv.

Sigurd Gudmundsson tekur sær av grevstrararbeiði og Norcon tekur sær av betongarbeiði. Væntandi verður verkætlanin liðug í september 2023.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 30. juli 2023

Ergoterapeutur til Økistænastuna í Sandoyar Sýslu

Meira Umsóknarfreist: 23. desember 2024

Deildarleiðari til heimatænastuna í Roðanum

Meira Umsóknarfreist: 15. desember 2024

Løgfrøðingur til Fiskivinnu- og samferðslumálaráðið

Meira Umsóknarfreist: 01. januar 2025

Samskiftisráðgevi til Vinnuhúsið

Meira Umsóknarfreist: 16. desember 2024

Administrativ medarbetare till Nordisk Kulturfonds sekretariat i Köpenhamn

Meira Umsóknarfreist: 08. desember 2024

Deildarleiðari til Eldrasambýlið í Kollafirði

Meira Umsóknarfreist: 06. desember 2024

Stjóri til nýtt altjóða sølufelag

Meira Umsóknarfreist: 16. desember 2024

Ráðgevi til Sansir

Meira Umsóknarfreist: 15. desember 2024

KT-mennari við royndum til Føroya Tele

Meira Umsóknarfreist: 08. desember 2024

Lastbilsmekanikara-lærlingur til Stórbilar

Meira Umsóknarfreist: 06. desember 2024

Deildarleiðari til Terapideildina í Heilsu- og umsorganartænastuni

Meira Umsóknarfreist: 16. desember 2024

Seniorrådgivare till Generalsekreterarens kontor vid Nordiska ministerrådets sekretariat i Köpenhamn

Meira Umsóknarfreist: 15. desember 2024

Thomas Anders setti gongd í Vágsbø

Sangarin í Modern Talking var høvuðsnavnið á fyrsta kvøldinum á Summarfestivalinum

(Mynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Thomas Anders, sum var sangari í týska poppbólkinum Modern Talking, hevði fyrstu framførsluna á Vágsbøi á ársins Summarfestivali hóskvøldið.

Ætlaða skráin fyri fyrsta kvøldið varð eitt sindur órógvað av øllum hóvastákinum, sum stóðst av, at KÍ-liðið kom aftur til Klaksvíkar eftir stóra sigurin yvir svensku meistarunum í Champions League.

Millum kendu løgini, sum Thomas Anders gleddi áhoyrararnir við, vóru kend hitt, sum "Cheri Cheri Lady", "Brother Louie", og "You're My Heart, You're My Soul". Hann hevði eisini eina bláa KÍ-troyggju við á pallin fyri líka sum at staðfesta hvør var veruliga høvuðsnavnið hetta kvøldið.

Í gjárkvøldið var tað svenska Europe, sum var høvuðsnavnið, og summarfestivalurin endar í kvøld, tá tað m.a. verður høvi at hoyra Reiley, Suzi Quatro, Jonah Blacksmith og RSP.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 04. august 2023

Liðug at lesa til tannlækna í Polandi

Fyrstu føroyingar, ið hava lokið tannlæknaprógv á hesum universitetinum, og helst eisini fyrstu í Polandi yvirhøvur

Frá vinstru Oluf Dam, Berghild Müller Thomsen og Kristina Olga Olavsdóttir

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Tríggir føroyingar fingu fyrr í summar prógv sum tannlæknar í Polandi. Hetta er fyrstu ferð, at føroyingar hava lokið prógv sum tannlæknar har.

Tey trý hava lisið á Pomeranian Medical University (Pomorski Uniwersytet Medyczny) í Szczecin (Stettin). Hetta er fyrstu ferð, at føroyingar fáa prógv sum tannlæknar á hesum universitetinum, og hildið verður eisini, at hetta eru fyrstu føroyingar yvirhøvur, sum fáa tannlæknaprógv í Polandi.

Tey trý eru Oluf Dam úr Miðvági, Berghild Müller Thomsen úr Skopun og Kristina Olga Olavsdóttir av Tvøroyri.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 31. juli 2023

Bank Nordik: Fyrra hálvár royndist væl

Úrslitið fyri ársins fyrstu seks mánaðir gjørdist 162 milliónir krónur fyri skatt

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Úrslitini hjá BankNordik-samtakinum eru sum heild góð, nú roknskapurin fyri fyrra hálvár er kunngjørdur í dag. Rentuhækkingar, høg inflatión og búskaparlig óvissa hava tó eisini sett sín dám á tíðarskeiðið.

Virksemið hjá samtakinum hilnaðist væl ársins fyrstu seks mánaðir, har úrslitið fyri skatt gjørdist 162 milliónir krónur. Hálvársroknskapurin hjá samtakinum ber samstundis eisini boð um, at húsarhaldini og vinnan sum heild eru væl fyri og hava mótstøðuføri móti rentuhækkingum og høga inflatiónstrýstinum, sum, eins og 2022, hevur sermerkt fyrra hálvár 2023.

- Vit eru fegin um, at okkara kundar hava eina sunna og haldgóða fíggjarstøðu. Tað er eingin loyna, at rentuhækkingar og høg inflatión ávirka búskaparstøðuna hjá húsarhaldunum og virksemið hjá vinnuni. Hóast vit enn ikki síggja tekin um, at fíggjarstøðan hjá okkara kundum er undir stórvegis trýsti, so er eyðsæð, at vit enn ikki hava sæð allar avleiðingarnar av búskaparligu óvissuni, ið hevur sermerkt bæði 2022 og 2023. Vit hava tí eisini valt at seta pening av til møguligt tap, sum kann fara at vísa seg í framtíðini, sigur Turið F. Arge, forstjóri.

Turið F. Arge, stjóri

Møguleiki at spara saman við rentu

2023 hevur, eins og undanfarna árið, verið merkt av rentuhækkingum, ið gera tað dýrari at lána pening. Hinvegin hava rentuhækkingarnar eisini við sær, at innlánsrentan er hækkað munandi, og sostatt kunnu kundar nú spara saman við rentu.

Bankin hevur í eina tíð bjóðað kundunum ymisk sløg av kontum við styttri og longri bindingartíðarskeiði við hægri rentu, soleiðis at kundin nú kann fáa meira fyri sínar innistandandi pengar.

Útlitini fyri restina av árinum

Síðani á vári í fjør hevur evropeiski miðbankin og danski tjóðbankin hækkað rentuna í fleiri umførum fyri at tálma høgu inflatiónini. Higartil í ár er inflatiónin lækkað nakað, men enn ikki nóg mikið, og tískil kunnu nakrar rentuhækkingar væntast afturat komandi mánaðirnar.

- Yvirskipað sæð eru útlitini fyri restina av árinum góð – vit hava ikki sæð ta búskaparligu afturgongdina, sum summi væntaðu við ársbyrjan. Tó so er yvirskipaða búskaparstøðan í heiminum enn óviss, og vit vita, at nógv kann broytast, um eitt nú arbeiðsloysið hækkar. Vit eru tí sera tilvitað um at reka okkara virksemi skynsamt, og vit veita sjálvsagt øllum okkara kundum holla ráðgeving við atliti at núverandi støðu og framtíðarútlitunum, sigur Turið F. Arge.

Roknskapurin í stuttum

Úrslitið fyri skatt var 162 mió. kr.
Rakstrarúrslitið fyri niðurskrivingar var 119 mió. kr.
Niðurskrivingar á útlánum vórðu afturførdar fyri 16 mió. kr.
Rakstrarúrslitið gjørdist 135 mió. kr.
Útlánini hjá bankanum eru 8,7 mia. kr.
Realkredittlánini hjá bankanum eru 2,6 mia. kr.
Innlánini hjá bankanum eru 8,4 mia. kr.
Solvensurin íroknað NEP-kapital er 30,4%
Leiðslan væntar, at nettoúrslitið í ár verður millum 235-265 mió. kr.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. august 2023

Enn ein tvíkilja handað Bakkafrosti

Hetta var nýbygningur nummar 67 hjá KJ, og tvíkiljan verður heimahoyrandi í Árnafirði

(Mynd: KJ)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Mikudagin varð skipað fyri samkomu á bryggjuni í Fuglafirði, í sambandi við at tvíkiljan Áarskarð, sum er nýbygningur nummar 64 hjá KJ, varð handað Bakkafrosti. Manningin á Áarskarði var í Fuglafirði til handanina. Tvíkiljandi stevndi av Fuglafirði, út um Ennið og síðani var kósin sett ímóti Árnafirði, har tvíkiljan fær heimstað.

Talan er um tvíkilju, sum er 16 metrar long og 8 metrar breið. Hon er vælútgjørd við m.a. tveimum friðarligum og máttmiklum Iveco C13 motorum, við 500 hestakreftum hvør, bógskrúvu og einum 65 tonsmetur Palfinger krana.

Jón Purkhús, deildarleiðari fyri sjógvaling hjá Bakkafrosti sigur, at tvíkiljur frá KJ hava roynst teimum væl, og manningin var væl nøgd við Áarskarð eftir túrin av Fuglafirði til Árnafjarðar.

- Tvíkiljurnar eru sjógóðar og motorarnir eru sera friðarligir. Eisini er dekksplássið sera gott, sigur Jón.

Tvíkiljur frá KJ hava fingið fastatak í alivinnuni, har tær verða brúktar sum arbeiðsfør á aliøkjum í Føroyum og uttanlands. KJ hevur veitt tvíkiljur til alifyritøkur í Føroyum, Íslandi og Skotlandi. Skrokkarnir til tvíkiljurnar hjá KJ verða bygdir í Polandi, og síðani verður alt annað arbeiði gjørt í Føroyum.

Í næstum verður ein tvíkijla handað til íslendska alifyritøku. Í hesum førinum er eisini talan um ein nýbygning.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. august 2023

Stásiliga bátaneystið alment tikið í nýtslu

Tað eru Jákup Magnussen og Bjørn Reinert, sum hava smíðað neystið, sum er smíðað eftir gomlum byggisiði

(Mynd: Tórshavnar kommuna)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

- Báturin skal vera enn eitt stásiligt prýði fyri býin. Tí avgjørdu vit at byggja eitt nýtt og vakurt neyst her úti við Müllers Pakkhús, her báturin hevur fingið heiðurspláss og møguleiki verður hjá fólki at skoða meistarliga verkið, sum er smíðað eftir gomlum føroyskum siði og sniði, segði Heðin Mortensen, borgarstjóri, tá neystið varð tikið í nýtslu.

Tað eru Jákup Magnussen og Bjørn Reinert, sum hava smíðað neystið, sum er smíðað eftir gomlum byggisiði. Tað vil siga tappað saman. Arni Clementsen hevur teknað neystið og Andrass Joensen hevur undirvíst næmingunum, sum hava smíðað bátin.

- Vit søgdu alment í mai-mánaði, at kommunan hevði ognað sær henda føroyska bátin, sum næmingar á Tórshavnar Kvøldskúla hava smíðað, og at báturin skal vera fólksins ogn og koma øllum til góðar, bæði føroyingum og útlendskum gestum. Og nú stendur hann her.

- Neystið er gjørt soleiðis, at áskoðarin kann skoða bátin í samspæli við vakra maritima umhvørvið her úti við bedingina. Ikki bert hevur tað stóran týdning, at varðveita bátin og føroyskt bátasmíð, men føroyski báturin er ein hin størsta gávan og vakrasta listin, vit føroyingar eiga. Tí er tað okkara skylda at varðveita og menna handverkið at smíða bátin.

- Og tað vil Tórshavnar kommuna fegin stuðla í mest møguligan mun. Kvøldskúlin hevur seinastu árini lagt stóran dent á at halda føroyskt bátasmíð í hevd. Vit vóna, at hetta átak kann stimbra tilvitanina og kveikja áhugan fyri føroyska bátinum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 30. juli 2023

Deiggj á Ljósfest

Ein av bólkunum, sum fara á pallin í Vági 12. august, er Deiggj

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

12. august verður Ljósfest aftur í Vági, og ein av bólkunum, sum fara á pallin er Deiggj. Deiggj, ið hevur sínar røtur á Tvøroyri, varð stovnaður 6. september 1981. Tónleikararnir vóru av Tvøroyri og úr Havn.

Bólkurin gjørdi nógv við at spæla rocktónleik frá sjeytiárunum, og hevur hann spælt løg hjá t.d. Uriah Heep, og hevur eisini skipað fyri Uriah Heep temakvøldum. Onkutíð luttók fyrrverandi Uriah Heep sangarin John Lawton, ið Deiggj ofta samstarvaði við, eftir at hesin hevði vitjað á einum Jóansøkufestivali á Tvøroyri.

Deiggj hevur eisini luttikið á konsertum uttanlands, har Uriah Heep fjepparar hava savnast. Í 1985 kom útgávan Stormávaring, har t.d. sangurin "Prúða Land" gjørdist kendur. Hesin var eisini á útgávuni Ung um Aldarmótið.

Á Stormávaring luttóku eisini tónleikarar sum til dømis Jón McBirnie og Kaj Johannesen, sáli. Í 2002 kom Deiggj við lagnum "Í Mánalýsi".

Hóast mong ár á baki, so er bólkurin enn sera virkin, og í 2022 kom út lagið "Hví Grætur Tú", har Deiggj m.a. samstarvar við Guðruna Sólju Jacobsen, sangkvinnu av Tvøroyri.

Manningin í Deiggj hevur tey seinnu mongu árini verið Dennis Lave, Páll Holm Lave, Pætur Mohr Dam, Fróði Vestergaard, Sverri Heinesen og Rani H. Christiansen, og hetta er eisini manningin, tá Deiggj fer á pall á Ljósfest í Vági 12. august, skrivar Vágs kommuna.

Onnur, sum fara á pall á Ljósfest er Starligt, Marius Ziska, Hanus G. Johansen, Section, Hjalmar og Dagfinn, og Herborg Torkilsdóttir.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 30. juli 2023

Sonne Smith setir Ljósfestina í Vági

Stóra mentanartiltakið í Vági verður sett leygardagin 12. august

Sonne Smith (Mynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Tá Ljósfest verður í Vági í august, verður tað Sonne Smith, ið setir tiltakið, ið rúmar mentanartiltøkum av ymsum slag, har m.a. framsýningar, heiðran av fólki og tónleikur á skránni.

Sonne Smith eigur óivað eina av kendastu útvarpsrøddum í landinum, og hann hevur fingist nógv við tónleik, t.d. sum vertur í tónleikasendingum.

Sonne Smith er føddur í Vági ólavsøkudag í 1946. Hann tók hægri handilsprógv í Odense í 1968, og journalistprógv á Danmarks Journalisthøjslole í 1977. Høvuðsgrein hansara á journalistháskúlanum var heimspolitikkur, og var hetta seinni støði undir sendingum, ið hann gjørdi saman við Hans Holm.

Sonne Smith var ein teirra, ið legði lunnar undir sendingar við popptónleiki í Útvarpi Føroya. Hetta var longu í 1968, og hann var við til at byrja sendingina 15 Tær Bestu, ið var á skrá í mong, mong ár.

Sonne Smith hevur drúgva yrkisleið sum journalistur í útvarpi og á bløðum. Á yngri árum var hann arbeiðsmaður, fiskimaður, krambakallur og skrivstovumaður.

Sonne Smith hevur spælt við í fleiri sjónleikum sum áhugaleikari, og hann hevur skrivað bøkur, t.d. bókina um frítíðarfelagið Kaggan, sum hann var við til at seta á stovn í 1969.

Sonne Smith er sonur listamannin William Smith, og kenda listakvinnan Ruth Smith var sostatt fastir hansara.

Sonne Smith býr nú, eftir mong ár í Havn, á Tvøroyri.

Sonne Smith setir Ljósfest í Vági tann 12. august 2023.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. august 2023

Atlantshav ongantíð verið so heitt fyrr

Miðalhitin í norðrara Atlantshavi var í undanfarnu viku máldur til 24,9 stig celsius

(Mynd: Alessio Mesiano / G! Festival)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Norðari parturin av Atlantshavi hevur í ár nátt sínum heitasta støði fleiri vikur fyrr á árinum, enn vanligt. Tað vísa hagtøl frá amerikanska National Oceanic and Atmospheric Administration, NOAA.

Vanliga plagar norðara Atlantshav at vera heitast í byrjanini av september. Men í undanfarnu viku var hitin longu komin upp á tað støðið.

- Sambært okkara kanningum varð methægsti miðalhitin í norðrara Atlantshavi máldur undanfarna mikudag, tá hann var 24,9 stig celsius, sigur Zungang Yin, granskari hjá NOAA.

Higartil hægst máldi miðalhitin, sum er frá september í fjør, var 24,89 stig celsius, skrivar Ritzau.

NOAA, sum hevur skrásett hitan í havinum síðan byrjanini av 1980’unum, skal tó brúka einar tvær vikur fyri at staðfesta endaliga úrslitið av sínum mátingum.

- Støðan er óvanlig. Vit hava uppliva hitabylgjur til havs fyrr, men henda er áhaldandi og breiðir seg yvir eitt størt øki í Norðuratlantshavi, sigur Karina von Schuckmann, sum er havfrøðingur hjá felagsskapinum Marcator Ocean International.

Møguliga hitametið kemur eftir, at veðurtænastan hjá ES, Copernicus, og veðurfrøðiligi heimsstovnurin WMO hósdagin boðaðu frá, at juli í ár helst verður tann heitasti mánaðurin, sum nakrantíð er máldur á jørðini.

Stutt eftir hetta lýsti ST-aðalskrivarin, António Guterres, ógvusliga hitan á norðraru jarðarhálvuni sum eitt “ræðuligt summar”.

Tað er ikki einans í norðrara Atlantshavi, at metini verða tikin.

Undanfarna mánadag kom Miðjarðarhavið upp á 28,71 stig, sum er tað heitasta, sum er skrásett.

Tað upplýsti spanski stovnurin fyri havfrøði fyri AFP tíðindastovuni týsdagin. Tá var henda mátingin tó ikki váttað av Copernicus.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. juli 2023

Svalbarð: Heitari enn vanligt í juli

Hetta er fyrstu ferð, at miðalhitin á Svalbarð, sum í juli varð máldur til 10,1 stig, hevur verið so høgur, sigur veðurlagsgranskari

Svalbarð (Savnsmynd: Visualhunt.com)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Miðalhitin á Svalbarð í juli var hin heitasti, sum nakrantíð er máldur fyri hendan mánaðin. Miðalhitin var 10,1 stig, ið er 3,1 stig heitari enn vanligt.

Hetta er fyrstu ferð, at miðalhitin á Svalbarð hevur verið yvir polarveðurlagsstøði, sigur Ketil Isaksen, veðurlagsgranskari hjá norsku veðurstovuni.

Talan er um polarveðurlag, tá miðalhitin tann heitasta mánaðin er undir 10 stig.

Ketil Isaksen sigur, sambært Ritzau, at hetta summarið kann gerast eitt av teimum heitastu, sum eru máld í økinum.

Í fjør varð eisini met sett. Á sumri í fjør varð miðalhitin 7,4 stig í juni, juli og august, ið var 0,2 stig heitari enn gamla metið frá 2020. Um nýtt met verður sett í ár veldst um, hvussu støðan verður í august, sigur Isaksen.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. august 2023

Formaðurin í Siumut afturvaldur

Fyrrverandi formaðurin, Kim Kielsen og fólkatingslimurin Aki-Matilda Høegh-Dam stillaðu upp ímóti honum, men Erik Jensen fekk meirilutan av atkvøðunum

Erik Jensen, sum fekk 57 prosent av atkvøðunum á landsfundinum, sigur, at hann er errin um, at undirtøkan var so stór (Mynd: KNR)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Erik Jensen skal framhaldandi standa á odda fyri grønlendska flokkin Siumut.

Tað er greitt eftir at hann fekk flestar atkvøður á formansvalinum í sambandi við landsfundin í Qasigiannguit farna vikuskiftið.

Erik Jensen, ið hevur verið formaður í Siumut síðan november 2020, fekk 39 av 68 atkvøðum.

Fyrrverandi formaðurin, Kim Kielsen og fólkatingslimurin Aki-Matilda Høegh-Dam stillaðu eisini upp til formansvalið. Tey fingu ávikavíst 13 og 16 atkvøður, skrivar Ritzau.

– Eg eri sera rørdur. Eg eri eisini sera fegin og errin um, at undirtøkan var so stór, sigur afturvaldi formaðurin sambært grønlendska kringvarpinum KNR.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 31. juli 2023

Jakob Ellemann-Jensen aftur til arbeiðis

Hann hevur verið í sjúkrafarloyvi síðan februar, men í vikuni byrjaði hann aftur í starvinum sum verjumálaráðharri og varaforsætisráðharri

Jakob Ellemann-Jensen (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Jakob Ellemann-Jensen, formaður í Vinstra, sum hevur verið sjúkrameldaður síðan í februar, fór í vikuni aftur til arbeiðis sum verjumálaráðharri og varaforsætisráðharri í morgin.

Meðan Ellemann-Jensen hevur verið sjúkrameldaður, hevur Troels Lund Poulsen, búskaparmálaráðharri, verið virkandi verjumálaráðharri, og næstforkvinnan í Vinstra, Stephanie Lose, hevur í hesum tíðarskeiðnum verið virkandi búskaparmálaráðharri.

Jakob Ellemann-Jensen fór fyrst í februar mánað í sjúkrafarloyvi í óásetta tíð, eftir at hann hevði fingið eitt dánilsi.

- Kroppurin sendir tekin um, at tað er tíð til at taka ein steðg, um tað ikki skal enda galið, segði Vinstra-formaðurin í fráboðan fyri hálvum ári síðani, eftir at hann eftir ráðum frá lækna hevði tikið avgerð um at fara í farloyvi.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 31. juli 2023

Donald Trump liggur nógv fremst í kanningunum

Fær størri undirtøku í veljarakanning enn øll hini republikansku valevnini tilsamans

(Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Donald Trump liggur langt framman fyri nærmasta avbjóðara, Ron DeSantis, í eini kanning, sum vísir, at undanfarni forsetin stendur at fáa fleiri atkvøður enn allir hinir republikansku avbjóðararnir til samans.

Trump fær tríggjar ferðir so nógvar atkvøður sum guvernørurin úr Florida, DeSandis, ið er næstur á listanum. 54 móti 17 prosentum. Tað er New York Times og Siena, sum hava gjørt kanningina. Í kanningini eru veljarar spurdir um hvønn av republikansku valevnunum tey helst høvdu atkvøtt fyri.

Eftir DeSantis kemur fyrrverandi varaforsetin hjá Trump, Mike Pence, fyrrverrandi ST-sendikvinnan Nikki Haley og senatorurin Tim Scott, sum øll standa til umleið trý prosent av atkvøðunum.

Higartil hava trettan fólk meldað seg inn í kappingina at gerast valevni fyri republikanska flokkin á komandi forsetavalinum í november 2024.

Umrødda veljarakanning varð gjørd áðrenn fyrrverandi forsetin í hesi vikuni varð ákærdur fyri samansvørjingar í sambandi við forsetavalið í 2020.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 31. juli 2023

Donald Trump ákærdur fyri samansvørjing

Hetta er størsta málið móti fyrrverandi amerikanska forsetanum

Fyrrverandi amerikanski forsetin, Donald Trump (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Týskvøldið varð alment ákærurit latið inn í størsta málinum móti fyrrverandi amerikanska forsetanum, Donald Trump.

Hann er ákærdur fyri samansvørjing fyri at svíkja USA, samansvørjing fyri at forða almennari tilgongd, forða og royna at forða einari almennari tilgongd umframt samansvørjing ímóti rættindum, váttar serligi ákærin, Jack Smith.

Málið snýr seg um eina roynd at broyta forsetavalið í 2020.

Trump skuldi møta í rættinum í amerikanska høvuðsstaðnum Washington D.C. hósdagin.

Kannast skal m.a. um, Trump kann ábyrgjast fyri hendingarnar 6. januar 2021, tá viðhaldsfólk hansara lupu á Kongressina.

Eftir at hava tapt forsetavalið vildi Trump vera við, at umfatandi valsvik varð framt í sambandi við forsetavalið.

Hundraðtals fólk vórðu særd og fleiri lótu eisini lív í sambandi við álopið á Kongressina, og eru fleiri eisini dømd fyri samansvørjing síðani.

Donald Trump noktar seg sekan. Sambært honum er talan um eina politiska jagstran.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. august 2023

Ferðafólk ókeypis ferð til Rhodos næsta ár

Tey ferðafólkini, sum herfyri máttu rýma undan skógareldunum fáa eina ókeypis ferð til Rhodos næsta ár, boðar grikska stjórnin frá

Soleiðis sá út á Rhodos beint fyri ólavsøku (Mynd: Reuters)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Tey ferðafólkini, sum máttu flytast burtur orsakað av skógareldunum í Grikkalandi í summar, fáa eina ókeypis ferð á Rhodos næsta ár.

Yvir 20.000 lokalir íbúgvar og ferðafólk máttu flytast úr heimunum og gistingarhúsunum á frítíðaroynni. Ferðavinnan hevur so stóran týdning fyri grikska búskapin, og Rhodos er eitt sera vælumtókt ferðamál, og tí vil Grikkaland gera nógv fyri at fáa ferðafólkini aftur.

Ferðafólkini fáa eitt ókeypis uppihald á Rhodos næsta vár ella næsta heyst, sigur grikski forsætisráðharrin, Kyriakos Mitsotakis sambært Reuters.

Enn er ikki greitt, hvussu verður skipað fyri hesum.

Skógareldarnar, sum kyknaðu miðskeiðis í juli mánaði, ávirkaðu 15 prosent av Rhodos, men nú er alt sum vanligt aftur.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. august 2023

Nú verða jólini í Ukraina flutt

Enn fleiri tiltøk sett í verk fyri at taka frástøðu frá Russlandi

Mynd frá seinasta jólahaldinum í Skt. Mikhailovsky katedralinum í Kyiv (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Ukraina hevur flutt dagfestingina fyri jólahaldinum í krígsplágaða landinum til 25. desember í staðin fyri 7. januar, tá jólini annars verða hildin í russiskortodoksu kirkjuni.

Hetta hendir eftir eina nýggja lóg, sum varð samtykt í farnu viku, skrivar Ritzau.

Lóggávan er enn ein staðfesting av, at landið tekur frástøðu frá russisku kirkjuni sum avleiðing av russisku innrásini í februar 2022.

Ukraina hevur, andaliga sæð, verið undir russiskum yvirræði í hvussu so er síðan 17. øld.

Men partar av ukrainskortodoksu kirkjuni loystu frá Russlandi í 2019 sum mótmæli móti russisku hersetingini av Krim hálvoynni í 2014.

Russiskt stuðlaða deildin av ukrainskortodoksu kirkjuni kunngjørdi í mai í fjør, at tey ikki longur høvdu samband við Russland.

Ukraina hevur síðan innrásina gjørt fleiri tiltøk fyri at taka frástøðu frá Russlandi og russiskari mentan.

Millum annað eru fleiri gøtu- og býarnøvn, sum upprunaliga vórðu uppkallað eftir sovjettiskum persónum, broytt.

Russland hevur annars eisini brúkt átrúnaðin sum part av krígnum.

Eitt nú segði Dmitrij Medvedev, fyrrverandi forseti og varaformaður í russiska trygdarráðnum, at “heilaga málið” við innrásini var at stríðast móti tí sataniska vesturheiminum.

- Vit lurta eftir orðunum hjá okkara skapara í hjørtum okkara og lýða tey. Málið er at støðga ovasta drotti í helviti, varð sagt.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. juli 2023

Leivdir av heimsins tyngsta dýri grivnar fram

Talan er um eitt slag av hvali, sum livdi fyri 39 milliónum árum síðani

Beinagrindin av stóra hvalinum skal stillast út á einum savni í Lima, høvuðsstaðnum í Peru (Mynd: BBC)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Higartil hevur royðurin verið hildin at vera heimsins tyngsta dýr. Men nú er eitt annað dýr, ið troðkar hesa uppfatan burtur. Í Peru hava tey funnið steinrunnu fornleivdirnar av einum hvali, sum kann hava verið munandi tyngri enn royðurin.

Steinrenningin er funnin í Ica oyðimørkini í Peru, og verður hildin at vera 39 milliónir ára gomul.

Hvør ryggjargeisli á tí, sum granskarar hava navngivið Perucetus colossus, hin risastóri hvalurin frá Peru, vigar yvir 100 kilo, og rivjabeinini eru næstan 1,4 metrar long.

- Tað er spennandi at síggja eitt so stórt dýr, og sum skilir seg burtur frá øðrum, vit hava sæð, sigur Hans Thewisse, paleontologur ella steinrenningafrøðingur á Northeast Ohio Medical University við AP tíðindastovuna.

Soleiðis halda tey, at forntíðarhvalurin hevur sæð út. Ikki so langur sum royður, men tyngri

Hvalurin verður mettur at hava vigað millum 94 og 375 tons. Teir størstu royðurnir higartil eru mettir at viga umleið 200 tons. Fyrndarhvalurin kann sostatt vera tyngsta dýr í heimssøguni.

Royðurin er tó framvegis heimsins longsta dýr. Hann kann gerast upp í 30 metrar langur, meðan P. colossus verður mettur at hava verið 20 metrar langur.

Beinini í forntíðarhvalinum eru hinvegin meira føst og tøtt og harvið tyngri enn beinini á royðuri, og tað er orsøkin til høgu vektina.

Tungu beinini benda á, at hvalurin hevur livað niðri við botnin, men á rættiliga grunnum vatni. Sjókúgv, sum livir á grunnum vatni, hevur eisini tung bein.

Beinagrindin av hvalinum varð uppdagað fyri yvir tíggju árum síðani av peruviska steinrenningafrøðinginum, Mario Urbina.

Ein altjóða arbeiðsbólkur hevur í fleiri ár arbeitt við at grava fram beinini frá stóra havdýrinum, sum liggur í eini grýtutari líð í Ica oyðimørkini.

Økið lá einaferð í tíðini undir sjógvi, og tí eru fleiri steinrenningar frá havdýrum at finna har.

Nú hevur arbeiðsbólkurin grivið fram 13 ryggjageislar, fýra riv og part av mjødnini, skrivar AP.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. august 2023

Løgmaður: - Lóg skal binda okkum at minka útlátið

Í heyst leggur umhvørvismálaráðið fram uppskot um veðurlagslóg, so landsstýrið verður bundið til at minka útlátið

SkrivaÐ:

Jan Müller

Hetta segði Aksel Johannesen, løgmaður m.a. í síni ólavsøkurøðu. Hann vísti á, at í farnu vikun vístu nýggj tøl, at tað, vit gera, munar. Útlátið er minkað. Men tað skal skerjast uppaftur meir. Løgmaður helt fram:

- Í fjør samtykti Løgtingið ein orku- og veðurlagspolitikk, og longu í ár verða 7 av teimum 25 átøkunum framd í verki. Komandi ár arbeiða vit við minst 10 átøkum.

- Ein týðandi partur av hesum er skiftið frá olju til varandi orkukeldur. Hetta krevur, at vit leggja orkunýtsluna um, spara orku og útbyggja varandi orku. Í næstum gera vit avtalu við SEV um orku- útbyggingar komandi fimm árini, og nýggj el-veitingarlóg kemur í Løgtingið. Vit hava eisini sett pengar av til, at almennir bygningar kunnu hitast við grønari orku segði Aksel Johannesen, løgmaður.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. juli 2023

Heimsins størsta havvindmylnulund skjótt klár

Dogger Bank havvindmylnulundin í Bretlandi verður heimsins størsta og fevnir um ikki færri enn 277 vindmyllur.

SkrivaÐ:

Jan Müller

Sum ikki einaferð eru tað norðmenn, sum aftur eru fremstir og størstir. Í hvussu er tá talan er um orku.

Hóast Dogger Bank liggur á bretskum øki, so er tað norska orkufelagið Equinor, sum stendur við endan. Tær fyrstu av teimum nærum 300 vindmyllunum eru um at verða klárar til at framleiða streym, hóast øll lundin verður liðug útbygd í 2026, skrivar Teknisk Ukeblad.

- Hetta er tað stóra orkuvegamótið vit bíða eftir, nevniliga byrjanina til framleiðslu á Dogger Bank. Myllurnar verða nú fluttar út á leiðina og vit rokna við fyrstu framleiðsluni um nakrar vikur, sigur samtaksstjórin í Equinor Anders Opedal, sum er eitt av feløgunum aftanfyri risastóru varandi orkuverkætlanina.

Vindmylnulundin liggur 130 kilometrar eystan fyri Bretland og fer at hava eina framleiðsluorku uppá 3,6 GW. Hon fer undir fullari framleiðslu at nøkta nýtsluna hjá 4,5 milliónum húsarhaldum ella 5 prosent av streymtørvinum í Bretlandi.

Equinor stendur fyri 40 prosentum av Dogger Bank. Hini feløgini eru SSE Renewables eisini við 40 prosentum og Vårgrønn við 20 prosentum. Samlaði kostnaðurin er 100 milliardir krónur.

Anders Opedal, samtaksstjóri hjá Equinor

Grønt og svart um somu tíð

Enn ein stór verkætlan á bretska landgrunninum, har norska Equinor er undangongufelag, er komandi útbyggingin av risastóru olju- og gasskelduni Rosebank 20 kilometrar eystan fyri føroyska markið.

Væntað verður, at bretska stjórnin fer at geva endaligt loyvi til hesa útbygging í august tvs. um nærum somu tíð, sum elframleiðslan á Dogger Bank kann byrja. Tvs. at her er talan um eina norska orkufyritøku, ið gongur á odda bæði innan fyri menning av fossilari orku og varandi orku.

Stór mótstøða hevur annars verið móti Rosebank útbyggingini frá umhvørvisfelagsskapum, men bretska stjórnin heldur fast um at geva loyvi til útbyggingina m.a. til tess at verja framtíðar orkutrygdina í landinum.

Umhvørvisfelagsskapir í Bretlandi ynskja Equinor, har piparið grør, nú tað fyrireikar stóra útbygging av olju- og gasskeldu vestan fyri Hetland

Orkan.fo, sum hevur fylgt hesum báðum risastóru orkuverkætlanunum í grannalagnum, metir, at tað kann gott fara at gerast eitt møguligt samanfall í tíð millum tað grøna og svarta hjá Equinor í Bretlandi, tvs. at Rosebank útbyggingin verður góðkend og fer av bakkastokki um nøkunlunda somu tíð, sum tendrað verður fyri fyrsta streyminum á Dogger Bank.

Hetta vil so eisini vera náttúrligt og vælhóskandi samanfall við strategiina hjá norska orkurisanum, sum hevur sum mál bæði at halda fram við reinari olju- og gassframleiðslu um somu tíð, sum felagið útbyggir grøna og varandi orku í eitt nú Bretlandi. Equinor ætlar at brúka ein triðing av sínum íløgum til olju- og gass og hinar tveir tríðingarnar til grøna varandi orku.

Spurningurin er í hvønn mun hesar sannroyndir innan framtíðar orkumenning í okkara nærmasta grannalag eisini kunnu vera partur av okkara egnu framtíðar orkuvisiónum. Her er talan um eitt hitt fremsta orkufelagið í heiminum, Equinor, ið áður hevur fest røtur um okkara leiðir, sum í næstum fer undir olju- og gassframleiðslu tætt við markið. Nakað, sum eisini kann vera við til at seta ringar í sjógvin kring oyggjarnar, við at brúka føroyskar vørur og tænastur.

Føroyar hava við stórum meiriluta á tingi og við undirtøku av landsstýrinum enn einaferð staðfest, at orkufeløg eru vælkomin til Føroya at leita eftir kolvetnum. Tað hendir um somu tíð, sum vit leggja um til grøna orku á nógvum økjum. Tað vil siga, at okkara orkupolitikkur samsvarar við strategiina hjá Equinor, har orkumenningin bæði fevnir um grøna orku og kolvetni.

Um tann tíð kemur, at lív kemur í aftur leitingina eftir kolvetnum vil bara tíðin vísa. Landsstýrismaðurin í vinnumálum hevur gjørt greitt, at tað er uppgávan hjá Jarðfeingi at marknaðarføra Føroyar sum leitiøki, og sum skilst arbeiða tey á stovninum miðvíst fyri at røkka á mál á hesi kósini.

Ein Rosebank útbygging so tætt við markið er í hvussu er ein "remindari", áminning, ábending ella um tú vil eitt dejavu, nú tað skjótt eru 10 ár síðani, at oljufeløg rýmdu úr Føroyum.

Við framtíðar framleiðslu á Rosebank verður brádliga latið upp fyri einum nýggjum undirstøðukervi skamt frá markinum. Tann sannroyndin kann avgjørt vera við til at birta uppundir áhugan hjá orkufeløgum at kanna undirgrundina okkara megin markið.

Atlantsmótið, tvs. økið millum Hetland og Føroyar verður av nógvum mett sum tað, ið hevur størsta týdningin fyri orkumenningina á bretska landgrunninum, tí økið er lutvíst lítið kannað og útbygt. Her bjóðar norska Equinor seg fram at útbyggja olju- og gassleiðir eins og feløg sum BP, TotalEnergies, Shell og Ithaca Energy

Spurningurin er, um Equinor so tætt við føroyska markið er við til at leggja spíran til eina víðari menning vestureftir aftur.

At felagið herfyri gjørdi av at raðfesta Rosebank útbyggingina á Atlantsmótinum og útseta eina stóra útbygging hinumegin Atlantshav, í Kanada, gevur okkum kanska eina ábending um, at norski orkurisin aftur hevur sett kós í ein vestan eins og forfedrarnir gjørdu fyri meira enn 1000 árum síðani.

Tá vit her hava nevnt Rosebank, so eiga vit ikki at gloyma hina stóru olju- og gasskelduna við markið, Cambo, sum eisini stendur fyri at vera útbygd. Og í sama umhvørvi (sí tekning) verður so eisini arbeitt við møguleikanum fyri at útbyggja smærri keldur í grannalagnum so sum Tornado og Suilven. Og uppaftur nærri markið eru eisini stórar vónir til enn eina olju- og gassleið, nevniliga Blackrock, sum kann koma at fáa ein týðandi leiklut, tá og um orkufeløg aftur fara at seta kós móti og yvirum markið.

Kann tað hugsast, at Equinor, sum leggur seg eftir at framleiða olju og gass við minni útláti um okkara leiðir, eisini kann gerast ein týðandi viðspælari á føroyska landgrunninum, og við sínum drúgvu royndum og vitan og fíggjarligu orku møguliga sum ein samstarvspartnari á grøna orkuøkinum eisini?

Livst so spyrst.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 31. juli 2023

KÍ framdi sensatiónina í Svøríki

Jonathan Johansson og Vegard Forren gjørdust stóru hetjurnar í brotssparkskappingini í Göteborg, har KÍ vann eftir stórt drama. Molde er á skránni næstu vikurnar - eitt bólkaspæl er tryggjað

Stórur fagnaður í bláu leguni (Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

KÍ framdi mikukvøldið eitt risa bragd: Aftanfyri tvær ferðir á útivølli móti svensku meistrunum, BK Häcken svaraðu føroyameistararnir aftur, og avgjørdu síðani alt í brotssparkskapppingini.

Har vóru teir í bláum kaldari, og svenski málverjin bjargaði fimta svenska skotinum, áðrenn verjuspæalrin Vegard Forren síðani nýtti sín frálíka vinstra fót til at senda KÍ í triðja umfar í Champions League og tryggja KÍ eitt evropeisk bólkaspæl.

Hetta gjørdist eitt søguligt kvøld í føroyskum fótbólti..

Champions League 2. umfar, seinni dysturin
Bravida Arena, mikudagin 2. august

BK Häcken - KÍ 6-7 eftir brotssparkskapping - 3-3 eftir longda leiktíð
17' Árni Frederiksberg (Luc Kassi) 0-1
24' Tobias Sana 1-1
49' Amor Layouni 1-2
55' Árni Frederiksberg (Luc Kassi) 2-2
105 (+1)' Ibrahim Sadiq 3-2
109' Sivert Gussiås (Árni Frederiksberg) 3-3

Brotssparkskapping:
4-3: Even Hovland
4-4: Árni Frederiksberg
5-4: Amor Layouni
5-5: Jákup Biskopstø Andreasen
6-5: Samuel Gustafson
6-6: Patrick da Silva
Mikkel Rygaard brennir
Sivert Gussiås brennir
Jonathan Johanson bjargar skotinum hjá Simon Sandberg
7-6: Vegard Forrenn skorar

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. august 2023

Stórfingin móttøka í Klaksvík

Norðoyingar tóku hóskvøldið ímóti KÍ-liðnum, sum vann seg víðari í Champions League við sigri á svensku meistarunum

(Mynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Teir fjeppararnir sum vóru á Bravida leikvøllinum fingu nógv fyri pengarnar í Göteborg mikukvøldið, men í Føroyum - í Norðoyggjum - eru sanniliga nógv fólk sum hava fylgt við sínum liði.

Stór mannfjøld varð komin á Djúpumýru hóskvøldið at taka ímóti KÍ. Liðið hevur sum fyrsta føroyska lið nakrantíð tryggjað sær evropeiskt bólkaspæl. Nú er bert spurningurin hvat bólkaspæl tað verður. Hetta fer gongdin næstu vikurnar at vísa.

Jákup Biskopstø Andreasen er í øllum førum greiður: Nú er málið at enda í Champions League-bólkaspælinum.

KÍ spælir triðja umfar í Champions League ímóti norsku meistarunum Molde. Fyrri dysturin verður týsdagin á Tórsvølli og hin seinni eina viku aftaná.

Jens Kr. Vang tók myndirnar - fleiri myndir her

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. august 2023

Skulu nú royna at basa norsku meistarunum

Molde, gamla felagið hjá tveimum venjarum og tveimum spælarum í KÍ-hópinum, er á skránni 9. august og 16. august

Mynd: Sverri Egholm

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

KÍ hevur enn einaferð staðfest, at felagið ikki skal undirmetast í evropeiskum høpi. Við bragdinum eftir brotssparkskapping í Göteborg mikukvøldið, hevur KÍ sum fyrsta føroyska felagið nakrantíð spælt seg tvær ferðir víðari sama ár í Champions League. Eisini er nú greitt, at KÍ verður fyrsta føroyska umboðið í einum evropeiskum bólkaspæli.

Spurningurin er so, hvørjum bólkaspæli hetta verður í. Um KÍ tapir í 3. umfari í Champions League, er tað playoff í Europa League á skránni. Tapir man har, eitur tað bólkaspæl í Conference League frá september og til mitt í desember.

Fyrst hugsavna teir seg tó um Champions League, og har er Molde á skránni. Magne Hoseth og Daniel Berg Hestad, venjarar, eru legendur í felagnum, og Vegard Forren, maðurin sum avgjørdi dystin í kvøld er eisini stórt navn í Molde.

Sivert Gussiås, ið beindi bóltin í málið til 3-3 í longdu leiktíðini, er føddur í norska býnum.

Sí allar myndirnar frá Göteborg

Sivert Gussiås skoraði og brendi í brotssparkskappingini (Mynd: Sverri Egholm)

Ein ótrúlig løta, har Vegard Forren og hinir fara yvir til KÍ-áskoðarnar eftir avgerandi skotið (Mynd: Sverri Egholm)

KÍ tekur móti Molde á Tórsvølli týskvøldið 9. august - vøllurin við Djúpumýrar er ikki góðkendur til meira enn 2. umfar.

Útidysturin verður eftir ætlan 16. august í Molde. Føroyameistararnir hava felt meistararnar úr Ungarn og úr Svøríki - skjótt er næsta stóra uppgávan á skránni.

Agnar Prestá og Sverri Egholm, sum vóru staddir á leikvøllinum hjá Bravida Arena, leikvøllinum hjá BK Häsken, mikukvøldið, gjørdu fleiri samrøður eftir dystin:

- Royna at skilja hvat júst er hent (Samrøða við Árna Frederiksberg)

- Vit vinna uppiborið (Samrøða við Sivert Gussiås)

- Henda sjúka ferðin hjá mær og KÍ heldur fram (Samrøða við Jonathan Johansson)

- So ótrúliga errin av at vera partur av hesum (Samrøða við Jákup B. Andreasen)

- Føldi meg tryggan og róligan áðrenn skotið (Samrøða við Vegard Forren)

- Orð eru fátøk nú (Samrøða við venjaran, Magne Hoseth)

Bjartalíð og Klettskarð vóru púra paff

- Vit hava gjørt tað tvær ferðir nú - ger tað uppaftur størri (Samrøða við Tummas Lervig, formann í KÍ)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. august 2023

Johansson er stóra søgan í svensku og norsku miðlunum

Men sjálvandi eisini søgan um, at venjararnir hjá KÍ og avgerandi brotssparksskjúttin eru gamlar hetjur á Molde-liðnum, sum nú skal spæla móti KÍ

Magne Hoseth, høvuðsvenjari, í samrøðu við málmannin, Jonathan Johansson, eftir sigurin í Göteborg í gjárkvøldið (Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Skandinavisku miðlarnir eru á tremur við KÍ-søgum í morgun eftir at tað mikukvøldið eydnaðist klaksvíkingum at vinna á svensku meistarunum, BK Häcken í Champions League, og nú skulu møta norsku meistarunum, Molde.

Um Kí kann banka ungarsku og svensku meistararnir, so er als ikki ómøguligt at vinna á norsku meistarunum eisini, verður hildið.

Stóra søgan í svensku og norsku miðlunum er sjálvandi um venjaraparið Magne Hoseth og Daniel Berg Hestad, sum saman við Vegard Forren eru legendur í júst Molde.

Og so sjálvandi eisini um svenska málverjan, Jonathan Johansson, sum fyri fleir árum síðan gavst sum fótbóltsspælari, og sum fyri fimm vikum síðani arbeiddi sum elektrikari í Oslo, og nú hevur feriu frá arbeiði sínum fyri at enda sum fyrsti málmaður hjá KÍ í Champions League-ævintýrinum.

Fótbóltssøga er skrivað, tí KÍ sum fyrsta føroyska lið nakrantíð, hevur spælt seg í evropeiskt bólkaspæl. Í minsta lagi í Conference League, men dreymuin er framvegis at spæla bólkaspæl í Champions League ella – um KÍ tapir móti Molde – í Europa League.

Vit hava hugt í nakrar av svensku og norsku miðlunum fyri at vita, hvat tey skriva, og her eru nøkur brot, endurgivin á upprunamálunum.

---

Nettavisen.no:
Drama av dimensjoner. Noe man dog har lært så mange ganger den siste tiden, er at man aldri skal avskrive Hoseths gutter. Ut av ingenting sendte Klaksvík ballen inn i feltet på en corner, og plutselig sto det 3-3. Kampen store spiller Árni Frederiksberg scoret forøvrig sitt tredje for kvelden.

– Herre min hatt. Dette eventyret tar aldri slutt, sa VG+ sin kommentator Helene Husvik.

---

Vg.no:
Hoseth og Klaksvík med historisk avansement etter vanvittigt straffedrama. Klaksvík har levert enormt i årets kvalifisering, og fortsetter seiersrusen fra den første kvalifiseringsrunden mot Ferencvaros. Da ble 0–0 hjemme på Færøyene fulgt opp med en knallsterk 3–0-seier borte i Budapest.

Denne gangen var det også et 0–0-utgangspunkt som ble tatt med fra Færøyene, og returoppgjøret mot de svenske seriemesterne Häcken ble et drama uten like i Göteborg.

---

Nrk.no:
Hoseth med ny mesterligabragd – Forren senket nordmenn. Seieren betyr at KÍ Klaksvík møter Molde i den 3.-runden i mesterligakvaliken.

– Det hadde vært en artig kamp, det. For meg gjør det ikke noe. Det er sånn det er i denne verdenen, vi møtes veldig ofte igjen på et eller annet vis. Om det blir dem, så blir det helt sikkert en artig affære, sa Molde-trener Erling Moe til NRK.

---

Dagbladet.no:
Han var midtstopper i femtedivisjon denne våren og på ferie på Rhodos for noen uker siden. I går kveld var keeper Jonatan Johansson (32) med på å slå de svenske mesterne Häcken ut av Champions League-kvalifiseringen.

32-åringen begynte å jobbe fulltid som elektriker, men i april ringte «en kompis» og ba ham spille midtstopper i norsk femtedivisjon.

Noen uker seinere tok han seg en ferie på den greske ferieøya Rhodos. Det var da Klaksvik-trener Magne Hoseth tok kontakt, med spørsmål om han kunne pakke keeperhanskene og dra til Færøyene.

- Det er som om jeg fortsatt er på ferie. Verdens beste ferie, sier han

---

Miðilin rbnett.no hevur fingið í tveir serfrøðingar í føroyskum fótbólti, Ole-Erik Midtskogen, sum spældi við KÍ í 2020, og føroyska landsliðsleikaran Rógva Baldvinsson, sum er vaksin upp og býr í Noregi:

Fotballmirakelet Klaksvík: – Det er en helt utrolig historie.

I sentrum av det hele står flere nordmenn. Magne Hoseth tok over som hovedtrener i november 2022. Molde-helten Daniel Berg Hestad er assistent. Duoen er ubeseiret i både seriespill og i Europa.

– Helt fantastisk. Men du må ikke glemme det Mikkjal Thomassen gjorde før han dro til Fredrikstad. Han skal ha en god del av æren, men det er selvfølgelig vanskelig å komme utenom Hoseth og Berg Hestad. Det er helt utrolig hva de får til, sier Baldvinsson.

Men at Molde er endestasjonen på veien mot Champions League for laget fra bygda med rundt 5000 innbyggere, er hverken Midtskogen eller Baldvinsson sikre på.

– Dette er ikke tilfeldig, det er ikke bare flaks. De har vært gode i alle kampene, både mot Ferencvaros og Häcken. Det er fortjent, dette er ikke noe blaff. Det tror jeg Molde skal få kjenne på også, sier Baldvinsson.

– Det blir tøft, men du ser med den ærgjerrigheten og x-faktoren fremover, så er det ikke umulig. Jeg tror Molde blir den tøffeste kampen de får, i hvert fall på Aker Stadion, men man skal ikke avskrive dem. Det vil jeg ikke gjøre, istemmer Midtskogen.

---

expressen.se

Jonathan Johansson i Klaksvik släppte in tre mål mot Häcken.Men blev ändå hjälte när han räddade en straff – och tog Klaksvik vidare.

KI Klaksvik stod för ännu en skräll när man slog ut svenska mästaren Häcken i andra omgången av Champions Leaguekvalet. Efter dramatiska 90 minuter fick matchen tas till förlängning, och när den inte avgjordes där fick de ta den till straffar. Där blev svenske Jonathan Johansson hjälte när han räddade Simon Sandbergs straff.

– Den är svår att sätta ord på. Den är enorm. Det är det största som hänt i klubben någonsin, och det överlägset största som har hänt mig.

Johansson historia har blivit viral efter att Klaksvik slog ut Ferencvaros i första kvalomgången. Målvakten jobbade nämligen som elektriker då – och spelade fotboll i division 5 på fritiden. Men när färöiska laget plötsligt behövde någon som kunde vakta målburen ställde svensken upp.

Málverjin í hinum endanum, Peter Abrahamsson, átekur sær skuldina fyri at BK Häcken tapti dystin í gjárkvøldið:

Efter matchen tar målvakten Peter Abrahamsson på sig förlusten.

– Det är mitt fel egentligen. Det är därför vi förlorar. Två billiga mål som gör att när vi väl haft ledningen så får de tillbaka det. Det var väl deras plan att ligga lågt och ta det till straffar, säger han och fortsätter:

– Det är krossade drömmar.

Är det det tuffaste du upplevt?

– Ja, just nu känns det så. Ja.

Är det ett fiasko?

– Det får det väl kanske räknas som...

---

Göteborgs-Posten, gp.se

Peter Abrahamsson tar på sig Häckens Europa-fiasko

Svensken blev hjälta mot Häcken: “Surrealistiskt” – CL-drömmen lever videre for KÍ Klaksvik och Jonathan Johansson

---

Aftonbladet.se

Efter matchen var det en besviken Per Mattias Högmo som mötte mikrofonen.

– Det blir tyvärr en tung dag på jobbet. Det är många slitna ben ute på planen idag efter att ha spelat med tio man länge mot Elfsborg i helgen, men samtidigt har jag all respekt för Klaksvik. Det är inga tillfälligheter att de lyckas med det här. De slog Ferencvaros med 3-0 borta och man ser ju idag varför de gjorde det, säger Högmo och fortsätter:

– Det är klart att det här är en stor besvikelse. Vi trodde att vi skulle klara det här. Men vi hade mest att förlora. Matchen blev lite för öppen och vi blev trötta. Mikkel och Samuel har spelat alla matcher, dom hade blytunga ben.

---

Dagens Nyheter.se

Han (Høgmo, norski venjarin hjá Häcken, -red.) lyfter hårt matchande och brist på rutin som två faktorer till Häckens nackdel.

– Klaksviklaget är rutinerade spelare, som spelat i landslag, många i det färöiska eller norska landslaget. De har varit ute en vinterdag förr, säger Per-Mathias Högmo.

– Vi har ett lag med väldigt många spelare utan internationell erfarenhet, fortsätter han.

Johansson ( svenski málverjin í KÍ-málinum, -red.) lade handskarna på hyllan och avslutade sin karriär för två år sedan. Han jobbade som elektriker i Oslo när KI Klaksvik hörde av sig. Klubbens norske tränare Magne Hoseth hade sedan tidigare fått ett bra intryck av svensken.

Jonatan Johansson åkte till Färöarna och skrev fotbollshistoria. Han höll nollan i båda matcherna mot Ferencvaros och i den första mot BK Häcken.

Matchen på Hisingen blev annorlunda. 2–2 vid full tid, 3–3 efter förlängning. Men Jonatan Johansson räddade Häckens sista straff (från Simon Sandberg) och blev hjälte ändå.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. august 2023

B36 enn einaferð víðari eftir longda leiktíð

Jann Benjaminsen tryggjaði B36 plássið í 3. umfari í Conference League við tryggum brotssparki í longdu leiktíðini í Cardiff. Í næstu viku kemur Rijeka úr Kroatia á vitjan

Jann Benjaminsen, ovast her tá B36-spælararnir fegnast um 1-0 málið í Føroyum, avgjørdi kaldliga í kvøld (Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Fyri 11. ferð í søgu felagsins og fyri sættu ferð eftir longda leiktíð/brotssparkskapping er B36 víðari í evropeiskari fótbóltskapping. Føroyska felagið, ið er komið oftast víðari, gjørdi tað heldur ikki hesa ferð lætt fyri seg sjálvt, men B36 vísti aftur sinnisliga styrki og vinnaravilja í longdari leiktíð.

Í 100. minutti fekk B36 brotsspark í samband við hornaspark og skot frá Eli Falkvard Nielsen, tí dómarin metti, at bólturin ólóliga kom í armin á Haverfordwest-verjuspælara tætt við mállinjuna, ið forðaði fyri máli. Kanska heldur ivasamt, men Jann Benjaminsen umsetti trygt til mál, og so var 3-2 til B36 samanlagt.

Fyrsta málið hjá bakkinum av Toftum í evropeiskum høpi gjørdist avgerandi. Jann og B36 stóðu ímóti, hóast nakað kroystir av Haverfordwest í seinna hálvleiki av longdu leiktíðini. Walisiska liðið megnaði eitt sindur meira í kvøld enn seinast, fekk einasta málið í vanligari leiktíð, men samanlagt var B36 betri, og skal nú annað árið á rað spæla í 3. umfari í Conference League.

Hetta verður væl størri biti at gloypa enn í undanfarnu umførum. HNK Rijeka vann hóskvøldið 6-1 á heimavølli móti KF Dukagjini úr Kosovo, vann 9-1 samanlagt á Víkingi í 2014, og kroatiska liðið hevur fleiri ferðir seinastu tíggju árini verið í Europa League bólkaspæli.

B36 og Rijeka spæla eftir ætlan á Tórsvølli hósdagin 10. august - Ovari Vøllur er ikki góðkendur til 3. umfar vegna heldur fá áskoðarapláss o.a, - og seinni dystin í Kroatia eina viku seinni.

Stórur fagnaður á B36'arunum í teimum sermerktu útivallarbúnunum (Mynd: Fótbóltsfelagið B36)

UEFA Conference League 2. umfar, seinni dysturin
Cardiff City Stadium, hósdagin 3. august
Haverfordwest AFC - B36 1-1 eftir longda leiktíð (1-0) - 2-3 samanlagt
66' Ben Fawcett 1-0
100' Jann Benjaminsen (br.) 1-1

B36 (4-2-3-1): Mattias Lamhauge - Símun Sólheim, Isak Jönsson, Sonni Ragnar Nattestad (91' Andrias Eriksen), Jann Julin Benjaminsen - Andrass Johansen, Eli Falkvard Nielsen (102' ERlendur Magnusson) - Taufee Skandari (116' Emil Wehhe Joensen), Michal Przybylski (71' Valerijs Sabala), Bjarki Nielsen (110' Benjamin Heinesen) - Hannes Agnarsson (116' Aron Knudsen)
Venjari: Dan Brimsvík

Teir fyrstu ellivu hjá B36 í Cardiff (Mynd: Fótbóltsfelagið B36)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. august 2023

- Sera góð kensla at skora tá man fær álitið

Jann Benjaminsen sigur, at talan var um strævnan dyst í Cardiff hósdagin, men at samanhaldið aftur var lykilin. - Stórt at umboða felagið og nú vilja vit víðari til play-off umfarið

Jann avgjørdi alt í Wales úr ellivu metrum: - Eg hevði vant dagin frammanundan og hugt eftir hvar málmaðurin plagdi at blaka seg. Men kenslan var sera góð at seta bóltin í málið, tá ið álit verður sett á teg frá venjaratoyminum. Hetta eina sparkið hevði jú stóran týdning fyri felagið ítróttarliga og fíggjarliga (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

- Tað var dystarmyndin, ið vit høvdu sæð fyri okkum, har vit totalt stýra spælinum í øllum dystinum. Bæði liðini hava hvør sín stóran møguleika í fyrra hálvleiki. Annars trýsta vit teir heilt niður, tó uttan at gerast vandamiklir. Leingi sá tað út til, at tað fór at verða málleysur javnleikur, men teir fáa eitt mál uppá deyðbolt miðskeiðis í seinna hálvleiki og tískil stendur tað á jøvnum. Vit royna at trýsta og fáa málið, men tað eydnast ikki.

Soleiðis greiðir Jann Julin Benjaminsen Portalinum frá dystargongdini í Cardiff hósdagin, og hví neyðugt varð við longdari leiktíð hjá B36 móti Haverfordwest í Conference League. Eftir B36-trýst og málið í 100. minutti snúði tað seg um eitt ting hjá bakkinum og liðfeløgunum:

- Í longdu leiktíðini leggja vit aftur stórt trýst á teir, har teir standa heilt aftur í egnum sekstanmetri. Vit fáa straffi og leggja okkum á odda. Síðsta part av dystinum ræður einans um at koma víðari, og tað eydnaðist fyri 11. fer í søgu felagsins.

26-ára gamli Jann Benjaminsen var maðurin, ið fekk ábyrgdina, tá dómarin dømdi brotsspark. Har var eitt trýst á, men Jann var til reiðar at takka fyri álitið og skora sítt fyrsta mál í Evropa og avgerandi málið í uppgerðini

- Eg visti frammanundan, at eg skuldi taka brotsspark, um vit fingu eitt. Eg hevði vant dagin frammanundan, og hugt eftir hvar málmaðurin plagdi at blaka seg. Men kenslan var sera góð at seta bóltin í málið, tá ið álit verður sett á teg frá venjaratoyminum. Hetta eina sparkið hevði jú stóran týdning fyri felagið ítróttarliga og fíggjarliga

Tað stóð á jøvnum 2-2 samanlagt eftir 2x90 minuttir, men annað umfarið á rað avgjørdi B36 eftir longda leiktíð. Hetta merkir í minsta lagi tveir dystir afturat. Kroatiska Riejka verður ein væl størri biti at svølgja. Tað vita Jann Benjaminsen og hinir í B36, men teir hava sanniliga viljan til meira, og málskjúttin í gjár setur orð á serliga ein lykil:

- Dystirnir í Evropa eru serstakir, tú kennir ikki mótstøðuna eins væl, og tað snýr seg um at fara út um landoddarnar at umboða felgið, sum er stórt. Rijeka er favorittur, tað skal eingin ivi verða um tað, men vit fara inn fyri at spæla okkum víðari til playoff dystirnar. Við tí samanhaldið, ið vit hava skapt okkum í B36, so er einki ógjørligt, og tað er lykilin til, at vit aftur í gjár megnaðu at spæla okkum víðari

Fyrri dysturin millum B36 og HNK Riejka verður á Tórsvølli hóskvøldið 9. august.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 04. august 2023

Eyðvør í serflokki

Tað var ongin ivi, tá atkvøðurnar skuldu teljast upp hesaferð – miðvallarin hjá KÍ, Eyðvør Klakstein var besti spælarin í Betri Deildini hjá kvinnum í juni/juli mánaða

Trý ættarlið til handan við Djúpumýru. Bára og Hjalti handaðu Eyðvør Klakstein prógv fyri, at hon varð kosin besti spælarin í juni/juli (Mynd: Oliver Joensen)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Kvinnurnar løgdu til brots aftur eftir summarsteðgin hósdagin, og í Klaksvík tók oddaliðið KÍ ímóti HB, sum er á triðja plássi.

Undan dystinum varð Eyðvør Klakstein kunngjørd og heiðrað sum besti spælarin í juni/juli. Tað eru venjararnir í deildini, umframt umboð fyri Televarpið, sum velja besta spælaran hvønn mánað, og hesaferð var breið semja um, at Eyðvør skaraði framúr fyri summarsteðgin.

Í hesum sambandi handaði mamma Eyðvør, Bára Skaale Klakstein, dóttrini ein gávukekk frá HAPS á 1000 krónur umframt eina glasstandmynd, sum Betri hevur latið.

Í sjálvum dystinum hildu Eyðvør og KÍ kvinnurnar fram í sama stíli sum fyri summarsteðgin við 2-0 sigri, og Eyðvør gjørdi ikki mætari enn at skora málið til 2-0. Fyrra málið í dystinum skoraði Tóra Mohr.

Sama kvøld vann NSÍ ikki minni enn 10-0 móti EBS/Skála við Margáir.

Tveir dystir verða spældir um vikuskiftið:

Leygardagin 5. august kl. 13: 07 Vestur - Víkingur
Sunnudagin 6. august kl. 14.30: TB/FCS/Royn - B36

Støðan:

KÍ 39 stig
NSÍ 26 stig
HB 25 stig
B36 21 stig
Víkingur 14 stig
07 Vestur 12 stig
EBS/Skála 4 stig
TB/FCS/Royn 2 stig

HB, B36, Víkingur og EBS/Skála hava spælt 12 dystir, hini feløgini 13.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 04. august 2023

ÍF stríddi seg av aftasta plássinum

Øll málini í ólavsøkudystinum á Tórsvølli, har heilt nógv fólk vóru, komu í øðrum hálvleiki og eftir deyðbóltar. Stútarin hjá Tóri Nolsøe Olsen til 2-1 gjørdist avgerandi

Talan var um ein inntensan dyst, har ÍF fekk sín fyrsta sigur síðani 26. apríl. Hetta var við Stóra - nú eru fuglfirðingar ikki longur undir niðurflytingarstrikuni (Mynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Í 2013 vann ÍF 2-1 í ólavsøkudysti móti B36 í Gundadali. Nú, tíggju ár seinni, fingu fuglfirðingar enn eitt ólavsøkusteyp, men meira týdningarmikið fyri teir reyðkløddu var, at teir hava trý stig fleiri til ógvuliga tætta botnstríðið, nú teirra ólavsøkuveitsla kundi byrja.

Ovfarakæti var á teimum mongu ÍF-fjepparunum eftir seinasta bríksl. Ein leyslig meting av Tórsvølli er, at í hvussu so er 2.000 fólk, og helst nakað fleiri enn tað, sóu serstaka dystin beinleiðis. Tað var TB, ið tók stig til hendan dystin, og tað tyktiskt týðiligt, at nógv vildu síggja ein dyst við týdningi á tjóðarhátíðini og á tjóðarleikvøllinum. Ein rúgva av TB'arunum royndu at stuðla, og heilt nógv uttanveltað sóust eisini.

Fyri ÍF var hetta fyrsti sigurin, síðani liðið vann á júst TB í 6. umfari. Níggju tap á rað hevði sent liðið hjá Aleksandar Jovevic frá fjórða plássi niður á tíggjunda pláss, men við stríðssigrinum ólavsøku, er ÍF nú oman fyri strikuna. Uppflytararnir yvirhálaðu AB og B68.

Stuðulin og áhugin uttanfyri vøllin manglaði ikki, tá uppflytararnir brustu saman á ólavsøku (Mynd: Jens Kr. Vang)

Trý deyðbóltsmál innanfyri eitt korter í seinna hálvleiki

ÍF byrjaði dystin í regninum betri. Ein eyðsýndur Gundur Petersen burdi skora eftir gott álop, men miðvallarin skeyt ov seint, og TB-verjan kom fyri. Løtu seinnu kom innlegg úr vinstru, ið Jóhann Højbro kastaði seg fram til. Stútarin hjá unga fuglfirðinginum rakti tvørtræið.

TB hevði eisini sínar góðu støður fyri steðgin, og teir sebralittu settu seg á spælið síðsta korterið. Málini í dystinum komu tó øll eftir steðgin, og var tað nummar 14 hjá ÍF, ið átti seinasta fótin á málið til 1-0. Hetta var eftir frísparksstøðu, har Dánjal á Lakjuni hevði lagt innfyri aftur, og Gundur setti vinstra fótin væl á.

Málið hjá ÍF varð skotið í 57. minutti. Bert seks minuttir seinni svaraði TB aftur: Fríspark úr høgru, tætt við baklinjuna, ið John Villi Wøldike legði væl innfyri, og har var liðformaðurin Salmundur Bech hægstur og javnaði við høvdinum.

Spentar støður í báðum endum - ÍF vardi væl fyri fyrsta tíman og síðstu tjúgu minuttirnar

Tóri Nolsøe Olsen (nr. 4) misti Salmund Beck í uppdekkningini í samband við 1-1 málið, men gjørdist hetjan hjá ÍF á ólavsøku (Myndir: Jens Kr. Vang)

Nú fegnaðist TB-fjøldin, men ÍF avgjørdi dystin, tá tjúgu minuttir restaðu í. Ein vælvand hornsparksstøða endaði við innleggi frá Elvio Gelmini, og við aftaru stong var miðverjin Tóri Nolsøe Olsen á rætta staðnum og stútaði bóltin í málið. Eins og við fyrra málinum hjá ÍF, stóð málskjúttin púra fríur, so í TB-leguni kunnu teir iðra seg um, at vánalig uppdekking kostaði á ólavsøku.

ÍF helt TB frá veruligum málmøguleikum seinastu løtuna, hóast nakrar spentar støður vóru, og man í TB-leguni vildi hava okkurt brotsspark. Harvið eru tað tey úr Fuglafjarðar kommunu, sum kunnu fegnast í kvøld. ÍF hevur vunnið sín fyrsta dyst í tríggjar mánaðir, er nú nummar átta, og botnstríðið í Betrideildini er glóðheitt og ógvuliga tætt.

Fegnir ÍF'arar á áskoðaraplássinum og á vøllinum (Mynd: Jóanis Albert Nielsen)

Betrideildin 16. umfar

Ólavsøkudag, 29. juli á Tórsvølli
TB - ÍF 1-2 (0-0)
57' Gundur Ellingsgaard Petersen (Dánjal á Lakjuni)
63' Salmundur Bech (John Villi Wøldike Leo)
70' Tóri Nolsøe Olsen (Elvio Gelmini)

Hósdagin 27. juli

AB - B68 3-1 (2-0)
18' Brian Jakobsen 1-0
19' Ragnar Skála 2-0
66' Brian Jakobsen 3-0
90 (+7)' Hanus Højgaard 3-1

07 Vestur - EB/Streymur 3-1
43' Filip Djordjevic 0-1
45 (+1)' Uros Stojanov, br. 1-1
81' Jasper van der Heyden 2-1
83' Uros Stojanov 3-1

Støðan:
1. KÍ 48 stig
2. B36 36 stig
3. HB 35 stig
4. Víkingur 27 stig
5. 07 Vestur 25 stig
6. TB 15 stig
7. EB/Streymur 13 stig
8. ÍF 12 stig
9. B68 11 stig
10. AB 10 stig

Betri deildin hetta vikuskiftið:

Leygardagin 5. august kl. 16: B68-ÍF
Sunnudagin 6. august kl. 15: TB-Víkingur
Sunnudagin 6. august kl. 15: HB-AB
Mánadagin 7. august kl. 18.30: 07Vestur-B36

Orsaka av góðu úrslitunum hjá KÍ og B36 í Evropa, eru broytingar gjørdar í kappingarskránni. Dysturin millum 07Vestur og B36 skuldi verið spældur sunnudagin, men verður í staðin spældur mánakvøldið.

KÍ skuldi havt spælt á útivølli móti EB/Streymi sunnudagin. Men tann dysturin er útsettur til mikukvøldið 27. september.

Júst tað kvøldið skuldi vera hálvfinala um Løgmanssteypið millum B68 og EB/Streym. Hendan hálvfinalan verðru í staðin spæld 20. september.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. juli 2023

ÍF-hetjan: - Hetta var nakað heilt serligt

Tóri Nolsøe Olsen stútaði bóltin í TB-málið til 2-1 í serstaka ólavsøkudystinum á Tórsvølli og setur orð á tað at fegnast saman við mongum ÍF-fjepparum, og hvussu venjararnir eiga stóra æru í sínum máli

- Vit standa saman sum eitt lið. Tað hava vit gjørt í øgiliga nógvum dystum, sjálvt um tað ikki altíð hevur gingið so væl, sigur Tóri Nolsøe Olsen, sum helt upplivingina vera heilt stuttliga (Mynd: Jens Kr. Vang - málskjúttin sæst í gulum gaggum)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

- Hetta er nakað serligt. Tað, sum man droymir ofta um sum fótbóltsspælari, er at skora avgerandi málið í einum dysti, og tað at tað so er á ólavsøku, ger tað heilt serligt.

Soleiðis greiðir Tóri Nolsøe Olsen frá kensluni í kvøld. 21-ára gamli miðverjin av Kambsdali var ÍF-hetja ólavsøkudag, eftir at hann avgjørdi botnbrakið á Tórsvølli móti TB. Hetta var við stútara í samband við deyðbóltsstøðu.

- Tað er rós til venjararnar fyri málið. Vit hava vant júst hatta, og so er tað bara øgiliga lekkurt, at tað riggar. Og so sjálvandi yvir til áskoðarnar at fegnast saman við teimum, staðfestir smílandi ÍF-miðverjin.

21-ára gamli Tóri Nolsøe Olsen er her ónøgdur við eina døming - í 70. minutti kundi hann tó stórfegnast saman við liðfeløgunum og fjepparunum (Mynd: Jens Kr. Vang)

Sí fleiri myndir frá dystinum her

Portalurin tosaði við Tóra, beint eftir at hann og liðfelagirnir høvdu verið inni í skiftingarrúminum og líka rópt og fegnast saman um fyrsta sigurin hjá liðnum í tríggjar mánaðir - í níggju dystum. Hann sigur, at teir í summarferiuni hava koyrt eyka nógv á, og nú gevur tað úrslit.

- Vit standa saman sum eitt lið. Tað hava vit gjørt í øgiliga nógvum dystum. Sjálvt um tað ikki altíð hevur gingið so væl, so standa vit saman, kempa sum eitt lið og kempa til tað síðsta. Tað er tað, sum man kan vænta av okkum.

ÍF er nú oman fyri niðurflytingarstrikuna, og hendan upplivingin kann geva spælarunum nakað.

- Tað er ótrúliga stuttligt at spæla slíkar dystir, og man má bara takka áskoðarunum fyri í dag: Tað er ótrúliga stuttligt at síggja so nógvar fuglfirðingar á Tórsvølli í dag, og teir geva nakað eyka, staðfestir Tóri Nolsøe Olsen at enda.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. juli 2023

Samdir formenn: Ólavsøkan skal hava ein fótbóltsdyst

Georges Rouah og André Dalfoss vóru, sum vera man, ikki eins nøgdir við úrslitið á Tórsvølli, men fegnaðust um at tað bar til hjá TB, ÍF og mongu áskoðarunum at skapa karmarnar á ólavsøku

Teir ynskja, at slíkt verður gjørt aftur, og at tað merkir nógv fyri "niðaru liðini" í Betrideildini - her síggjast TB-áskoðarnir á Tórsvølli (Mynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

- Okur eru øgiliga glað fyri hendan dagin. Hesin dysturin hevur verið eitt væl fyriskipað tiltak. Tað hevur staðið nógv á hjá okkum fyri at fáa alt at rigga, men haldi at alt var til UG - burtursæð frá úrslitinum

Hetta staðfesti formaðurin hjá TB við blandaðum kenslum í spælaragongini á Tórsvølli, stutt eftir at hann "varð noyddur til" at vera við til at handa ÍF ólavsøkusteyp. Hugskotið til serstaka ólavsøkudystin kom í TB-leguni, og André Dalfoss og nógv onnur hava gjørt eitt stórt arbeiðið seinastu tíðina. André staðfestir, at hann hevur hug at gera hetta aftur. Hetta kann ikki lýsast - tað skal upplivast, staðfestir formaðurin.

Formaðurin hjá liðnum, sum vann 2-1 á TB, var uppaftur meira fegin og errin. ÍF lyfti seg við fyrsta sigrinum í tríggjar mánaðir uppum niðurflytingarstrikuna, og Georges Rouah hevði júst verið í skiftingarrúminum, tá Portalurin fekk orðið á han:

- Hetta er so heilt fantastiskt. Eitt er tað at fáa trý stig, sum eru øgiliga umráðandi, eftir at vit hava tapt níggju dystir á rað áðrenn summarsteðgin, og nú koma vit út og geva alt, sum vit kunnu - og so nú á ólavsøku: Fólk eru komin niðan, og eg rokni við, at her vóru eini 2.000 áskoðarar, og tað er heilt fantastiskt at síggja, at menninir geva seg so mikið nógv, at teir megna at koma frammum og so frammum aftur - eftir at TB hevði javnað - og so halda tað, sjálvt um tað var strævið. Sum formaður í ÍF kann man ikki biðja um, at spælararnir geva meira enn 100 prosent, og í dag góvu teir tað + eitt sindur afturat, so tað er heilt fantastiskt fyri Fuglafjørð.

Formenninir síggjast við síðuna av hvørjum aftast á myndini (Mynd: Jóanis Albert Nielsen)

TB-áskoðarnir gjørdu veruliga vart við seg við herrópum, fløggum o.ø (Mynd: Jens Kr. Vang)

Tá vit tosaðu við André Dalfoss eftir dystin, so hevði hann ikki verið í samband aftur við tey, ið høvdu beinleiðis við atgongumerkini at gera, men tá hann hoyrdi talið 2.000 (+) lýsnaði hann meira:

- Um tað er so, so er tað heilt, heilt fantastiskt - eru ógvuliga glað fyri, at so mong møttu upp. Tað var tað, sum okur ynskti við hesum ólavsøkudystinum: Ólavsøkan manglaði ein fótbóltsdyst í ár, og vit skaptu tað. Karmarnir vóru har, og fólki skapti góða huglagið. Tað er ikki bara topp-fýra, tað snýr seg um. Okur eru eisini partur av føroyskum fótbólti, og vit vildu umboða tað í dag, slær André fast at enda.

Júst hetta kom ÍF-formaðurin eisini inn á - tað gevur nakað eyka fyri slík feløg:

- Eg haldi, at tað er avgjørt nakað, sum man kann hyggja eftir og gera í framtíðini. Bæði fyri fuglfirðingar og suðuroyingar og fyri øll tey, sum ikki vanliga fáa slíkar rammur at spæla undir, er tað ordiliga stuttligt. Kanska slíkt ikki hevur so nógv at siga fyri tey í "fínara endanum" av stigatalvuni, men hetta er heilt fantastiskt fyri okkum smáu, um man kann siga tað á tann hátt.

Er tað so, at eingin annar ólavsøkudystir er, so skal man skapa ein, tí fótbóltur og ólavsøka hoyra saman á sama hátt sum kappróður og ólavsøka hoyra saman, staðfesti Georges Rouah at enda.

ÍF og TB stríddust um stig á ólavsøku (Mynd: Jens Kr. Vang)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 30. juli 2023

Jóan Símun við til at tryggja KA stórt evropeiskt úrslit

Royndi toftamaðurin skoraði sítt annað evropeiska mál og sítt fyrsta fyri íslendska føroyingafelagið, ið sendi Dundalk út, og nú skal spæla móti Club Brügge

Jóan Símun fagnaður, eftir at hann trygt hevur sett bóltin í írska málið (Mynd: mbl.is)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

KA Akureyri sló hóskvøldið Dundalk út og spældi seg í triðja umfar í Conference League. Hetta varð staðfest við 2-2 javnleiki í Írlandi.

Grundarlagið varð lagt við 3-1 sigri á heimavølli í síðstu viku, men í 14. minutti hóskvøldið sló Jóan Símun Edmundsson til, og økti um samlaðu leiðsluna. Hetta var eftir langt málspark, ið varð snittað víðari. Toftamaðurin tók eina nerting við bringuni, síðani eina við vinstra lærið, áðrenn hann setti bóltin trygt í netið við vinstra beininum.

Hetta var fyrsta málið hjá Jóan Símuni fyri íslendska felagið, sum hann kom til í síðstu viku. Stór løta á tann hátt tí tað eisini er fyrsta málið hjá 32-ára gamla álopsspælaranum í evroepiskari liðkapping síðani 2014. Tá skoraði Jóan Símun fyri HB í Champions League undanumfari.

Jóan Símun Edmundsson spældi ein tíma, fekk eitt gult kort - eins og í fyrsta dystinum - og KA vann samanlagt 5-3. Tað endaði 2-2 og gjørdist ongantíð veruliga spennandi. Heimaliðið javnaði ikki til 2-2 fyrrenn í 89. minutti.

Pætur Petersen hevur verið í KA alt kappingarárið og spældi nógv í fyrra dystinum móti Dundalk. Í kvøld kom skálvíkingurin inn, tá fimm minuttir vóru eftir.

KA Akureyri skal spæla móti belgiska stórfelagnum Club Brügge í næsta umfari.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. august 2023

16 tjóðir eftir í HM-kappingini fyri kvinnur

Mest óvæntað er, at Brasil og Týskland ikki megnaðu at spæla seg víðari eftir innleiðandi bólkaspælið

Týskt vónbrot eftir 1-1 dystin móti Suðurkorea hósdagin (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Heimsmeistarakappingin í fótbólti fyri kvinnur, sum í hesum døgum verður spæld í Avstralia og Ný Sælandi, er nú komin so langt, at klárt er at fara undir áttandapartsfinalurnar millum 16 av teimum 32 tjóðunum, sum byrjaðu í kappingini.

Og onkur úrslit í innleiðandi bólkakappingunum vóru óvæntað.

Fyri at taka bólkarnar í raðfylgju.

Sveits vann bólk A framman fyri Noreg. Sveits fekk fimm stig og Noreg fýra, líka nógv sum vertslandið Ný Sæland, sum eisini fekk fýra stig, men verri málúrstøku enn Noreg. Filipsoyggjar fingu trý stig.

Noreg tapti fyrsta dystin 0-1 móti Ný Sælandi, spældi javnt 0-0 móti Sveits og vann 6-0 á Filipsoyggjum. Ný Sæland tapti óvæntað 0-1 fyri Filipsoyggjum.

Hin vertstjóðin, Avstralia, vann bólk B við seks stigum. Hitt liðið, ið kom víðari, er Nigeria við fimm stigum, meðan Kanada og Írland við ávikavist trimum og ongum stigi, máttu bíleggja flogferðaseðil heim.

Í bólki C gjørdi Japan bart, og vann allar sínar dystir. Hitt liðið, sum kom víðari, er Spania, sum fekk seks stig, meðan Sambia og Kosta Rika við trimum og ongum stigi, eru liðug í kappingini.

Danska Sanne Troelsgaard fegnast um mál í síðsta dystinum móti Haiti (Mynd: EPA)

Í bólki D komu Ongland og Danmark víðari. Ongland vann allar sínar dystir og fekk 9 stig, Danmark fekk 6, Kina 3 og Haiti 0 stig.

Danmark vann fyrst 1-0 á Kina, tapti síðan 0-1 fyri Onglandi og tryggjaði sær víðari luttøku við at vinna 2-0 á Haiti.

Í bólki E komu Niðurlond og USA víðari við ávikavist 7 og 5 stigum. Portugal fekk fýra og Vjetnam onki stig.

Í bólki F gjørdist úrslitið tað sama. Frakland fekk 7 stig, Jameika 5, Brasil 4 og Panama onki. Her kom størsta yvirraskilsið við tað, at sterka tjóðin, Brasil, ikki megnaði at spæla seg víðari. Brasil og Jameika spældu í seinasta umfari, og við javnleiki 0-0, tryggjaði Jameika sær víðari luttøku.

Marta heilsar áskoðarunum eftir síðsta HM-dystin hjá henni og Brasil á hesum sinni (Mynd: EPA)

37 ára gamla Marta – fleiri ferðir kosin besti kvinnuligi fótbóltssnillingur – var við á brasilska liðnum. Hetta var hennara fimta HM-endakapping, tað hevur ongin annar fótbóltsspælari klárað. Marta byrjaði á beinkinum í teimum báðum fyrstu dystinum, og kom inn móti endanum, meðan hon byrjaði inni í tí seinasta, og varð skift út móti endanum. Hon skoraði ikki hesaferð, men eigur framvegis metið við 17 málum í HM-endaspælum. Í 177 landsdystum fyri Brasil, hevur Marta skotið 115 mál.

Í bólki G gjørdi Svøríki bart við 9 stigum, meðan Suðurafrika gjørdist hitt liðið, sum kom víðari við 4 stigum. Italia og Argentina komu ikki víðari. Argentina fekk eitt stig, men tað kom heldur óvæntað, at Italia bert fekk trý stig. Svensku sigrarnir í innleiðandi bólkunum vóru 2-1 á Suðurafrika, 5-0 á Italia og 2-0 á Argentina.

Seinastu innleiðandi dystirnir vórðu spældir hósdagin, og her hendi tað sera óvæntaða, at Týskland ikki megnaði at spæla seg víðari úr bólki H.

Týskland spældi javnleik 1-1 móti Suðurkorea. Men við tað, at Marokko vann 1-0 á Kolumbia, so gjørdust tað júst hesar báðar tjóðirnar, sum komu víðari. Kolumbia og Marokko endaðu á seks stigum, Týskland fekk fýra, meðan Suðurkorea fekk eitt stig.

1/8-finalurnar

Sostatt komu átta lið úr Evropa, trý úr Afrika og eitt Asia, Karibia, Suðuramerika, Norðuramerika og Oseania víðari úr innleiðandi bólkaspælinum.

Fyrstu áttandapartsfinalurnar verða spældar í dag: Soleiðis hittast londini:
5. august: Sveits móti Spania og Japan móti Noregi
6. august: Niðurlond móti Suðurafrika og Svøríki móti USA
7. august: Ongland móti Nigeria og Avstralia móti Danmark
8. august: Kolumbia móti Jameika og Frakland móti Marokko

Fjórðingsfinalurnar verða spældar 11. og 12 august, hálvfinalurnar 15. og 16. august og finalan 20. august.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. august 2023

Føroyar mistu sigurin móti Iran

Frá at vera á odda við seks málum og heilt nær við at tryggja sær plássið í høvuðsumfarinum, eru føroysku U19-dreingirnir nú kroystir at vinna á Svøríki í kvøld

Føroyska álopsspælið støðgaði fullkomiliga upp seinasta korterið, ov nógv brend skot vóru og Iran vann við tveimum (Mynd: Egin Tollaksson Kass)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Opatija, Kroatia (Portalurin) - Talan gjørdist um ein ógvuliga dramatiskan dyst hóskvøldið, har Føroyar vóru á odda so at siga allan dystin: Við fýra málum í steðginum, síðani seks málum eina løtu í seinna hálvleiki, áðrenn alt varð blakað á gólvið í seinna helmingin av hálvleikinum.

Iran vann seinastu løtuna við sjey málum og hevur nú ógvuliga óvæntað tryggjað sær pláss í høvuðsumfarinum. Føroyar og Svøríki skulu stríðast um hitt plássið.

Føroyar tyktust at hava tamarhald á dystinum, har serliga verjuparturin eydnaðist heilt væl fyrstu løtuna. Eftir 12 minuttir var 6-3, men síðani sníktu nøkur brend skot – serliga av vonginum – seg inn, umframt tekniskar villur. Tá Iran eisini fekk nøkur mál eftir long álop og kontra, so tódnaði føroyska leiðslan skjótt niður í eitt mál og síðani niður í einki.

Seinastu løtuna av fyrra hálvleiki eydnaðist tó at økja um leiðsluna aftur. Føroyska verjan í 5-1, við blaðunga Jákupi Egholm fremst, riggaði væl, og skerpni í álopspartinum fór upp. Innspølini hjá serliga Óla Mittún inn til Ísak Vedelsbøl eydnaðust væl: Gav oftast mál ella brotskast, ið Óli var ógvuliga tryggur uppá, umframt nakrar útvísingar. Hetta var gjøgnumgangadi í dystinum.

Myndir: Egin Tollaksson Kass

Djóni Gaard Joensen og Hjalti Mohr Jacobsen fingu nógv at hugsa um og hava nú stóra uppgávu fyri framman (Mynd: Egin Tollaksson Kass)

Sí fleiri myndir her

Iran royndi annars veruliga at tálma nummar 78 hjá Føroyum, og tað eydnaðist til tíðir heilt væl. Óli Mittún skoraði bert tvey mál í opnum spæli, men tók tó uppmerksemi, og hevði nógvar fríspælingar. Hevði tað eydnast betri av serliga høgra vongi, har iranski málverjin hevði óvanliga gott tamarhald á, hevði støðan helst verið øðrvísi. Spælið mitt fyri steðgaði eisini heilt upp seinastu løtuna, og fleiri brend skot vóru eisini av ymiskum plássum gjøgnum serliga seinna

Seinni hálvleikurin byrjaði fínt fyri Føroyar. Fleiri mál vóru í dystinum, men munurin helt sær nøkulunda, og hevði meira hug at økjast. Tað var frá beint eftir helminginum av hálvleikinum, at Iran fór at hála inn, og føroyska liðið fekk ongantíð ordliga víst avbjóðingini aftur.

Verjan hekk ikki saman, bjargingar vantaðu, og álopið var hakkut og ótrygt. Tað hjálpti sanniliga ikki, at Óli Mittún noyddist út við snuddi í nakrar minuttir - hann fekk viðgerð og skuldi harvið vera úti trý álop - og føroysku spælararnir tyktust eisini sum heild merktir av iranska trýstinum.

Tá fýra og ein hálvur minuttur vóru eftir, gjørdist javnt fyri fyrstu ferð, síðani skoraði Rókur Ziskason, áðrenn Iran fór avstað við stigunum og plássunum í høvuðsumfarinum við betri endaspurti. Stórt vónbrot hjá føroyska liðnum, ið ikki helt høvdið kalt. Nógvir lærdómur er tó í hesum dystinum.

Føroyar og Svøríki spæla avgerandi dyst í kvøld. Sviar, ið spældu javnt móti Iran í fyrsta umfari, kunnu liva við javnleiki. Okkara skulu vinna fyri at framvegis hava ein møguleika at spæla um stuttligu HM-plássini. Tá liðini hittust í EM í fjør vann Svøríki við trimum málum.

Sí samrøður hjá Agnar Prestá og Egin Tollaksson Kass eftir dystin:

- Vit gerast ov fjálturstungnir og brenna ov nógv (Samrøða við Hjalta Mohr Jacobsen, venjara)

- Vit standa ikki móti trýstinum (Samrøða við Ísak Vedelsbøl)

U19 HM-endaspælið fyri menn - bólkur H, 2. umfar
Hósdagin 3. august, Opatija (Kroatia)
Føroyar - Iran 27-29 (13-9)

Málskjúttar hjá Føroyum:

Óli Mittún 9 (7 - 100 prosent uppá brotskøst)

Ísak Vedelsbøl 5

Óla Jákup Gaard Olsen 4

Niklas Gaard 4

Rókur Ziskason 2

Jákup Egholm 2

Búi Poulsen 1

Skoteffektivitetur:
Føroyar: 56 prosent - 21 brend skot av 48
Iran: 67 prosent

Bjargingar:

Aleksandar Sasha Lacok 7 (22%)

Støðan í bólki H eftir 2. umfar:
1. Svøríki 3 stig
2. Iran 3 stig
3. Føroyar 2 stig
4. Burundi 0 stig

Tvey tey ovastu liðini koma víðari til høvuðsumfarið. Liðið sum endar á 1. plássi fær stig við sær.

Leygardagin 5. august:
Kl. 18: Føroyar - Svøríki

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. august 2023

U19-menn: Løtt HM byrjan

Talan gjørdist um ein bleyta byrjan fyri føroysku U19-mennirnir í HM-endaspælinum í Kroatia mikudagin. Føroyar vunnu stórsigur 53-21 á Burundi, eftir hálvleiksstøðuna 30-8

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Talan gjørdist um ein bleyta byrjan fyri føroysku U19-mennirnir í hondbólti í HM-endaspælinum í Kroatia. Føroyar vunnu stórsigur mikudagin, 53-21, á Burundi, eftir hálvleiksstøðuna 30-8.

Tað var rættiliga skjótt greitt, at Burundi sannlíkt var veikasta mótstøðuliðið Føroyar fóra at møta í bólkaspælinum. Burundi gjørdu eitt hav av villum í fyrra hálvleiki, heili 27. Skotini vóru heldur ikki serliga neyv, og høvdu okkara málmenn eitt bjargingarprosent á heili 63 prosent í fyrra hálvleiki.

Avbjóðingin fyri okkara menn bleiv at halda høvdið kalt og fokus í dystinum. Hetta eydnaðist ikki heilt í løtum, har nógvir bóltar vóru tveittir burtur og nógvir málmøguleikar brendir. Munurin var tó so stórur á liðunum at hálvleiksstøðan var 30-8.

Í seinna hálvleiki gjørdist talan um ein dyst, har ymiskar uppstillingar skuldu roynast og kreftirnar fordeilast í mun til komandi dystir. Hetta eydnaðist fyrstu 10 minuttirnar, men kom ein løta eftir hetta, har tað gekk alt ov illa at skora uppá kjansirnar og Føroyar ikki skoraðu í 5 minuttir. Verjan stóð heldur ikki eins væl og vóru tað Burundi, sum minkaðu um leiðsluna. Føroyar skoraðu tó 10 ferðir seinastu 10 minuttirnar til endaligu støðuna 53-21.

Eftir dystin var Óla Jákup Gaard Olsen kosin besti leikari í dystinum. Óla Jákup gjørdi 9 máli í dystinum, bæði av bakkinum og vonginum. Heili 13 føroyskir spælarar gjørdu mál í dystinum.

Málskjúttar hjá Føroyum:
Óli Mittún 11 (6)
Óla Jákup Gaard Olsen 9
Tróndur Johnsson 7
Jákup Egholm 5
Niklas Gaard 4
Ísak Vedelsbøl 3
Búi Poulsen 3
Høgni Højsted 3
Trúgvi Hávardson 3
Rói Seyer Hjaltason 2
Sofus í Selvindi Nattestad 2
Tóki Fríðriksson 1

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. august 2023

Føroyingur vunnið HM í gokart

Ian Andersen vann kappingina Worldkart í Belgia herfyri

Ian Andersen

SkrivaÐ:

Innsent

Føroyingurin Ian Andersen, sum fyrr hevur vunnið EM-kapping í gokart fyri deyv, hevur júst vunnið altjóða gokartkappingina “Worldkart” í Master-flokkinum. Hann var einasti deyvi kappkoyrarin í kappingini.

“Worldkart” hevur júst verið í Kortrijk í Belgia, og har eydnaðist tað Ian Andersen at vinna Master-flokkin og sostatt at koma at standa ovast á skamlinum við heiðursmerkinum.

- Dreymur mín at gerast heimsmeistari í Masterflokkinum í “WorldKart-kappingini” og at koma at standa ovast á pallinum við heiðurssteypinum er gingin út, sigur Ian Andersen.

Hetta er ein ófatilig kensla og ein løta, hann altíð fer at minnast.

- Eg eri bæði fegin og errin, og við avrikinum kann eg vísa umheiminum, at vit deyvu kunnu koyra eins skjótt, sum tey, ið hava ljóðið sum ein natúrligan part av sansum sínum, sigur hann.

Ian Andersen, sum er búsitandi í Danmark, er sonur tónleikaran, Judi Andeersen og mannin Frank. Ian er eisini systirsonur ein annan kendan tónleikara, nevniliga Óla Poulsen.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. august 2023

Talv: Havnarmenn vunnu á ólavsøku

Telvað varð á tíggju borðum, og Havnar Telvingarfelag vann 6½-3½

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Árligi talvdysturin ólavsøkuaftan á tíggju borðum millum Havnar Telvingarfelag og Klaksvíkar Talvfelag var sum vant í hølum Havnar Telvingarfelags ovast á Finsen eftir kappróðurin.

Hesaferð vunnu havnarmenn. Úrslitið var 6½ - 3½.

Á tíggju borðum hava Havnin og Klaksvík sterkastu liðini í landinum. Sandavágs Talvfelag er í ár føroyameistari í liðtelving, men í landskappingini verður telvað á fýra borðum.

Siðvenjan við hesum ólavsøkudystum byrjaði einaferð í 90-unum, men datt seinni niðurfyri aftur. Fyrraárið tóku teir táttin upp aftur. Tá vann Havnar Telvingarfelag, men í fjør vunnu klaksvíkingar.

Havnar Telvingarfelag - Klaksvíkar Talvfelag 6½-3½
1. Flóvin Tór Næs - Ólavur Simonsen 1-0
2. Rógvi W. Rasmussen - Eyðun Nolsøe ½-½
3. Luitjen A. Apol - Steintór Rasmussen 1-0
4. Sjúrður Thorsteinsson - Haldur Suni Johansen ½-½
5. Hjalti Toftum Jógvansson - Wille Olsen 1-0
6. Herluf Hansen - Ingolf Gaard ½-½
7. Rógvi Mortensen - Heðin Gregersen 0-1
8. Margar Berg - Janus Skaale 0-1
9. Óli Joensen - Tummas Martin Sólsker 1-0
10. Jógvan Joensen - Bogi Hansen Eliasen 1-0

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. juli 2023

Sera lítil munir millum tey bestu á ólavsøku

Nú tríggjar av fimm kappingum hava verið hava vit havt tríggjar ymiskar vinnarar, skrivar Føroya Ríðingarfelag

Anna Magnussen og Freyr eiga munin á Regin Johannessen og Thor (Mynd: Føroya Ríðingarfelag)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Tað var undan kappingina ólavsøkudag spátt um, at tvíspor l flokkur kundi gerast sera spennandi, og so var eisini. Hóast veðrið ikki var til vildar, munna tað vera ár og dagar síðani, at so nógv ross hava verið so jøvn í kappríðing í Føroyum, skrivar Føroya Ríðingarfelag.

Munurin millum nummar eitt og tvey var seks hundrandapartar av einum sekundi, og munurin millum nummar eitt og nummar seks var bara gott hálvt sek.

Vinnari á degnum gjørdist unga Ása Bárðardóttir, ið kappast í sínum fyrsta ári millum tey vaksnu. Ása Bárðardóttir kappast á sínari egnu ryssu, ið eitur Silfá. Nummar tvey gjørdist Anna Magnussen á Freyr og nummar trý Regin Johannessen á Thor.

Hetta merkir, at kappingin um FM-heitið verður sera spennandi, skrivar Ríðingarfelagið.

Nú tríggjar av fimm kappingum hava verið, hava vit havt tríggjar ymiskar vinnarar. Bragi vann við Leynavatn, Thor vesturi í Vágum og nú vann so Silfá á ólavsøku.

Tvíspor ll flokk vann veteranurin Hans Pauli Polsen á Tindi, nummar tvey gørdist Rebecca Jørgensen á Tobba, og nummar trý var Geir Wardum á Urd. Tvíspor ung vann skjóti hesturin Sirkill úr Nólsoy, sum Ranja Halsdóttir Djurhuus ríðir á. Trav vann systur Ranju, Yrsa Halsdóttir Djurhuus á hestinum Grettir. Hetta er helst fyrstu ferð, at Yrsa Halsdóttir Djurhuus sum hevur aldur til børn, vinnur kappingargrein hjá vaksnum.

Seinastu tvær greinarnar vann Bárður Johannessen. Tølt vann hann á hestinum Stráki og skeiðkappingina á ryssuni Syrpu. Bárður er eisini pápi Ásu Bárðardóttir, ið vann tvíspor l flokk, so har hevur helst verið gleði og gaman heima hjá teimum um kvøldið aftan á kappríðingina.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 31. juli 2023