Nýggja fongslið verður við Áir

Staðsetingin verður mett at vera væl egnað, tí hon er miðskeiðis í landinum og lætt atkomulig. Harumframt fer staðsetingin at hava við sær fleiri arbeiðspláss á staðnum og møguleika fyri øktum virksemi í økinum

 

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Við støði í fakligum metingum av grundøkjunum og øðrum greiningararbeiði, hevur Landsstýrið mælt donsku stjórnini til, at nýggja fongslið, sum skal byggjast í Føroyum, verður staðsett við Áir í Sunda kommunu.

Danska stjórnin hevur tikið undir við tilmælinum, og tí er nú endalig avgerð tikin um, at nýggja fongslið verður við Áir, skrivar Løgmálaráðið í tíðindaskrivi.

Tilgongdin at byggja eitt nýtt og størri fongsul í Føroyum byrjaði í juni 2022, tá ið landsstýrið og danska stjórnin skrivaðu undir eina ætlanaryvirlýsing um at seta ferð á hesa tilgongd.

Við støði í nærri ásettum kravfestingum heitti Landsstýrið í mars 2023 á kommunurnar í Føroyum um at lata Landsstýrinum uppskot til staðseting av nýggja fongslinum. Inn komu 11 uppskot frá 9 kommunum.

Staðsetingin verður mett at vera væl egnað, tí hon er miðskeiðis í landinum og lætt atkomulig. Harumframt fer staðsetingin at hava við sær fleiri arbeiðspláss á staðnum og møguleika fyri øktum virksemi í økinum.

Hetta er eitt týdningarmikið stig í arbeiðinum at byggja nýggja fongslið, sigur Bjarni K. Petersen, landsstýrismaður við lógarmálum.

– Vit hava í alt ov langa tíð havt eina skipan, har vit bæði útveita endurmenningina av innsettum til Danmarkar samstundis sum vit dupultrevsa føroyskar fangar við at senda teir av landinum. Tá ið fongslið við Áir stendur klárt, fáa vit munandi betri umstøður at fyribyrgja ringu ávirkanini, sum tað týðiliga hevur at senda føroyskar fangar til Danmarkar, sigur Bjarni K. Petersen, landsstýrismaður.

Eisini danski løgmálaráðharrin, Peter Hummelgaard, er glaður um, at avgerð er tikin um staðsetingina av nýggja fongslinum í Føroyum.

– Tað hevur leingi verið eitt stórt politiskt ynski frá føroyskari síðu, at føroyingar kunnu sita teirra dóm í Føroyum undir tíðarhóskandi umstøðum. Eg eri tí væl nøgdur við, at vit nú fáa tikið eitt týðandi stig á leiðini móti at seta á stovn nýtt fongsul í Føroyum, sigur hann.

Skal standa liðugt í 2029
Nýggja fongslið við Áir kemur í staðin fyri varðhaldið í Mjørkadali, og skal eftir ætlan standa liðugt í 2029. Í varðhaldinum í Mjørkadali í dag sita sum meginregla bara persónar, sum hava fingið fongsulsdóm, styttri enn 18 mánaðir. Aðrir persónar mugu sum meginregla til Danmarkar at sita dómin.

Við nýggja fongslinum er ætlanin, at so at siga allir føroyingar skulu kunna sita dómin í Føroyum. Hetta kann hava stóran týdning fyri endurmenningina av tí dømda, tí nógv bendir á, at tað hevur ringa ávirkan á føroysku fangarnar at verða sendir til Danmarkar, har teir koma í samband við eitt meira rátt kriminelt umhvørvi. Harafturat er tað at verða sendur av landinum fyri at sita dómin eitt slag av dupultrevsing.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. oktober 2024

Ingilín gjørdi ein Jørgen og legði frá sær

- Eg dugi at telja og kann ásanna, at løgtingið hevur mist álitið á mær, segði Ingilín D. Strøm í løgtinginum hósdagin

(Mynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Løgtingsfundurin hósdagin varð slitin nakað út á seinnapartin. Tað hendi eftir at Ingilín Didriksen Strøm tók orðið, og legði frá sær sum landsstýriskvinna.

Harvið gjørdi hon eins og Jørgen Niclasen gjørdi í 2003. Fór upp á tingsins røðarapall har hon ásannaði, at hon ikki longur hevði tingsins álit, og tí segði seg úr embætinum sum landsstýriskvinna.

Ingilín D. Strøm helt eina siðiliga røðu, har hon aftur og aftur vísti á, at hon ikki hevur sagt ósatt fyri løgtinginum, og at orðavalið, sum hon brúkti tá í mai mánaði, og sum eru høvuðsákæran í hesum málinum eru tikin úr eini heild.

- Eg havi ikki logið

Ingilín nýtti høvið til at takka fyri stuðulin, sum hon hevur fingið frá sínum samgongufeløgum í tinginum í dag. Men hon ásannaði eisini, at tað vóru tveir limir í Tjóðveldi, sum ætlaðu at atkvøða fyri einum misáliti.

- Eg dugi at telja, og ásanni, at eg havi mist álitið í løtginginum. Hóast eg við reinum hjarta royni at siga, at eg veruliga ikki havi logið tilvitað fyri løgtingi ella fólki, so má eg boyggja meg fyri meirilutanum.

- Tí boði eg frá, at eg nú biði um at verða loyst úr embætinum, segði Ingilín D. Strøm.

Farið í sjálvsving

Áðrenn hetta viðgekk landsstýriskvinnan, at orðingarnar, sum hon brúkti í røðu síni tá ikki vóru tær bestu, men helt fast um, at tað hon segði, var í ordan.

- Síðan er málið farið í sjálvsving, og er blivið til eitt mál um, at eg skal hava logið fyri tinginum.

- Eg havi ikki sett spurnartekn fyri fakliga førleikan hjá landsgrannskoðanini, tí eg havi stóra virðing fyri fakligu tilmælunum, sum vit fáa.

- Eg fari síðan at spyrja tykkum øll um hvat tit halda er mest sannlíkt: Var tað eitt óheppið orðaval, ella halda tit veruliga, at eg royndi at lúgva um eina frágreiðing, sum vit øll sótu við í hondini? spurdi Ingilín D. Strøm.

Hon vísti á, at hon veruliga trýr upp á, at tað ber til at fáa Bústaðir á beint aftur, og at tann tilgongdin er farin í gongd, tí “...vit hava alvorliga brúk fyri einum sterkum bústaðarfelag í dag”, sum hon málbar seg.

Politikkur er ikki altíð rættvísur

Hon greiddi eisini frá, at hon hevur bjóða løgmanni og flokki sínum at víkja sessinum til tess at skapa ró. Men hetta var frárátt henni.

- Eg havi viljað kempa. Tí eg havi ikki gjørt tað, eg eri ákærd fyri. Hetta er ikki rættvíst. Eg veit væl, at politikkur ikki altíð er rættvísur. Tað mugu vit taka við, tá vit bjóða okkum fram í politikki. Men málið hevur verið skeiklað, orð eru tikin út úr samanhangi, fyri at seta málið upp í ein spíss.

Landsstýriskvinnan segði eisini, at hon er ómetaliga hørm um, at málið er farið so langt av sporinum, og at Bústaðir eru drignir gjøgnum rununa.

Áðrenn hon takkaði fyri seg, segði hon.

- Eg eri ikki bangin fyri at missa mín landsstýrissess. Eg fór í politikk fyri at gera mun, fyri at flyta ting, skapa eitt betri samfelag fyri øll, fyri náttúruna og fyri okkara eftirkomararnar. Men hevur tingið mist álitið á mær, so fái eg ikki gjørt tað í verandi starvi. 

Sí myndirnar frá løgtingsfundinum hósdagin

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. oktober 2024

Ingilín D. Strøm missir stuðul í samgonguni

Erling Eidesgaard og Liljan Weihe siga seg ikki kunna verja landsstýriskvinnuni

(Mynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

- Eg kann ikki fara upp á kompromis við mín integritet. Tað er ongin, sum er størri enn fólkaræðið og tær súlur, sum fólkaræðið byggir á. Tí kann eg ikki verja landsstýriskvinnuna.

Soleiðis segði tjóðveldismaðurin Erling Eidesgaard millum annað á tingi hósdagin. Hann segði ikki beinleiðis um hann vór at atkvøða fyri uppskotinum um misálit ella atkvøða blankt, men hann gjørdi greitt, at hann ikki kundi atkvøða ímóti.

Erling Eidesgaard var sostatt fyrsti samgongutinglimurin, sum ikki vardi landsstýriskvinnuna hendan dramatiska hósdagin á løgtingi.

Erling Eidesgaard, ein av fýra løgtingsgrannskoðarum, vísti á, at grannskoðararnir fleiri ferðir hava víst landsstýriskvinnuni á haldføristrupulleikarnar hjá Bústøðum (Savnsmynd: Sverri Egholm)

Erling Eidesgaard er ein av fýra løgtingsgrannskoðarum, og hann vísti á, at løgtingsgrannsgrannskoðararnir í fleiri førum gjørdu landsstýriskvinnuna varuga við, at ábendingar vóru um, at Bústaðir høvdu avbjóðingar við fíggjarligu haldførinum.

Tí segði landsstýriskvinnan ósatt, tá hon segði seg ikki hava fingið ábendingar um, at avbjóðingar vóru við haldførinum. Og hetta er eisini staðfest av landsgrannskoðanini og løgfrøðingunum hjá løgtingsumsitingini, vísti Erling Eidesgaard á.

Og beint eftir Erling Eidesgaard fór partakvinnan, Liljan Weihe, á røðarapallin og bar fram somu áskoðan av tingsins røðarapalli.

- Eg vil til eina og hvørja tí seta fólkaræðið fremst, um tað so verður tað síðsta eg geri sum tingkvinna, segði Liljan Weihe. 

Nú var greitt, at tvey tingfólk hjá Tjóðveldi fóru at atkvøða saman við andstøðuni fyri misálitinum móti landsstýriskvinnuni, og harvið var lagnan hjá Ingilín D. Strøm, sum landsstýriskvinna eisini staðfest.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. oktober 2024

Høgni fór ikki vegna rumbli hesa vikuna

Avgerðin er tikin fyri einari tíð síðani, og ting- og landsstýrismanningin hjá Tjóðveldi fekk boðini í Hoyvík fyri tveimum vikum síðani, sigur nú fyrrverandi formaðurin

Savnsmynd: Jens Kr. Vang

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Ein av mest umrøddu persónunum í Føroyum seinastu stóru 30 árini síðani hevur í kvøld takkað fyri seg sum formaður í Tjóðveldi. Høgni Hoydal var næstlongst sitandi floksforfólk eftir Jenis av Rana.

58-ára gamli hoyvíkingurin hevur av sonnum myndað føroyskan politikk, og hann heldur í øllum førum fyribils fram sum landsstýrismaður við uttanríkis- og vinnumálum.

Avgerðin at gevast er ikki spildurnýggj - hóast tað uttanfrá kann síggja út sum, at støðan viðvíkjandi misáliti á Ingilín Strøm og tveimum tjóðveldisfólkum fyri tí kann hava skúgva undir Høgna Hoydal. Heldur var hetta nær við at hella tað hinvegin aftur sambært manninum sjálvum.

- Eg hevði ætlað at gjørt hetta í friðartíð, og eg umhugsaði eftir støðuna í tinginum hósdagin at broyta hugsan. Men eg standi fast. Eg gevist sum formaður hjá Tjóðveldi.

Hetta segði Høgni Hoydal í Degi og Viku fríggjakvøldið, har hann almannakunngjørdi sína avgerð - eina avgerð sum fleiri fólk hava vitað um í nakrar vikur.

Høgni Hoydal avdúkaði í serstøku samrøðuni, at tað er eitt sindur síðani - ein rúm tíð liðin - at avgerðin um at fara frá er tikin. Hendan avgerðin hevur floksleiðslan fingið boð um, løgmaður Aksel V. Johannesen og forkvinnan í Framsókn Ruth Vang hava eisini fingið tað at vita, og fríggjadagin 11. oktober bjóðaði Høgni Hoydal ting- og landsstýrismanning floksins niðan til sín í Hoyvík.

Har kunnaði maðurin, sum hevur sitið í sessinum í 24 ár, um støðuna. Hetta váttaði tinglimurin Eirikur í Jákupsstovu, í Facebook-uppslagi í gjárkvøldið, har hann skýrir fyrrverandi formann sín sum ein oddvita.

Høgni Hoydal og Eirikur í Jákupsstovu í Hoyvík tað kvøldið, tá formaðurin kunnaði um sína avgerð (Mynd: Eirikur í Jákupsstovu)

Spurningurin er so nú, hvat hendir í Tjóðveldi. Flokkurin hevur ikki staðið seg so væl til seinastu valini, og afturgongdin í veljarakanningunum er eisini stór.

Sirið Stenberg er fyribils forkvinna. Eitt nýtt forfólk verður endaliga valt á eyka flokstingi um átta dagar.

Kallað er til eykafloksting í Tjóðveldi har val av nýggjum forfólki er á skránni.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. oktober 2024

Gingu ímóti floksleiðsluni og aðalstjórnini

Um eitt-tíðina kom tíðindaskriv frá Tjóðveldi við kunning um semju um at fylgja tilmælinum hjá landsstýrismálanevndini um kanningarstjóra - tríggjar tímar seinni var landsstýrskvinna farin úr starvi vegna vantandi stuðul í samgonguni

Høgni Hoydal tok óvæntað orðið. Hetta tí hann "varð tikin av fótum": - Eg havi fingið ein innanhýsis trupulleika, staðfesti formaðurin, tí Erling Eidesgaard og Liljan Weihe ætlaðu at fella landsstýriskvinnuna av prinsipiellum orsøkum (Mynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Nakað eftir middag hósdagin, meðan løgtingið viðgjørdi málið um misálit á landsstýriskvinnuna við umhvørvismálum, kundi hetta lesast:

Floksleiðsla og aðalstjórn Tjóðveldis er samd um at fylgja niðurstøðuni hjá landsstýrismálanevndini at seta ein kanningarstjóra at lýsa málið um landsstýriskvinnuna við Umhvørvismálum.

Landsstýrismálanevndin hevur til uppgávu at gera tilmæli til Løgtingið um embætisførsluna hjá landsstýrisfólkum, og tilmælið frá nevndini er at seta ein kanningarstjóra.

Einans við at virða skipanirnar ber til at byggja upp á álitið á hesar skipanir.

Floksleiðsla og Aðalstjórn Tjóðveldis

Fráboðanin kom stutt fyri klokkan 13. Stutt eftir klokkan 16 varð viðgerðin av málinum um misálit á Ingilín Didriksen Strøm av. Ikki við at tað varð felt, og at næsta stigið var ein kanningarstjóri, men við at Ingilín Strøm sjálv segði embætið frá sær.

Orsøkin var ikki, at hon helt seg hava gjørt nakað skeivt: Heldur var tað tí, at Javnaðarkvinnan sá skriftina á vegginum.

- Eg dugi at telja, og ásanni, at eg havi mist álitið í løtginginum. Hóast eg við reinum hjarta royni at siga, at eg veruliga ikki havi logið tilvitað fyri løgtingi ella fólki, so má eg boyggja meg fyri meirilutanum.

Ingilín Strøm byrjaði røðuna við at takka øllum, sum so dyggiliga hava stuðlað sær í dag. Hetta vóru "flestu tinglimirnir", sum hon málbar seg. Helst eitt slag av priki til Liljan Weihe og Erling Eidesgaard, sum seinnapartin so gott sum avdúkaðu, at tey fóru at atkvøða fyri uppskotinum Í øllum førum ein staðfesting av, at tað ikki var fullur stuðul.

Erling Eidesgaard er ein av fýra løgtingsgrannskoðarum, og á tingsins røðarapalli vísti hann á, at løgtingsgrannsgrannskoðararnir í fleiri førum gjørdu landsstýriskvinnuna varuga við, at ábendingar vóru um, at Bústaðir høvdu avbjóðingar við fíggjarligu haldførinum.

Tí segði landsstýriskvinnan ósatt, tá hon segði seg ikki hava fingið ábendingar um, at avbjóðingar vóru við haldførinum. Og hetta er eisini staðfest av landsgrannskoðanini og løgfrøðingunum hjá løgtingsumsitingini, vísti Erling Eidesgaard á.

- Eg vil til eina og hvørja tí seta fólkaræðið fremst, um tað so verður tað síðsta eg geri sum tingkvinna, segði Liljan Weihe. 

Erling Eidesgaard og Liljan Weihe vístu á prinsipiellar orsøkir til, at tey ikki vildu hava kanningarstjóra - sum floksleðislan og aðalstjórnin annars gjørdi (Savnsmyndir: Sverri Egholm)

Hetta hevur sett Høgna Hoydal í heldur trupla støðu, og óvæntað tók landsstýrismaðurin orðið. Formaðurin í Tjóðveldi segði seg vera "tiknan av fótum", og at hann nú hevur innanhýsis trupulleikar í Tjóðveldi. Síðan er komið fram, at áðurnevnd tingfólk alla tíðina hava sagt, bæði við egnan floksformann og løgmann, at tey ikki vóru samt, og heldur vildu hava, at "málið varð loyst" áðrenn komið var so langt, at eitt uppskot um misálit varð lagt fram.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. oktober 2024

Løgmaður røkir umhvørvismál fyribils

Aksel V Johannesen fer at brúka komandi vikuna til at kanna støðuna áðrenn avgerð verður tikin um nýtt landsstýrisfólk

Aksel V. Johannesen varð, í ein mun, tikin á bóli í tinginum í dag (Mynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

- Landsstýriskvinnan við umhvørvismálum, Ingilín D. Strøm, hevur boðað løgmanni frá, at hon ynskir at verða loyst úr starvi, sbr. stýrisskipanarlógini § 29 stk. 1.

- Løgmaður hevur eftirlíkað hennara umbøn.

Hetta legði Løgmansskrivstovan út stutt eftirr at Ingilín Didriksen Strøm á tingsins røðarapalli kunngjørdi, at hon ynskti at leggja sessin frá sær.

Hóast hon ikki metti, at hon hevði gjørt nakað tilvitað skeivt, uttan at møguliga orðað seg heldur óheppið í tingunum fyrr í ár, so ásannaði Ingilín Strøm, at hon fór at fella.

Nú er ein nýggj støða í landsstýrinum. Sambært lóg yvirtekur Aksel V. Johannesen í fyrstu syfti embætið.

- Sambært fráboðan nr. 164 frá 22. desember 2022 um býti av málsøkjum landsstýrisins millum landsstýriskvinnurnar og landsstýrismenninar, sum seinast broytt við fráboðan nr. 73 frá 18. juni 2024, § 55 stk. 3, røkir løgmaður fyribils umhvørvismál. 

Kringvarpið fangaði løgmann í Løgtinginum eftir tingfundin. Spurdur um hvussu støðan verður nú í aðallráðnum, staðfesti Aksel V. Johannesen, at hann ikki veit; ein tilgongd skal nú vera, har hann hyggur uppá støðuna saman við hinum í Javnaðarflokkinum.

Eitt spurnartekin er nú sett útfyri stevið í samgonguni, tí hvørki løgmaður ella Høgni Hoydal væntaðu, at nakar í samgonguni høvdu atkvøtt fyri misáltinum. Tað kom ikki so langt, tí at Ingilín Strøm sjálv legði frá sær, áðrenn andstøðan og allarhelst tveir Tjóðveldi-tinglimir, Liljan Weihe og Erling Eidesgaard, sluppu at fella hana sum landsstýriskvinnu.

Mynd: Jens Kr. Vang

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. oktober 2024

Bóghvítuhvalir á Borðoyavík

Nakrir bóghvítuhvalir hugnaðu sær á Borðoyavík sunnudagin

(Mynd: Hjalmar Zachariassen)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Farna sunnu vórðu nakrir bóghvítuhvalir sæddir á Borðoyavík.

Hjalmar Zachariassen tók hesar hugtakandi myndirnar, har tað eisini sæst, at tað vóru æðurnar, sum høvdu lokkað hesar vøkru hvalirnar so nær landi.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 20. oktober 2024

SMS verður ætlandi partur av børsskrásettum samtaki

Hagar hf, sum millum annað rekur Bónus-ketuna í Íslandi, fer ætlandi at keypa allan partapeningin. Núverandi eigarar í SMS vera millum 15 teir størstu eigararnar í íslendska felagnum

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Íslendska samtakið, Hagar hf, ið er skrásett á íslendska keypsskálanum, ætlar at keypa allan partapeningin í Pf. SMS. Miklagarður, Bónus og Mylnurnar fáa harvið øktar møguleikar at menna virksemið og økja vøruúrvalið.

Stóra íslendska samtakið Hagar hf, sum rekur íslendsku Bónus-ketuna, oljufelagið Olís við 70 bensinstøðum, klædnahandilsketuna Zara og annað serstakt virksemi, ætlar at keypa allan partapeningin í Pf. SMS. Hagar hf og partaeigararnir í Pf. SMS eru samdir um treytirnar fyri søluni, sum partarnir hava undirskrivað í einum ætlanarskrivi.

Pf. N.M. Holding og Pf. Farcod eiga helvt um helvt av Pf. SMS, og sambært søluætlanini keypa núverandi partaeigarar í SMS-samtakinum partabrøv í Hagar, har teir samanlagt fara at teljast ímillum 15 teir størstu partaeigararnar í íslendska samtakinum. Harumframt heldur Niels Mortensen fram sum stjóri í Pf. SMS.

Íslendsk pensjónsfeløg eiga meginpartin av Hagar, sum hevði umleið eina milliard evrur í umsetningi í fjør. 2.500 fólk starvast í samtakinum, og tað svarar til 1.450 fulltíðarstørv. Pf. SMS hóskar væl til strategisku málini hjá Hagar, sum fyrr í ár boðaði frá, at samtakið leitar eftir nýggjum møguleikum at víðka virksemið.

Hagar hf boðar í tíðindaskrivi frá, at við keypinum av SMS, ið er ein høvuðsleikari á føroyska marknaðinum, økir Hagar sítt virksemi innan gerandisvørur munandi.

- SMS er eitt sterkt og vælrikið samtak, ið hevur djúpar røtur í føroyska samfelagnum. Vit vilja gera okkara besta fyri at stuðla menning og vøkstri í SMS, sum gagnar Føroyum, sigur Finnur Oddsson, samtaksstjóri í Hagar Hf.

Fyrimunir fyri viðskiftafólkini

- Ætlanirnar hjá Hagar at keypa Pf. SMS fara uttan iva at gagna viðskiftafólkunum hjá Miklagarði, Bónus- handlunum og Mylnunum, sum verða innlimað í eitt risastórt samtak við einum stórum altjóða netverki. Fyri SMS-samtakið er m.a. talan um rakstrarfyrimunir, nýggjar menningarmøguleikar og økt vøruúrval, sigur Niels Mortensen, samtaksstjóri og partaeigari í Pf. SMS.

Niels Mortensen (Savnsmynd: Sverri Egholm)

- Tað hevur eisini stóran týdning fyri okkum sum partaeigarar, at vit kunnu halda fram sum partaeigarar á hægsta stigi í íslendska samtakinum, har vit framhaldandi kunnu hugsavna okkum um Pf. SMS sum føroyska partin av Hagar, staðfestir Niels Mortensen.

Hann fegnast um aftur at fáa møguleikan at samstarva við Hagar, ið var partaeigari í Pf. SMS fram til 2010, eftir at SMS hevði sett Bónus-handlarnar á stovn í Føroyum.

- Tætta tilknýtið millum Pf. SMS og Hagar hf, ið er skrásett á íslendska keypsskálanum, kann eisini gerast áhugavert hjá føroyska almenninginum, sum nú fær møguleikan at gera íløgur í føroyska gerandis- og matvørumarknaðin við at keypa partabrøv í Hagar hf, vísir Niels Mortensen á.

Umsetningurin hjá Pf. SMS var umleið 700 milliónir krónur í fjør, og avlopið eftir skatt var 12 milliónir krónur. 700 fólk eru í starvi hjá SMS-samtakinum svarandi til 286 fulltíðarstørv.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. oktober 2024

Bjørgfríð Ludvig nýggjur aðalstjóri í Heilsumálaráðnum

Løgmaður hevur sett Bjørgfríð Ludvig í starv sum aðalstjóra í Heilsumálaráðnum. Hon hevur síðan 1. januar verið fyribilssettur aðalstjóri

Aksel V. Johannesen og Bjørgfríð Ludvig

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Aksel V. Johannesen, løgmaður, setti í gjár Bjørgfríð Ludvig í starv sum aðalstjóri í Heilsumálaráðnum. Hetta var eftir tilmæli frá setanarbólkinum. 

Starvið var lýst leyst í september, og sjey umsóknir vóru til starvið.

Bjørgfríð Ludvig er 57 ára gomul, útbúgvin cand.scient.adm, umframt at hon er í gongd við eina master í leiðslu og skipan frá Setrinum. Hon hevur sera drúgvar leiðsluroyndir, eitt nú sum aðalstjóri í Vinnumálaráðnum (2012-2016), og kommunustjóri í Tórshavnar kommunu (2016-2023). Síðani 1. januar í ár hevur hon verið fyribilssettur aðalstjóri í Heilsumálaráðnum. Bjørgfríð Ludvig tekur við starvinum beinanvegin. 

Stutt um aðalstjórastarvið
Aðalstjórin er ovasti ráðgevi hjá landsstýrisfólkinum í avvarðandi ráði og hevur ábyrgdina av dagligu leiðsluni, menningini og rakstrinum av ráðnum. Setanartreytirnar hjá øllum nýsettum aðalstjórum eru endurskoðaðar. Nýggju setanartreytirnar innibera eitt nú, at aðalstjórasetanin er áramálasett til sjey ár. Harafturat eru nýsettu aðalstjórarnir ikki tænastumannasettir, men settir eftir vanligum stjórasáttmála.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. oktober 2024

Sjúrður Skaale fær virðisløn fyri røðu um Hamas

Røðan sum varð hildin undir endaorðaskiftinum verður mett sum ársins røða í Danmark

 

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Føroyski fólkatingsmaðurin, Sjúrður Skaale, fær í næstum virðisløn fyri at hava hildið “Ársins røðu”. Talan er um røðuna, sum hann helt á fólkatingi í sambandi við endaorðaskiftið síðst í mai.

Tað er danski miðilin Altinget, sum kundi avdúka, at føroyski fólkatingslimurin fær heiðurin.

Dómsnevndin, ið kjósar ársins røðu sigur soleiðis í grundgeving síni til at geva Sjúrði Skaale heiðurin:

“Røðan skarar framúr retoriskt við at viðgera eitt serliga avbjóðandi mál, uttan mun til um ein er samdur í sjónarmiðunum, sum Skaale ber fram, so bjóðar røðan okkara støðutakan av og noyðir lurtaran til at umhugsa tey mongu frábrigdini [...]”

Tað er felagsskapurin Danske Taler og Rhetor – Rådgivende retorikere, sum á hvørjum ári kjósa ársins bestu røðu, sum hevur hugtikið og skapt endurljóð í almenna kjakinum.

Fyrverandi ráðharrin og fólkatingsformaðurin, Bertel Haarder, fer 12. november at handa heiðurin undir ráðstevnuni Logograf, sum er ein ráðstevna fyri taluskrivarar, sum Rhetor – Rådgivende retorikere skipar fyri.

Hesi sita í dómsnevndini, ið velur ársins røðu millum tær innstillaðu: Anita Furu, røðuskrivari og rithøvundur, Kristian Andersen, redaktionssjefur, Altinget, Bodil-Marie Gade, forkvinna í Retoriklærerforeningen, Jesper Troels Jensen, formaður í Danske Taler, Christine Ravn Lund, forkvinna í Dansk Ungdoms Fællesråd og Kell Jarner Rasmussen, stj óri í Rhetor.

Hoyr røðuna her

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. oktober 2024

Høgni Hoydal hitti íslendska forsetan

Landsstýrismaðurin við uttanríkis- og vinnumálum varð farna vikuskiftið boðin at heilsa uppá forsetan, Hallu Tómasdóttir

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Høgni Hoydal, landsstýrismaður við uttanríkis- og vinnumálum, varð í farnu viku boðin til íslendska forsetasætið, Bessastaðir, at heilsa uppá forsetan, Hallu Tómasdóttir, sum tók við embætinum, sum forseti Íslands, 1. august.

Forsetin og landsstýrismaðurin kunnaðu sínámillum um annaðhvørt politisku støðuna í Íslandi og komandi valið, sum er ásett at vera síðst í november, umframt føroysk viðurskifti og hvørji mál eru á politisku dagsskránni í Føroyum.

Felags áhugamálini millum vinartjóðirnar eru mong, og hesi vórðu eisini umrødd.

Eftir forsetavalið í Íslandi í summar, beyð løgmaður Hallu Tómasdóttir, forseta, til Føroya á almenna vitjan.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. oktober 2024

Tríggir flokkar ynskja danskar pengar fyri atkvøður

Tinglimir hjá Javnaðarflokkinum, Sambandsflokkinum og Miðflokkinum atkvøddu ríkslógartilmæli ígjøgnum við aðru og triðju viðgerð. 500 atkvøður til fólkatingsval skulu vera nóg mikið at søkja um floksstuðul úr Danmark

Hetta er ikki nakað samgongumál, og Sambandsflokkurin hevur - ikki óvæntað - atkvøtt fyri (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Í langa tíð hava føroysku flokkarnir, sum hava fingið yvir 1.000 atkvøður til fólkatingsval, og søkt um tað fingið sonevndan floksstuðul úr Danmark.

Trupulleiki stóðst seg tó fyrr í ár, tá tað varð varnast, at heimild ikki hevur verið fyri hesum: Lógin hevur ongantíð verið í gildi í Føroyum.

Flokkarnir skulu tó ikki geva nakran pening aftur. Ístaðin hevur Aksel V. Johannesen, løgmaður, lagt ríkislógartilmæli fyri løgtingið.

Hetta var til 2. viðgerð týsdagin. Við meirluta á 17-14, tveir tinglimir vóru ikki til staðar, slapp tað víðari til 3. viðgerð, har tað varð endaliga samtykt.

Løgmaður legði ríkislógartilmæli fram. Hansara flokkur er fyri at framhaldandi fáa flokspening í Danmark (Savnsmynd: Sverri Egholm)

Hetta er ikki eitt samgongumál ella andstøðumál - atkvøtt varð eisini meira eftir "ríkisrættarligum sannføringum",

Fólkaflokkurin, Tjóðveldi og Framsókn atkvøddu ímóti.

Framsókn stillar ikki upp til fólkatingsval, Tjóðveldi hevur ikki søkt um hesar pengarnar úr Danmark seinastu tíggju árini. Fólkaflokkurin er eisini ímóti.

Tinglimir hjá Javnaðarflokkinum, Sambandsflokkinum og Miðflokkinum atkvøddu ríkslógartilmæli ígjøgnum.

Eisini varð tann broytingin gjørd, at tað sum fyrr æt í minsta lagi 1.000 atkvøður, helst skal eita 500 atkvøður. Tað vil siga, at tað loysir seg helst fíggjarliga væl at stilla upp til fólkatingsval, og man søkir um danskar pengar.

Talan er um eina upphædd fyri hvørja atkvøðu. Í 2024 eitur upphæddin 35 krónur fyri hvørja atkvøðu.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. oktober 2024

Løgmálaráðið letur neyðhjálp til Libanon

Letur 250.000 krónur til Reyða Kross Føroya, sum tilsamans stuðlar libanesiska Reyða Krossi við hálvari millión

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Løgmálaráðið letur 250.000 krónur til Reyða Kross Føroya, sum tilsamans stuðlar neyðhjálpararbeiðnum hjá libanesiska Reyða Krossi við hálvari millión krónum. 

Stuðulin fer til neyðsynjarvørur sum skjól, drekkivatn og reinførislutir og til lívbjargandi heilsutænastur, ambulansutænastur og sálarligan stuðul.

Versnandi ófriður millum Ísrael og Libanon hevur ført við sær stóra fólkaflyting í Libanon. Talan er bæði um libanesisk sivilfólk, sum rýma frá heimstaðnum, og um palestinsk flóttafólk, sum rýma frá flóttafólkalegum í syðra Libanon.

100 heilsumiðstøðir, seks sjúkrahús og 28 vatnverk í økinum eru stongd, sum hevur lagt undirstøðukervið, heilsuverkið og ambulansutænasturnar undir størri trýst. Ófriðurin hevur eisini ført við sær, at umframt neyðhjálp og heilsuhjálp, er eisini stórur tørvur á sálarligari og sosialari hjálp av ymsum slag. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. oktober 2024

Tríggir av fýra monnum arbeiða hjá privatum arbeiðsgevarum

Í september vóru 29.584 starvsfólk í Føroyum, og starvsfólkini høvdu í miðal 1,2 størv, skrivar Hagstovan

(Savnsmynd: Hagstovan)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Tríggir av fýra monnum arbeiða hjá arbeiðsgevarum undir privatum ræði, meðan tvær av trimum kvinnum arbeiða hjá arbeiðsgevarum undir almennum ræði, vísa tøl hjá Hagstovuni.

Í september vóru um 29.600 starvsfólk í Føroyum - knapt 15.100 menn og 14.500 kvinnur.

Um 16.800 starvsfólk - ella 56,6 prosent- arbeiða hjá arbeiðsgevarum undir privatum ræði. Hini 43,4 prosentini - sløk 12.800 starvsfólk - arbeiða hjá arbeiðsgevarum undir almennum ræði.

Samanborið við september í fjør er talið av hjástørvum vaksið við 3,5 prosentum, meðan talið av arbeiðsgevarum er støðugt.

Miðaltalið av størvum fyri hvørt starvsfólk liggur javnt á 1,2 størvum, og so var eisini í september, skrivar Hagstovan.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. oktober 2024

- Samstarvið í seinastuni hevur ikki verið sum tað plagdi

Tróndur Sigurðsson vil ikki tosa ov nógv um Javnaðarflokkin í Tórshavnar býráði ella Heðin Mortensen. - Eg vil ikki gera hetta til eitt persónstríð - tað haldi eg ikki vera virðiligt

Nógv væntaðu, at júst Tróndur Sigurðsson fór at taka borgarstjórasessin, tá Heðin Mortensen gavst (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Seint mánakvøldið gjørdist tað endaliga greitt, at Tróndur Sigurðsson, Kári Johansen, Bjørg Dam og Súna Mørk øll stilla upp á øðrum lista enn á Javnaðarlistanum til kommunuvalið 12. november. Hetta saman við 13 øðrum.

Tað hevur verið stríð í seinastuni, og Tróndur Sigurðssoin váttaði í samrøðu við Kringvarpið, at samstarvið "ikki hevur verið sum tað plagdi".

Sum skilst hevur ónøgdin hjá Javnaðarumboðum serliga snúð seg um, at Heðin Mortensen kortini stillar upp aftur, umframt at dóttir hansara, Elin Heðinsdóttir Joensen, eisini er á listanum.

Tróndur Sigurðsson vildi í samrøðuni í útvarpinum ikki koma nakað inn á hetta ella á "eitt persónstríð", sum hann tó skilir, at miðlarnir hava sjóneykuna á. Hann hugsar um nýggja flokkin

Nógv væntaðu, at júst Tróndur fór at taka borgarstjórasessin, tá Heðin Mortensen gavst.

Nú eru fýra av seks Javnaðartinglimum í Tórshavnar Býráði og yvir 1.600 atkvøður av Javnaðarlistanum burtur. Tróndur staðfestir tó, at hann framvegis er Javnaðarmaðurin - og at flokkurin er politiskt óheftur.

- Vit eru politiskt óheft. Her er onki vinstra, høgra, loysing ella samband. Vit hugsa bara um teg og tíni og vilja saman við tær skapa eina fjálga, fevnandi og rúmliga kommunu fyri okkum øll við skilagóðari fíggjarstýring.

Soleiðis stendur millum annað í skrivinum hjá Kommunulistanum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. oktober 2024

17 stilla upp á kommunulistanum

Nú er greitt hvørji tey eru, sum stilla upp á nýggja listanum í Havn. - Vit umboða eina nýggja tíð, har broyting er neyðug, verður sagt

 

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

- Vit eru politiskt óheft. Her er onki vinstra, høgra, loysing ella samband. Vit hugsa bara um teg og tíni og vilja saman við tær skapa eina fjálga, fevnandi og rúmliga kommunu fyri okkum øll við skilagóðari fíggjarstýring.

Soleiðis ljóðar boðskapurin frá teimum 17 valevnunum, sum mánakvøldið vórðu kunngjørd á sonevnda Kommunulistanum til býráðsvalið 12. november.

Fleiri javnaðarfólk eru á listanum, sum týðiliga er ein uppgerð við borgarstjóran, Heðin Mortensen og Javnaðarflokkin í Tórshavnar býráði.

Umframt Trónd Sigurðsson, eru eisini Kári Johansen, Bjørg Dam og Súna Mørk á listanum. Hetta eru alt fólk, sum longu sita í býráðnum fyri Javnaðarflokkin.

- Vit vilja verða tín nýggja rødd og seta teg í miðdepilin. Vit umboða eina nýggja tíð, har broyting er neyðug. Málið er, at øll skulu kenna seg heima í Tórshavnar kommunu, heilt frá føðing og til ellisár, skrivar listin.

Hesi stilla upp á Kommunulistanum: 

• Tróndur Sigurðsson, býráðslimur
• Bjørg Súsanna Brynhildardóttir Egholm, lesandi
• Kári Johansen, býráðslimur
• Mena Joensen, sosialráðgevi og rúsviðgeri
• Hergeir Staksberg, samskipari
• Bjørg Dam, býráðslimur
• Hans Petur í Brekkunum, stjóri
• Súna Mørk, býráðslimur
• Edith Dahl Jakobsen, musikkskúlalærari
• Malan Óladóttir á Dunga, búskaparfrøðingur
• Tonicia Cherese Hansen, hjálparfólk
• Birita Baldvinsdóttir Iversen, sjúkrarøktarfrøðingur
• Durita Sloan Dahl-Christiansen, námsfrøðingur og HR-ráðgevi
• Jan Zachariasen, hjálparfólk
• Høgni Midjord í Stovuni, ambulansuførari og lesandi
• Jóhan Carl Dam, pensjonistur
• Rói B. Poulsen, sølustjóri

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. oktober 2024

Klaksvíkar kommuna: Sjey býráðslimir stilla uppaftur

Nú er greitt, hvør stillar upp til býráðið og staðbundnu nevndirnar í Klaksvíkar kommunu

Karl Johansen, borgarstjóri í Klaksvíkar kommunu stillar uppaftur (Savnsmynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Sjey av ellivu býráðslimum í Klaksvíkar kommunu stilla uppaftur á kommunuvalinum í november.

Sambært heimasíðuni hjá Klaksvíkar kommunu, stilla 41 valevni upp á seks listum, og 31 stilla upp til staðbundnu nevndirnar.

Tey, sum stilla upp í Klaksvíkar kommunu, eru:

1. Listi A, Fólkaflokkurin
2. Atli Steinbjørn Justinussen, vinnurekandi
3. Oddmar á Lakjuni, vinnuráðgevi
4. Eyðstein Ó. Poulsen, lærari
5. Rannvá Isaksen, HR og HTU leiðari
6. Mona Maria úr Fugloy, eindarleiðari
7. Símun á Høvdanum, vinnurekandi
8. Ísak Mikladal, goymslumaður
9. Jógvan Skorheim, vinnurekandi
10. Fríðin Ziskason, virkisleiðari
11. Frímund Hansen, vinnurekandi
12. Andreas Josephsen, vinnurekandi

Listi B – Sambandsflokkurin

1. Karl Haldursson Johansen, borgarstjóri
2. Jóhanna Maria Isaksen, fiskarøktari
3. Jan Gardar, deildarleiðari
4. Hermann Ronnason Samuelsen, lærningur,
5. Áron Sofus Høgnason Vest, søluráðgevi
6. Annika Karlsdóttir Ljósstein, deildarleiðari

Listi C - Javnaðarflokkurin

1. Signhild Vilhelmsdóttir Johannesen, økisleiðari í Posta
2. Terja Ósa Sivertsen, bókhaldari
3. Súni Anthoniussen, lesandi (søgufrøði)
4. Joan Heinesen, námsfrøðingur
5. Finnbjørn Vang, lesandi (skipari)
6. Súsanna Lydersen, kundaráðgevi
7. Randi Waag Jacobsen, fyritíðareftirlønt
8. Hedvig Waagstein, varaleiðari í barnagarði
   

Listi D – Sjálvstýri

1. Hjalmar Zachariassen, ICT verkfrøðingur
2. Jóhanna Syderbø Grúkaskarð, sjálvirkandi vinnurekandi/heilsurøktari
3. Lonnie Bengtsen, kokkur/køksleiðari
4. Sven Dahl, húsavørður/bilsmiðjur
5. Sylvia Thomsen, sjúkrarøktarfrøðingur
6. Sámal Petur í Grund, skipari og vinnurekandi
7. Álvur Marnason Zachariasen, maskinmeistari
8. Magni Garðalíð, maskinførari

Listi E – Tjóveldi

1. Anfinn í Toft, tekniskur leiðari
2. Annika Steintórsdóttir Biskopstø, lærari
3. Annika Maisonsdóttir Mellemgaard, lestrarvegleiðari
4. Wonik (David) Im, integratiónssamkipari
5. Mildrid á Lógv, sjúkrarøktarfrøðingur
6. Monica Ósa Henriksen, sjálvstøðug vinnurekandi
7. Rasmus Steinbjørnsson Jacobsen, handverkari

Listi H – Miðflokkurin

1. Petur Takamasa á Geilini Asano, arbeiðsmaður

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. oktober 2024

28 stilla upp til kommunuvalið í Runavíkar kommunu

Hetta eru ellivu færri enn í 2020. Meginpartin av býráðslimunum - átta av ellivu - stilla uppaftur. Tríggir listi eru, har ein heilt stórur er

Torbjørn Jacobsen hevur verið borgarstjóri tvær tær seinastu seturnar (Mynd: runavik.fo)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Tríggir listar eru í einari av størstu kommunum í landinum. Hetta er greitt, eftir at Runavíkar kommuna hevur kunngjørt sínar vallistar:

Listi A

1. Annfinnur Garðalíð, fakfelagsformaður, Skála
2. Arnfinn Langgaard, vinnuráðgevi, Salgantará
3. Bárður Højgaard, tekniskur framleiðari, Lamba
4. Bogi Hansen, sølumaður, Salgantará
5. Jóhan Vest, aðalskrivari, Oyndarfjørður
6. John Andersen, sølumaður Salgantará
7. Jonhard Danielsen, sjómaður, Søldarfjørður
8. Kaja Joensen, bankaráðgevi Salgantará
9. Rúni Jacobsen, alari, Salgantará
10. Sigrid Jensdóttir Dalsgaard, verkfrøðingur, Salgantará
11. Sigrun Jónsveinsdóttir, stjóri, Salgantará
12. Sæunn Ólavsdóttir Hansen, læknaskrivari, Salgantará
13. Terje Beinar Vestergaard, vinnurekandi, Salgantará
14. Tórbjørn Jacobsen, borgarstjóri, Glyvrar
15. Tóri Højgaard, stjóri, Rituvík
    

Listi B

1. Pauli Poulsen, leiðari, Skála
2. Jógvan Andersen, vinnurekandi, Skála
3. Hans Jákup Johannesen, stjóri, Skála
4. Reidar F. Joensen, viðgeri/sjúkraflutningstænastan, Funningsfjørður
5. Bjørg Mikkelsen, lívfrøðingur, Skála

Listi C

1. Anselm Højgaard, stjóri, Søldarfjørður
2. Faber Isaksen, formaður, Skipanes
3. Martin Petersen, byggifrøðingur, Glyvrar
4. Jytta Nielsen, stjóri, Søldarfjørður
5. Petur Hansen, grafikari/stjóri, Søldarfjørður
6. Ann Mari Nolan, námsfrøðingur, Skipanes
7. David Vazguez, eftirlitsmaður, Glyvrar
8. Búi Egilsson, byggifrøðingur, Salgantará

Átta av núverandi ellivu kommunustýrislimum stilla uppaftur. Harav eru sjey av teimum átta, sum fingu flest atkvøður - bert Sonni Lamhauge Petersen stillar ikki uppaftur.

15 fólk stilla upp á stóra listanum, har ímillum borgarstjórin, Tórbjørn Jacobsen, Kaja Joensen, Tóri Højgaard og Terje Beinar Vestergaard. Hetta er Listi A.

Listi B er í stóran mun fólk, sum búgva á Skála. Har stillar Pauli Poulsen, sum fekk 129 atkvøður seinast (triðflest), upp. Har eru fimm fólk.

Átta fólk stilla upp á Lista C, har tey flestu ikki hava nógvar royndir í politikki. Petur Hansen, ið er í stýrinum nú, er tó á hesum listanum.

15 bygdir/býir eru í Runavíkar kommunu.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. oktober 2024

Sjey av ellivu stilla uppaftur

Tríggir listar eru at velja millum á valinum í Sunda kommunu. Harav ein einmanslisti og ein kvinnulisti

Jógvan Kruse, borgarstjóri í Sunda kommunu og seks aðrir mannligir býráðslimir stilla uppaftur (Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

20 fólk bjóða seg fram til at manna býráðið í Føroya sættstørstu kommunu, Sunda kommunu.

Tey 20 eru uppstillað á trimum listum, harav bert eitt valevni er á tí eina listanum, og annar listi er reinur kvinnulisti. Og á tí triðja listanum eru allir teir sjey býráðslimirnir, sum stilla uppaftur til valið hesaferð, hóast teir vórðu valdir á tveimum ymiskum listum seinast.

Fólk úr Streymnesi eru best umboðað á listunum. Ikki færri enn seks valevni hava heimstað í Streymnesi, fýra búgva Hvalvík og Norðskála, tvey á Oyri, Oyrarbakka og Hósvík og ein í Haldórsvík.

Sostatt hava borgarar í Tjørnuvík, Saksun, Langasandi og við Gjógv ikki møguleika fyri at seta kross við valevni, sum býr í somu bygd sum tey.

Av teimum 11 býráðslimunum hava sjey gjørt av at stilla uppaftur, herímillum Jógvan Kruse, borgarstjóri og Eyðstein Zachariasen, varaborgarstjóri. Hinir fimm eru Trygvi Kallsoy, Rógvi Nybo, Vinjard Dam, Marni Ey. Joensen og Haraldur S. Hammer.

Bert ein kvinna situr í løtuni í býráðnum í Sunda kommuna, men Esther Dahl, sum fekk 68 persónligar atkvøður seinast, stillar ikki uppaftur.  Men líkindi eru góð fyri kvinnuligari umboðan eftir valið, tí átta kvinnur úr Streymnesi, Norðskála og Oyri hava tikið seg saman á einum serstøkum kvinnulista.

Harafturat eru tvær kvinnur á lista C, sum er listin hjá teimum núverandi býráðslimunum.

Tey uppstillaðu eru:

LISTI A: 

• Ólajákup Kruse, Oyrarbakka 

LISTI B:

• Ebba Marianna Joensen, Streymnes
• Ingibjørg Egholm, Hvalvík
• Lena Dam, Norðskála
• Jensina Magnussen, Streymnes
• Asta Abrahamsen, Streymnes
• Jóhanna Paula við Streym, Norðskála
• Thordis Dahl Hansen, Oyri
• Rakul Martinsdóttir Hansen, Norðskála

LISTI C: 

• Fríðunn Jacobsen, Streymnes
• Trygvi Kallsoy, Hvalvík
• Høgni Tausen, Streymnes
• Rógvi Nybo, Hósvík
• Vinjard Dam, Hvalvík
• Jógvan Kruse, Oyrarbakka
• Marni Eyðolvsson Joensen, Hósvík
• Hallgerð Hansen, Haldórsvík
• Haraldur S. Hammer, Hvalvík
• Hans Kristian Abrahamsen, Oyri
• Eyðstein Zachariasen, Streymnes 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. oktober 2024

Fýra av sjey býráðslimum á Tvøroyri stilla uppaftur

Tað gera Súsanna Bertholdsen, Jónleyg Bech og Kristina Roest ikki. Tað eru sjey færri valevni til Tvøroyrar kommunu, í mun til í 2020

Annað av tingfólkunum hjá Javnaðarflokkinum, sum eisini situr í býráðnum á Tvøroyri, stillar uppaftur í býráðspolitikki. Tað er Bjarni Hammer, sum vanliga fær næstflest atkvøður aftan á Kristin Michelsen (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Seinasta freist at lata valevnislistar inn til kommunuvalið 12. november var í dag, júst tríggjar vikur áðrenn valið.

Tvøroyar kommuna hevur kunngjørt teir tríggjar listarnar, har samanlagt 21 valevni eru.

Í 2020 vóru 28 valevni til kommunuvalið á Tvøroyri, men eisini tríggir listar: Javnaðarflokkurin (Listi C), Felagslistin, við Kristini Michelsen á odda, og ein triði sum hesaferð eitur Listi F - seinast var tað listi V.

- Valnevndin í Tvøroyrar kommunu hevur móttikið fylgjandi valevnislistar stundisliga,sambært Løgtingslóg nr. 44 frá 19. juni 1972 um val til allar føroyskar kommunur, sum seinast broytt við løgtingslóg nr. 137 frá 22. september 2020.

Listi C – Javnaðarflokkurin:

1. Bjarni Hammer, Løgreglumaður, Tvøroyri
2. Eyð Eidesgaard, Góðsku- og trygdarleiðari,Trongisvágur
3. Ruth Millum Garðarnar, Heilsuhjálpari, Tvøroyri
4. Tim Kristoffer Wentzlau, IT-Arkitektur, Trongisvágur
5. Regin Davidsen, Lesandi, Trongisvágur
6. Jens Arni Leo Hammerfoss, Lærari, Froðba

Listi F:

1. Arnfinn Bech, Formaður, Tvøroyri
2. Silja Rólantsdóttir Sørensen, Námsfrøðingur, Tvøroyri
3. Ernst Emilsson Petersen, Pensjónistur, Froðba
4. Niels Strøm Rødgaard, Lesandi, Tvøroyri
5. Ólavur Bech, Samskipari, Tvøroyri
6. Jens Rói Sørensen, Løgreglumaður, Trongisvágur

Listi T – Felagslistin:

1. Daniella Nikolina Petersen Hovsgarð, Kantinuleiðari, Tvøroyri
2. Mina Joensen, Cateringfólk, Tvøroyri
3. Tóki Wiberg Justinussen, Tøknieftirlit, Trongisvágur
4. Kristin Michelsen, Borgarstjóri, Froðba
5. Alvi Mortensen, Koyrilærari, Tvøroyri
6. Elinborg Christel Mortensen, Postboð, Trongisvágur
7. Rasmus Rasmussen, Maskinmeistari, Trongisvágur
8. Anita Vibergsdóttir, Varaborgarstjóri, Tvøroyri
9. Barbara Michalina Tausen, Varaleiðari, Trongisvágur

Felagslistin fekk fýra umboð seinast, meðan Javnaðarflokkurin fekk tríggjar.

Tvey av teimum, sum nú sita í býráðnum fyri Javnaðarflokkin, stilla ikki upp aftur og harvið "mangla" 153 atkvøður hjá Lista C. Talan er um kvinnurnar: Kristinu Roest og Súsonnu Bertholdsen. Síðstnevnda situr á løgtingi fyri Javnaðarflokkin.

Súsanna Bertholdsen fekk 58 atkvøður til síðsta býráðsval. Hon fekk 275 atkvøður til løgtingsvalið í 2022 og stillar ikki uppaftur í býráðspolitikki (Savnsmynd: Sverri Egholm)

Tað ger Bjarni Hammer eisini, men maðurin sum fekk næstflest atkvøður til seinasta býráðsval (121), stillar uppaftur.

Hann er størsti kappingarneytin hjá Kristini Michelsen, sum hevur sitið sum borgarstjóri í størstu kommununi í Suðuroynni so at siga alla øldina. 

Varaborgarstjórin Anita Vibergsdóttir og Alvi Mortensen, sum fingu næstflest og triðflest atkvøður á Felagslistanum seinast, stilla uppaftur. Tað ger fjórðvalda Jónleyg Jespersen Bech ikki.

Kristin Michelsen hevur verið eitt sindur í brennideplinum í ár, men er favorittur at fáa flest atkvøður aftur og til at falda fram í sessinum (Mynd: Sverri Egholm)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. oktober 2024

Kvinnulisti verður á fyrsta sinni í Sjóvar kommunu

Í løtuni eru bert menn í kommunustýrinum. Nú bjóða níggju kvinnur seg fram. - Tað hevur stóran týdning fyri komandi ættarlið, at kvinnuligar fyrimyndir bæði hoyrast og síggjast í almenna rúminum

Aftast frá vinstru: Halbjørg Mørch Christiansen, Sandra Ljósá Østerø, Birita W. Djurhuus, Lív Nikolina Karlsdóttir Nielsen. Fremst frá vinstru: Leila Johannesen, Noomi Káradóttir Rasmussen, Drós Ellingsgaard, Ann Anthoniussen og PetraWeihe Mikkelsen

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Týskvøldið var seinasta freist at lata vallistar inn til kommunuvalið 12. november.

Tað stendur nú millum annað greitt, at ein søguligur listi verður í Sjóvar kommunu, sum fevnir um Strendur, Innan Glyvur, Kolbeinagjógv, Morskranes og Selatrað.

Endamálið við Kvinnulistanum er at geva veljaranum møguleika at vera tryggur í, at stemman fer til at betra um javnstøðuna í kommunustýrinum í Sjóvar kommunu, skriva stigtakarar.

- Tørvur er á fjølbroyttum sjónarmiðum í politikki, og eru øll valevnini á listanum samd um, at tað hevur stóran týdning fyri komandi ættarlið, at kvinnuligar fyrimyndir bæði hoyrast og síggjast í almenna rúminum, eisini í Sjóvar kommunu, siga stigtakarirnir til listan.

Listin er latin inn, og kvinnurnar sum bjóða seg fram eru hesar:

• Noomi Káradóttir Rasmussen, Strendur
• Sandra Ljósá Østerø, Strendur
• Lív Nikolina Karlsdóttir Nielsen, Strendur
• Leila Johannesen, Kolbeinagjógv
• Ann Anthoniussen, Strendur
• Birita W. Djurhuus, Strendur
• Drós Ellingsgaard, Innan Glyvur
• Halbjørg Mørch Christiansen, Strendur
• Petra Weihe Mikkelsen, Strendur

Tað eru tveir listar á Strondum. Hin eitur listi B, har tíggju mans eru á - millum annað borgarstjórin, Artur Johansen.

Tríggir aðrir frá verandi bygdarráðið sitta eisini eisini uppaftur. Teir eru: Jóannes Eginsson Markná, Súni Forná Olsen og Hans Anders Jacobsen.

Listi B í Sjóvar kommunu:

• Jóannes Eginsson Markná, Strendur
• Jóhan Herlufson Funn, Strendur
• Súni Forná Olsen, Strendur
• Óli Abrahamsen, Strendur
• Hans Anders Jacobsen, Strendur
• Marius Blábjørg Vang, Strendur
• Pól Jákup Poulsen, Strendur
• Sonni Johansen, Strendur
• Artur Johansen, Strendur
• Jann Ísakur í Giljum, Strendur

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. oktober 2024

Sjey av níggju stilla uppaftur í Fuglafirði

Eins og seinast stilla tríggir listar upp til kommunuvalið í Fuglafjarðar kommunu listarnir Á, B og F

Sitandi býráð í Fuglafirði. Bert David Andreassen og Magni Jøkladal stilla ikki uppaftur (Mynd: fuglafjordur.fo)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Sjey av teimum níggju sitandi býráðslimunum í Fuglafjarðar kommunu stilla uppaftur til kommunuvalið í næsta mánaði.

Tað eru bert David Andreassen og Magni Jøkladal, sum ikki eru at síggja á teimum trimum listunum. David Andreassen hevur hetta valskeiðið verið formaður í orku- og umhvørvisnevndini, meðan Magni Jøkladal hevur sitið sum formaður í vinnu- og havnanevndini, sum er ein av týðandi nevndunum í júst Fuglafjarðar kommunu.

Býráðslimirnir, sum stilla uppaftur eru Gudny Vang, Ólavur Larsen, Sonni í Horni, Eyðun á Lakjuni, Edva Jacobsen, Eivind S. Breiðaskarð og Dávur Juul, borgarstjóri.

Stillað verður upp á á trimum listum - teir somu sum seinast:

Listi Á

• Póul Jákup Steintórsson Larsen, maskinstjóri, Kambsdalur
• Gudny Vang, góðskuleiðari, Fuglafjørður
• Ólavur Larsen, stjóri, Fuglafjørður
• Jastrid á Dalbø, lærari, Fuglafjørður
• Høgni Kjeld, stjóri, Fuglafjørður
• Jóna Astrid Lautrup Lambastein, samskipari, Fuglafjørður
• Sonni á Horni, virkiseigari, Fuglafjørður
• Marita Zachariassen, køksstarvsfólk, Fuglafjørður
• Ørvar Jacobsen, smiðjuformaður, Kambsdalur

Listi B

• Eyðun á Lakjuni, miðnámsskúlalærari, Fuglafjørður
• Edva Jacobsen, aðalskrivari, Fuglafjørður
• Kristian Martin Petersen, grannskoðari, Fuglafjørður
• Heri Signar Nolsøe, mag. art., Fuglafjørður
• Steinfinn Várlíð Jacobsen, útbúgvingarleiðari, Fuglafjørður
• Hans Davis Joensen, navigatørur, Fuglafjørður
• Linda Toftegaard, lærari, Fuglafjørður

Listi F

• Dávur Juul, borgarstjóri, Fuglafjørður
• Eivin Sigurð Breiðaskarð, skrivstova, Fuglafjørður
• Sheila Sigurdsdóttir Sóldal, lærari, Fuglafjørður
• Leif André Eliassen, timburmaður, Fuglafjørður
• Jens Kjartan Feilberg, sjómaður, Fuglafjørður
• Jóan Pauli Olsen, stýrimaður, Fuglafjørður
• Steintóra Bjartisdóttir Hansen Nesá, fríyrkisfólk, Fuglafjørður
• Jonn Sólheim Thomsen, sølumaður, Fuglafjørður
• Jórun Eið Johannesen, fríyrkisfólk, Hellurnar
• Jóhanna Bjarnadóttir Andreassen, handil, Fuglafjørður

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. oktober 2024

17 stilla upp í Sørvágs kommunu

Tveir listar komu inn til kommunuvalið í Sørvágs kommunu

Eyð Ellingsgaard, borgarstjóri í Sørvágs kommunu (Savnsmynd: Jóanis Albert Nielsen)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Tveir listar komu inn til kommunuvalið í Sørvágs kommunu, og tilsamans 17 valevni bjóða seg fram.

Fýra av sjey limum í bygaráðnum stilla uppaftur, harímillum Eyð Ellinggaard, borgarstjóri.

Tey, sum stilla upp til kommunuvalið í Sørvágs kommunu eru:

Borgaralistin A

• Hans Kári Hansen, Afis operatør,
• Tóki Joensen, Sølulærlingur,
• Helena Heðinsdóttir Guttesen, Námsfrøðingur,
• Eyð Ellingsgaard, Borgarstjóri,
• Elsebeth Jóhanna Klode Tausen, Námsfrøðingur,
• Anna Elisa Berg, Heilsurøktari,
• Jón Joensen, Tekniskur leiðari,
• Michael Christian Gram, Eftirløntur løgreglumaður,
• Dávid Clarlund Petersen, Byggifrøðingur,
• Elias Davidsen, Timburmaður
  

Borgaralistin B

• Hugin Skaalum, Serkønur ráðgevi,
• Jóhan Frói á Ørg, Stjóri,
• Petra Mohr Mølgaard, Bygningssnikkari,
• Randi Meinhardsdóttir, Handilskvinna,
• Rúne Nolsøe, Maskinmaður,
• Jóannis Jónson Hansen, Skipari,
• Sonni Zachariasen, Høvuðskokkur
  

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. oktober 2024

Aftur bert ein listi í Vestmanna

Hetta valskeiðið hevur verið kvinnuligur meiriluti í bygdarráðnum í Vestmanna. Men so verður ikki í komandi valskeiði. Bert tvær kvinnur bjóða seg fram hesaferð

Bjørg á Rógvi, borgarstjóri, stillar ikki uppaftur (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Aftur í ár er bert ein listi komin inn til bygdarráðsvalið í Vestmanna kommunu. Men tað eru kortini fleiri valevni at velja ímillum.

Fyri fýra árum síðani var óvanliga lítil áhugi fyri at fáa sæti í bygdaráðnum í Vestmanna, tí einans níggju fólk stillaðu upptil til at manna teir sjey sessirnar í bygdaráðnum.

Og tá borgarstjórin so tíðliga í valskeiðinum valdi at leggja frá sær, so fekk 8. valda valevni eisini fast pláss í bygdaráðnum, og harvið er bara eitt valevni eftir at taka til, um tørvur er á at fáa eykafólk inn í bygdarráðið.

Í ár er áhugin nakað frægari, um enn ikki nógv størri, tí nú eru tað 11 valevni, ið bjóða seg fram.

Bjørg á Rógvi, sum fekk næstflestar atkvøður seinast, og sum tók við sum borgarstjóri tá Pauli Trond Petersen, legði frá sær, er ikki millum valevnini, so vestmenningar fáa ein nýggjan borgarstjóra.

Men ein fyrrverandi borgarstjóri er tó millum valevnini, nevniliga Karl A. Olsen, sum var borgarstjóri í Vestmanna undan Paula Trond Petersen.

Bert tvey av teimum, sum nú manna bygdarráðið stilla uppaftur, nevniliga Anja Haldansen og Sára Jógvansdóttir, sum eisini eru tær einastu kvinnurnar á listanum. Fyri fýra árum síðani var meira enn helmingurin av teimum uppstillaðu, fimm av níggju, kvinnur, og við fýra kvinnum valdum kvinnum, hevur verið kvinnuligur meiriluti í bygdarráðnum hetta valskeiðið.

Men so verður ikki í komandi valskeiði, kann longu nú staðfestast.

Tey uppstillaður eru:

• Anja Haldansen, námsfrøðingur
• Janus úr Dímun, handverkari
• Sára Jógvansdóttir, journalist
• Karl A. Olsen, vararektari
• Símun Jákup Højsted, stjóri
• Pauli Magnussen, ljóðteknikari
• Jens Ivan í Gerðinum, landbúnaðarráðgevi
• Fróði Bjarkason Skúvadal, lívfrøðingur
• Bogi Fossdal, landmátari
• Jákup S. Jóanesarson, námsfrøðingur
• Janus Atli Jensen, handverkari 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. oktober 2024

Fyrrverandi borgarstjóri stillar aftur upp á Eiði

Jógvan í Skorini stillaði ikki upp í 2020, men hann er á øðrum listanum til valið í november. Tíggju fólk eru á hvørjum lista, og núverandi borgarstjórin er á Lista B

Hann gjørdist í 2012 yngsti borgarstjóri í Føroyum nakrarntíð, bert 26-ára gamal, og var greiður toppskjútti á valinum í 2016 (Mynd: eidi.fo)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Til bygdaráðsvalið í Eiðis kommunu týsdagin 12 november hevur valnevndin góðkent tveir listar av valevnum.

Tíggju fólk eru á hvørjum lista:

Listi A

1. Rebekka Trúgvadóttir Kallsoy, námsfrøðiligur stuðul, Eiði
2. Flóvin Kruse í Kollsbyrgi, lærlingur, Eiði
3. Jógvan í Skorini, fólkaskúlalærari, Eiði
4. Konrad Joensen, lastbilførari, Eiði
5. Sigurður Eiriksson, arbeiðsmaður, Svínáir
6. Olaf Fríðheim, pakkhúsformaður, Eiði
7. Tove Kruse Samuelsen, klinikkassistentur, Eiði
8. Milvian Poulsen, námsfrøðingur Eiði
9. Eyðstein Joensen, fíggjarstjóri, Eiði
10. Sóleyð Samsonsdóttir Jacobsen, hjálparfólk, Eiði

Listi B

1. Annsy Høghamar, tollserfrøðingur, Ljósá
2. Fróði Reinert Petersen, fíggjarfulltrúi, Eiði
3. Magna Eliana Mørkøre, sjúkrarøktarfrøðingur, Eiði
4. Jóannes Norðberg Egilstrøð, greinari, Eiði
5. Tummas Súni Sofus Hammer Joensen, lastbilmekanikari, Eiði
6. Mortan Mørkøre, handilsmaður, Eiði
7. Tonny Snogebæk Kruse, byggifrøðingur, Eiði
8. Kristian Martin Juul, sjálvstøðugur, Eiði
9. Markus Jensen, røktarfólk Eiði
10. Marjun Sørensen, familjuráðgevi, Eiði

Fimm av sjey núverandi bygdaraðslimum stilla uppaftur. Tvey gera ikki.

Talan er um Fríðu Jóinsdóttir Joensen og Rógva Egilstoft. Síðstnevndi fekk nógv flest atkvøður í 2020, sat sum borgarstjóri fyrsta part av setuni, men eftir at Rógvi fór í barnsburðarfarloyvi 1. februar, kom hann ikki aftur í sessin. Hann helt fram í bygdaráðnum, men stillar ikki uppaftur.

Annsy Høghamar tók við sessinum, og borgarstjórin stillar aftur upp. Tað ger varaborgarstjórin, Tonny Kruse, eisini - hann fekk næstflest atkvøður seinast.

Tá stillaði Jógvan í Skorini ikki upp. Hann gjørdist í 2012 yngsti borgarstjóri í Føroyum nakrarntíð, bert 26-ára gamal, og var greiður toppskjútti á valinum í 2016 við tvífalt so nógvum atkvøðum sum nummar tvey.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. oktober 2024

Fýra stilla uppaftur í Skopun

Tað er bert borgarstjóran seinasstu 32 árini, sum ikki stillar uppaftur

Gerhard Lognberg, borgarstjóri (Savnsmynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Tað hevur leingi verið greitt, at Gerhard Lognberg, borgarstjóri í Skopunar kommunu, ikki fór at stilla uppaftur á valinum í ár eftir at hava sitið sum borgarstjóri síðan 1992 – í 32 ár.

Nú listarnir til bygdarráðsvalið í Skopum eru almennir sæst, at øll hini fýra í bygdarráðnum stilla uppaftur. Tey eru Marjun S. Debes, Hallmar Winther, Friðfinn Nicolajsen og Winnie Kjærbo stilla uppaftur.

Enn einaferð eru tveir listar at velja ímillum hjá borgarunum í Skopun. Tey uppstillaðu eru hesi:

Listi A

1. Kathrina Joensen, skúlalærari
2. Hallmar Winther, maskinførari
3. Friðfinn Nicolajsen, umsjónarmaður
4. Sámal Hanni Lognberg, stjóri
5. Pætur K. Winther, elektrikari
6. Eva Lind Johansdóttir, F&B supervisor

Listi B

1. Davia Nicolajsen, læknaskrivari
2. Elin Carlsson Dalsgarð, lesandi
3. Hans Eivind Olsen, gólváleggjari
4. Jákup Fróði Djurhuus, vinnurekandi
5. Marjun Sofía Debes, skrivstovukvinna
6. Óløf Ågaard Tungá, heilsuhjálpari
7. Símun Kartin Andrias Hentze, maskinmaður
8. Winnie Kjærbo, hjálparfólk

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. oktober 2024

Linjohn Christiansen stillar uppaftur

Borgarstjórin í Skálavík seinastu 36 árini bjóðar seg fram at taka eitt tørn afturat

Linjohn Christiansen saman við einum abbasoni (Savnsmynd: Sjómansmissiónin)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Maðurin, sum hevur sitið longst í borgarstjórasessinum – heili 36 ár – stillar uppaftur til kommunuvalið 12. november.

Talan er Linjohn Christiansen, borgarstjóra í Skálavíkar kommunu.

12 fólk á tveimum listum bjóða seg fram til kommunuvalið í Skálavík. Av teimum fimm, sum í løtuni siga í bygdarráðnum í løtuni, stilla fýra uppaftur.

Listarnir eru hesir:

Listi A

1. Linjohn Christiansen, borgarstjóri
2. Anita Joensen, sølukvinna
3. Nanna Djurhuus, lesandi
4. Sunniva E. M. í Stovuni, námsfrøðingur
5. Martin Meinhard Sonny Frederiksen, maskinmeistari

Listi B

1. Torkil Dalsgaard, stýrimaður
2. Jákup Myllhamar í Geil, sjómaður
3. Marjun Hansen, Hárfríðkanarkvinna
4. Rúni Tindskarð Jacobsen, maskinmeistari
5. Rani Simonsen, Bilmekanikari
6. Birita Maria Trondesen, køkshjálp/reingerð
7. Joan Hertha Poulsen, námsfrøðingur

Tey trý, sum stilla uppatur eru Linjohn Christiansen, Anita Joensen og Sunniva E. M. í Stovuni av lista A og Torkil Dalsgaard av lista B.

Høgni Samuelsen stillar ikki uppaftur.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. oktober 2024

Posta: KT-leiðarin verður fyribilsstjóri

Edvard Remberg situr sum stjóri, til ein nýggjur verður settur

Havnarmaðurin Edvard Remberg hevur verið KT-leiðari í Posta síðani 2014. Nú tekur hann fyribils við fyri Hans Jákup Langgaard (Mynd: Posta)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Fyrr í mánaðinum fór Hans Jákup Langgaard úr starvi sum stjóri hjá Posta eftir bert tíggju mánaðir í tí.

Hann segði upp, og fekk eina nógv umrrødda fráfaringaravtalu við løn í hálvt ár og 200.000 krónur í bonus.

Posta sóknast nú eftir nýggjum stjóra. Nú er so ein fyribils stjóri settur.

Talan er um havnarmannin Edvard Remberg. Hann hevur verið á Posta sum KT-leiðari síðani 2014. 

Edvard er nú stjóri - til ein nýggjur er funnin.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. oktober 2024

Nú letur handil uppaftur í Sandavági

Byrjað verður aftur í Bartalsstova um miðjan november. Familjan Weihe Nielsen heldur, at tað kann ikki bera til, at eingin matvøruhandil er í eini so stórari bygd sum Sandavágur

Tað verður sum partur av Samkeyp-ketuni, at latið verður upp í Sandavági skjótt (Mynd: jn.fo)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Í løtuni er eingin matvøruhandil í Sandavági, hóast tað búgva yvir túsund fólk í bygdini.

Hetta vil Familjan Weihe Nielsen gera nakað við.

Heimasíðan jn.fo skrivar, at um miðjan november letur Bartalsstova í Sandavági uppaftur.

Tað verður sum partur av Samkeyp-ketuni, at handil letur uppaftur í Sandavági. 

Jens Erik Weihe Nielsen fer at hava raksturin av handlinum um hendi. Hann er útbúgvin goymslu- og logistikksamskipari.

Heimasíðan jn.fo skrivar soleiðis: 

Jens Erik Weihe Nielsen, sonur Jónu Weihe Thomassen og Zacharias Nielsen, hevur, eftir at hava hugsað gjølla um tað, avrátt at lata handilin uppaftur sum matvøruhandil í Samkeyp-ketuni.

Familjan Weihe Nielsen heldur, at tað kann ikki bera til, at eingin matvøruhandil er í eini so stórari bygd sum Sandavági, har fólkatalið er fitt omanfyri túsund.

Jens Erik, ið fer at hava raksturin av handlinum um hendi, er útbúgvin goymslu- og logistikksamskipari.

Hann flutti til Danmarkar í august 2016 at lesa til datamatikara, men endaði við at læra til goymslu-og logistikkoperatør.

Jens Erik hevur arbeitt á goymslu í seks ár. Eitt arbeiði, ið hevur borið í sær, at hann eisini hevur kunnað brúkt sín førleika til vøruinnkeyp yvirhøvur.

Jens Erik búði fyrst í Aarhus frá august 2016 til desembur 2021. Síðan í Holbæk frá desembur 2021 til nú leiðin aftur gongur til Føroya.

Øll familjan verður við til at lata Bartalsstovu undir Samkeyp upp. Tey ætla at veita tænastur, ið kunnu verða til gagns fyri alla oynna og Sandavág.

Við hesi ætlan vóna tey, at øll bygdin fer at stuðla handlinum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 21. oktober 2024

Hergeir Teitsson hevur vart ph.d. á DTU Space

Ph.d.-ritgerðin savnar seg um eina røð av ymiskum fyribrigdum, ið kunnu betra neyvleikan á geoidum

Mynd: gransking.fo

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Hergeir Teitsson vardi fríggjadagin 18. oktober ph.d.-ritgerð sína á DTU Space.

Ritgerðin ber heitið: “Geoid Determination for Precise Satellite Height Measurements”.

Hergeir sigur soleiðis um sítt granskingarøki:

- Hæddarskipanir á landi eru knýttar at tyngdarfeltinum á jørðini og staðbundnu frábrigdum tess og vísa vanliga til staðbundna miðal sjóvarmálan, sum eisini nevnist geoidan. Men GPS/GNSS tøkni mátar hæddir í mun til tað sonevndu referensuellipsoiduna, ein støddfrøðiligan jarðarmyndil, ið globalt víkur frá miðal sjóvarmálanum við ±100 metrum (t.d. millum 55,5 og 57,0 metrum í Føroyum).

- Fyri at smidliga og neyvt kunna nýta GPS/GNSS tøkni í mun til staðbundnar hæddarskipanir er tískil alneyðugt við neyvari tyngdarfeltsmodellering. Hæddarskipanir hjá londum vísa aloftast til ymiskar staðbundnar sjóvarmálar/geoidur og gevur hetta ósamsvar millum hæddarmátingar millum grannalond. Altjóða hæddarreferansuskipanin IHRS (International Height Reference System) varð ásett í 2015 fyri at loysa hesar trupulleikar og at ávísa ein standardiseraðan leist. 

Ph.d.-ritgerðin savnar seg um eina røð av ymiskum fyribrigdum, ið kunnu betra neyvleikan á geoidum: geoidu modellering, innsavning av tyngdardátum, røkt av tyngdarkervum og sameining av lokalum hæddarskipanum í eina altjóða hæddarskipan.

Høvuðsdentur er á økið, sum fevnir um norðurlond og baltalond, Danmark, Føroyar og Grønland. Høvuðsúrslitini fevna um dagføringar av staðbundnum geoidumyndlum, eyðmerking av sannlíkum hallum í nivellerings-netunum í Danmark og Lettlandi, tyngdarkraftsmátingar í flogfari í Namibia og Malaysia, og sambinding millum ávíkavist donsku, føroysku og grønlendsku hæddarskipanirnar og IHRS."

René Forsberg, professari á DTU Space, hevur verið høvuðsvegleiðari, meðan Tim E. Jensen og Gabriel Strykowski, báðir á DTU Space, hava verið hjávegleiðarar.

Kelda: Granskingarráðið

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. oktober 2024

Jákup N. Nolsøe nýggjur leiðari á stovninum Kirkjugarðar

Tórshavnar kommunu hevur sett 63-ára gamla havnarmannin, sum hevur fjølbroyttar royndir frá millum annað Landssjúkrahúsinum

Jákup N. Nolsøe saman við Boga Jacobsen, tekniskum stjóra í Tórshavnar kommunu, og Heðini Mortensen, borgarstjóra (Mynd: torshavn.fo)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

- Hann hevur drúgvar og viðkomandi leiðsluroyndir, m.a. sum deildarleiðari fyri Sjúkraflutningstænastuna og Leiðbeining á Landssjúkrahúsinum frá 2003 til 2021 og sum varaleiðari á Sjúkraflutningstænastuni á Landssjúkrahúsinum frá 1993 til 2003.

Soleiðis skrivar Tórshavnar kommuna millum annað um nýggja leiðaran á stovninum Krikjugarðar.

Talan er um Jákup N. Nolsøe.

Samanlagt hevur Jákup fleiri enn 25 ára royndir innan leiðslu, fíggjarviðurskifti, rakstur og tilbúgving.

Jákup Nolsøe er havnarmaður. Hann er 63 ára gamal og útbúgvin ambulansuviðgeri, maskinist, elektrikari og er eisini útbúgvin innan kreppuleiðslu.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. oktober 2024

Reisigildi á Læknamiðstøðini í Gøtudali

Um arbeiðið at útbyggja læknamiðstøðina gongur væl, verður klárt at taka nýggja bygningin í nýtslu um hálvan desember

(Mynd: Eysturkommuna)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Á býráðsfundi 29. februar samtykti býráðið í Eysturkommunu at taka av tilboði frá Articon um at víðka um læknamiðstøðina í Gøtudali. 19. juni í ár bleiv spakin settur í til útbyggingina, og arbeiðið er komið somikið áleiðis, at reisigildið varð hildið fríggjadagin, 11. oktober.

Talan var um eina óformliga løtu saman við arbeiðsfólki, starvsfólki frá kommunu, borgarstjóra og tey ið hava áhuga fyri verkætlanini, skrivar Eysturkommuna.

(Mynd: Eysturkommuna)

Arbeiðið hevur gingið øgiliga væl higartil, og tað verður gott at fáa fleiri kommunulæknaviðtalur her, sigur Unn Sørinardóttir Perdomo, tekniskur leiðari í Eysturkommunu.

Hon leggur afturat, at hóast endalig niðurstøða ikki er gjørd, er møguligt at hýsa øðrum starvsfólki innan heilsu- og sjúkrarøkt í nýbygninginum.

Kommunan væntar, at um arbeiðið framvegis gongur væl, verður útbygningurin klárur at taka í nýtslu áleið hálvan desember í ár.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. oktober 2024

Føroya bygdasligasta tiltak fyri ellintu ferð

Martin Kristoffur Kristiansen hevur tikið samanum Heystfagnaðin, sum var á Eiði í síðstu viku

Mynd: eidi.fo

SkrivaÐ:

Innsent

Eiðis kommuna/Martin Kristoffur Kristiansen: Í heystfrítíðini vóru nógv tiltøk á skránni kring landið, nú nógv fólk høvdu tíð til sin sjálvs og síni kæru. Eitt av heilt stóru tiltøkunum er Føroya bygdasligasta tiltak, Heystfagnaðurin. Í ár var fagnaðurin á skránni frá 15. til 20. oktober, og fevndi um alskyns tiltøk, ið hava við heystið at gera. Byrja varð við frálæru í dansi, soleiðis at luttakarar vóru klárir til at dansa alla leygarnáttina. Bæði frálæran og sjálvur dansurin vóru í Hólmahúsinum.

Samstundis var eisini møguleiki, at nema sær kunning um niðurseting av tulipanum og leyki. Hølini vóru uppdeild, soleiðis at tey ikki órógvaðu hvørt annað, og tey urtagarðsáhugaðu ikki endaðu við at dansa rock and roll dans av óvart.

Eitt av stóru og afturvendandi tiltøkunum er heyst-quizzurin. Her vísa fólk hvat tey duga innan almenna vitan, og aftur í ár var Hólmahúsið fult av luttakarum. Lagið var gott millum liðini, og tað bleiv ikki minni gott, tá vinnararnir fyri hvørja rundu fingu tvær kannur av drykkivørum til borðið. Eftir heyst-quizzin var meksikonsk uppboðssøla á skránni. Upphæddin frá hesari sølu fór óskerd til Eiðis róðrarfelag.

Leygardagurin er stóri dagurin á Heystfagnaðinum. Á middegi var Heystfagnaðurin settur av Annsy Høghamar, borgarstjóra, sum í røðu síni m.a. vísti til yrkingina “Oktober”, sum lýsir mánaðin á tungan hátt.

Annsy Høghamar setur Heystfagnaðin.

Yrkingin hjá Janusi Djurhuus byrjar soleiðis:

“Einsligt og kalt og nátt og gráur oktober
fjart hoyrist flog av flytifugli ið boð ber
at um kærleik og sang og sól tá ið valdar oktober
eingin vón einki hop er”

Borgarstjórin helt fyri, at um Janus Djurhuus var eiðismaður, so hevði yrkingin helst verið væl jaligari, og hevði hann heldur fagnast um tað, ið náttúran bjóðar hesa ársins tíð.

Allan dagin langan var sum á ólavsøku á økinum, og lyndi var lætt, hóast skiftandi veðrið hevði hug at arga. Skráin var fjølbroyt og matur var til tey svangu.

Á pallinum var lagt nógv fyri til kappingarnar í at vinda hespu, halda eplasekki og at fletta. Róp kom í fjøldina, so hvørt sum spenningurin vaks. Eisini var práta dúgliga. Flest fólk vóru føroyingar, men eisini hoyrdist bæði enskt og danskt mál.

Nakað burtur frá pallinum var heldur friðarligari. Her var møguleiki, at keypa sær ymiskt á matmarknaðinum, royna og døma pylsurnar í rullu og kjøtpylsukappingunum og keypa heimavirkaðar vørur. Ein av forkunnugu vørunum á matmarknaðinum vóru kipsini frá Føroya Kips.

Tríggjar konsertir vóru á skránni á økinum. Fyrsta konsertin var til børnini. Tað vóru Trølla Pætur og Omman, sum fingu lív í ungu luttakararnar, og helst eisini barnsligu sálirnar. Eisini vóru konsertir við Hans Olivur Joensen og Frændur.

Til tey, ið høvdu tørv á einum steðgi, vóru tað fleiri eiðisfólk, sum høvdu opið hús. Kring bygdina savnaðust fólk fyri at hittast og fáa hita í kroppin.

Stóra endabrakið er dansurin í Hólmahúsinum, sum byrjaði á midnátt. Í ár var tað bólkurin Chill, ið spældi til dansin.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. oktober 2024

Nýggj frímerki í sambandi við 100-ára dagin

Frelsunarherurin byrjaði sítt virksemi í Føroyum tann 23. oktobur 1924. Hesum heiðrar Posta við frímerkjaútgávu - Edward Fuglø hevur sniðgivið

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

23. oktober vóru 100 ár liðin, síðan Frelsunarherurin í Føroyum varð settur á stovn. Frelsunarherurin byrjaði sítt virksemi í Føroyum tann 23. oktobur 1924.

Nú 100 ár seinni ljómar enn teirra songur og horntónleikur. Hetta verður hátíðarhildið við eini frímerkjaútgávu.

Edward Fuglø hevur sniðgivið frímerkið. Um íblásturin sigur hann, at tey flestu kenna "sjónliga" partin í almenna rúminum hjá Frelsunarherinum, m.a. skrúðgonguna á ólavsøku, og tað at tey hjálpa teimum, sum ongin annar vil kennast við.

Tí situr ein heimleysur einsamallur mitt á arkinum umfevndur av Frelsunarherinum á báðum síðum. Teppið um herðarnar á tí heimleysa hevur litin á flagginum hjá Frelsunarherinum.

Umframt frímerkjaútgávuna í dag, vóru tvær nýggjar frímerkjaútgávur í síðstu viku.

HAFNIA 24

Í ár eru 400 ár liðin síðan, at Christian IV kongur innførdi skipaðan postflutning í danska ríkinum – og harvið legði grundarsteinin til danska postverkið. Tað hátíðarhalda vit við eini HAFNIA útgávu – tað er hóast alt, eisini ein partur av søguni hjá Posta. Sniðgivið og myndrist hevur viðurkendi norsk-svenski listamaðurin, Martin Mörck.

Í sambandi við 400-ára hátíðarhaldið var stóar frímerkjaframsýningin HAFNIA 24 í Keypmannahavn í vikuskiftinum, har Posta hevði ein av sølubásunum. Framsýningin eydnaðist framúr væl og nógv fólk vitjaði básin hjá Posta.

Julius í Likkudali

Jólafrímerkini mynda lívliga, klossuta og herliga jólamannin Julius í Likkudali, sum flestu børn kenna m.a. frá barnasendingum í sjónvarpinum og sjónleiki. Tá ið stóra jólatræið á Vaglinum í Havn verður tendrað, er tað Julius, sum kemur við brandbilinum og verður lyftur heilt upp til stjørnuna ovast á trænum. At børnini kenna jólamannin er eyðsæð, tá hann kemur við brandbilinum, og øll glað og spent rópa “Hey Julius”.

Eitt hefti við seks sjálvklistrandi frímerkjum fæst eisini. Allan Davidsen hevur sniðgivið frímerkini.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. oktober 2024

Hans Eiler Hammer lítur aftur um bak

Presturin umrøður í bókini eitt nú tíðina tá hann varð ákærdur fyri at hava sent dóttir síni eini óhóskandi sms-boð. Hóast hann varð fríkendur, hevur rmálið sett djúp spor í lív hansara

Hans Eiler Hammer

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Hans Eiler Hammer varð í 2010 ákærdur fyri at hava sent elstu dóttur síni eini óhóskandi sms-boð. Hann var prestur í Norðurnoregi. Sakarmálið hevur sett djúp spor í lív hansara.

Sjálvt um hann bleiv fríkendur á øllum økjum, so hevur hann mangan upplivað, hvussu tað er at verða dømdur í fólkadómstólinum.

Kensluborið og botnerliga umrøður hann lív sítt, sum til tíðir er baldrut. Hann lýsir barnaheimið saman við sínum kæru foreldrum, sum í mong ár vóru virkin í Heimamissiónini. Hann umrøður kynsliga misnýtslu, dóttrina, ið bleiv álvarsama sjúk, sína egnu uppgerð við Heimamissiónina, gleði, kærleika, strongd og ikki minst trúgv sína og kallið sum prestur.

Bókin er hansara egna verk, har Randi Mohr, tíðindafólk, hevur verið við á síðulinjuni og sett spurningar. Randi hevur útgreinað brot í lívi hansara. Ein uppgáva, ið hon við eldhuga og takksemi hevur átikið sær.

Sonur Hans Eiler – Hans Martin Hammer – sum er útbúgvin innan sang, fer at syngja nakrar føroyskar vísur í sambandi við bókaframløgurnar. 

Randi Mohr

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. oktober 2024

Skakandi tilburðir fyri 18. ferð

Ein av longstu bókarøðunum á føroyskum heldur fram eftir eitt-árs steðg. Hesaferð eru 13 skakandi hendingar í

2023 var fyrsta árið síðani 2006, at "Skakandi Tilburðir" ikki kom út. Nú er tað meira sum vant: Ein nýggj útgáva til reiðar í oktober

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Í 2006 góvu John Myllhamar og Felagið Føroya Met á fyrsta sinni bólkina "Skakandi Tilburðir" út. 

Nógvar søgur um heldur spentar støður hjá føroyingum eru síðani komnar út í bókum við tí navninum.

2023 var fyrsta árið síðani 2006, at "Skakandi Tilburðir" ikki kom út.

Nú hevur John Myllhamar latið 18. bókina í røðini út - sum vant er Skakandi Tilburðir komið út í oktober.

Í 2024-útgávuni eru 13 søgur við: Millum annað úr Miðvági, Hvannasundi og úr Trongisvági.

"Kom við á eina rundferð har sagt verður frá 13 spennandi og ótrúligum hendingum frá veruleikanum, har vit m.a. fylgja: Smádreingjum í Norðoyggjum, sum endaðu á havbotninum og mundu drukna. Leirvíksfólki ávegis í kirkju, tá bussurin kolaðist upp stutt eftir, at hann var komin úr tunli. Havnardama, sum var við flogfari yvir frumskóginum í Suðuramerika, tá motorurin steðgaði. Áhugaverd frágreiðing um bónda úr Sandavági sum var áhaldsin og datt oman"

Bókin er innbundin og hevur hópin av myndum og tekningum, sum mynda løtuna, tá tilburðurin hendi.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 21. oktober 2024

Regin Jørgensen sýnir fram í Williamsstovu

Framsýningin í Havn er opin til og við týsdagin 29. oktober

Nakrir heilt stórir abstraktir málningar verða at síggja. Eisini feiri landsløg og nakrir av fólki.

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Hósdagin lat málningaframsýning upp í Gallarí Williamsstovu. Tað er Regin Jørgensen, sum sýnir fram.

Nakrir heilt stórir abstraktir málningar verða at síggja. Eisini feiri landsløg og nakrir av fólki.

- Sostatt eitt fjølbroytt úrval av ymiskum nýggjum, men eisini ávísir málningar ið hava verið sýndir fram aðrastaðni í eitt tíðrskeið.

Ein av teimum stóru sæst omanfyri. Hann er komin heim úr Danmark, tí Galleri 7 í Skagen lat aftur í Covid-19 tíðini. Málningurin er nú spentur upp av nýggjum og verður eisini sýndur fram.

Williamsstova er í kjallaranum hjá Myndlist, Niels Finsensgøta 16 kj í Tórshavn, tætt við Steinatún.

Opið verður soleiðis:
Leygardagin 26. oktober klokkan 11-15
Sunnudagin 27. oktober klokkan 14-18
Mánadagin 28. oktober klokkan 11-18
Týsdagin 29. oktober klokkan 11-15

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 21. oktober 2024

100 ár við Thabor: Hátíðardámur í Fuglafirði

Missiónshúsið varð vígt og tikið í nýtslu í 1924. Rundi dagurin var farna sunnudag, har nógv ymiskt setti sín dám á í Thabor

Umleið 140 fólk vitjaðu Thabor í Fuglafirði sunnudagin, har orð vór borin fram, nógvir sangir sungu og so framvegis (Mynd: trubodin.fo)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Sannur hátíðardámur var í Fuglafirði sunnudagin 13. oktobur.

Hetta var tí, at missiónshúsið í býnum, Thabor, hátíðarhelt, at tað í ár eru 100 ár síðani, missiónshúsið varð vígt og tikið í nýtslu.

Thabor ein vakran heystardag har hátíðarhaldið var (Mynd: trubodin.fo)

Dagurin byrjaði við, at barnakórið í Thabor sang til familjugudstænastuna í kirkjuni. Sjálvt hátíðarhaldið í milliónshúsinum byrjaði klokkan 15, har Kristian Martin Petersen, formaður fyri missiónshúsið, bjóðaði vælkomin og bað eina bøn 

- Eftir vælkomuna sang Hannis Hansen ein sang, og so fekk Frants Jensen orðið. Eftir áheitan frá stýrinum hevur Frants skrivað ein sera áhugaverdan bókling á 64 síður við nógvum myndum um søguna, frá tí at missiónsarbeiðið so smátt tók seg upp í Fuglafirði longu í 1911, og tá ið missiónshúsið varð bygt og tikið í nýtslu í 1924 og fram til í dag. Bóklingurin er borin í hvørt hús í Fuglafirði og er eisini til taks í missiónshúsinum, skrivar trubodin.fo.

Frants Jensen leggur serstaka bóklingin fram (Mynd: trubodin.fo)

Ein sangbólkur framførdi, og fleiri nýttu høvi at bera heilsu fram. Síðani slapp manskórið, undir leiðslu av Poul Jacob Lundsbjerg, fram. Seinni parturin var eitt sangmøti.

Til ber at lesa meira um sangirnar og heilsurnar á trubodin.fo

Sóknarpresturin Gerhard Mikkelsen endaði kvøldið, takkaði fyri gott samstarv við kirkjuna, bað eina bøn og lýsti signingina. Kristian Martin takkaði, og aftaná var nátturða við smyrjibreyði og øðrum góðum. 

Okkurt um 140 fólk høvdu leitað sær í Thabor hendan dagin.

Kristian Martin Petersen, formaður, fegnast um eina gávu (Mynd: trubodin.fo)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. oktober 2024

Nýggjur Julius í Likkudali sangleikur í Norðurlandahúsinum

Sasho Bjartsson leggur seinastu hond á nýggja stóra sangleikin "Julius í Likkudali 2", sum verður sýndur í november

Sasho Bjartsson (Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Í november sleppa familjur til nýskrivaðan føroyskan sangleik í Norðurlandahúsinum. Tað er Sasho Bjartsson, sum stendur fyri framleiðsluni, hevur skrivað leikritið, og leikstjórnar.

Hetta er tveyarin av Julius í Likkudali, sum fyri tveimum árum síðani varð sýndur ferð eftir ferð fyri fullum sali í Norðurlandahúsinum.

Atgongumerkini vórðu rivin burtur og tað bleiv útselt eftir bara fáum minuttum.

Sasho Bjartsson greiðir soleiðis um søgugongdina í nýggja leikinum.

- Sangleikurin snýr seg um somu familjuna, sum býr í hugnaligu jólagøtuni í Likkudali. Sonurin og pápin eru serliga spentir, tí pápin hevur fingið boð, at hann skal vera sirkusstjóri til stóra jólasirkusi í Likkudali. Men av serligari ørsøk venda hansara tankar til heldur at halda jól í Gran Canaria, tá ein skótagenta, sum selur lutaseðlar, bankar á dyrnar.

Pápin og Jónas í sangleikinum fyri tveimum árum síðan

Til alla familjuna
Nú verður arbeitt við at leggja seinastu hond á Julius í Likkudali 2, og arbeiði gongur væl.

Tað serliga í ár er, at Beinir Troest Rasmussen hevur snikkað fimm nýggjar sangir til, sum verða spældir inn í hesum døgum. Tað er Kristoffur Mørkøre sum aftur í ár saman við øðrum góðum tónleikarum framleiðir tónleikin.

Sangleikurin er til alla familjuna, og seinast vóru børn heilt niður í tvey ára aldur, og tað riggaði væl. 

Fyrri partur av leikinum er ein hálvan tíma, og síðan er steðgur í tjúgu minuttir. Seinni partur er eisini hálvan tíma.

Julius í Likkudali 2 verður einans sýndur síðst í novembermánað. Sølan byrjar á klokkan 12 tann 1. november.

Frumsýningin verður 22. november.

Fólk handan familjusangleikin
Leikstjóri - Sasho Bjartsson
Tónleikaframleiðari - Kristoffer Mørkere
Sangir - Beinir Troest Rasmussen
Kórskipari - Ásbjørn Berthelsen
Koreografur -  Diana Hansen & Gunnrið Mikkelsen
Pallur - Glasir
Ljóssniðgevi - Villam Soo Joensen
Framleiðslustjóri -  Sasho Bjartsson

Leikarar
Bjarki Virgarsson Trondesen
Petur Meinhard Ellebye Andersen
Andreas Samuelsen
Rógvi Brekku Dam
Julius í Likkudali

Dansarar
Jóhanna Rúnadóttir Hvannastein
Lóa Ragnarsdóttir Trier
Natasja Gaardbo á Løgmannsbø
Frida Bogadóttir
Katrin Støylen Mohr
Rósa Ranadóttir Christiansen
Eva í Stórustovu
Arnbjørg Jacobsen
Silja Trúgvadóttir
Gunnhild Oliva Gunnarsdóttir Højsted

Kórfólk
Ecaterina Mindru
Elisabeth Árting Mørk
Eva Kjelnæs Patursson
Jóna Reinert Joensen
Katrin Lilja Lamain
Mikala Á Heygum Niclasen
Olivia Reinert Joensen
Vera Alstrup Vang

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. oktober 2024

Beinir gevur út heildarútgávu

Nýggja útgávan hjá Beinir, "Greener", kom út í gjár

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

25. oktober kom Beinir við nýggjari útgávu, sum hann kallar “Greener”, sum eisini er heitið á fyrsta av fýra stakløgum, sum eru komin út.

Tekstirnir á “Greener” snúgva seg m.a. um ferðina hjá Beini úr tí trygga og kenda umhvørvinum í Føroyum til Keypmannahavnar at fylgja dreyminum um at liva av tónleikinum.

Um sangin “Greener” sigur Beinir:

– Eg skrivaði “Greener” í 2020. Meðan eg sat og hugdi út á fjørðin og sá grønu fjøllini hinumegin, hugsaði eg, um grasið veruliga er grønari hinumegin, sum so mangan verður sagt. “Greener” snýr seg um at droyma, og er samstundis bæði byrjanin til nýggju plátuna og eitt nýtt tíðarskeið í mínum lívi.

Saman við Jonah Blacksmith í Store Vega
Sangurin “Coming home” lýsir longsulin til heimstaðin, og tvístøðuna at fara heiman fyri at uppliva okkurt nýtt – ein avgerð, sum kann verða torfør og røtt samstundis.

– Eg minnist væl, tá eg skuldi spæla “Coming Home” live fyrstu ferð. Tað var á konsertferð í Danmark, har eg hitaði upp fyri Jonah Blacksmith.

– Tá vit endaðu konsertferðina í Store Vega í Keypmannahavn, spurdu teir í Jonah Blacksmith, um teir kundu spæla “Coming Home” saman við mær. Tað er ein live-uppliving, sum eg ongantíð gloymi, sigur Beinir.

Samstarv við royndar framleiðarar
Í Keypmannahavn møtti Beinir framleiðarunum Anders Bønløkke og Søren Christensen, sum m.a. hava framleitt fyri kendar bólkar sum Alphabeat og Carpark North. Teir báðir hava saman við Beinir gjørt eina plátu við live-huglagi, sum ferðast millum orkumiklar, róligar og hugsunarsamar løtur.

Beinir hevur rættiliga gjørt vart við seg á P4 hjá danska kringvarpinum, har nýggju stakløgini eru nógv spæld. Boð vóru eisini eftir Beinir at syngja kenda sangin "Hva’ Gør Vi Nu, Lille Du?" hjá Kim Larsen í sendingini “Live fra Christiansborg” á DR1.

Í ár hevur Beinir m.a. spælt á Smukfest, Hotel Cecil og í Go' Morgen Danmark hjá TV2, har fólk hava tikið sera væl ímóti honum. Serstaka konsertferðin í Danmark, sum Beinir kallaði "Unknown Location Tour," har fólk vóru biðin um at senda honum uppskot um, hvar hann skuldi spæla, eydnaðist framúr væl og fekk nógva umrøðu. Og fyri stuttum var Beinir á pallinum í beinleiðis sjónvarpssendingini Vild Med Dans hjá TV2, har hann sang seinasta staklagið “Call Me A Dreamer”.

Stór konsertferð og vitjan í Tutl
Beinir fyrireikar í hesum døgum eina stóra konsertferð, har hann fer at spæla solo ella við bólki í Danmark, Týsklandi og Føroyum.

Við á ferðini hevur Beinir “Greener” á LP-plátu og fløgu.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. oktober 2024

Samtíðardansur ger innrás í Norðurlandahúsinum

Festivalurin bydans, har eitt nýtt verk frá RIVA verður framført, verður 2. og 3. november

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Dansur sum listagrein er seinastu árini vorðin ein alsamt týðiligari partur av føroyska listalandslagnum, og nú fer spildurnýggi norðurlendski dansifestivalurin “bydans” av bakkastokki í Norðurlandahúsinum 2. og 3. november 2024.

Dansifestivalurin fagnar margfeldinum í samtíðardansi við eini forkunnugari skrá samansett av trimum norðurlendskum dansiverkum: Ein installatión av einum tykisheimi (Virtual Reality) við heitinum “Boundary” eftir Mathilde Caeyers (NO), ein innilig dansisýning við heitinum “Where Even Flowers Can Grow” eftir Caroline Blomqvist (SE/DK), har áskoðararnir koma nær dansarunum. Síðan frumsýnir føroyska dansivirkið RIVA pallverkið “Kanska ein bygd”, ið samantvinnar dansi- og ritlist.

Trý sterk, kensluborin og nýhugsandi verk, ið veita áskoðarum eitt rúm at hugleiða í, at lata seg hugkveikjast og kenna seg knýttan til onnur menniskju og teirra veruleika. Verkini viðgera evni sum eksistentialismu og ta ørgrynnu av kenslum, ið eru ein óvíkjandi partur av at vera menniskja, tilvitað og ótilvitað.

Sigast kann, at “Kanska ein bygd” er mest ambitiøsa verkætlanin hjá RIVA higartil. Tað er áhugin í teirri menniskjaligu tilveruni á einum heimspekiligum grundarlagi, ið drívir verkið.

Á palli setir RIVA spurnartekn við, hvørji vit eru saman við hvørjum øðrum og uttan hvønn annan. Verkið viðgerð hvat tað er at minnast farnar relatiónir umvegis frásagnir um fólk, ið eru deyð. Toymið handan eru Rannvá G. Niclasen, Vár B. Árting og Búi Rouch, koreografar og dansarar, Beinir Bergson, rithøvundur, Villiam Soo Joensen, ljóssniðgevi, Heðin Ziska Davidsen, tónasmiður, Billa Jenny Jónleifsdóttir, visuellur ábyrgdari, Jón Sonni Jensen búnasniðgevi og Bjørn Ulvedal Simonsen, pallsmiður.

Hetta er fyrstu ferð, at bydans festivalurin verður. KOMMA Performance Productions og føroyska dansivirkið RIVA hava tikið stig til tiltakið í samstarvi við Norðurlandahúsinum í Føroyum. Fyriskipararnir vóna, at festivalurin kann geva áskoðarum møguleika at uppliva nýggj sløg av dansi, eins og hann kann verða við til at víðka um og avbjóða okkara fatan av, hvat dansur kann vera.

Festivalurin er stuðlaður av Nordisk Kulturkontakt, Nordisk Kulturfond og Almanna- og Mentamálaráðnum. “Kanska ein bygd” er skapað við stuðli frá Mentanargrunni Landsins, Almanna- og Mentamálaráðnum, Listaflog, Bygma Balslev, Gellan, Dansifrøi og Tórshavnar Kommunu.

Les meira og keyp atgongumerki á: www.nlh.fo og www.riva.fo/bydans

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. oktober 2024

Føroyskur tónleikaungdómur stórliga fagnaður í Bodø

Í døgunum 10. til 14. oktober vóru næmingar úr Tórshavnar musikkskúla í Bodø í Noregi fyri at luttaka í eini verkætlan saman við næmingum úr Noregi og Svøríki

 

SkrivaÐ:

Innsent

Bodø er mentanarhøvuðsstaður í ár, og í tí sambandi bjóðaðu tey føroyskum, samiskum, svenskum og norskum ungdómi til tiltak um siðbundnan mentanararv.
Verkætlanin hevði til endamáls á ymiskan hátt at skapa brúgvar millum ungdóm og siðbundnan mentanarv.

Í tilgongdini hava verkstovur verið fyriskipaðar í Kautokeino, Hamarøj, Arvidsjaur, í Malå og í Føroyum. Verkstovan í Føroyum var í Tórshavnar Musikkskúla vikuskiftið 28. og 29. september.

Tað er Norsk Kulturskoleråd, sum hevur staðið fyri verkætlanini, og fyri Tórshavnar Musikkskúla var Agnar Lamhauge høvuðsfyriskipari, meðan Daniel Rye var við á ferðini umframt foreldur.

Bólkurin úr Samalandi høvdu reinsdjóraskinn sum tema. Tey tilvirkaðu skinn, vístu film umframt at joyk varð lagt afturat. Norðmenn og Sviar framførdu ein sjónleik við upplestri, búnum og tónleiki afturvið.

Bólkurin úr Føroyum hevur arbeitt við kvæðamentan, kingosangi, vísum og skjaldrum, og fingu hesi til at renna væl saman við klassiska tónleikinum. Soleiðis brúkti føroyski bólkurin søgu og mentan sum grundarlag, og fingu soleiðis sameint siðsøgu og samtíð.

Agnar Lamhauge legði tónleikin til rættis, umframt at Ásgerð Stenberg Olsen útsetti eitt verk við støði í Regin Smiði fyri bólkin.

Føroyski bólkurin hevði eisini eina eina almenna framførsla á kulturskúlanum í Bodø, umframt egna konsert í Bodin kirkju, sum er frá ár 1240, og er elsti bygningur í Bodø.

Fólk vóru veruliga hugtikin av føroysku ungdómunum. Sameiningin av føroyskum mentanararvi, søgu og tónleiki varð væl fagnaður, og fingu tey góð skoðsmál fyri framførslurnar.

Tað er sera umráðandi fyri føroyskar næmingar og føroyska musikkskúlan at luttaka í norðurlendskum verkætlanum sum hesari, tí tað gevur íblástur og mennir tíðandi netverk í musikkhøpi. Eisini er umráðandi at føroysk ung miðla føroyska mentan og søgu til onnur ung uttanlands.

Samanumtikið ein sera væleydnað verkætlan, sum Agnar Lamhauge hevur staðið á odda fyri.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. oktober 2024

Stórmøti á Skúlanum á Fløtum

Hetta vikuskiftið verða stórmøtini hjá Kirkjuligu Heimamissiónini í Havn

Hetta vikuskiftið verður skipað fyri stórmøtum í Skúlanum á Fløtum í Havn (Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Hetta vikuskiftiðskipar Kirkjuliga Heimamissiónin fyri árligu Stórmøtunum í Skúlanum á Fløtum í Havn. Yvirskriftin fyri Stórmøtini í ár er: "Hvar finna vit vón í eini ótryggari tíð?"

Høvuðstiltøkini eru stórmøti hvørt kvøld við dugnaligum talarum og góðum sangkreftum, og skráin er fjølbroytt, skrivar Kirkjuliga Heimamissiónin.

Møtir verða fríggjakvøldið og leygarkvøldið klokkan 19, og sunnukvøldið klokkan 18. Junior-tiltak er á skúlanum samstundis sum møtini eru fríggjakvøld og leygarkvøld. Aftan á møtini hesi bæði kvøldini verða eisini ungdómsmøtir á skránni klokkan 21.30.

Sunnudagin verður eitt stórt familjutiltak – sonevnda SIMBA-hittið – og verður tað kl. 15. Aftaná tað eru øll boðin til nátturða, og síðan til møti kl. 18.

Leygardagin klokkan 14 er eisini ein serligur temadagur í Meinigheitshúsinum í Havn við yvirskriftini “At raðfesta tíð við Gudi í einum upptiknum gerandisdegi”.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 21. oktober 2024

Runar úr Noregi gjørdist Arctic Young Chef

Fyrsta finalan í arktisku kokkakappingini varð hildin í Hörpuni farna vikuskiftið

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Farna vikuskiftið varð ungi norski kokkurin, Runar Helgeland, kosin vinnari av kappingini Arctic Young Chef.

Djúp hugsavnan, kokkakynstur á hægsta støði og ein spent áskoðarafjøld. Tað eyðkendi spennandi finaluna í kokkakappingini Arctic Young Chef, sum varð hildin í konserthøllini Hörpu í Reykjavík leygardagin.

Runar Hegeland, sum hevði hugtikið við sínum kulinarisku skapanarevnum í norsku landsfinaluni, vísti eisini í finaluni einastandandi evni at skapa nýhugsandi, smakkríkar og vakrar rættir undir tíðartrýsti.

Kappingin millum teir fýra finalistarnar úr Íslandi, Føroyum, Grønlandi og Strandanoregi var hørð. Sammett við landsfinalurnar, har kokkarnir arbeiddu einsamallir, høvdu finaluluttakararnir ein hjálpara við hvør at ganga til handa undir finaluni.

Avbjóðingin í finaluni var at gera eina matskrá við trimum rættum innan fyri 3,5 tímar, sum megnaði at sannføra dómsnevndina. Eins og í landsfinalunum skuldu luttakararnir í finaluni hava ávísar rávørur úr londunum í rættunum.

Forrætturin skuldi vera við saltfiski – baccalao, høvuðsrætturin við lambshálsi og -hjørtu og í eftirrættinum skuldi vera rabarbur.

Av tí at eitt av endamálunum hjá Arctic Young Chefs er at stuðla lokalum rávørum, so vóru eisini aðrar vørur frá Nora-limalondunum, sum skuldu vera við.

Úr Føroyum var tari, sum skuldi við í forrættin. Tari gevur dám av havi og ein natúrligan umami smakk.

Úr Noregi vóru moltuber til høvuðsrættin. Hesi søtu og beisku ber geva møguleika at javna smakkin av lambi.

Úr Grønlandi var bjór frá grønlendskum bryggjaríi, eisini til høvuðsrættin. Bjór gevur matinum dýbd við sínum malttónum.

Úr Íslandi var skyr, til eftirrættin. Skyr er siðbundin íslendsk mjólkarúrdráttur, ið gevur eitt frískt grundarlag fyri kreativiteti.

Vinnandi kokkurin, Runar Helgeland, gjørdi eina brandada við saltfiski og tara sum forrætt. Høvuðsrætturin var ein lambgrýta við hálsi og hjørtu, berum og øli. Og eftirrætturin var ein rabarbusuppa, sum hann minnist hana frá sínum barnaárum. Aftur við suppuni var skyr.

Í dómsnevndini sótu  Ægir Fríðriksson úr Íslandi, Per Theodor Tørrisen úr Noregi, Habi Khaliqdad úr Grønlandi og Janus Einar Sørensen úr Føroyum.

Eftir kappingina søgdu dómararnir soleiðis um vinnandi kokkin:

“Vinnarin vísti yvirhøvur eina professionella tilgongd til rættirnar. Hann vísti tøkni á høgum støði, nýhugsan, smakk og góða framførslu. Rættirnir lagaðu seg til yvirskipaða evnið í kappingini “Matur til øll”. Forrætturin og eftirrætturin eru vælegnaðir at verða gjørdir í skúlakantinum”.

Tað var forseti Íslands, Halla Tómasdóttir, sum avdúkaði vinnaran og kjósaði tann fyrsta Arctic Young Chef. Hjálpari hjá Runar Hegeland í finaluni var Eryk Olzewski.

Hinir tríggir kokkarnir í finaluni vóru Andres Björgvinsson úr Íslandi, Lars Abelsen úr Grønlandi, og meksikanski Sebastian Jiménez Garcia, umboðandi Føroyar.

Nora (Norðurlendskt Atlantssamstarv) skipaði fyri kappingini saman við Menntaskólanum í Kópavogi, Hotel Arctic í Grønlandi, Tekniska skúla í Klaksvík og Arktisk Mat í Mosjøen í Noregi.

Forrætturin

Høvuðsrætturin

Eftirrætturin

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. oktober 2024

Mótmæla ferðafólkum á Kanariuoyggjum

Í fjør vitjaðu 16,2 milliónir ferðafólk oyggjarnar har tað búgva 2,2 milliónir fólk

 

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Íbúgvar á Kanariuoyggjum krevja nú, at ferðafólkavinnan á oyggjunum verður avmarkað. Yvir 8.000 fólk luttóku um vikuskiftið í einum umfatandi mótmælistiltaki móti ferðafólkainnrásini.

“Kanarouoyggjar eru ikki til sølu” róptu tey lokalu á mótmælistiltakinum móti hópturismu á oyggjunum. Skipað varð fyri mótmælistiltøkum á sjey teimum størstu av teimum trettan oyggjunum, sum eru partur av sponsku Kanariuoyggjunum.

Sambært mótmælisfólkunum er stóra talið av ferðafólkum, sum á hvørjum ári streyma til oyggjarnar, ein hóttan móti avmarkaða tilfeinginum á oyggjum og oyðileggjandi fyri umhvørvið.

Hóast stóra týdningin, sum ferðafólkavinnan hevur á búskapin á Kanariuoyggjum, eru tað nógvir borgarar, sum argast inn á, at ferðafólkini eru við til at trýsta bústaðar- og leiguprísirnar upp.

Í tíðarskeiðinum januar til september í ár hava oyggjarnar havt vitjan av 9,9 milliónum ferðafólkum. Í fjør vitjaðu tilsamans 16,2 milliónir ferðafólk Kanariuoyggjar, har tað búgva 2,2 milliónir fólk.

Feðafólk skapa stórar inntøkur til oyggjarnar, men sambært fleiri lokalum fólkum, verða inntøkurnar frá vinnuni ikki býttar javnt. Sambært teimum, fer meginparturin av inntøkunum til stórar fyritøkur, sum ikki eru heimahoyrandi á Kanariuoyggjum, skrivar finska kringvarpið Yle.

- Ríkidømið, sum verður framleitt á oyggjunum verður spjatt um alt Evropa. Íbúgvarnir á Gran Canaria fáa einki afturfyri, sigur Adrian Souza, sum var ein av mótmælisfólkunum í býnum Maspalomas á Gran Canaria.

Eisini í Valencia á spanska meginlandinum vóru hundraðtals mótmælisfólk úti leygardagin í líknandi mótmæli – har tað serliga er høgi bústaðarkostnaðurin, sum er høvuðsevni. Í katalanska stórbýnum, Barcelona, hava fyrr eisini verið mótmæli móti ferðafólkavinnuni, skrivar Yle við AFP og Reuters sum keldum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 22. oktober 2024

Julia Navalnaja vil vera forseti í Russlandi

– Eg vil gera alt fyri, at stýrið hjá Putin fær ein enda, sigur einkjan eftir Aleksej Navalnyj

Julia Navalnaja (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Julia Navalnaja, einkjan eftir russiska andstøðupolitikaran, Aleksej Navalnyj, vil vera forseti í Russlandi.

Hon kann tó ikki stilla upp, so leingi Putin situr við valdið. Umsitingin hjá Putin leggur hana undir at vera partur av víðgongdum bólki, og kann hon verða handtikin, um hon kemur aftur til Russlands.

– Mín politiski mótstøðumaður er Vladimir Putin. Eg vil gera alt fyri, at hansara stýri fær ein enda skjótast gjørligt, sigur hon við BBC.

Aleksej Navalnyj doyði í fangalegu í Sibiria í februar. Russiskir myndugleikar hava upplýst, at hann doyði av natúrligum orsøkum, men Navalnaja er sannførd um, at maður hennara varð dripin.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 21. oktober 2024