Veðurstovurnar ósamdar um tað verða 20 ella 24 stig

Kunnu nærkast hitameti í Føroyum um vikuskiftið

(Savnsmynd: Ólavur Frederiksen / Faroephoto)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Tú las rætt. Veðurstovurnar eru ósamdar um tað verða 20 ella 24 stig um vikuskiftið.

Fríggjamorgun, tá hetta er skrivað, er heldur gráligt við mjørka og regn, og tað heldur fram í allan dag og til fyrrapartin leygardagin.

Tá fer hann yvir í landsynning og tað fer at klárna. Hitastigini fara krúpandi uppeftir, upp í 16 hitastig, og serliga undan ættini kann vera uppaftur meira.

Sunnudagin verður eystan og tá verður enn lýggjari. Norðanfyri og annars undan ættini kunnu vit vænta upp í 20 stig, og onkur forsøgn lovar enntá 24 stig, segði Knud Simonsen, veðurfrøðingur, við Summarmorgun fríggjamorgunin.

Men tað er vandi í allari vælferð. Talan er um heita luft sum kemur yvir kaldari sjógv eystanifrá og tí kann mjørki væntast eystanfyri, meðan tað norðanfyri og vestanfyri heldur seg klárt, greiðir Knud Simonsen frá.

Um tað verður upp ímóti 24 hitastigum, kann gerast talan um hitamet í Føroyum. Sambært Knud Simonsen eru hitamátingar frá juli 2003 á flogvøllinum í Vágum, sum eru upp í 26,3 stig og frá august 1997 upp í 23,5 stig.

Síggj feskastu veðurforsøgnina her

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 11. juli 2025

Nýtt átak frá Visit Faroe Islands skal spjaða ferðafólk

Self-Navigating Cars: Ferðafólk verða eggjað til at lata leigubilin avgera hvørji støð skulu vitjast

(Mynd: Visit Faroe Islands)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Í nýggja átakinum hjá Visit Faroe Islands er endamálið at bróta vanligu ferðamynstrini og at geva ferðafólki nýggjar, óvæntaðar upplivingar í Føroyum. Í átakinum verða ferðafólk eggjað til at seta seg handan róðrið og koyra avstað, uttan at vita hvagar leiðin gongur.

Altjóða trupulleiki – føroysk loysn

Ein frágreiðing frá kendu greiningarfyritøkuni McKinsey frá 2024 vísir, at 80 prosent av øllum ferðafólkum í heiminum fara til tey somu 10 prosentini av heimsins kendastu ferðamálunum.

- Um allan heimin flokkast ferðafólk til somu kendu støð, so eisini tey kunnu fáa eyðkendu myndina av víðagitnu støðunum. Fólk eru stýrd av algoritmum og sosialum miðlum, sum skapa eina óendaliga ringrás, har myndir frá kendum ferðamálum draga fleiri ferðafólk til neyvt somu støð. Úrslitið er einsháttaðar upplivingar og støð, sum fáa ov nógv vitjandi, sigur Guðrið Højgaard, stjóri fyri Visit Faroe Islands.

Filmurin um átakið sæst her

- Eisini her í Føroyum hava vit merkt vaksandi trýst á ávís støð, og nú royna vit at broyta hetta – bókstaviliga.

Múlafossur í Gásadali, Vitin á Kallinum, Trælanípa og Tjørnuvík hava í langa tíð verið millum tey mest vitjaðu støðini. Men við 30 sergjørdum rutum verður ljós varpað á fleiri av teimum minni kendu, men eins vøkru og sermerktu støðunum kring landið. Endamálið er at geva ferðafólki høvi at uppliva minni vitjaðar og ókendar perlur, sum vanliga ikki eru partur av túrinum, tá fólk vitja landið.

Soleiðis gongur tað fyri seg

Átakið er ment í tøttum samstarvi við 62N Bilaleigu, sum bjóðar leigubilar til endamálið. Fyri at leiga hesar serligu bilarnar krevst bara at ein skrivar undir uppá at fylgja GPS-leiðbeiningunum hjá bilinum – uttan at vita, hvar ein fer.

(Mynd: Visit Faroe Islands)

Tá bilurin er leigaður, skannar ferðafólkið eina QR-kotu, sum tendrar GPS-leiðbeiningar til eina serliga rutu, sum er full av óvæntaðum steðgum gjøgnum dagin. Hvør túrur tekur millum tríggjar til seks tímar og fevnir um fýra til seks áhugaverd støð runt landið. Hin ferðandi sær bara eitt stað í senn, so kenslan av at sleppa stýringini og at vera á ævintýrferð til nýggj, spennandi støð verður varðveitt. Á leiðini deilir skipanin eisini søgur og staðbundna vitan. Skipanin er gjørd soleiðis, at eingin fær somu ferðaleið samstundis. Hvør uppliving er sniðgivin, so hon kennist persónlig og serstøk við stuttligum søgum ella serligum aktivitetum á hvørjum steðgi.

Útgangsstøðið er tað staðkenda

Leiðbeiningarnar eru settar saman við nærlagni og taka allar støði í lokalari vitan og tí staðkenda, so vit vísa gestunum vøkur og serlig, men ofta yvirsæð støð í Føroyum.

- Tað eru føroyingar sum hava gjørt ruturnar – og tankin handan hvørja rutu er at vísa ferðafólki sumt av tí, sum vit sjálvi gera. Vit vilja fegin geva teimum eina meira veruliga ella sanna uppliving, sigur Marta Káradóttir, samskiftisleiðari hjá Visit Faroe Islands og verkætlanarleiðari handan átakið.

- Vit biðja í veruleikanum bara ferðafólk um at sleppa teymunum eina løtu. Tí tá ið tú ikki veitst, hvat bíðar handan næsta sving, letur tú upp fyri tí nýggja og óvæntaða. Tú sært ymiskt vakurt, sum tú ikki hevði ætlað. Vit royna við hesum at bróta mynstrini og flyta okkum aftur til tað, sum ferðing eigur at snúgva seg um – at víðka sjónarringin og hugdýpa seg í staðið, tú vitjar, sigur MartaKáradóttir.

(Mynd: Visit Faroe Islands)

Ein skipan, ið spjaðir og vekur hugflogið

Tríggir serligir leigubilar eru partur av átakinum, men allir leigubilar í Føroyum kunnu lættliga verða partur av átakinum. Skipanin, sum byggir á Google Maps, er ókeypis og atkomulig fyri allar leigubilar – einasta kravið er sum nevnt, at tann, sum leigar bilin góðtekur treytirnar og fylgir leiðbeiningunum.

Skipanin byggir á tað arbeiði, sum Visit Faroe Islands fyrr hevur gjørt saman við Google um Google Sheep View.

Bilarnir kunnu leigast frá í dag, 8. juli og prísurin er hin sami sum fyri aðrar leigubilar.

Við átakinum vónar Vist Faroe Islands, at ferðafólk fara at taka av møguleikanum at fáa eina meiri fjølbroytta og óvæntaða uppliving. Samstundis er vónin, at hetta kann vera við til at taka trýstið av ávísum støðum, sum fáa heldur nógv vitjandi um summarið. Vit fegnast um at stóri amerikanski tíðindamiðilin Forbes longu hevur víst átakinum ans.

Gjørdu túrarnir eru til støð í meginøkinum eins og til Suðuroynna. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 08. juli 2025

Húsareynstunnilin tikin í nýtslu

Snórurin er kliptur og tey fyrstu sluppu at súkkla, renna og ganga gjøgnum nýggja kommunala tunnilin í Havn

Frá vinstru, Elsa Berg, borgarstjóri, Bergur Robert Dam Jensen, form. í teknisku nevnd, og Jóhan Christiansen, landsstýrismaður (Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Sunnudagin var hátíðarhald í sambandi við at nýggi Húsareynstunnilin og Havnarvegurin varð latin upp fyri almennari ferðslu.

GHM setti dám á haldið við tónleiki, og røður vórðu hildnar av borgarstjóranum, landsstýrismanninum við samferðslumálum og stjóranum í Articon, sum hevur staðið fyri umfatandi arbeiðinum.

Síðan fekk Bergur Robert Dam Jensen, formaður í teknisku nevnd hjá býránum høvi at skera snórin yvir og geva pláss fyri súkklandi, rennandi og gangandi at royna tunnilin sum tey fyrstu.

Sí myndirnar her

Sí eisini (fleiri myndir): Latið upp fyri ferðslu

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 06. juli 2025

SMS økti um avlopið

Fyrsti roknskapurin hjá SMS-samtakinum við nýggju eigarunum. Avlopið var 21,9 milliónir krónur

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Birgir Nielsen, Nira

Tað var kendi vinnulívsmaðurin Hans Mortensen, sum tá var høvuðsstigtakarin og stóri. Síðani hevur sonurin Niels Mortensen í mong ár verið stjóri og eigari saman við Pf. Farcod við Mortan Johannesen. SMS er vaksið nógv síðani stovnanina og staðfestast má, at tað hevur gingið sera væl síðstu mongu árini við rakstrinum og íløgunum.

Í oktober í fjør var kunngjørt at børsnoteraða íslendska samtakið Hagar hf, hevði keypt 100 prosent av partapeninginum í Pf. S.M.S.  Tískil er hetta fyrsti roknskapurin hjá Pf. S.M.S. við útlendskum eigarum.

Niðanfyri viðgera vit samtaksroknskapin (kosernroknskapin) hjá Pf. S.M.S.

Rakstraroknskapurin
Roknskapurin vísir, at nettosølan øktist úr 690 milliónum krónum í 2023 til 715 milliónir krónur í 2024, sum er ein vøkstur á 3,6 prosent.

Samlaðu starvsfólkakostnaðirnir í 2024 vóru 131,9 milliónir og samanlagt starvaðust 314 fólk í samtakinum í 2024.

Úrslitið áðrenn avskrivingar í 2024, eisini nevnt Ebidta, var 62,0 milliónir krónur, sammett við 56,2 milliónir í 2023, sum gevur ein vøkstur í rakstrarlønseminum á 10,3 prosent.

Ársúrslitið eftir skatt hjá Pf. S.M.S. í 2024 var eitt avlop á 21,9 milliónir krónur sammett við 12,3 milliónir í 2023. Vøksturin var tí 9,6 milliónir krónur ella heili 78 prosent.

Fíggjarstøðan
Fíggjarjavnin hjá SMS-samtakinum var 417,9 milliónir krónur í 2024, sammet við 427,7 milliónir í 2023.

Støðisognirnar minkaðu nakað, úr 312,6 milliónum í 2023 til 296,6 milliónir krónur í 2024.

Ogn í umferð øktist úr 115,1 milliónum í 2023 til 121,3 milliónir krónur í 2024.

Felagið er væl fyri fíggjarliga. Eginognin við árslok 2024 var 150,9 milliónir krónur sammett við 140,1 milliónir í 2023. Trygdarevnið í 2024 var 36,1 prosent sammett við 32,8 prosent.

Langfreistaða skuldin hjá P/F S.M.S. er fallin úr 153,2 milliónum í 2023 til 150,7 milliónir krónur í 2024.

Stuttfreistaða skuldin er fallin úr 119,2 milliónum í 2023 til 104,7 milliónir krónur í 2024.

Gjaldførið er rímiliga gott, við tað at lyklatalið gjaldførislutfall í 2024 var 115,8 prosent sammett við 96,5 prosent í 2023. Harumframt var tøkur peningur í 2024 í alt 27,9 milliónir krónur.

Samanumtikið er talan um ein góðan roknskap hjá Pf. S.M.S. í 2024, sum er nakað betri enn undanfarnu tvey árini.

Spennandi verður at síggja hvussu raksturin hjá SMS kemur at hátta sær komandi árini, nú íslendska Hagar hf er vorin nýggjur eigari.

Partaeigari í Pf. S.M.S er Hagar hf, Reykjavík, Ísland.

Stjóri í Pf. S.M.S. er Niels H. Mortensen og nevndarformaður er Finnur Oddson.

Greiningin er gjørd av Birgir Nielsen og ráðgevarafyritøkuni Nira Sp/f

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 06. juli 2025

Pf. Waag gott úrslit í 2024

Úrslitið hjá bilasøluni gjørdist hægri enn væntað orsakað av sølu av ognum

(Mynd: Waag bilar)

SkrivaÐ:

Birgir Nielsen, Nira

Ársúrslitið í 2024 hjá Waag var stak gott, men var partvís orsakað av sølu av ognum.

Ársúrslitið eftir skatt var 18,5 milliónir krónur, sum var eitt vet lægri enn í 2023, tá ið ársúrslitið var 19,8 milliónir.

Waag, sum fyri tveimum árum síðani keypti Pf. Auto Service, umboðar í dag serliga bilmerkini Mercedes, Nissan og Hyundai. Waag heldur til undir Krákugjógv 19 í Havn, har ið Auto Service áður var.

Raksturin
Roknskapurin hjá Pf. Waag vísir, at bruttovinningurin er rímiliga nógv síðstu tvey árini. Úr 21,8 milliónum í 2021 til 36,7 milliónir krónur í 2024.

Ársúrslitið (úrslit eftir skatt) hjá Waag í 2024 var 18,5 milliónir krónur, sammett við 19,8 milliónir í 2023. Hóast talan er um eina afturgongd í 2024 á 1,3 milliónir ella 6,7 prosent, er ársúrslitið tó væl betur enn síðstu árini.

Sambært leiðslufrágreiðingini var ársúrslitið í 2024 hægri enn væntað, men hetta var orsakað av sølu av ognum. Grundraksturin var sum væntað skrivar leiðslan.

Fíggjarstøðan
Fíggjarjavnin hjá Waag vísir, at samlað ogn var 111,5 milliónir krónur í 2024 móti 126,6 milliónum í 2023.

Størstu postarnir á ognarsíðuni í 2024 var fíggjarig støðisogn á 23,4 milliónir. Av ognum í umferð eru goymslan íalt 51 milliónir krónur í 2024 meðan áogn var 17,1 milliónir.

Tøkur peningur í 2024 var 19,9 milliónir krónur í móti 9,2 milliónum í 2023.

Pf. Waag er væl fyri fíggjarliga. Waag hevði í 2024 onga langfreistaða skuld og stuttfreistaða skuldin er 25 milliónir.

Eginpeningurin hjá Waag við árslok 2024 var 86,4 milliónir. Tryggleikastigið var heili 77,5 prosent, sum er sera gott. 

Gjaldførið var eisini sera gott hjá Waag. Gjaldførislutfallið, sum er ognir í umferð í mun til stuttfreistaða skuld var 352 prosent í 2024 samanborið við 174 prosent í 2023.

Samanumtikið er talan um ein sera góðan roknskap hjá Waag fyri 2024.

Stjóri í Pf. Waag er Joen Pauli Waag. Nevndarforkvinna er Minny Waag.

Greiningin er gjørd av Birgir Nielsen og ráðgevarafyritøkuni Nira Sp/f

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 08. juli 2025

Næstbesta úrslit seinastu tíggju árini

Vinningsbýtið til partaeigararnar er fýra milliónir

Jógvan Gregersen er stjóri í Vaðhorn Seafood P/F (Mynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Birgir Nielsen, Nira

Talan var um næstbesta úrslitið hjá Vaðhorn Seafood P/F í síðstu 10 árini.

Søgan handan Vaðhorn Seafood er sprottin á Eiði, tá virkið var sett á stovn í 1973. Siðani flutti virkið í 1984 til Skála og er í dag staðsett á Hulki á Strondum.

Vaðhorn Seafood framleiðir saltfiskavørur. Rávøran verður keypt frá føroysku línuskipunum umvegis uppboðsølurnar. Vøran verður síðani víðarigóðska á virkinum á Hulki til fyrsta floks saltfiskavøru, til marknaðir í suðurevropa.

(Savnsmynd: Jens Kr. Vang)

Raksturin:
Í ársroknskapinum hjá Vaðhorn Seafood P/F fyri 2024 sæst, at bruttovinningurin var 41,6 mió.kr, sum er ein hækking á 13,7 mió.kr., ella heili 41,4 prosent, í mun til í 2023.

Rakstraravlopið (ebitda) í 2024 øktist munandi, úr 8 mió.kr. í 2023 til 19,3 mió.kr. í 2024. Hækkingin í rakstraravlopinum var 11,2 mió.kr. í 2024 ella 140 prosent. semmett við 2023.

Vaðhorn Seafood hevði í 2024 eitt rakstraravlop eftir skatt á 9,6 mió.kr., sammmett við eitt hall á -358 tkr. í 2023. Tískil betraðist ársúrslitið í 2024 heilar 9,9 mió.kr.

Aðalfundurin hevur samtykt at útluta 4 mió.kr. til partaeigararnar.

Fíggjarstøðan:
Um vit hyggja eftir eftir fíggjarstøðuni hjá Vaðhorn Seafood sæst, at samlaða fíggjarstøðan í 2024 var 104,3 mió.kr.

Støðisogn, sum er føst ogn og leysafæ og maskinur var 41,6 mió.kr. Ogn í umferð, sum er vørugoymsla, áogn frá sølu, innistandandi peningur vm. vóru 62,7 mió.kr.

Vaðhorn Seafood hevði við árslok 2024 eina eginogn á 33,6 mió.kr. Trygdarstigið er 32,3 prosent, sum verður mett rímuliga gott.  

Tann langfreistaða skuldin við árslok 2024 var 19 mió.kr. og stuttfreistaða skuldin var 46,6 mió.kr.

Um hugt verður eftir lyklatalinum gjaldførislutfall, sum vísur støði á gjaldførinum, so er hetta lyklatalið betra úr 110,3 prosent í 2023 til 134,6 prosent í 2024. Tøkur peningur við árslok 2024 var íalt 8,1 mió.kr. Hetta merkir at gjaldførið hjá Vaðhorn er betra í 2024.

Staðfestast kann at talan er um ein góðan roknskap og eitt gott ársúrslit hjá Vaðhorn Seafood fyri 2024. Felagið er somuleigis rímuliga væl fyri fíggjarliga og gjaldførisliga.

Partaeigarar, sum eru størri enn 5 prosent í Vaðhorn Seafood P/F er felagið Sp/f 10.07.2007, har Jógvan Gregersen og Jens Martin Knudsen eru eigarar.

Stjóri í Vaðhorn Seafood er Jógvan Gregersen. Nevndarformaður er Bjørn á Heygum.

--

Greiningin er gjørd av Birgir Nielsen og ráðgevarafyritøkuni Nira Sp/f, www.nira.fo

--

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 11. juli 2025

Nýggjur Á-handil á Argjum reistur

Nýggi handilin letur væntandi upp síðst í árinum

(Mynd: Á)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Fríggjadagin varð nýggjur Á-handil reistur á Argjum.

Talan er um eina útbygging og dagføring av gomlu maskinhøllini undir Kongavarða, sum í fleiri ár hevur staðið tóm. Hetta verður nú ein nýggjur Á-handil.

(Mynd: Á)

Arbeiðið við at byggja nýggja handilin verður væntandi liðugt síðst í árinum, tá Á-handil nr. 11 somuleiðis letur upp. Á Argir fer at minna um Á-handilin við Sundsvegin í útsjónd.

Húsavarðartænastan stendur fyri arbeiðnum undir Kongavarða.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 11. juli 2025

Talgilt koyrikort viðurkent í Føroyum og í Danmark

Føroyskir bilførarar kunnu nú brúka talgilt koyrikort í Danmark – og danskir bilførarar kunnu á sama hátt brúka talgilt koyrikort í Føroyum

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Nú kunnu føroyskir bilførarar brúka talgilt koyrikort í Danmark – og danskir bilførarar kunnu á sama hátt brúka talgilt koyrikort í Føroyum.

Hetta kom í gildi 1. juli, og er úrslit av eini avtalu, sum landsstýrismaðurin við samferðslumálum, Jóhan Christiansen, og danski samferðslumálaráðharrin, Thomas Danielsen, undirskrivaðu 26. mai í ár, boðar Fiskivinnu- og samferðslumálaráðið frá í tíðindaskrivi.

– Við hesum stigi hava vit gjørt tað møguligt hjá bilførarum at brúka talgilt koyrikort – óansæð um tú ert í Føroyum ella í Danmark. Vónin er, at hendan avtalan er fyrsta stigið á leiðini til, at føroyskt talgilt koyrikort kann verða góðkent í fleiri ES-londum, sigur Jóhan Christiansen, landsstýrismaður í samferðslumálum.

Talgilt koyrikort er við hesum javnsett við vanligt koyrikort og kann brúkast sum lógligt prógv at koyra bæði í Føroyum og í Danmark.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 05. juli 2025

Pinkubarnascreeningin verður víðkað frá 1. oktober

Hetta merkir, at verandi pinkubarnascreening (PKU-screeningin) fer at fevna um fleiri ílegusjúkur, sum kunnu viðgerast

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Súsanna Bertholdsen, landsstýriskvinna við heilsumálum, fegnast um, at pinkubarnascreeningin í Føroyum verður víðkað frá 1. oktober í ár.

Hetta merkir, at verandi pinkubarnascreening (PKU-screeningin) fer at fevna um fleiri ílegusjúkur, sum kunnu viðgerast. Talan er um ílegusjúkur, sum eru vanligari í Føroyum enn aðrastaðni, og har tað hevur stóran týdning fyri úrslitið av viðgerðini, at hon verður sett í verk skjótast gjørligt, áðrenn sjúkutekin vísa seg.

– At pinkubarnascreeningin verður snikkað til føroyska tørvin, er eitt týdningarmikið stig fyri føroyskar nýføðingar og teirra familjur. Tá sjúkan verður staðfest skjótast gjørligt, kunnu vit tryggja, at viðgerð verður sett í verk beinanvegin. Hetta hevur avgerandi týdning fyri førleikar og lívsgóðsku, sigur Súsanna Bertholdsen, landsstýriskvinna.

Sjúkrahúsverkið er farið undir at fyrireika tilboðið, sum verður fíggjað innan verandi játtan hjá heilsuverkinum. Árligi kostnaðurin er mettur at vera umleið 600.000 krónur.

Berarakanningar

Tá arbeiðsbólkur, fyrr í ár, handaði landsstýriskvinnuni tilmæli um kanningar av ílegusjúkum í Føroyum, varð eisini mælt til at skipa eitt tilboð um berarakanningar fyri deyðiligar ílegusjúkur. Talan er um at geva pørum millum 18 og 45 ár tilboð um at kanna, um tey eru berarar av ávísum deyðiligum ílegusjúkum, sum ikki kunnu viðgerast.

Landsstýriskvinnan hevur fingið undirtøku fyri at fara undir at fyrireika hetta tilboðið. Heilsumálaráðið fer nú undir at fyrireika eina lógarbroyting, sum eftir ætlan skal leggjast fyri Løgtingið í heyst. Samstundis arbeiðir landsstýriskvinnan við at fáa játtan til berarakanningarnar á fíggjarlógina fyri 2026.

PKU-kanningar
Í Føroyum verður danska pinkubarnascreeningin fylgd, har øll foreldur fáa tilboð, um at lata barnið kanna fyri 25 álvarsligar sjúkur, sum kunnu geva álvarsligt mein, um tær ikki verða funnar og viðgjørdar tíðliga.

Mannagongdin í kanningini er, at barnið fær eitt prik í hælin 48-72 tímar eftir føðing, har ein blóðroynd verður tikin. Blóðið verður koyrt á eitt serligt filtpappír, eitt sonevnt PKU-kort.

Frá 1. oktober 2025 verða allir nýføðingar kannaðir fyri ílegurnar CTD, HCLS, CF og GSDllla – umframt tær 25 sjúkurnar, sum kunnu staðfestast í pinkubarnascreeningini (PKU-kanningin).

Á heimasíðuni hjá Heilsustýrinum ber til at lesa meira um PKU-kanningina og fáa eitt yvirlit yvir sjúkurnar, sum kanningin fevnir um.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 07. juli 2025

Tvær grindir sama leygardag

Í Hvalba løgdu 40 hvalir beinini og móti kvøldið var ein grind á somu stødd dripin í Bø

Frá grindini í Bø (Mynd: Jn.fo)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Stutt fyri middag farna leygardag varð ein grind funnin inni á fjørðinum í Hvalba, við Tjørnunes.

Grindin varð rikin inn á Nes í Hvalba og hildin til. Drápið gekk skjótt og væl og grindin taldi 40 hvalir. Skift varð í heimapartar til Hvalbiar sókn.

Seinni sama dag var ein grind funnin tríggjar fjórðingar suður úr Mykinesi. Grindin varð rikin inn á Bø og hildin til um átta tíðina.

Drápið tók barar nakrar fáar minuttir. Talan var um einar 40 hvalir. Grindin varð býtt í drápspartar

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 05. juli 2025

Tveir nýggir kommunulæknar settir í Heilsumiðstøðini í Runavík

Brynhild Hanusardóttir Reinert og Katrina Clementsen fara at deila starvið í viðtalu 5 frá 1. oktober

(Mynd: Runavíkar kommuna)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Frá 1. oktober verða tveir nýggir kommunulæknar í viðtalu 5 í Heilsumiðstøðini í Runavík.

Tað eru Brynhild Hanusardóttir Reinert, og Katrina Clementsen, sum fara at deila starvið í viðtalu 5, skrivar Runavíkar kommuna.

Brynhild Hanusardóttir Reinert tók embætisprógv í læknafrøði í 2017, og fekk serlæknagóðkenning í almennum medisini í vár. Katrina Clementsen tók embætisprógv í læknafrøði í 2016, og væntar at fáa serlæknagóðkenning í almennum medisini í summar.

Umleið 7.300 fólk búgva í Heilsuøki 2, sum fevnir um Nes, Sjóvar og Runavíkar kommunur, og nýggju kommunulæknarnir í viðtalu 5 eru eitt týðandi stig í at betra heilsutænastuna í økinum, skrivar kommunan.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 05. juli 2025

Torkil Tórgarð nýggjur stjóri á Føroya Fólkaháskúla

Torkil Tórgarð avloysir 1. september Hedvig Westerlund-Kapnas, sum hevur verið stjóri síðani september 2019

 

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Tá søkt varð eftir nýggjum stjóra til Føroya Fólkaháskúla komu 15 umsóknir til starvið, og stjórnin hevur valt at seta Torkil Tórgarð at leiða háskúlan komandi fimm árini, boðar háskúlin frá í tíðindaskrivi.

Torkil Tórgarð avloysir Hedvig Westerlund-Kapnas, sum hevur verið stjóri síðani september 2019.

Torkil er føddur í 1990 og verður sostatt 35 ára gamal, tá hann tekur við sessinum 1. september.

Torkil hevur breiðar royndir á føroyska mentanarpallinum, serliga innan films- og leiklist og hevur eisini fingist við at skriva og menna films- og leikrit. Seinastu árini hevur hann nomið sær útbúgving í sálarfrøði og samskifti, og er um at vera liðugur við yvirbygning í sosialsálarfrøði og læring.

– Nýggi stjórin ætlar at leggja serligan dent á sambondini millum menniskja og samfelag, og hvussu mennandi og samansjóðandi tilgongdir verða skaptar í sosialum umhvørvum. Hann ynskir at halda fram við nógvum av tí dygdararbeiði, sum undanfarnir stjórar hava lagt eftir seg, og at menna skúlan víðari sum eitt kveikjandi tilboð í føroyska samfelagnum.

– Háskúlin hevur seinastu árini lagt dent á at bjóða nám innan listarligu greinarnar, og tað fer framhaldandi at síggjast aftur, men nýggi stjórin fer harumframt at stremba eftir at breiðka virksemið á stovninum og at skapa opin rúm, har alskyns virksemi verður hýst, og bæði vistarnæmingar og almenningur sleppa at royna seg í ymsum høpum, skrivar Føroya Fólkaháskúli.

– Á fólkafundinum úti á háskúlanum á ólavsøku verður høvi at heilsa upp á bæði farandi og komandi stjóran.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 05. juli 2025

Rannvá Margreta Matras-Olsen nýggjur skúlastjóri í Velbastaðar skúla

Hon tekur 1. august við fyri Leiv Frederiksen. Rannvá býr í Vestmanna, har hon hevur starvast í skúlanum síðani 2011

 

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Landstýrissmaðurin við barna- og útbúgvingarmálaráðnum, Djóni Nolsøe Joensen, hevur sett Rannvá Margretu Matras-Olsen í starv sum skúlastjóri í Velbastaðar skúla. Hetta frá 1. august 2025 at rokna.

Nýggi skúlastjórin er avloysari hjá Leivi Frederiksen. Starvið á Velbastað varð lýst leyst, og 42-ára gamla Rannvá Matras-Olsen fekk starvið.

Hon tók læraraprógv í 2011 frá Føroya læraraskúla og í 2014 ískoytisútbúgving til Bachelor of Education. Síðani Rannvá gjørdist lærari, hevur hon starvast í Vestmanna, har hon býr, skrivar Skúlablaðið.

- Rannvá hevur royndir frá Vestmanna skúla síðani 2011. Hon hevur undirvíst í øllum deildum í skúlanum, á Melini og seinastu 3 árini røkt uppgávuna sum kt-vørður í Vestmanna skúla.

Rannvá fór í 2023 undir leiðsluútbúgvingina Master í leiðslu og skipan á Fróðskaparsetri Føroya, og hevur í summar lokið fyrsta stig, diplom á masterstigi í leiðslu og skipan.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 08. juli 2025

Fleiri silvurheiðursmerki við heim úr Aarhus

Silvitni kom í vikuni heim aftur eftir luttøku í European Choir Games

(Mynd: Victor Alejandro Rivera)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Lítla úrvalskvinnukórið Silvitni we komið heimaftur eftir at hava luttikið á stóra kórfestivalinum European Choir Games & Grand Prix of Nations 2025, sum hevur verið hildin í Aarhus hesa seinastu vikuna.

Umframt at vera ein fagnaður til kórsang í høgum støði, er eisini talan um eina kapping millum kór úr øllum heimsins heraðshornum.

Silvitni undir leiðslu av Cinthiu Gonzalez Parada luttók í tveimum kappingum.

Fríggjadagin høvdu tær konsert í Skt. Lucas kirke. Hetta var ein liður í kappingini fyri andaligan tónleik. ‘Musica Sacra a capella’ kallaðist henda kategoriin.

Sjálvar skriva tær soleiðis um framførsluna:

- Tað gekk heilt væl. Klangurin í kirkjuni passaði sera væl til okkum 10, og vit fingu sungið inniligt, hart og alt har ímillum. Vit flutu á skýggjum, tá vit vóru lidnar. Lekkurt!

Leygarmorgunin høvdu tær aftur konsert, hesaferð í minna salinum í Aarhus Musikhus. Her var talan um kappingina ‘Chamber Choirs/Vocal Ensembles’.

Um hesa framførsluna søgdu tær:

- Leygarmorgunin sungu vit í Musikhuset - Lille sal, og tá liðu vit, satt at siga, av forkølilsi og nervum, og gjørdu onkur mistøk. Men tí slepst illa undan, og tað er ikki annað at gera enn at halda fram at syngja, og so komu vit aftur á rætt lag. Tað er ikki víst, at áhoyrararnir løgdu merki til tað, tí vit plaga at hava gott poker face, men dómararnir hoyra alt.

Longu leygardagin var greitt, at tað ikki fór at vera nakað gullheiðursmerki til Silvitni á hesum sinni, tí tær vóru ikki bodnar við til stóru finaluna í Musikhuset sunnudagin.

Men tað vísti seg kortini, at Silvitni hevði klára seg rættiliga væl, tí tær fingu silvurheiðursmerki í báðum kappingunum. Og í kappingini fyri andaligan sang, manglaði ikki nógv í, so høvdu tær verið millum kórini, sum fingu gull.

Í hesi kappingini luttók Gøtu kirkju Ungdómskór eisini, og tey fingu eisini silvur.

Upplivingin setir seg í kroppin

Silvitni sigur soleiðis um upplivingina:

- Men soleiðis er við kappingum. Tær bjóða av og krevja, at vit støðugt menna okkum og gera tað, sum vit elska allarmest – nevniliga at syngja saman.

- Ein sovorðin kóruppliving setir seg ordiliga í kroppin. Hvønn dag, um allan býin vóru kór og hitaðu upp, sungu vinakonsertir og kappaðust. Kroppur, sinn og sál eru nú full av tónleiki, rørslum og hugskotum.

Næsta summer verður World Choir Games hildnir í Helsingborg í Svøríki. 

(Myndir: Victor Alejandro Rivera)

Silvitni saman við Gøtu kirkju Ungdómskór, sum undir leiðslu av Símuni Hammer, eisini vann tvey silvurheiðursmerki í Aarhus

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 07. juli 2025

Tvey silvurheiðursmerki til Gøtu Kirkju Ungdómskór

Kórið hevur seinastu dagarnar luttikið í European Choir Games í Aarhus

(Mynd: Gøtu Kirkju Ungdómskór/Facebook)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Í døgunum 28. juni til 6. juli luttók Gøtu Kirkju Umgdómskór í European Choir Games í Aarhus.

Talan er um eina kapping, sum svarar til EM fyri kór, og fekk Gøtu Kirkju Ungdómskór tvey silvurheiðursmerki innan greinarnar "Spiritual & Gospel" og "Kirkjutónleikur", skrivar kórið á Facebook.

– Vit eru ógvuliga væl nøgd, serliga, tí at stór útskifting hevur verið í kórinum síðsta árið, skrivar kórið.

Kórið skrivar, at tey flestu halda fram í kórinum eftir summarfrítíðina, men ætla tey eisini at vaksa munandi um kórið komandi árið.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 07. juli 2025

Gutta fra Scandinavia í Dansifrøi

Skipað verður fyri stórdansi 11. oktober

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Leygarkvøldið 11 oktober verður stórdansur við "Gutta fra Scandinavia" í Dansifrøi í Havn.

Í 1989 stovnaðu Steinar Storm Kristiansen og Terje Mårstad orkestrið Scandinavia, sum gjørdist eitt tað størsta dansibandorkestrið í Norðurlondum nakrantíð.

Í 2009 góvust teir við Scandinavia, men áhoyrarir vildu hava meira av hesum góða tónleiki, so árið eftir byrjaðu Steinar og Terje bólkin "Gutta fra Scandinavia". Seinastu árini hava teir fleiri ferð verði í Føroyum, og er tað sera góður dansur tá teir spæla.

Í steðginum verður tað Finnur S Olsen sum kemur at standa fyri tónleikinum.

Tónleikurin byrjar klokkan 23, og hildið verður á líka til kl 03.45

Einans 450 atgongumerki verða seld, og tey eru at fáa á atgongumerki.fo 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 08. juli 2025

Ferðingin hjá forsætisráðharranum lá opin fyri almenninginum

Ulf Kristersson hevur verið í vanda tí trygdarverjar hansara brúktu eina opna venjingarapp

Ulf Kristerson her avmyndaður í samtalu við norska starvsbróður sín, Jonas Gahr Støre, á norðurlendskum ráðharrafundi í Turku í Finnlandi (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Við at brúka eina vælkenda venjingarapp, hava lívverjarnir hjá svenska forsætisráðharranum í fleiri ár sett lívið hjá stjórnarleiðaranum í vanda.

Tað er stóra svenska blaðið, Dagens Nyheter, sum avdúkar, at fleiri lívverjar undir trygdarløgregluni, millum annað lívverjarnir hjá Ulf Kristersson, hava brúkt appina Strava, har almenningurin hevur kunnað fylgt við hvar teir hava vant, og harvið eisini avdúkað hvar forsætisráðharrin hevur verið.

Umvegis venjingarappina hevur verið møguligt at fylgja við, hvar lívverjarnir búgva, hvar teir venja, hvar teir halda feriu og hvussu teir ferðast til og frá arbeiði.

Fleiri av hesum lívverjum hava ábyrgdina av trygdini hjá Ulf Kristersson, forsætisráðharra, men talan er eisini um lívverjar, ið hava ansað eftir limum í kongsfamiljuni umframt øðrum høgtstandandi svenskum politikarum.

Á appini sæst, at fleiri av lívverjunum hava verið rennitúrar frá og til bústaðin hjá Kristersson í Strängnäs, og tí eru sannlíkindini fyri, at eisini Kristersson hevur runnið somu túrar.

Appin kann eisini avdúka hvar forsætisráðharrin hevur verið staddur og hvørjar uttanlandsferðir hann hevur verið á.

Til dømis kann Dagens Nyheter avdúka, at Kristersson í oktober í fjør, saman við konu síni, var á vikuskiftisferð í Álandi. Tað kom ongantíð nakað fram um, at svenski stjórnarleiðarin var í Álandi, men lívverjar hansara avdúkaðu umvegis Strava, at teir vóru rennitúrar bæði leygardag og sunnudag við útgangsstøði frá einum av fínastu hotellunum í Mariehamn.

Sambært svensku trygdarløgregluni, Säpo, verður hetta málið tikið í størsta álvara. Säpo viðgongur, at tey ikki høvdu illgruna um, at venjingarappin kundi vera ein trygdarvandi.

Áðrenn Dagens Nyheter avdúkaði hesa søguna, fekk Säpo møguleika fyri at støðga trygdarlekanum, og viðkomandi lívverjar hava eisini læst sínar kontur á venjingarappini.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 08. juli 2025

Russiskur ráðharri deyður fyri egnari hond

Roman Starovojt, samferðslumálaráðharri, tók lívið av sær eftir at hann fekk sekkin frá Putin

Roman Starovojt (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Russiski samferðslumálaráðharrin, Roman Starovojt, sum mánadagin fekk sekkin frá Vladimir Putin, forseta, hevur framt sjálvmorð.

Russiskir myndugleikar váttaðu fyri fleiri miðlum, at Starovojt hevði beint fyri sær. Miðlarnir skrivaðu, at hann hevði skotið seg sjálvan.

Tað var í eini fráboðan frá forsetaskrivstovuni fyrr mánadagin, at tað kom fram, at Roman Starovojt, var settur frá sum samferðslumálaráðharri.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 07. juli 2025

Úrslitið hjá føroysku bankunum í fjør var 792 miliónir krónur

Hetta áðrenn skatt - talan var um vøkstur á tvey prosent samanborið við 2023

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Úrslitið áðrenn skatt hjá bankunum vaks í 2023 til 776 milliónir krónur. Úrslitið fyri 2024 var eisini gott, 792 mió. kr. ella ein vøkstur frá 2023 til 2024 á 2 prosent

Úrslitið áðrenn skatt hjá bankunum vaks munandi í 2023 samanborið við undanfarin ár orsakað av framgongd í grundrakstrinum, sí mynd 1.

Frá 2023 til 2024 er ein lítil vøkstur í úrslitinum áðrenn skatt á 2%. Vøksturin í grundinntøkuni var tó góð 6%, meðan ein vøkstur í niðurskrivingum og kursstilligum togar samlaða vøksturin áðrenn skatt niður á 2%, sí mynd 1.

Mynd 1 Úrslit áðrenn skatt

Vøksturin í grundrakstrinum í 2023 stavaði í stóran mun frá øktum nettorentuinntøkum, sum vuksu við 72%. Nettorentuinntøkurnar vuksu eisini í 2024, tó ikki so nógv, men við 6%. Nettorentuinntøkur er munurin millum rentuinntøkur frá útlánum og rentuútreiðslum á innlánum. Nettorentuinntøkurnar øktust í tíðarskeiðinum frá á sumri 2022 til árslok 2023, tí føroysku bankarnir øktu útlánsrentuna meira, enn innlánsrentuna, ið merkir, at rentumarginalurin vaks.

Rentumarginalurin hevur síðani verið minkandi, sí mynd 2.

Mynd 2 Gongdin í rentumarginalinum

Hinvegin hava inntøkurnar frá ómaksgjøldum verið lægri í 2021 - 2024, enn í undanfarnu árunum, sum eru víst í gulu stabbunum í mynd 3. 

Mynd 3 Grundinntøka

Talva 1 vísir úrslitið hjá føroysku peningastovnunum í krónum fyri árini 2023 og 2024, umframt solvensin í %. Úrslitini eru økt hjá øllum bankunum í 2024 samanborið við 2023, undantikið hjá Suðuroyar Sparikassa.

Talva 1 vísir eisini rentingina av eginognini, sum er frá 6,0% til 15,8%. Føroya Banki og Norðoya Sparikassi hava betrað um rentingina frá 2023 til 2024, meðan rentingin av eginognini hjá Betri Banka og Suðuroyar Sparikassa er nakað verri í 2024 samanborið við 2023.

Talva 1 Úrslit hjá føroysku bankunum

Les meira í frágreiðing landsbankans um fíggjarliga støðufestið fyrru hálvu 2025 her.

Landsbankin

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 09. juli 2025

Hugin Reistrup vart ph.d. um brokk hjá tannáringum

Hugin er lækni á deildini fyri búk- tarm og livursjúkur á sjúkrahúsinum í Herlev. Tað er har, at hann hevur arbeitt og granskað - millum annað saman við øðrum føroyingum

Hugin Reistrup sæst næstuttast til høgru - í klædningi (Mynd: Granskingarráðið)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Hósdagin 26. juni vardi Hugin Reistrup ph.d.-ritgerð sína um brokkskurviðgerðir hjá tannáringum. 

​Hugin Reistrup er lækni á Afdeling for Mave-, Tarm-, og Leversygdomme á Herlev Hospital og hevur har arbeitt við verkætlan um viðgerð av brokk hjá tannáringum. Hann hevur verið innskrivaður á Københavns Universitet til ph.d.-lesturin.

Ritgerðin kallast: “Management of groin hernia in adolescents​”. Arbeiðið var í fleiri pørtum og er útgivið í fýra vísindagreinum, greiðir Granskingarráðið frá á heimasíðu sínari.

- Jacob Rosenberg, kliniskur professari og yvirlækni á Herlev Hospital, hevur verið høvuðsvegleiðari, og Siv Fonnes, lækni á Herlev Hospital, hevur verið hjávegleiðari.

Í metingarnevndini vóru:
Frederik Helgstrand, kliniskur lektari á Institut for Klinisk Medisin á Københavns Universitet, formaður
Michael Festersen Nielsen, kliniskur professari og granskingarleiðari á Institut for Regional Sundhedsforskning á Syddansk Universitet
Hanna de la Croix, yvirlækni á Sahlgrenska University Hospital.

Undir tíðini á Herlev hevur Hugin millum annað granskað saman við øðrum føroyingum, ið eru í gongd við útbúgving á læknafakliga økinum.

Til ber at síggja meira á fakliga vanganum hjá Hugini Reistrup

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 09. juli 2025

Noreg revsar nú ávís russisk reiðarí

Russar ávara um, at avgerðin kann fáa óbótaligan skaða fyri fiskivinnusamstarvið landanna millum

Russisk skip í Havn. Mynd frá 2023 (Savnsmynd: Jan Müller)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Norska stjórnin hevur nú tikið avgerð um at seta tvey russisk reiðarí, Norebo JSC og Murman Seafood, á listan yvir feløg, sum eru umfatað av russiska handilsstongslinum.

Tað boðaði stjórnin frá í tíðindaskrivi mánadagin, skrivar NRK.

- Í seinastuni hava vit upplivað alsamt meira ágangandi russiska atferð móti teimum sameindu. Roknað verður við, at henda gongdin heldur fram, sigur norski uttanríkisráðharrin, Espen Barth Eide í tíðindaskrivinum.

- Í roynd og veru merkir hetta, at skip, sum hoyra til hesi reiðarí ikki longur hava atgongd til norskan sjógv, sigur Eivind Vad Petterson, aðalráðgevi í norska uttanríkisráðnum.

Í mai samtykti ES at seta tiltøk í verk móti russiskum feløgum, herundir Norebo JSC og Murman Seafood. Ein mánaða seinni gjørdi Noreg eina líknandi samtykt, men uttan at nevna feløg við navni.

Tí hava skip hjá hesum feløgum framhaldandi kunna virkað í norskum sjógvi – til nú.

Á listanum hjá ES stendur, at skip undir Norebo “vísa serlig ferðamynstur, ið ikki líkjast vanligum praksis ella fiskivinnuvirksemi”. Víst verður millum annað á, at skipini hava siglt aftur og fram nærhendis kritiskum undirstøðukervi, skrivar NRK.

Sendiharri Russlands til Noregs, Nikolay Korchunov, skrivar í teldubrævi til NRK, at hann metir norsku avgerðina vera absurda, politiskt motiveraða og nakað, ið ger samstarvið landanna millum truplari.

- Allar gerðir, sum kunnu raka áhugamálini hjá nevndu feløgum, eru ólóglig. Henda avgerð vekir einans harma, skrivar, uttaler Korchunov.

Hann heldur, at avgerðin hjá stjórnini um at fylgja ES-revsingunum, hóttir við at oyðileggja fiskivinnusamstarvið, sum Noreg og Russland hava havt í nógv ár. Eisini metir hann, at ES-tiltøkini eru í stríð við altjóða rætt.

- Vit meta, at her er talan um umfatandi ‘hybridkríggj’ móti Russlandi, sum hesaferð eisini rakar lívfrøðiliga tilfeingið í Barentshavinum, sigur Korchunov.

Sergej Sennikov, talsfólk hjá reiðarínum Norebo, skrivar til NRK, at felagið heldur, at ES-revsitiltøkini eru grundleys og eru grundað á óváttaðar áskoðanir.

- Norska avgerðin kann elva til óbótaligan skaða fyri norsk-russiska fiskivinnusamstarvið, skrivar hann.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 08. juli 2025

El-drivið flogfar ger royndarflúgvingar í Danmark

Floghavnin í Kastrup fær á fyrsta sinni vitjan av slíkum flogfari

(Mynd: BETA Technologies)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Í dag fer eitt eldrivið flogfar fyri fyrstu ferð at lenda í stóru floghavnini í Kastrup.

Talan er um eina royndarútgávu av amerikanska flogfarinum Beta ALIA CX300, sum fer at flúgva lágt yvir einari av flogbreytunum – gera eitt sokallað lowpass – fyri síðan at lenda og koyra inn til gamla terminalin á floghavnini í Kastrup, skrivar check-in.dk.

Harvið fáa flogáhugað góðar møguleikar fyri at síggja hetta heilt serliga flogfarið, ið væntast klokkan 11 danska tíð. Og sum so ofta fyrr, so er besta stað at eygleiða flogfarið við Flyvergrillen, verður sagt.

Flogfarið kemur úr Sønderborg Lufthavn, har tað hevur steðgað á á túrinum úr Paris, har flogfarið hjá BETA Techonologies var partur av Paris Air Show í juni.

Føroyingurin Jákup Sverri Kass er stjóri í Sønderborg Lufthavn, og hann hevur sagt við danskar miðlar, at hann sær stórar framtíð í hesum smáu el-drivnu flogførunum.

Elrikna flogfarið á flogbreytini í Sønderborg (Mynd: dr.dk)

Beta ALIA CX300-testflogfarið hevur eitt veingjabreiði á 15 metrar, og kann taka fimm ferðafólk og farm. Mesta ferðin er 280 kilometrar um tíman, og flogfarið kann røkka 620 kilometrar. Flogtúrurin millum Sønderborg og Kastrup er umleið 200 kilometrar. Løðingin av flogfarinum kann gerast upp á undir ein tíma.

BETA Technologies hevur høvuðsstøð í statinum Vermont. Fyritøkan mennir eitt sokalla eVTOL-flogfar, ið kann fara frá og seta seg loddrætt, og eitt eCTOL-flogfar, sum er eitt vanligt flogfar, og tað er hetta síðstnevnda, sum kemur til Keypmannahavnar í dag.

BETA Techologies varð stovnað í 2017 og hevur í dag yvir 800 starvsfólk. CX300 flogfarið fekk flogloyvi frá amerikansku loftmyndugleikunum, FAA, í fjør. Fyrsta royndarflúgvingin nakrantíð við einum el-drivnum flogfari fór fram í juni í fjør.

Eftir vitjanina í Kastrup, fer flogfarið víðari til Norets har tað skal gera nakrar royndarflúgvingar millum Stavanger-Sola og Bergen-Flesland, skrivar check-in.dk.

Í Noregi eru stórar ætlanir um at brúka hetta slagið av flogførum til innanríkis farmaflúgving.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 10. juli 2025

Pávin bjóðar seg fram sum friðarmeklara

Ukrainski forsetin hevur vitjað Leo páva. Zelenskyj er í Italia fyri at vera við á eini ráðstevnu um endurbygging av Ukraina

Zelenskyj og pávin veittra av svalanum á pávaborgini Castel Gandolfo beint sunnan fyri Rom (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Vatikanið bjóðar seg nú fram at vera vertur í friðarsamráðingunum millum Russland og Ukraina.

Tað hevur Leo pávi sagt á einum fundi við ukrainska forsetan, Volodymyr Zelenskyj, í Italia mikudagin.

Zelenskyj takkaði fyri, og egði, at tað “er møguligt – við málinum at støðga russiska áganginum og fáa ein støðugan, varandi og ektaðan frið”.

Russland hevur tó fyrr víst aftur eitt tilboð Vatikaninum um at vera vertur fyri friðarsamráðingunum.

Grundgevingarnar eru, at Vatikanið er umgyrt av Italia, sum er eitt Nato-land, ið hevur stuðlað Ukraina síðan kríggið byrjaði í februar 2022.

(Mynd: EPA)

Zelenskyj vitjar í Italia fyri at vera við í eini ráðstevnu um endurbygging av Ukraina. Ráðstevnan verður hósdagin og fríggjadagin.

Leo pávi hevur í síni lutfalsliga stuttu tíð sum pávi lagt stóran dent á at arbeiða fyri at skapa frið í heiminum. Og hann hevur eisini fyrr havt Zelenskyj á vitjan. Tað var 18. mai, stutt eftir at pávin var útnevndur.

4. juni tosaði Leo í telefon við russiska forsetan Vladimir Putin. Sambært Vatikaninum brúkti pávin høvið til at taka ítøkilig stig til at fáa enda á tí meira enn trý ára langa krígnum millum Russland og Ukraina, skrivar Reuters. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 09. juli 2025

Trump ásetir fleiri tollsatsir

Harðast rakt verður Brasil, har vørurnar verða tollaðar við 50 prosentum frá 1. august – orsøkin til høga tollin er viðferðin, sum undanfarni forsetin og vinmaður Trumps, hevur fingið

Lula da Silva, forseti í Brasil (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Amerikanski forsetin, Donald Trump, sendi mikudagin brøv út til fleiri lond fyri at boða frá, at hann hevur ásett nýggjar tollsatsir fyri innflutning av vørum úr hesum londum.

Talan hesaferð er um londini Brasil, Filipsoyggjar, Sri Lanka, Brunei, Algier, Libya, Irak og Moldavia.

Brøvini vórðu kunngjørd á sosiala miðlinum hjá forsetanum, Truth Social.

Sambært brøvunum fáa Algier, Libya, Sri Lanka og Irak nýggjar tollsatsir á 30 prosent, Brunei og Moldavia 25 prosent og Filipsoyggjar 20 prosent.

Seinni kunngjørdi Trump eisini eitt bræv til Brasil, har landið verður hótt við einum tolli upp á heili 50 prosent frá 1. august at galda.

Í brævinum kunngerð Trump stuðul til fyrrverandi brasilska forsetan, Jair Bolsonaro, og kallaði rættarmálið móti honum fyri eina heksajakt. Í brævinum til núverandi forsetan, Luiz Inácio Lula da Silva, skrivar Trump, at rættargongdin ikki átti at verið gjøgnumførd.

Lula da Silva svaraði aftur á X, at “Brasil er ein sjálvstøðug tjóð við óheftum stovnum, sum ikki góðtaka nakra íblanding uttanífrá”. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 10. juli 2025

Flogprísirnir í Evropa fara flúgvandi upp

Prísirnir fyri fyrstu heilu vikuna í august eru millum teir hægstu nakrantíð, upplýsir Flyprisindex. Millum annað kosta flogferðir úr Billund í miðal yvir 63 prosent meira enn í 2024

 

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Tað er ikki so lætt at finna bíligar flogferðir í Evropa fyri tíðina. Hetta sæst á ymiskum síðum.

Flyprisindex staðfestir, at í mun til miðalprísir í 2024 er ein greiður vøkstur.

Felagið hevur millum annað hugt eftir fyrstu fullu vikuni í august. Talan er um viku 32, sum byrjar mánadagin 4. august.

Sambært danska TV2 er ein lítil vøkstur í ferðum frá onkrum týskum flogvallum, millum annað Hamborg.

Hetta sæst aftur í Evropa, og um man hyggur eftir teimum trimum stóru flogvallunum í Danmark - sum allir hava ferðir til Føroyar - so er munurin onkustaðni heilt stórur.

Í Aalborg er vøksturin 12 prosent, í Keypmannahavn er hann á 30 prosentum, og í ferðum frá Billund er munurin heili 63 prosent.

Hetta er alt samanborið við miðaltalið fyri prísir í fjør.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 09. juli 2025

Meira enn 3000 ár á baki: Gamal býur funnin í Peru

Granskarar halda, at býurin norðanfyri Lima var ein handilsmiðdepil í fornari tíð, og at Peñico bant ymiskar býir saman við teimum í Amazonas og í Andesfjøllunum

(Mynd: Zona Arqueológica Caral)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Tað kemur fyri, at fornfrøðingar og granskarar finna heilt serstøk ting, tá leitað verður eftir "gomlum skattum".

Hetta er nú hent í Suðuramerika. Mentamálaráðið í Peru hevur upplýst stóra miðlinum CNN, at ein serstakur fornaldarbýur er funnin.

Talan er um býin við navninum Peñico, sum er staðsettur nakað norðanfyri høvuðsstaðin í Peru, Lima.

Serfrøðingar meta, at býurin er yvir 3000 ár, og at tað gjørdist ein býur umleið 1800 ár f.Kr.

Einir 18 gamlir bygningar eru funnir í Peñico.

Hetta hevur verið ein handilsmiðdepil og eitt týðandi bindilið millum býir við havið, teir í fjøllunum og so tey, sum búðu í Amazonas og í Andesfjøllunum. Tað staðfesta fólk, sum hava arbeitt við málinum, sambært CNN.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 09. juli 2025