Veggjakrutl í Havnargøtum

Loysingarslagorð á húsaveggjum og -grundum í Tórshavn

(Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Aftur hósnáttina ella -morgunin hevði onkur verið gjøgnum býin í Havn og ritað politisk slagorð á húsaveggir, dyr og garðar.

Í farnu viku var líknandi herverk eisini framt. Tá var tilsipingin beinleiðis til tingviðgerðina tann dagin um at geva samkyndum foreldrum rætt til barsil.

Hesaferð er tað loysingin, sum er evnið. “Loysing í Eygsjón” stóð millum annað skrivað á grundina á býráðssalinum og á høvuðsdyrnum hjá Portalinum á Bryggjubakka.

(Mynd: Sverri Egholm)

(Mynd: Bjørg Brynhildardóttir)

Í Steinatúni ljóðaði boðskapurin í morgun “Loysing í Eggsjón”, og stóri spurningurin er, um stavivilllan er tilætlað ella ikki. Á Vaglinum vóru fólk í kommununi eisini í gongd við at vaska skriftina av grundini til býráðssalin.

Á veggjakrutlinum, sum prýddi høvuðsstaðin í farnu viku – millum annað á portrinum á garðinum við Havnar kirkju – var eisini onkur stavivilla at hóma.

Óvist er, um talan er um sama persón, ið hevur skrivað. Okkurt bendir á, at tilfarið, ið nýtt er, er tað sama. Løgreglan hevði ikki fingið fráboðan um herverk av hesum slag í morgun.

Spurningurin er so um “loysing í eggsjón” yvirhøvur er ein heilsan til politikararnar í løgtinginum.

Málini fyri tingfundin, sum var á skránni hósdagin snúðu seg ikki um loysing. Helst var tað ein viðmerking til viðgerðina á løgtingi mikudagin av tveimum málum frá Tjóðveldi um at gera landsins fíggjarlóg óhefta av ríkisveitingini og uppskotinum til samtyktar um føroyskt sjálvræði í hernaðar- og trygdarmálum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 18. februar 2021

Javnaðarflokkurin størsti flokkur og Fólkaflokkurin størstu afturgongdina

Tað vísir veljarakanning, sum Spyr.fo hevur gjørt, og sum er kunngjørd í Vikuskiftis-Sosialinum

Aksel V. Johannesen og Javnaðarflokkurin fáa stóran part av atkvøðunum. Javnaðarflokkurin hevði sambært kanningini verið nógv størsti flokkur á tingi, um val var í dag (Savnsmynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Ein veljarkanning sum Spyr.fo hevur gjørt, og sum er kunngjørd í Vikuskiftis-Sosialinum vísir, at samgongan hevði mist tveir tingsessir og mist meirilutan um val var í dag.

Sambært kanningini, sum varð gjørd hósdagin, er tað Fólkaflokkurin sum hevur størstu afturgongdina, og fer úr átta niður á sjey tinglimir við 19,6 prosent av atkvøðunum. Afturgongdin í mun til valið í 2019 er 4,9 prosent.

Eins og í nógvum øðrum veljarakanningum, sum eru gjørdar seinastu mánaðirnar, vísir hendan kanningin eisini, at Javnaðarflokkurin hevði fingið eitt megnar val, og hevði verið nógv størsti flokkur um val var nú.

Javnaðarflokkurin hevði sambært kanningini fingið 28,7 prosent atvkøðunum og fer úr sjey og upp í tíggju tinglimir.

Løgmansflokkurin hevur afturgongd, men ikki líka stóra sum Fólkaflokkurin. Sambært kanningini hevði Sambandsflokkurin fingið 18,8 prosent av atkvøðunum, sum er 1,6 prosent minni enn til løgtingsvalið seinast.

Teir báðir smáu flokkarnir, Miðflokkurin og Framsókn, hava ávikavist framgongd uppá tvey prosent og 2,2 prosent í kanningini, og høvdu varðveitt sínar tingsessir. Sjálvstýri hevði mist einsamalla tingsessin, sum flokkurin fekk á valinum seinast.

Tingmannabýtið:

Fólkaflokkurin 7 tingsessir (-1 í mun til LV19)
Sambandsflokkurin 6 tingsessir (-1 í mun til LV19)
Javnaðarflokkurin 10 tingsessir (+3 í mun til LV19)
Sjálvstýri 0 tingsessir (-1 í mun til LV19)
Tjóðveldi 6 tingessir (Eingin broyting í mun til LV19)
Framsókn 2 tingsessir (Eingin broyting í mun til LV19)
Miðflokkurin 2 tingsessir (Eingin broyting í mun til LV19)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 18. februar 2021

Hevur gingið væl at koppseta í Føroyum

Samanumtikið hevur gingið væl við koppsetingini, er niðurstøðan í nýggjari støðulýsing, sum Heilsumálaráðið hevur almannakunngjørt – Føroyar hava koppsett fleiri fyri hvørji 100 íbúgvar enn onnur Norðurlond, og tey flestu, sum hava fingið tilboð um koppseting, hava tikið av

Mynd: Ólavur Frederiksen

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

30. desember 2020 varð farið undir at koppseta fyri covid-19 í Føroyum, og tey, sum fingu fyrstu koppsetingarnar, verða nú endurkoppsett.

Samanumtikið hevur gingið væl við koppsetingini, undirtøkan hevur verið sera góð, og gagnnýtslan av koppingarevni hevur verið høg, skrivar Heilsumálaráðið.

Koppsetingarbólkurin hevur nú gjørt eina støðulýsing av koppsetingartilgongdini frá 30. desember til 17. februar 2021. Hetta er tann fyrsta støðulýsingin av sínum slag, og koppsetingarbólkurin fer at dagføra støðulýsingina regluliga komandi mánaðirnar.

2,3 prosent av fólkinum liðugt koppsett
Í tíðarskeiðnum 30. desember 2020 til 17. februar 2021, vórðu 5.355 koppsetingar givnar í Føroyum.

Tilsamans eru 4.134 fólk koppsett í Føroyum, ið svarar til 7,8 prosent av fólkatalinum. Av teimum hava 1.221 fingið bæði fyrru og seinnu koppsetingina, og eru tey sostatt liðugt koppsett. Hetta merkir, at 2,3 prosent av fólkinum í Føroyum eru liðugt koppsett.

Av teimum, sum hava fingið fyrru koppsetingina í Føroyum, er talan um 3.226 heilsu- og røktarsvarsfólk, 586 búfólk á ellis- og røktarheimum, 295 sjúklingar í serligum vandabólkum, og 27 avvarðandi hjá sjúklingum í vandabólki.

Av teimum, sum eru liðugt koppsett eru 1.220 heilsu- og røktarstarvsfólk og ein sjúklingur í serligum vandabólki.

Øll heilsu- og røktarstarvsfólk í fremstu røð hava fingið bjóðað koppseting. Somuleiðis hava øll búfólk á ellis- og røktarheimum á eldraøkinum fingið koppsetingina í boðið.

Enn vanta búfólkini á bústovnum undir Almannaverkinum. Hesi verða eftir ætlan koppsett, tá farið verið undir aftur at koppseta, verður upplýst.

Hava koppsett fleiri kvinnur enn menn
Í støðulýsingini sæst eisini kynsbýtið á teimum, sum eru koppsett í Føroyum.

Bert 1.000 menn eru koppsettir í Føroyum, restin eru kvinnur. Hetta, tí at fleiri kvinnur arbeiða sum heilsu- og røktarstarvsfólk.

Tá hugt verður at aldursbýtinum sæst, at fleiri fólk, sum hava tikið av tilboðnum um koppseting eru í aldrinum 50 - 59 ár. Fá fólk eru í aldursbólkinum 16 -19 ár.

Higartil hava flest øll, sum hava fingið boðið koppseting, tikið av.

Klára okkum væl samanborið við onnur Norðurlond
Samanborið við onnur Norðurlond gongst eisini rættiliga væl at koppseta í Føroyum.

Víst verður til hagtøl hjá Our World in Data frá 16. februar, sum vísa á, at Føroyar hevur givið 10,96 koppsetingar fyri hvørji 100 íbúgvar, sum er omanfyri Danmark, Svøríki, Ísland, Finnland og Noreg.

Í Danmark er talið 6,99, og í Íslandi 5,85. Svøríki hevur lægsta talið – 4,53.

Sambært støðulýsingini verður væntað, at øll eru vorðin koppsett í juni, men hetta er tó treytað av, at nóg mikið av koppingarevni er tøkt.

Steðgur hevur verið í koppsetingunum síðani 9. februar, meðan bíðað verður eftir nýggjari sending av koppingarevni. Væntandi kemur nýggj sending til Føroyar í hesi vikuni, og koppsetingin verður tikin uppaftur skjótast gjørligt.

Øll støðulýsingin kann lesast her.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. februar 2021

Talan er um bretska koronufrábrigdið

Persónurin, sum kom til Føroyar sunnudagin, varð smittaður við B117. Tey sum sótu nær við viðkomandi hava fingið boð um at kanna seg aftur

 

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Nú er staðfest, at tað er bretska frábrigdið av koronu, sum varð funnið á flogvøllinum í Vágum sunnudagin.

Týsdagin varð kunngjørt, at ein persónur hevði fingið staðfest smittu við komu til Føroyar, og at fyribils kanningar av nýggja tilburðinum vístu, at talan er um bretsku útgávuna av Covid-19, sum nevnist B.1.1.7.

Lars Fodgaard Møller sigur við KVF, at ferðafólkini, sum vóru við flogfarinum sunnudagin, eru mint á tilmælini um heimauppihald, og at tey skulu vera sera ansin næstu dagarnar.

Tey, sum sótu nær við tann smittaða, eru biðin um at lata seg kanna fjórða dagin - tað vil siga í dag. 

Hetta eru aðru ferð, at bretska frábrigdið er í Føroyum. Hetta ávirkar einki viðvíkjandi verandi tilmælum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 18. februar 2021

Ruskbilur endaði niðri í túninum

Stórur krani mátti boðsendast fyri at fáa bilin uppaftur

(Mynd: Sonni Jacobsen)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Førarin hevur helst verið óansin, tá ein ruskbilur hjá IRF gleið av vegnum undir Ryski í Sørvági um middagsleitið í mánadagin.

Rættiliga høgt er niðurfyri júst har, sum bilurin gleið omanav, so bilurin kom at standa upp eftir enda við gronini á vegahædd og afturendanum niðri í túnunum framman fyri húsini undir vegnum.

Seinnapartin varð ein stórur kranabilur boðsendur á staðið, og ruskbilurin bjargaður uppaftur. 

(Mynd: Sonni Jacobsen)

(Mynd: Sóley H. Gásdal)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 15. februar 2021

Landsbankin: Gjaldførið hjá landskassanum er ríkiligt

Lógin um Landsbanka Føroya staðfestir, at lands­kassin skal hava 15 prosent av BTÚ í minsta­gjald­føri. Í 2020 skuldi landskassin soleiðis hava í minsta lagi 2,9 milliardir krónur í gjaldføri. Gjaldførið við ársenda var 4,7 milliardir

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Myndin niðanfyri vísir gongdina í gjaldførinum hjá landskassanum í 2020. Myndin vísur, at gjaldførið við ársbyrjan 2020 var um 600 milliónir krónur omanfyri minstagjaldførið, men at tað fellur niður móti minstagjaldførinum, tá covid-19 rakar.

Eitt av tiltøkunum hjá landsstýrinum var at útseta MVG-gjaldið frá fyrsta ársfjórðingi til triðja ársfjórðing, fyri at lætta um gjaldførið hjá fyritøkunum, meðan samfelagið var afturlatið. Eisini var freistin at rinda tollgjøld longd.

Av tí at óvissan um inntøkur og útreiðslur landskassans var so stór í byrjanini av Covid-19 farsóttini, valdi løgtingið harafturat í juni 2020, tá landskassin kortini skuldi út at endurfíggja eitt lán, at læna 1,6 milliardir krónur eyka. Lánið á 1,6 milliardir krónur skuldi dekka hall á fíggjarlógini í 2020 og 2021. Fíggjarmálaráðið metti tá, at undirskotið fór at vera 1,1 milliardir krónur í 2020 og 500 milliónir krónur í 2021. Tí sæst stóra lopið á myndini. Samlaða lántøkan var 2,945 milliónir krónur, har 1,345 milliónir skuldi brúkast til at rinda skuld, sum fald til gjaldingar.

Síðani juni 2020 hevur gjaldføri landskassans ligið millum 4 og 5 milliardir krónur.

Gjaldførið landskassans var við ársbyrjan umleið 600 milliónir krónur yvir minstagjaldførið. Við ársenda 2020 var gjaldførið 1,8 milliardir krónur yvir minstagjaldførið. Gjaldførið av lántøkuni í juni 2020 á tær 1,6 milliardir krónurnar er tí enn tøkt.

Higartil, hevur landskassin enn bert trekt á yvirskotsgjaldførið, sum landskassin hevði við ársbyrjan.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 15. februar 2021

Landskassin hevði eina nettoskuld á 600 milliónir krónur við ársenda

Tað eru 400 milliónir fleiri enn við ársenda í 2019. Gjaldførið var 1,2 millión hægri

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Við ársenda 2020 var lánsbrævaskuld landskassans 5,3 milliardir krónur. Samstundis var gjaldførið hjá landskassanum 4,7 milliardir krónur. Tað vil siga, at nettoskuldin, tað er skuld frátrekt gjaldføri, var 600 milliónir krónur við ársenda 2020.

Samanborið við ársenda 2019 var lándsbrævaskuldin hjá landskassanum 3,7 milliardir krónur og gjaldførið 3,5 milliardir, tað vil siga ein nettoskuld á 200 milliónir krónur.

Skuldin hjá landskassanum er sett saman við fimm lánsbrævarøðum. Øll lán eru standandi – tað vil siga, at bara renta (og ikki avdráttur) verður goldin í lánitíðini. Lániupphæddin verður goldin aftur í einum, tá ið lánitíðin er av.

Fyrsta myndin vísir miðalrentuna við ársenda, sum landskassin rindar av lánsbrævaskuldini. Í 2020 rindaði landskassin í miðal 0,51 prosent í rentu av sínum lánum. Rentan, sum Føroyar rinda í sambandi við lántøku, er nógv minkað seinastu 10 árini. Í 2011 var rentan á lánsbrævaskuldini í miðal 3,04 prosent. Um rentan var á sama støði sum í 2011, høvdu rentuútreiðslurnar hjá landskassanum verið í miðal 133 milliónir krónur hægri fyri verandi skuld á 5,3 milliardir krónur.



Vanliga endurfíggjar/tekur landskassin lán á hvørjum ári. Í juni 2020 tók landskassin tvey lán, eitt tvey ára lán á 1,3 milliardir krónur, her var effektiva rentan -0,081 prosent, og harumframt eitt 5-ára lán á 1,645 milliardir krónur, við eini effektivari rentu á 0,185 prosednt. Samlaða lántøkan í 2020 var tí 2,945 milliardir krónur, harav 1,345 milliardir vóru nýttar at rinda lán aftur við, meðan tær 1,6 milliardirnar er partur av gjaldføristilbúgvingini hjá landsstýrinum orsakað av Covid-19.

Næsta lán hjá landskassanum fellur til gjaldingar í juni 2021 og er 1,35 milliardir krónur stórt. Av tí at undirskotið á fíggjarlógini í 2020 verður væl minni, enn mett tá lántøkan í juni 2020 fór fram, er ríkiligt til av gjaldføri í landskassanum. Tí er væntandi, at landskassin fer at rinda niður av lánsbrævaskuldini í sambandi við komandi lántøku í juni.

Ársfrágreiðing Landsbankans 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. februar 2021

Regin Jacobsen kosin ársins leiðari innan burðardygd

Stjórin í Bakkafrost kosin "edie Sustainability Leaders Awards 2021”

Regin Jacobsen (Savnsmynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

3. februar var “edie Sustainability Leaders Awards 2021” á skránni. Talan er um størsta virðislønin innan burðardygd í Onglandi, og fleiri av heimsins størstu fyritøkum luttaka í kappingini. Millum luttakararnar í 2021 taldust millum annað Nestlé, PepsiCo, Vodafone, Heineken, Virgin, CocaCola og Starbucks.

Bakkafrost var tilnevnt til tvær virðislønir. Biogassverkið FØRKA var tilnevnt í bólkinum “Circular Economy Innovation of the Year”, og Regin Jacobsen var tilnevndur í bólkinum “Business Leader of the Year”.

Og stjórin í Bakkafrost gjørdi ikki mætari enn at ogna sær heitið “Business Leader of the Year 2021”. Grundgevingin hjá teimum 18 dómarunum ljóðar soleiðis:

- Regin hevur áhaldandi arbeitt við at skapa broytingar í eini vinnu, har tørvur veruliga var á broytingum. Hann hevur verið nýhugsandi og er farin framum bert at hugsa um hansara egnu fyritøku. Hann hevur eisini luttikið í politiskum kjakum til tess at skapa langtíðar-broytingar gjøgnum fleiri átøk, ið fevna ógvuliga breitt.

Regin Jacobsen fegnast um heiðurin og leggur dent á, at hetta er ein viðurkenning av tí innsatsi, sum starvsfólk og leiðarar í Bakkafrost saman hava avrikað.

- Øll starvsfólk í Bakkafrost eiga heiðurin av teimum frambrotum, sum eg sum stjóri fyri Bakkafrost fái viðurkenning fyri við hesi virðisløn. Starvsfólkahópurin hevur við ágrýtni framt munagóð átøk móti eini enn burðadyggari framleiðslu og vøru. Um ein skal røkka tílíkum úrslitum, skal eitt toymisavrik til. Eingin ger nakað einsamallur, og við tí stødd sum felag okkara hevur, skal ein røð av dugnaligum starvsfólkum til, sigur Regin Jacobsen í viðmerking.

Hóast Bakkafrost hevur sett mong átøk í verk seinastu árini, metir Regin Jacobsen, at møguleikarnir innan burðardygd framvegis eru nógvir.

- Vit hava viðurkent, at á mongum økjum kunnu vit gera munagóð átøk. Nøkur av teimum eru sett í gongd, meðan vit hava enn fleiri, sum vit framvegis arbeiða við. Vit eru í tí hepnu støðu at hava broytingarsinnaði starvsfólk og leiðarar, sum er týdningarmesta fortreytin fyri, at vit kunnu fremja átøk innan burðardygd. Vit eru eisini sera heppin at arbeiða við heilsugóðari matvøru, sum heiminum tørvar; so vit hava ein framúr góðan møguleika at taka okkara part av ábyrgdini, og harvið framleiða matvørur í heimsflokki, bæði tá tað ræður um dygd eins væl og burðardygd, sigur Regin Jacobsen.

Kelda: bakkafrost.com 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 18. februar 2021

Festari fríkendur fyri misrøkt

Búnaðarstovan hevur nú gjørt niðurstøðu í málinum móti Hans Kristian Abrahamsen

(Skíggjamynd: KvF)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Tað verður ikki reist mál um misrøkt móti Hans Kristian Abrahamsen, festara í Oyndarfirði í sambandi við eitt mál um illa røktaðan seyð.

Tað var í einum innslagi í Degi & Viku 18. mai í fjør, at festarin var lagdur undir misrøkt. Málið varð latið Búnaðarstovuni, sum hin 27. januar kom við niðurstøðu í málinum.

“Búnaðarstovan hevur staðfest, at festarin hevur fylgt teimum áleggingum, sum Búnaðarstovan hevur givið boð um, og Búnaðarstovan hevur tí gjørt niðurstøðu um, at seyðurin eftirsíðan er væl handfarin við heilivági, eyðmerking og uppteljing. Búnaðarstovan hevur eisini fylgt tí djóralæknafrágreiðing, sum varð givin tann 10. juni 2020.

Við tað, at talan ikki er um mál um mistøkt... verður málið hervið lokað”, skrivar Búnaðarstovan.

Í skrivi sent miðlunum greiðir Hans Kristian Abrahamsen, bóndi,  frá, at hannyvirtók festið í Oyndarfirði í juli 2019, og tá vísti tað seg millum annað, at munandi færri seyðir vóru í haganum, enn tað sum upplýst var frammanundan.

Eisini vísti tað seg, at seyðurin var ringur at fáast við, og fleiri ær høvdu nógvar pesjur og høvdu helst ikki verið í rætt í fleiri ár.

“Allar ærnar sum komu í rætt fingu heilivág sum fyriskrivað er, men nógvur seyður gekk eftir í haganum, og tað var av hesum seyðinum, sum ikki hevði fingið heilivág og heldur ikki var komin at fáa sær at eta, at fleiri vóru deyðar,” sigur Hans Kristian Abrahamsen.

“Fleiri ær sum vóru komnar í rætt máttu avlívast, tí tær fóru ikki upp í vekt, hóast tær blivu væl fóðraðar. 69 prosent av lombunum sum blivu flett hetta árið vigaðu niðanfyri 24 pund, og hvør gørn var full av bendilormi. Harafturat var nógv lús á seyðinum,” sigur Hans Kristian Abrahamsen.

Síðani 18. mai í fjør hevur Búnaðarstovan fylgt við festinum, og nú hevur Búnaðarstovan endaliga staðfest, at núverandi festari hevur fylgt øllum mannagongdum, og at seyðurin er væl handfarin.

Lombini á festinum sum vórðu flett í heyst vigaðu í miðal umleið 5 pund meira, enn miðalvektin var á lombunum í 2019, upplýsir Hans Kristian Abrahamsen.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 18. februar 2021

Endaliga samtykt: Hybridbilar fáa avgjaldslætta

Uppskotið hjá Jørgeni Niclasen um at hybridbilar eisini skulu fáa avgjaldslætta, varð endaliga samtykt hósdagin

 

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Við 16 atkvøðum fyri og 14 ímóti varð uppskotið hjá Jørgeni Niclasen, landsstýrismanni við fíggjarmálum, endaliga samtykt seinnapartin.

Sostatt fáa bæði hybridbilar og plug-in hybridbilar avgjaldslætta eins og el-bilar fáa.

Seks tingfólk úr andstøðubi skutu upp at taka hybridbilar úr lógini, og lata plugin hybridbilar vera verandi. Hetta broytingaruppskotið vann ikki frama, og varð ikki samtykt. Heldur ikki tað at fáa málið aftur í nevnd varð samtykt.

Fleiri samgongulimir gjørdu vart við, at tað ikki var eitt gott hugskot at hava hybridbilar við í uppskotinum, men kortini varð tað endaliga samtykt av samgonguni.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 18. februar 2021

Ritan aftur á gomlum leiðum

Hósdagin varð Ritan sett aftur í siglingina til Fugloyar og Svínoyar

(Mynd: Evy Toftegaard)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

50 ára gamla strandfaraskipið Ritan er nú farið aftur í fasta sigling millum Hvannasund, Svínoy og Fugloy.

Um middagsleitið mikudagin var Ritan ein royndartúr “á gomlum gøtum”. Hon fór ein túr út eftir somu leið, sum hon røkti í nógv ár, nevniliga til Nólsoyar, har hon legði at á pierinum, eins og hon plagdi.

Ritan hevur verið til á beding hjá Mest til vanligt eftirlit, og er nú handað Strandferðsluni aftur. Men hildið varð ikki vera ráðiligt at føra lítla strandfaraskipið um Mjóvanes og aðrar vandaleiðir beinanvegin.

- Ritan er nú klár at seta í sigling aftur. Men av tí at tað er rættiliga fitt av aldu í dag, so bíða vit við at sigla hana norður til Hvannasunds til í morginárið, segði Jóhan Petur Abrahamsen, rakstrarleiðari hjá Strandfaraskipum Landsins við Portalin mikudagin. 

Evy Toftegaard tók myndirnar av Rituni úti í Nólsoy.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 17. februar 2021

Bryggja øl í Vági

Nýtt mikrobryggjarí – Biskupskelda – er farið at bryggja

 

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Triðja bryggjaríið í Føroyum sær nú dagsins ljós. Biskupskelda er nýtt mikrobryggjarí í Vági.

Biskupskelda bryggjar ófiltrerað øl – og eins og onnur mikrobryggjarí kring heimin, er talan um framleiðslu við handakraft – crafted beer – frá byrjan til enda, har talan er um framleiðslu av special-øl.

Nýggja bryggjaríið fer at leggja seg eftir at bryggja ser-øl til øl-elskarar. Fyrsta ølin fær heitið Huldugentan, og kemur á marknaðin mitt í mars. Talan er um eina IPA-øl, sum hevur fingið sera góð skoðsmál á ølsmakking fyri innbodnum.

Í apríl mánaði koma so tvær øl afturat á marknaðin, ein pilsnar og ein gulløl.

Navnið Biskupskelda stavar frá staðarnavni við gomlu bygdagøtuna millum Vág og Fámjin. Biskupskelda er nakað sunnan fyri Ryskivatn, við vegin, sum í dag gongur niðan til Ryskivatn.

Navnið Biskupskelda er elligamalt og tað er ikki greitt, hvagani navnið kemur, men tá vágbingar fyrr til gongu fóru norður í hagan í Bjørgunum at reka, so varð altíð steðgað á við Biskupskeldu at fáa sær at drekka – og sagt varð, at vatnið úr Biskupskeldu skuldi verða heilsugevandi.

Høvuðsinnhaldið í øl er vatn. Vatnið, sum verður brúkt til ølframleiðsluna hjá Biskupskeldu, er úr sama økið, sum heilsugevandi vatnið í kelduni Biskupskeldu.

Dennis Holm, júst fráfarni borgarstjórin í Vági, er stjóri í íverksetarafelagnum handan nýggja bryggjaríið. Hann sigur eisini í nevndini saman við Bárði Gunnarstein Nielsen og Magnusi Brattaberg, ið er nevndarformaður.

Dennis Holm er stjóri í nýggja bryggjarínum (Savnsmynd: Ólavur Frederiksen)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 17. februar 2021

Myndir: FK í miðbýnum ikki til at kenna aftur

Handilin er umvældur og nútímansgjørdur

(Mynd: FK)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Seinastu vikurnar hevur Keypsamtøkan í miðbýnum í Havn verið stongd orsakað av stórari og umfatandi umvæling.

Dyrnar lótu upp aftur týsmorgunin, og tað er ein hamskiftur handil, sum sett gongd á kassaapparatini aftur.

Tað var í 1956, at Keypsamtøkan á fyrsta sinni flutti yvir í Dr. Jakobsensgøtu, og núverandi bygningurin, sum FK húsast í, varð bygdur í 1972.

Føroya Keypsamtøka hevur sjey handlar kring alt landið.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 16. februar 2021

Allir føroyskir kokkalærlingar fara til Danmarkar

Landsstýrismaðurin sinnaður at uppstiga kokkaútbúgvingina í Klaksvík, um grundarlag er fyri tí

(Savnsmynd: Ólavur Frederiksen)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Hóast skúli varð bygdur til endamálið í 2016, so verða framvegis allir kokkalærlingar sendir til Danmarkar at ganga í skúla.

Útbúgvingarmøguleikarnir innan matgerð, sum í løtuni er á Tekniska skúla í Klaksvík, fevnir bert um hesar útbúgvingarnar: gastronomhjálpari, gastronomur, føðsluhjálpari og føðsluatstøðari.

Tey, sum læra til kokk á matstovunum verða send til Danmarkar.

Tað upplýsir Jenis av Rana, landsstýrismaður við kenslumálum í svari til Eyðgunn Samuelsen, tingkvinnu fyri Javnaðarflokkin.

Eyðgunn, sum sjálv starvast á Tekniska skúla í Klaksvík, setti landsstýrismanninum nakrar spurningar í sambandi við, at vantandi kokkaútbúgving í Føroyum varð umrødd í Blaðnum Vikuskifti herfyri.

Les eisini: Matstovuvinnan eftirlýsir kokkaútbúgving

Upp á fyrispurningin um hvussu nógvir føroyskir kokkalærlingar verða sendir til Danmarkar, svarar Jenis av Rana, at tað eru allir, hóast møguleiki er at taka fyrsta og annað skúlaskeið í Klaksvík.

10 lærusáttmálar vóru undirskrivaðir í 2020, og hetta samsvarar við miðaltalið av lærusáttmálum á økinum seinastu 10 árini. Flest lærusáttmálar vórðu undirskrivaðir í 2014 og 2018, tá 15 lærusáttmálar vórðu undirskrivaðir, upplýsir landsstýrismaðurin.

Um landsstýrismaðurin ætlar at uppstiga verandi kommaútbúgving, svarar Jenis av Rana:

- Tá nýggju hølini vóru bygt og innrættað til matvøruútbúgvingina í 2016, var endamálið, at skúlagongdin í sambandi við matvøruútbúgvingarnar, gastronom/kokk og kost-&føðslu, skuldu kunna takast í Føroyum. 1. og 2. skúlaskeið, og útbúgvingarnar  gastronomhjálpari og føðsluhjálpari hava verið á skúlanum síðan. Karmarnir eru sostatt til staðar, og kostnaðurin av at bjóða fleiri skúlaskeið er avmarkaður til fleiri undirvísingartímar og tilfar.

Hevur ikki verið grundarlag
- Nøktandi lærlingagrundarlag hevur tó ikki verið fyri fleiri skúlaskeiðum. Við vaksandi matstovuvirksemi og áhuga fyri mati og matmentan sum heild í Føroyum, er møguligt, at grundarlag verður fyri fleiri skúlaskeiðum í framtíðini. Harumframt hevur Yrksidepilin nú tikið stig til at fara undir at lýsa, hvørjar avbjóðingar vinnan heldur eru við verandi útbúgving, og um møguligar tillagingar skulu gerast.

- Vísir tað seg, at grundarlag er fyri at uppstiga verandi útbúgving á Tekniska skúla í Klaksvík, soleiðis at til ber at taka alla útbúgvingina í Føroyum, er hetta nakað eg vil viðgera við vælvild.

- Vísir tað seg, at grundarlag er fyri at uppstiga verandi kokkaútbúgving á Tekniska skúla í Klaksvík, verður støða tikin til eina møguliga hækkan av játtanini í sambandi við viðgerð av komandi fíggjarlóg, sigur Jenis av Rana í svarinum.

Eyðgunn Samuelsen spurdi eisini um kostnaðin av at senda hesar lærlingar til Danmarkar.

Jenis av Rana upplýsir, at um øll fýra skeiðini verða tikin í Danmark, er kostnaðurin av ferðaendurgjaldinum tilsamans 10.400 krónur fyri hvønn lærling – 2.600 krónur fyri hvørt skúlaskeið.

Lønarendurgjald verður eisini givið, men tað er tað sama, um frálæran fer fram í donskum ella føroyskum skúla.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 16. februar 2021

Fríður Pállson Dalsgarð verður býarverkfrøðingur í Havn

Hevur drúgvar royndir sum verkætlanarleiðari, ráðgevandi verkfrøðingur og GIS-ráðgevi

Nýggi býarverkfrøðingurin saman við Boga Jacobsen, tekniskum leiðara hjá kommununi (t.v.) og Heðini Mortensen, borgarstjóra

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Fríður Pállson Dalsgarð er settur í starv sum býarverkfrøðingur í Tórshavnar kommunu. Hann avloysir Heina Eysturoy í starvinum.

Fríður er havnarmaður og 46 ára gamal. Hann er útbúgvin sivilverkfrøðingur í uppmáting, GIS og jarðalisfrøði

Hann hevur drúgvar royndir sum verkætlanarleiðari, ráðgevandi verkfrøðingur og GIS ráðgevi.

Fríður hevur frá 2006 til 2009 og aftur síðani frá 2016 verið partur av leiðsluni hjá fyritøkuni Munin. Hann hevur harumframt drúgvar starvsroyndir sum undirvísari á Danmarks Tekniske Universitet og á Føroya Studentaskúla og HF Skeiði í Hoydølum. Síðani 2010 hevur hann verið limur í kærunevndini í lendismálum. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 18. februar 2021

Brúgvin mátti lúta fyri ísinum

Varð bygd fyri at at fólk við avbjóðingum ótarnað kundu stytta sær stundir við sílatráðuni

(Mynd: Sands kommuna)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Í gjáramorgunin máttu fólk heima á Sandi ásanna, at stórar kreftir eru upp á spæl, tá røringur kemur á ísin, ið legðist á Sandsvatn í kuldanum.

Ein fiskibrúgv, sum varð gjørd fyri nógvum árum síðani til fólk við rørsluavbjóðingum at sita ótarnað við sílatráðuni, brotnaði, og er ikki brúkilig longur.

Brúgvin megnaði ikki at standa móti ísinum, sum kom rekandi inn eftir vatninum, skrivar Sands kommuna á Facebook. 

Soleiðis sá brúgvin út áðrenn ísurin máaði støðið undan henni (Mynd: Pól Sundskarð)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 16. februar 2021

Føroyingar sleppa nú undan at søkja um svenskt koyrikort

Føroyingar í Svøríki sleppa nú undan at søkja um svenskt koyrikort og kunnu halda fram at brúka føroyska koyrikortið

Mynd: fmr.fo

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Svenska stjórnin hevur gjørt undantak í koyrikortlógini, soleiðis at føroyingar ikki longur noyðast at skifta til svenskt koyrikort fyri at kunna halda fram at koyra í Svøríki.

Higartil hava føroyingar annars brúkt føroyska koyrikortið tað fyrsta árið, teir vóru búsitandi í Svøríki, men síðani noyddust teir at søkja um svenskt koyrikort, tá teir høvdu búð í landinum í meira enn eitt ár. Men hetta kravið fór úr gildi 1. januar 2021, skrivar Fíggjarmálaráðið.

Føroyingar, sum búgva, arbeiða ella lesa í Svøríki, sleppa sostatt at halda fram at brúka føroyska koyrikortið á svensku vegunum.

Føroyar hava í nógv ár trýst á sviar um at sleppa hesum kravinum um, at føroyingar skulu útvega sær svenskt koyrikort, og nú hevur svenska stjórnin so avgjørt at strika kravið.

Jørgen Niclasen, landsstýrismaður við fíggjarmálum, fegnast um, at føroyska koyrikortið loksins verður javnsett við tað svenska koyrikortið, og at tað nú gerst lættari hjá føroyingum at koyra bil í Svøríki.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 15. februar 2021

Løgmaður raðfestir burðardyggan vøkstur

Undanfarna fríggjadag hevði Bárður á Steig Nielsen, løgmaður, sín fyrsta fund í Vakstrarforum, ið er ein arbeiðsbólkur, sum skal virka fyri burðardyggum virðisvøkstri í føroyska samfelagnum

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Á fundinum umrøddi Vakstrarforum, hvørji høvuðsøki í samfelagnum eru mest uppløgd at arbeiða meira nágreiniliga við, og sum harvið skulu raðfestast politiskt.

Ein niðurstøða av fundinum var, at Vakstrarforum beinanvegin eigur at arbeiða við havinum sum vakstrarøki. Vakstrarforum er samt um at viðgera nærri, hvussu enn størri virði kunnu gagnnýtast úr havinum á ein burðardyggan hátt, og hvussu hetta best gerst tættur í einum ringbúskapi. Á næsta fundi verður hetta viðgjørt nærri, samstundis sum onnur øki verða eyðmerkt at viðgera í Vakstrarforum.

Fyrrverandi danski forsætisráðharrin, Lars Løkke Rasmussen var eina løtu gestur á fundinum gjøgnum video. Hann greiddi frá sínum royndum við at leiða ymisk forum.

– Føroyar skulu fyrireika seg til framtíðina. Vit skulu taka av teimum møguleikum, sum tøknin og sambandið við umheimin gevur okkum. Vælferðin kemur ikki av sær sjálvari. Tí havi eg sett eitt vakstrarforum á stovn, ið skal seta nøkur ýti. Við hesum stinga vit út í kortið og tryggja vælferðina í framtíðini, segði løgmaður eftir fundin.

Endamálið við Vakstrarforum er at birta upp undir virðisøking í siðbundnu vinnunum og alternativum framtíðarvinnum í Føroyum. Vakstrarforum er tíðaravmarkað til hálvt annað ár – tað skal virka frá februar 2021 til juni 2022, tá ið ítøkilig uppskot um virðisøking skulu vera komin burturúr.

Ein samanumtakandi frágreiðing verður eftir ætlan liðug á sumri 2022. Vakstrarforum er samansett av fólkum við servitan úr ymiskum vinnugreinum, arbeiðsmarknaði, gransking, íverksetan, orku, burðardygd og øðrum.

Tíðindaskriv frá Løgmansskrivstovuni

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 13. februar 2021

Katrin Thorsvig Hansen nýggjur stjóri á Dátueftirlitinum

Seinastu mánaðirnar hevur hon verið virkandi stjóri – hon byrjar 1. mars

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Katrin Thorsvig Hansen er sett í starv sum stjóri á Dátueftirlitinum.

Hon er útbúgvin løgfrøðingur, og hevur viðkomandi royndir á persónsupplýsingarøkinum. Hon var eitt nú samráðingarleiðari hjá danska Løgmálaráðnum, tá ið samráðingar vóru um nýggju ES-Persóndátufyriskipanina - eisini rópt GPDR. Katrin hevur eisini havt ein týðandi leiklut í arbeiðinum at orða nýggju dátuverndarlógina í Føroyum, sum kom í gildi um ársskiftið.

Seinasta mánaðirnar hevur hon verið virkandi stjóri á Dátueftirlitinum.

Katrin Thorsvig Hansen er 39 ára gomul, og er ættað úr Nólsoy.

Hon byrjar í stjórastarvinum tann 1.mars 2021.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. februar 2021

Ynskja at søkkja Magnus Heinason: Savna nú undirskriftir

Heldur enn at selja gamla havrannsóknarskipið sum gamalt jarn, skjóta kavarar upp at Magnus Heinason verður eftirgjørt riv í Kaldbaksbotni

(Savnsmynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Magnus Heinason eigur at vera søktur og brúktur at kava niður á, halda kavarar.

Teir hava nú gjørt eina undirskriftinnsavning um hetta, og higartil hava næstan 150 fólk skrivað undir á heimasíðuni change.org.

Grundgivið verður við, at tað helst ikki er tann stóri vinningurin í at selja lagda havrannsóknarskipið sum gamalt jarn.

Við at lata Magnus Heinason søkka á góðum og tryggum staði, kann landsstýrið skapa karmar fyri ferðavinnuna/kavaravinnuna. 

(Savnsmynd: Jens Kr. Vang)

- Tað er ein vaksandi áhugi í Føroyum at útbúgva seg innan kaving. Og eisini er sera stórur áhugi millum útlendingar at koma her at uppliva ymiskt. Har hevði skipið komi til sín rætt, og vit kunnu vísa á, at her eru skip sum ein kann gera eitt ella fleiri kav niður á, í tryggum umstøðum.

- Ein slík íløga fer at vera fleiri falda aftur í krónum og oyrum í landskassanum, tá í landið einaferð fer at taka ímóti turistum aftur. Og hartil kann tilbúgvingin eisini njóta gott av tí til venjingar. Samstundis fær Kaldbaksbotnur ein møguleika at blomstra við djóralívi á einum eftirgjørdum rivi.

Til ber at skriva undir her

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 14. februar 2021

Business Line: Bergfrost er eitt gullnám

Árið í fjør gjørdist sera gott, og avlopið smeyg sær upp ímóti 9 milliónum krónum aftaná skatt

(Mynd: Bl.fo)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Gongdin hjá Pf. Bergfrost hevur í fleiri ár verið støðug og góð, men árið í fjør gjørdist serstakliga gott, tá felagið trífaldaði avlopið, ið smeyg sær upp ímóti 9 milliónum krónum aftan á skatt.

Tað skrivar Business Line á heimasíðuni.

Pf. Bergfrost varð stovnað í 1995 og fór at taka ímóti frystivørum í februar 1996. Grundhugskotið, sum Bergfrost byggir á, var at taka ímóti frystum pelagiskum fiskavørum. Síðani hevur Bergfrost víðkað grundarlagið til at fevna um frystivørur úr havinum yvirhøvur.

Fyrimunirnir vóru fleiri: Fuglafjørður fekk grót til havnagerð, sárið í náttúruni varð ósjónligt, og bergholið kundi brúkast til goymslu. Bergfrost er einasta frystigoymsla í Føroyum, sum hevur sítt virksemi undir fjall.

Bergfrost tekur ímóti fiskavørum frá mest sum øllum skipabólkum – eitt nú rækjutrolarum, pelagiskum skipum, flaka- og verksmiðjuskipum og farmaskipum, sum sigla í Norðuratlantshavinum.

Umsorgan fyri umhvørvinum var startskotið til at spreingja frystigoymslur inn í fjallið. Hildið var, at sárið í náttúruni gjørdist ov sjónligt, um grótbrotið við Fuglafjørð varð víðkað norðureftir. Framskygdir kommunustýrislimir skutu í staðin upp, at farið varð longur inn í fjallið eftir grót.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 15. februar 2021

UNICEF biður føroyingar um hjálp í søguliga truplari støðu   

Neyðhjálparfelagsskapurin vísir á, at tað krevur søguliga stórt átak ikki at missa eitt heilt ættarlið burturímillum 

Karen Hækkerup, fyrrverandi donsk ráðkvinna í stjórnini hjá Helle Thorning Schmidt, er nú aðalskrivari hjá Unicef Danmark (Savnsmynd: EPA)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Umframt at hava skapt søguliga stóra heilsukreppu um allan heim hevur covid-19 gjørt tær kreppur, ið longu eru, hvaðna verri og drúgvari. 

Tað ørkymlar Karen Hækkerup, aðalskrivara í UNICEF Danmark:

- Vit eru í eini neyðstøðu, har covid-19 saman við øðrum kreppum forðar børnum at verða koppsett og fáa læknahjálp, tey fáa ikki vatn og drekka og skúlagongd – sagt øðrvísi, so er vandi fyri, at kreppan tekur møguleikan til eina góða framtíð frá teimum, sigur Karen Hækkerup. 

ST-neyðhjálparfelagsskapurin UNICEF hevur ikki áður verið í Føroyum, men verður tað nú og frameftir, vísir Karen Hækkerup á:

- Vit vita, at føroyingar fegin hjálpa neyðstøddum børnum úti í heimi, og tí biðja vit nú eisini føroyingar um hjálp. Standa vit saman, kunnu vit hjálpa heimsins børnum gjøgnum tær myrkastu tíðirnar og sleppa undan, at eitt heilt ættarlið fer fyri skeytið. Og hóast uppgávan, sum liggur fyri okkum, er ovurhonds, eru grundir at hava góðar vónir. 

Nógvir eru møguleikarnir hjá føroyingum at hjálpa UNICEF at hjálpa børnum úti í heimi. Til dømis ber til at stuðla við 100 krónum fast hvønn mánað sum Heimsforeldur, og tað kann gera veruligan mun fyri framtíðina hjá mongum børnum. 

Fær UNICEF teir pengar, ið krevjast, kann felagsskapurin røkka út til 6,3 milliónir børn við viðgerð fyri bráðkomið maktarloysi av vánaligari føðslu. Mett verður, at á leið 36 milliónir børn – fleiri enn nakrantíð áður – eru rikin úr heimum sínum av stríði, harðskapi og vanlukkum.    

- Hesi børnini fáa ikki hjálp, um vit ikki koma fram við øllum tí mest grundleggjandi sum vatni og mati. Tí biðja vit í ár heimssamfelagið um størri upphædd enn nakrantíð áður, sigur Karen Hækkerup.

Kreppan ávirkar skúlagongdina
Tað er ikki bara heilsan hjá børnum, ið svíður fyri covid-19. Alheims farsóttin hevur eisini elvt til útbúgvingarkreppu.   

Í farsóttini hava stívliga 1,6 milliardir børn ikki kunnað verið í skúla. Í Føroyum og aðrastaðni varð farið eftir tøkniligum loysnum, men tað var ikki møguligt hjá hálvari milliard av børnum at fáa undirvísing á netinum. Nógv teirra eru í vanda fyri ongantíð aftur at sleppa á skúlabonk – ein vanlukka, ikki bara fyri einstaka barnið, men fyri alt heimssamfelagið.   

- Vit mugu ikki sleppa børnunum upp á fjall – tað er á ongan hátt ein sjálvfylgja, at øll heimsins børn koma aftur í skúla, í roynd og veru eru nógv av heimsins fátækastu børnum í vanda fyri ongantíð aftur at sleppa í skúla, og tey kunnu detta úr útbúgvingarskipanunum. Vit tosa um munin á einari framtíð við møguleikum, útbúgving og arbeiði og einari framtíð, sum tíverri fer at minna um ta hjá foreldrum teirra, sigur Karen Hækkerup.

Á heimasíðuni www.unicef.fo kanst tú lesa meira um, hvussu tú sum føroyingur kanst hjálpa UNICEF við at hjálpa heimsins børnum. 

FAKTA:
UNICEF fer við 2021-pengum at røkka út til:

• 190 milliónir børn í 149 londum og landaøkjum
• 149 milliónir kvinnur og gentur og 7,4 milliónir børn, sum bera brek
• 6,3 milliónir børn við viðgerð fyri ógvisligt, bráðkomið maktarloysi av vánaligari føðslu
• 27,4 milliónir børn við meslingakoppseting
• 45 milliónir menniskju, sum sleppa fram at tryggum drekkivatni, matgerð og persónligum reinføri
• 19,2 milliónir børn og røktarar, sum fáa sinnisligan og sálarsosialan stuðul
• 17 milliónir børn og kvinnur, sum skulu hava hjálp til at sleppa undan kynsgrundaðum harðskapi 
• 93,3 milliónir børn við formligari ella óformligari útbúgving, eisini við at fáa læru tíðliga

Tíðindaskriv frá UNICEF

(Mynd: Unicef)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 16. februar 2021

Eydnaðist Perseverance at lenda

Rúmdarakfarið lendi fyri løtu síðani á Mars. Fyrstu myndirnar er longu komnar

(Mynd: NASA)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

“Touchdown confirmed”, ljóðaðu boðini frá NASA fyri løtu siðani. Rúmdarakfarið Perseverance er lent á gongustjørnuni Mars, og nú byrjar veruliga arbeiðið.

Tað var frøi í eftirlitsrúminum hjá NASA, og aðrastaðni kring heimin man frøin eisini hava verið stór. Millum annað hjá føroyinginum David Arge Klevang Pedersen, sum arbeiðir á rúmdardeildini hjá DTU, Danmarks Tekniske Universitet. Hann hevur verið við til at menna hetta serliga akfarið, sum komandi tíðina skal savna inn vitan um Mars.

Touchdown confirmed. The #CountdownToMars is complete, but the mission is just beginning. pic.twitter.com/UvOyXQhhN9

— NASA (@NASA) February 18, 2021

Fyrstu myndirnar frá Perseverance eru longu komnar. Sí niðanfyri:

David Arge Klevang Pedersen fylgdi marslendingini frá Danmarks Tekniske Universitet (Skíggjamynd: DR2)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 18. februar 2021

Fara á val í Grønlandi beint eftir páskir

Spenningur er um, hvørt Kim Kielsen heldur fram sum landsstýrisformaður, ella um ein annar tekur yvir, og landsstýrið fer at síggja heilt øðrvísi út. Landstingsval var seinast í Grønlandi í apríl 2018

Kim Kielsen hevur útskrivað nýval - hann stillar sjálvur uppaftur (Mynd: KNR)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Órógv hevur verið í grønlendskum politikki seinastu tíðina. Síðst í november í fjør tapti Kim Kielsen stríðsvali um formanssessin í Siumut fyri Eriki Jensen, men hevur tó framvegis røkt sessin sum landsstýrisformaður - ein sess ið Kielsen hevur verið í síðani á heysti 2014. Siumut er størsti flokkur í samgonguni við níggju sessum og við fýra landstýrisfólkum.

8. februar boðaði floksformaðurin í Demokraatit, Jens-Frederik Nielsen, frá, at Demokratarnir, er ikki longur partur av grønlendska landsstýrinum, Naalakkersuisut, og at orsøkin er óvissan í Siumut.

Nú er nýval útskrivað, og greitt er, at grønlendingar skulu á val týsdagin 6. apríl, ið er beint eftir páskadagarnar.

Greitt er eisini, at Kim Kielsen stillar uppaftur, og so er spurningurin, hvussu stóran stuðul 54-ára gamli politisturin fær frá veljaranum.

Stórur meiriluti var fyri at hava val nú í vár, og hetta er eitt ár fyri tíð. Seinasta Landstingval í Grønlandi var í apríl 2018. Tá gekk Siumut aftur.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 17. februar 2021

Kanning: Koppingarevnið hjá Pfizer gevur 94 prosent verju

Kanningin, sum varð gjørd í Ísrael við 1,2 milliónum royndarpersónum, vísir, at koppingarevnið hjá Pfizer og BioNTech gevur góða verju

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Koppingarevnið hjá Pfizer og BioNTech gevur 94 prosent verju móti covid-19. Tað vísir ein nýggj kanning, sum er gjørd í Ísrael, har fleiri enn ein mió. persónar luttóku.

Í kanninginini, sum er gjørd av størsta heilsutænastuveitaranum í Ísrael, Clalit, luttóku 600.000 persónar, sum høvdu fingið bæði fyrru og seinnu koppseting, umframt 600.000 persónar, sum ikki vórðu koppsettir.

Millum tey, sum vórðu koppsett, var talið á teimum, sum høvdu covid-19 sjúkueyðkenni 94 prosent lægri, samanborið við "líknandi royndarpersónum", sum ikki høvdu fingið nakra koppseting. 92 prosent teirra vórðu heldur ikki álvarsliga sjúk.

Kanningin vísti eisini, at koppingarevnið riggaði hjá teimum, sum vóru yvir 70 ár, skrivar Ritzau.

Í Ísrael hava 3,8 milliónir av íbúgvunum fingið fyrru koppsetingina, meðan 2,4 milliónir eru liðugt koppsett. Í Ísrael búgva uml. níggju mió. fólk, og ætlanin er, at allir íbúgvar eldri enn 16 ár skulu verða koppsettir áðrenn vit eru komin til endan av mars.

Endamálið við kanningini var, sambært Clalit, at vísa teimum, sum ikki eru koppsett, at koppingarevnið riggar væl, og at tað verjir móti álvarsamari sjúku.

Í kanningini luttóku persónar, sum høvdu fingið seinnu koppsetingina í minsta lagi eina viku undan kanningini.

Ætlanir eru um at víðka kanningina, tí úrslitini gerast meira nágreinilig hvørja viku, sigur Clalit. Úrslitini verða nevniliga meira eftirfarandi, tá persónar verða kannaðir 14 dagar, ella longur, eftir, at tey hava fingið seinnu koppsetingina, verður sagt.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 15. februar 2021

Funnið 5.000 ára gamalt ølbryggjarí í Egyptalandi

Egyptiska ferðavinnan hevur verið hart rakt av koronakreppuni, og í Egyptalandi vóna tey nú at kunna økja um ferðafólkatalið við at vísa á nýggj fornminni

Mynd: AFP

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Nakrir egyptiskir og amerikanskir fornfrøðingar eru komnir fram á eitt 5.000 ára gamal ølbryggjarí í egyptiska fornaldarbýnum Abydos, upplýsir egyptiska ráðið fyri ferða- og fornaldarmál.

Hildið verður, at bryggjaríið, ið helst stavar frá árinum 3.100 f.Kr., hevði kapasitet til at framleiða 22.400 litrar av øli.

Bryggjaríið hevur verið deilt upp í átta øki við 40 leirkrukkum í part. Hildið verður, at korn og vatn varð hitað upp her í sambandi við bryggjaríarbeiðinum.

Abydos liggur nærindis Sohag, ikki langt burtur frá stóru Nilánni.

Sambært Ritzau eru tey í Egyptalandi sera fegin um at kunna vísa á nýggj fornminni. Hetta skal hjálpa teimum at økja um ferðafólkatalið, nú ferðavinnan hevur verið hart rakt av korona.

Í 2019 var samlaða talið á ferðafólkum, sum vitjaðu í Egyptalandi 13,1 milliónir. Í 2020 var talið bert 3,5 milliónir.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 14. februar 2021

Ovasti músafangari í tíggju ár

Mest avmyndaði køttur í Bretlandi, músafangarin Larry, hevði tíggju ára starvsdag í Downing Street mánadagin

(Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Tað kann vera trupult at halda seg ovast á politisku tindunum í eitt heilt áratíggju, men tað hevur Larry eftir øllum at døma klárað væl.

Mánadagin vóru liðin tíggju ár síðan stríputi frensurin kom til bretsku forsætisráðharraíbúðina í Downing Street 10 í London.

Tann tá fýra ára gamli frensurin varð ættleiddur frá Bettersea Dogs Cats og valdur fyri síni serligu evni til at fanga mýs.

Men Larry hevur verið eitt vónbrot á teirri uppgávuni, hóast hann er tann fyrsti nakrantíð, ið alment hevur fingið heitið sum landsins ovasti músafangari.

Sambært David Cameron, sum var fyrsti forsætisráðharri, sum Larry tændi undir, fengaði hann tríggjar mýs teir fyrstu mánaðirnar, men síðani tá hevur avrikið verið smáligt, skrivar heimasíðan hjá Downing Street.

Hinvegin hevur Larry – sambært heimasíðuni – vunnið hjørtuni hjá bretska fólkinum, og hevur bygt upp eitt vinarligt samband við miðlarnar. Tíðindafólk, sum bíða framman fyri forsætisráðharraíbúðini stytta sær ofta stundir við at kína honum og taka myndir.

Eftir fólkaatkvøðuna um Brexit í juni 2016 flutti David Cameron úr Downing Street, men Larry varð búgvandi, og hevur síðan tænt undir fyrst Theresu May og nú Boris Johnson.

Í einum djóraelskandi landi, spælir ein ketta í Downing Street ein stóran leiklut, heldur søgufrøðingurin, Anthony Seldon.

- Tað hjálpir við at gera forsætisráðharran menniskjaligan, sigur hann og leggur afturat, at í kreppu kann ein ketta í Downing Street vera við til at fáa stúrin fólk at hugsa um okkurt annað.

Larry hevur gjøgnum árini amast upp at fleiri av heimsins leiðarum, sum hava verið á vitjan.

Hann kom væl útav tí við Barack Obama, sum kýndi honum, men tá Donald Trump var á vitjan, setti frensurin seg undir limusinuna hjá forsetanum, og vildi ikki flyta seg, tá hann skuldi avstað, skrivar Ritzau.

Larry fremst saman við einum øðrum kendum frensi í Downing Street, uttanríkisráðharrafrensinum Palmerston (Mynd: EPA)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 16. februar 2021

Harry og Meghan skulu hava eitt barn afturat

Hertogin og hertogafrúan av Sussex avdúka, at Meghan er við barn aftur

Meghan og Harry prinsur (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Hertogin og hertogafrúan av Sussex, Harry og Meghan skulu skjótt hava eitt barn afturat. Hetta váttar eitt talsfólk hjá parinum sambært The Guardian.

Harry og Meghan hava frammanundan sonin Archie, sum fyllir tvey ár í vár.

Hetta er triðju ferð, at hertogafrúan er við barn. Í november avdúkaði Meghan nevniliga, at hon misti eitt barn í fjørsummar.

Sambært talsfólk teirra, fegnast Harry og Meghan um nýggja barnið, og av Buckingham Palace verður eisini sagt, at Elizabeth drotning, Philip prinsur og Charles prinsur eru ovurfegin um tíðindini.

Barnið verður fimta abbabarnið hjá Charles prinsi, og nummar átta í bretsku arvarøðini, tí hóast Harry og Meghan valdu at gevast sum framtraðkandi limir í bretska kongshúsinum, so eru hann og børn hansara ikki koyrd úr arvafylgjuni. Harry prinsur er nummar seks í røðini.

Harry, Meghan og Archie búgva í løtuni í Montecito í amerikanska statinum Kalifornia. Parið flutti úr Onglandi í fjør.

Harry og Meghan hava almannakunngjørt hesa myndina, har tað týðiliga sæst, at Meghan er við barn (Mynd: Misan Harriman)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 15. februar 2021

Sannførandi spæl á fyrsta degi í Stella Polaris kappingini

Ai Waagstein á klaveri fekk fyrstu viðursløn í Stella Polaris-tónleikakappingini í aldursbólkinum til ov við 13 ár

(Mynd: Tórshavnar Musikkskúli)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Fyrsti dagur í tónleikakappingini Stella Polaris var hósdagin, og ikki færri enn 29 luttakarar í aldursbólkinum til og við 13 ár framførdu í Hátúni í Tórshavnar Musikkskúla.

Støðið var sera høgt og dómsnevndarformaðurin, Páll Sólstein, segði í røðu síni, at luttakararnir øll á hvør sín hátt rørdu dómararnar við sínum sannførandi spæli.

Tað var ikki ein løtt uppgáva at kjósa vinnarar, tí sum Ólavur Jakobsen, frásøgufólk segði, so eru tey øll vinnarar.

Dómsnevndin, Heiðrun Petersen, Eyðun á Lakjuni, Jógvan Zachariassen, Hans Petur í Brekkunum og Páll Sólstein, høvdu ta tørføru uppgáva at kjósa tey bestu.

Dómsnevndin valdi at deila triðju virðislønina í tvey, og tey sum vunnu hesa deildu triðju virðisløn vóru Birita Lambaa Haraldsen á floytu og Martin Gaard Jakobsen á violin.

Síðani varð onnur virðisløn handað Sólju Ellen Rye á violin og at enda varð vinnarin funnin, sum varð Ai Waagstein á klaveri.

Allir luttakararnir fingu luttøkubræv og blómur frá musikkskúlanevnd Tórshavnar Býraðs, sum skipar kappingina, umframt ein ryggsekk sum høvuðsstuðulin Betri lat.

Stella Polaris tónleikakappingin helt fram í gjár við 28 luttakarunum í aldursbólkinum 14-18 ár.

Leygardagin kappast teir elstu luttakararnir, sum eru í aldrinum 19 til 24 ár. Nýggju tónleikarar kappast í hesum bólkinum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. februar 2021

Stella Polaris: Nevndin var sera ovfarin av høga støðinum

Fríggjadagin var kappingin fyri tey ungu millum 14 og 18 ár – Yngva Sigurdsdóttir Lamhauge fór við fyrstu virðisløn, og onnur og triðja virðisløn fóru til ávikavíst Sannu Bæk Hoydal og Ari Hammer Joensen

 

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Aftur fríggjadagin kappaðust ungir gávuríkir tónleikarar í klassisku tónleikakappingini Stella Polaris.

Kappingin var í konsertsalinum Hátún í Tórshavnar Musikkskúla á Landavegnum, umframt at ein luttakari á orgul framførdi í Vesturkirkjuni.

Dómsnevndin er sett saman av Heiðruni Petersen, Eyðuni á Lakjuni, Jógvani Zachariassen, Hans Peturi í Brekkunum og Pálli Sólstein, ið samstundis er formaður í nevndini.

Páll Sólstein greiðir frá, at nevndin var sera ovfarin av høga støðinum, og at tað hevur verið serstakliga avbjóðandi at gera ein úrskurð av dagsins framførslum.

Hóast tað skuldi ein avgerð takast, og eftir at hava umrátt seg ein lítlan tíma, kom nevndin fram til, at virðislønirnar skuldu latast soleiðis:

• Triðja virðisløn: Ari Hammer Joensen, orgul
• Onnur virðirløn: Sanna Bæk Hoydal, sang
• Fyrsta virðisløn: Yngva Sigurdsdóttir Lamhauge, saxofon

í dag, leygardagin 20. februar, verður seinasta umfarið, sum er millum tey ungu millum 18 og 25 ár. Byrjað verður klokkan 12, og virðislønirnar verða latnar klokkan 17.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. februar 2021

Nýggj røð av hoymakonsertum í Gøtu

Bert 20 atgongumerki verða seld til hvørja konsert

Fyrsta hoymakonsertin verður við Eivør Pálsdóttir (Savnsmynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

HOYMAsligt er ein nýggj røð av heimakonsertum frá G! Grunninum. Sum heitið bendir á, so líkist HOYMAsligt tí, sum fólk kenna frá HOYMAbit og HOYMA.

Endamálið er at seta tónleikin, hugnan og nærleikan í hásæti, og konsertirnar verða hildnar heima hjá privatfólki í Norðragøtu.

Talan er um sera avmarkað tal av áhoyrarum, tí seld verða einans 20 atgongumerki til hvørja konsert.

Afturvið konsertini bjóða vertirnir kaffi og okkurt søtt.

Fyrsta konsertin í røðini verður leygarkvøldið 27. februar. Á skránni er Eivør Pálsdóttir.

Tey sum fara at spæla HOYMAsligt næstu leygarkvøldini frá 27. februar fram til 1. mai, verða umframt Eivør, Marius Ziska, Guðrið Hansdóttir, Lena Anderssen, Lyon Hansen, Høgni Lisberg og Kári Sverrisson.

Atgongumerki á 260 kr verða sett til sølu á atgongumerki.fo á middegi í morgin.
Einans 20 atgongumerki verða seld til hvørja konsert. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 18. februar 2021

Fýra profilar í Perluni

Á framsýningini, sum verður opin til sunnudagin, verða verk eftir Arnold Vegghamar, Kára Svensson, Brandur Patursson og Eyðun av Reyni sýnd fram. Talan er um málningalist og glaslist

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Hósdagin lat listaframsýning upp í Perluni í Havn. Fýra av okkara fremstu listafólkum sýna fram, og framsýningin verður bert opin til sunnukvøldið.

Á framsýningini verða verk eftir Arnold Vegghamar, Kára Svensson, Brand Patursson og Eyðun av Reyni sýnd fram. Talan er um málningalist og glaslist.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 17. februar 2021

Nýggj frímerki við skurðmyndum

Í sambandi við frímerkjaútgávuni við skurðmyndum eftir Joel Cole, verður eisini skipað fyri framsýning í Müllers Pakkhúsi

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Í sambandi við frímerkjaútgávu við skurðmyndum eftir Joel Cole verður ein framsýning í Müllers Pakkhúsi.

Joel Cole sýnir fram eina røð av 50 skurðmyndum harav tær seks eru útvaldar til frímerkjaarkið: “Gróðursettur – tilflytarasøgur”.

Á skránni leygarkvøldið eru røður, livandi tónleikur og lætt ábit. Posta verður eisini til staðar og møguleiki verður at ogna sær frímerki, bjálvar og plakatir. Framsýningin er opin til 5. mars 2021.

Nýggj vøkur frímerki frá Posta koma út í dag
Frímerkjaútgávurnar hesa ferð eru rættiliga ymiskar, men eitt sum gongur aftur er list og landslag. Skurðmyndirnar hjá Joel Cole mynda fyrstu útgávuna, síðan bygdirnar Kirkja og Hattarvík og at enda hevur Eysturoyartunnilin fingið pláss ímillum frímerkjamyndevnini.

Gróðursettur – tilflytarasøgur
Tað at flyta heimanífrá og at búseta seg aðrastaðni, er nakað, sum øll menniskju kenna til. Hetta er tað, sum myndahøggarin Joel Cole – ein føroyskur amerikumaður - fagnar í frímerkjaarkinum “Gróðursettur”, sum myndar seks skurðmyndir. Hvør einstøk skurðmynd stendur fyri einum ávísum skeiði í tilgongdini frá at vera fremmandur og til at gerast borgari. Hvør einstøk skurðmynd hevur partar bæði úr heimlandinum hjá Cole og úr hansara ættleidda heimlandi.

Kirkja og Hattarvík – tvey andlit av somu oyggj
Fugloy er Føroya eystasta oyggj, og í mun til hinar føroysku útoyggjarnar er hon býtt millum tvær bygdir við heilt ymiskum samleikum. Báðar bygdir eru helst fyrndargamlar, men meðan Hattarvík helst er upprunanavn á bygdini, er navnið Kirkja nýggjari. Upprunaliga navnið hevur møguliga verið Kirkjubøstaður ella Kirkjubólstaður, og Hundabrævið umtalar bygdina sum Bø.

Eysturoyartunnilin – ein landsvegur undir havsins botni
Eysturoyartunnilin lat upp fyri almennari ferðslu tann 19. desembur 2020. Knapt fýra ár frammanundan - í februar 2017 trýsti Henrik Old, táverandi landsstýrismaður, á knøttin, ið loysti fyrsta skotið í størstu tunnilsverkætlan nakrantíð í Føroyum. Tunnilin er gott 11 km langur og knýtir saman Skálafjørðin og Havnina.

Mitt í rundkoyringini undir Saltnesgrynnuni stendur ein yvirvaksin basaltsúla og kring hana hevur listamaðurin, Tróndur Patursson, gjørt ein dansiring úr stáli. Dansandi fólk, upplýst aftanífrá við marglittum ljósi, sum leggja dansandi skuggar á súluna aftanfyri, tá ljósið frá bilunum ber við tey. Ein kend ørindisregla ljóðar soleiðis: ”Ongin treður dansin undir moldum,” men undir havsins botni er onki óført.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 19. februar 2021

BankNordik-savnið keypir fleiri listaverk

Hesaferð hevur ognað sær verk frá Jónu Rasmussen

Jóna Rasmussen

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

BankNordik-savnið hevur fyri aðru ferð keypt listaverk í sambandi við avtaluna millum Sjálvsognarstovnin BankNordik-savnið og Pf. BankNordik um stuðul til keyp av nýggjari føroyskari list.

Hesaferð keypti BankNordik-savnið eina røð av listaverk av listakonuni Jónu Rasmussen.

Jóna Rasmussen er fødd í 1946, og er ein sera fjølbroytt listakona, sum arbeiðir bæði sum listamálari og grafikari.

Rithøvundurin og listfrøðingurin Eva Furseth greinar listina hjá Jónu Rasmussen soleiðis:

“Tað ekspressiva í verkunum rennur saman við ein fínligan sans fyri tí einfalda og nærum minimalistiska. Myndaevnini verða skorin inn á bein, samstundis sum hon varðar um tað sansaliga og ábendandi. Júst samspælið millum teir ætlandi pólarnar gevur eina huglagsmettaða uppliving. Jóna Rasmussen hevur frá fyrstantíð havt eina serstaka myndasøgn og verið eitt av listafólkunum, sum settu fyridømi í føroyskari list.”

Keyptu málningarnir eru tveir á 120x80 sentimetrar við heitinum “Lygna” og trý samanhoyrandi verk á 80x80 sentimetrar, kallað “Kvirra”.

Í fjørsummar varð gjørd fimm ára avtala millum Sjálvsognarstovnin BankNordik-savnið og Pf. BankNordik um stuðul til keyp av nýggjari føroyskari list. BankNordik letur í avtalutíðarskeiðnum 2020-2024 savninum eina árliga stuðulsjáttan á 150.000 at keypa list fyri.

Fyrstu listakeypini vórðu gjørd í desember, tá grunnurin keypti tveir málningar frá listamanninum Ankeri Mortensen. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 18. februar 2021

Nýggjan altardúk á Norðskála

Paulina Eliasen hevur sniðgivið vakra dúkin

 

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Tað er Paulina Eliasen, sum hevur sniðgivið vakra dúkin, og  tvær lokalar kvinnur hava evnað hann úr patchwork. Litirnir í altardúkinum eru heintaðir bæði frá altartalvuni og møplapolstringini í kirkjuni, skrivar Fólkakirkjan á heimasíðuni.

Hesin altardúkurin er við í nýggju bókini hjá Paulinu Eliasen “Altardúkar – átta nýggj mynstur”, sum Føroysk Kirkjumál gav út beint fyri jól. Um mynstrið á dúkinum sigur Paulina sjálv, at stjørnan vísir vegin til fjósið, og krossurin vísir vegin til páskirnar. Sostatt hóskar tað seg eisini væl at víga henda vakra altardúkin í dag – millum jól og páskir.

Paulina hevur havt tveir sálmar/sangir í huganum, tá ið hon sniðgav altardúkin – og peika teir bæði á stjørnuna og krossin.

Kelda: Folkakirkjan.fo

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 15. februar 2021

Triði báturin verður nú smíðaður á verkstaðnum á Bacalao

77 ára gamli Andrass Joensen lærir í løtuni tólv næmingar á Tórshavnar Kvøldskúla at smíða føroyskan róðrarbát. - Tað er ein vanlukka, um handverkið at smíða føroyska bátin doyr út og fer í gloymskuna, sigur hann

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

“Eg banki, eg buki, eg smíði ein” ... bát.  Hamarin dukar títtur. Eitt ekkó fyri og annað eftir rungar um allan verkstaðin á Bacalao kai í Havn. Tað eru næmingar á Tórshavnar Kvøldskúla, sum hugagóðir dríva á. Tey læra seg at smíða bát. Eftir aldargomlum føroyskum siði og sniði. Stórverkið, eitt fimmmannafar, tekur seg væl út. Tað er kreativt og vala handverk. Meistarliga væl frágingið.

Í tøgnini millum dukandi sløgini slípa og telgja tey bátslutirnar. Í djúpari hugsavnan. Men tey hava tað eisini stuttligt. Práta og skemta. Kenslan at vera í felag um uppgávuna styrkir samanhaldið.

Tórshavnar Kvøldskúli heldur lív í aldargomlu siðvenjuni at smíða føroyska róðrarbátin. Áhugin er vaksandi, og øll sum hava vilja, áhuga og handalag kunnu læra handverkið, sigur lærumeistarin. Triði báturin verður nú smíðaður á verkstaðnum á Bacalao.

Næmingarnir eru eini tólv í tali, og fólkaslagið er blandað. Kvinnur og menn í øllum aldri við ymiskari bakgrund. Her savnast sjómaðurin, maskinmeistarin, verkfrøðingurin og læknin. Bara fyri at nevna nøkur. Men felagsnevnarin er stóri áhugin fyri bátum og bátasmíði, sum tey takast við í frítíðini. Á Tórshavnar Kvøldskúla.

- Øll, sum hava vilja, áhuga og handalag kunnu læra handverkið, sigur 77 ára gamli lærumeistarin, Andrass Joensen, sum hvørt týskvøld og hóskvøld í vetur hevur lagt næmingunum lag á.

Andrass Joensen sigur, at áhugin fyri føroyskum bátasmíði hevur verið í einum aldudali seinastu árini. Gamaní eru fleiri, sum hava smíðað nýggjar kappróðrarbátar. Men kappróðrarbáturin er øðrvísi og als ikki smíðaður eftir sama leisti og sniði sum hin føroyski róðrarbáturin, sum Andras við eftirnavninum Mortensen greiðir frá í bókini av sama navni. Tí er bátasmíð á Tórshavnar Kvøldskúla eitt kærkomið átak, ið átti at rokkið um gáttina longu í fólkaskúlanum, heldur Andrass Joensen.

- Tað er ein vanlukka, um handverkið at smíða føroyska bátin doyr út og fer í gloymskuna. Bátasmíð er aldargamal føroyskur siður, sum má hjúklast um og haldast í hevd, sigur hann.

Men nú tykist vend at vera komin í. Áhugin fyri bátasmíði er aftur vaksandi. Í vetur hava tólv næmingar gingið til bátasmíð á kvøldskúlanum, og vetrarnar frammanundan hevur talið verið á leið tað sama, vísir Andrass Joensen á.

Hann er sjálvur útbúgvin skipasmiður og tekniskur teknari. Hann lærdi á stóru bedingini hjá Kjølbro í Klaksvík og varð útlærdur í 1963. Longu árið eftir flutti hann til Havnar og fekk starv á nýbyggingardeildini hjá Tórshavnar skipasmiðju. Har var hann í samfull 25 ár, til hann fór frá fyri aldur.

Hetta er fjórða árið, at Andrass Joensen undirvísir í bátasmíði á Tórshavnar Kvøldskúla. Higartil eru tveir bátar liðugt smíðaðir. Teir eru báðir seldir til vælgerandi endamál hjá felagsskapinum Kiwanis. Báturin, sum nú verður smíðaður, er tann triði í røðini.

Kelda: Tórshavnar kommuna

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 17. februar 2021