Farsóttarnevndin vil gera mun á fólki - løgmaður vil ikki

- Vit hava alla tíðina hildið fast við, at vit ikki gera mun á borgarum sum eru koppsettir og ikki koppsettir, sigur løgmaður. Tískil er koronupass heldur ikki ein partur av tilmælunum hesaferð, nú korona herjar aftur

Bárður á Steig Nielsen (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Farsóttarnevndin vil gera mun á koppsettum ímóti koronu og ókoppsettum, men tað vil landsstýrið ikki.

Tað segði Bárður á Steig Nielsen, løgmaður, við útvarpið farna sunnukvøld.

Landsstýrið tók sunnudagin politiska støðu til tilmæli frá farsóttarnevndini, sum eftir smittutølini, sum tóku seg upp móti endanum av farnu viku, settist til skundfund sunnudagin um støðuna.

Tað er serliga í Eysturoynni og Norðoyggjum, at tilburðirnir verða staðfestir í hesum døgum, og landsstýrið tók avgerð um at fylgja tilmælunum frá farsóttarnevndini so at skúlagongd í Klaksvík og á miðnámsskúlanum á Kambsdali varð avmarkað alla vikuna.

Harafturat varð eisini mælt til at minka um frítíðarvirksemi hja børnum og ungum. Mælt varð eisini til at útseta størri tiltøk, har børn og ung úr øllum landinum koma saman.

Men løgmaður og landsstýrið vildu ikki fylgja tilmælinum frá farsóttarnevndini um at avmarka tey, sum ikki hava latið seg koppseta. Sostatt kemur einki krav um koronupass á hesum sinni heldur.

- Farsóttarnevndin hevur enn einaferð mint á, at vit eiga at gera mun á koppsettum og ikki koppsettum. Tað vil siga at tey, sum eru koppsett, skulu hava lættari atgongd til ymiskt. Men har hava vit allatíðina hildið fast við, at vit ikki gera mun á borgarum, segði Bárður á Steig Nielsen við útvarpið.

- Tað er upp til borgaran sjálvan at taka avgerð um hann ikki vil koppseta seg, og einstaki borgarin má so taka tær fylgirnar tað kann hava fyri heilsuna at ikki lata seg koppseta, sigur løgmaður.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. oktober 2021

Mæla til at doypa børnini uttan fyri vanliga kirkjutíð

Av tí at smittan serliga ferðast millum børn og ung mælir leiðslan í fólkakirkjuni til at vera serliga varin, tá barnadópur er, og til at avlýsa sunnudagsskúlar í kirkjutíð

(Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Vaksandi smittustøðið ávirkar eisini virksemið hjá fólkakirkjuni.

Leiðslan í fólkakirkjuni hevur samskift við læknafrøðiliga myndugleikan, og boðaði fyrr í vikuni frá, at tað verður mett ráðiligt, at gudstænastur verða hildnar við tí varsemi og serligu atlitum, sum vit kenna frammanundan, t.d. frástøðu og reinføri.

Tað er serliga millum børn og ung, at smittan ferðast í løtuni, og tí verður mett alneyðugt, at vit eru serliga varin, tá barnadópur er, eisini verður mælt til at avlýsa sunnudagsskúlar, boðar leiðslan í fólkakirkjuni frá í tíðindaskrivi..

Ynskiligt er, at so fá fólk sum møguligt eru til staðar í kirkjuskipinum, tá børn verða doypt, og mælt verður eisini til, at børn verða doypt uttanfyri vanliga kirkjutíð frá nú og allan november.

Í kirkjum/kirkjuhúsum, har sunnudagsskúli verður hildin í kirkjutíð, verður eisini mælt til, at hann verður avlýstur.

Seinastu dagarnar eru sera nógvir smittutilburðir staðfestir í Føroyum, og í gjár kunngjørdi landsstýrið nýggj tilmæli.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. oktober 2021

Heilsutrygd sett tveir kommunulæknar

Heilsutrygd hevur sett Jeaneth Løkjá og Thomas Berthou í starv sum kommunulækni í ávikavíst Suðurstreymoyar- og Norðoya læknadømi

Kommunulæknaviðtalan í Kirkjustræti í Hoyvík (Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Heilsutrygd hevur sett tveir kommunulæknar í ávikavíst Suðurstreymoyar og Norðoya læknadømi.

Talan er um Jeaneth Løkjá og Thomas Berthou, skrivar Heilsutrygd á heimasíðuni.

Jeaneth Løkjá er sett í starv sum kommunulækni í Suðurstreymoyar læknadømi, í Læknahúsinum í Hoyvík. Hon er sett í starvið, sum Guðrun Mortensen hevur røkt seinastu árini.

Jeaneth Løkjá nam sær embætisprógv innan læknafrøði í 2011 og fekk serlæknagóðkenning í almennum medisini í mars 2021.

Jeaneth hevur seinastu tíðina arbeitt sum kommunulæknaavloysari á Sandi og aðrastaðni í Føroyum. Hon tekur við starvinum 1. januar 2022.

Heilsutrygd hevur eisini sett Thomas Berthou í starv sum kommunulækni í Norðoya læknadømi. Thomas er settur í starvið, sum Magnus Magnussen í mong ár røkti.

Thomas Berthou nam sær embætisprógv innan læknafrøði í 2007 og fekk serlæknagóðkenning í almennum medisini í 2014. Hann arbeiddi sum kommunulæknaavloysari í Klaksvík eitt hálvt ár og hevur síðan arbeitt sum kommunulækni í Tønder í Suðurjútlandi.

Thomas Berthou tekur við starvinum 1. august 2022.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. oktober 2021

Regin Hammer ikki longur formaður í Bústøðum

Stýrið hevur skipað seg av nýggjum við Onnu Mariu Joensen sum forkvinnu

Anna Maria Joensen, til vinstru, situr nú við borðendan í stýrinum fyri Bústaðir

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Stýrið fyri Bústaðir skipaði seg mánadagin av nýggjum eftir orrustuna millum Regin Hammer, stýrisformann, og stjóran, Andras Róin.

Hetta fekk millum annað løgmann til  at senda landsstýriskvinnuni við bústaðarmálum, Elsebeth M. Gunnleygsdóttur, boð um at bera so í bandið, at stýrið kann gerast arbeiðsført aftur.

Í tíðindaskrivi týsmorgunin boðaði Andras Róin, stjóri, frá broytingunum í stýrinum.

Tíðindaskrivið er soljóðandi:

Stýrið fyri Bústaðir hevur á fundi einmælt samtykt at skipa stýrið av nýggjum. Anna Maria Joensen verður nýggj forkvinna.

Stýrið harmast ófriðin, sum hevur verið í og kring Bústaðir seinastu tíðina. Stýrið hevur viðgjørt støðuna og er samt um at leggja ósemjur til viks og at líta frameftir. Stýrið fer at hugsavna seg um ta týðandi uppgávu, sum Bústaðir hava í føroyska samfelagnum.

Í stýrinum fyri Bústaðir sita Anna Maria Joensen, forkvinna, Emmy Joensen, Una Joensen, Regin Djurhuus Hammer og Tom Silvurdal.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 26. oktober 2021

Framtak hevur sett Ben Arabo sum stjóra

Ben Arabo verður nýggjur stjóri í Framtak. Hann tekur við 1. november

Ben Arabo (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Nevndin í Framtak hevur sett Ben Arabo sum nýggjan stjóra. Ben Arabo er 48 ára gamal, útbúgvin búskaparfrøðingur og hevur nógvar og ymiskar leiðsluroyndir, bæði í Føroyum og uttanlands. Hann tekur við starvinum 1. november.

Uppgávan hjá nýggja stjóranum verður framhaldandi at menna Framtak og tað samstarv sum Framtak hevur út í vinnuna og við aðrar áhugapartar í Føroyum og uttanlands. Stjórans uppgáva verður at meta um nýggjar íløgumøguleikar og, tá tíðin er røtt, at realisera vinning frá gjørdum íløgum.

Christian Danielsen, nevndarformaður í Framtak sigur:

- Vit eru glað fyri at kunna seta Ben Arabo í starv sum stjóra i Framtak. Framtak hevur ein týdningarmiklan leiklut í føroyskari vinnumenning, og førleikarnir hjá honum og royndirnar passa væl til uppgávuna.

Ben Arabo, nýsettur stjóri, sigur:

- Eg eri spentur uppá uppgávuna, og at arbeiða við teimum íløgum, ið Framtak hevur gjørt umframt við nýggjum íløgum og verkætlanum. Eg gleði meg til at halda fram við arbeiðnum, ið Framtak hevur gjørt gjøgnum árini, og at tryggja, at Framtak framhaldandi verður ein aktivur partur av føroyska íleggjaraumhvørvinum.”

Nevndin vil eisini takka fráfarandi stjóranum, Niels Dann West, fyri góða og drúgva tænastu, nú hann hevur valt at fara frá fyri aldur. Niels Dann West hevur verið stjóri í Framtak síðan stovnan í 1994, burtursæð frá einum stuttum tíðarskeiði, og hevur sostatt sín serstaka lut í at leiða og mynda grunnin.

Framtak hevur ein virknan leiklut sum íleggjari í føroyskt vinnulív. Endamálið er at virka sum kveikjari fyri at menna og fjøltátta føroyska vinnulívið, samfelagnum at gagni.

Framtak hevur eina serstaka uppgávu. Vit vilja virka sum ígongdsetari í føroyskum vinnulívi, bæði tá ið tað snýr seg um eldri stovnsettar fyritøkur og møguligar framtíðar fyritøkur.

Sum vágafúsur og tolin íleggjari, hevur Framtak møguleika at menna vinnur, har nýskapan og langtíðarætlanir eru neyðugar, og fíggjarligi vinningurin kanska ikki er her og nú, men longri frammi í tíðini.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. oktober 2021

Posta Logistics kosin Børsen Gazelle fyri aðru ferð

Stórt herðaklapp til starvsfólkini í Danmark og í Føroyum, sigur stjórin á Posta Logistics

Sølu og frakttoymið á Posta. Ovast frá vinstru: Anja Gleðisheygg, Maud C. á Geilini, Arina Bischoff, Rose Sarr Hjaltalin, Elin Danielsen, Marjun Johannesen, Lea Leitisstein Sørensen, Kristina av Húsabrúgv. Niðast: Janina Weber, Karl Johannesen, Ingun Olsen

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Dóttirfelagið hjá Posta, logistikkfyritøkan Posta Logistics í Danmark, hevur fingið Børsen Gazelle viðurkenningina fyri aðru ferð. Fyrstu ferð var í 2019.

Børsen Gazelle verður latin fyritøkum, ið vaksa samanhangandi ár eftir ár, og í minsta lagi hava tvífaldað umsetningin ella bruttoúrslitið seinastu fýra árini.

- Hetta er eitt stórt herðaklapp til starvsfólkini í Danmark og starvsfólkini í Føroyum. Hóast tað er danska deildin, sum hevur hevur fingið viðurkenningina, so hava øll starvsfólkini luttikið, sigur Ole Rosengreen Martensen, stjóri á Posta Logistics.

- Vit samstarva tætt hvønn einasta dag um at fáa sendingar skynsamt til og úr Føroyum og starvsfólkini hava øll gjørt eitt megnar arbeiði, sigur Ingun N. Olsen, fraktleiðari á Posta.

Posta Logistics byrjaði virksemið í 2015 og hevur síðan fleirfaldað bæði umsetning og talið av starvsfólkum til nú at fevna um 11 starvsfólk. Endamálið við at seta Posta Logistics á stovn var millum annað fyri at handfara flutningin millum Føroyar og Danmark enn betur og at veita eina enn betur tænastu.

- Vit hava upplivað stóran vøkstur í virkseminum seinastu árini. Tí er tætt samstarv ein fortreyt fyri at fáa sendingarnar trygt fram og hetta veit eg, at okkara viðskiftafólk seta prís uppá, sigur Arina Bischoff, søluleiðari á Posta.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. oktober 2021

Talið á gistingum tvífaldað í september

Talið á gistingum á føroysku gistingarhúsunum var 20.604 í september, og tað er met fyri september

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

20.604 gistingar vóru skrásettar á føroysku gistingarhúsunum í september, og tað er met fyri september, skrivar Havstovan.

Samanborið við september mánað í fjør er talan um ein vøkstur á 94 prosent. Í mun til 2019 er vøksturin 30 prosent.

Talið á gistináttum í september var nærum 10.000 fleiri enn sama mánað í fjør. Gistinætur telja, hvussu nógvir og hvussu leingi persónar gista á gistingarhúsum.

Talið á gistináttum hjá dønum vaks við 79 prosent í mun til sama mánað í fjør, meðan talið á gistináttum hjá fólkum úr øðrum londum enn Føroyum og Danmark meira enn tvífaldaðist.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. oktober 2021

Føroyskir fjallabjargarar innlimaðir í altjóða bjargingarfelagsskapin ICAR

Umsóknin hjá fjallabjargarunum varð send á vári 2020, og hevur hon verið viðgjørd av ICAR á sumri 2021. Nú eru teir so upptiknir í ICAR

 

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Leygarkvøldið 23. oktober vórðu føroysku fjallabjargarnir upptiknir í altjóða felagsskapin ICAR (International Commision for Alpine Rescue).

Árligi aðalfundurin hjá ICAR var umvegis netið. Talan var um ein fund, sum var seinkaður vegna koronu.

Umsóknin hjá fjallabjargarunum varð send á vári 2020, og hevur hon verið viðgjørd av ICAR á sumri 2021.

Fyri at vera upptikin, hava fjallabjargarnir dokumenterað sínar førleikar og royndir. Saman við umsóknini var ein vidoeframløga, og hartil hava teir fingið viðmæli frá íslendska bjargingafelagsskapinum, Landbjørg í Íslandi, boða teir frá í tíðindaskrivi.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. oktober 2021

Famjinstunnilin og ringvegurin avgreiddir á tingi

Full semja um hesi mál – eisini um at veita stuðul til avlýstar tónleikafestivalar

Henda brúgvin um Hoydalsá við Sundsvegin hevur leingi staðið klár, men óbrúkilig, og bíðað eftir eini avgerð (Mynd: Google)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Uttan atkvøðugreiðslu vóru verklagslógirnar um nýggjan Famjinstunnil og uttara ringveg til havnar samtyktar á Løgtingi í hósdagin.

Sostatt varð einki burtur úr hóttanum úr Vágum og Norðoyggjum, sum ætlaðu at fáa síni umboð á tingi at atkvøða ímóti hesum so leingi sum gjald framvegis verður tikið fyri at koyra gjøgnum tunnlarnar undir Vestmannasung og Leirvíksfjørð.

Ongin tók orðið, til triðju og endaligu viðgerð av hesum málum, og øll 30 tingfólkini í salinum atkvøddu fyri.

Sostatt hevur løgtingið nú endaliga samtykt, at farast skal undir at bora Famjinstunnil og tilhoyrandi vegir fyri í mesta lagið 169 milliónir krónur.

Eisini samtykti løgtingið at fara undir at gera uttara ringvegin norðan fyri Hoyvík frá rundkoyringin, ið er gjørd oman fyri Sandvíkarhjalla til, vestur til Villingardalsvegin, gjøgnum tunnil til Hotel Føroyar og oman til skúlaøkið í Marknagili.

Talan er um at landskassin stuðlar arbeiðinum við í mesta lagið 110 milliónum krónum, sum verða játtaðar yvir fimm ár.

Nýggi ringvegurin skal vera uttan forðingar sum ferðslubungur og tílíkt, soleiðis at hámarksferðin kann haldast, og ferðslan tarnast minst møguligt, sendur í lógaruppskotinum.

Stuðul til tónleikafestivalar
Løgtingið er eisini sinnað at veita neyðuga játtan til at stuðla tónleikafestivalunum, sum hava verið noyddir at avlýsa vegna korona í tíðarskeiðinum frá januar til september í ár.

Stuðulin verður roknaður eftir talinum á atgongumerkjum, ið skulu endurrindast. Stuðulin kann tó samanlagt í mesta lagi svara til 85 prosent av útreiðslunum í sambandi við fyrireikingina av viðkomandi festivalií 2021, stendur at lesa í lógaruppskotinum, sum Jenis av Rana, landsstýrismaður við mentamálum, hevur lagt fyri tingið.

Málið varð til aðru viðgerð í tinginum hósdagin, og varð einmælt samtykt. Málið skal hava eina viðgerð afturat.

Mett verður at kostnaðurin landskassans av hesum uppskoti verður 4,25 milliónir krónur. Samtyktin í vikuni innibar ikki hesa játtanina. Játtanin liggur í einum uppskoti um eykafíggjarjáttan, sum í løtuni verður viðgjørt í fíggjarnevndini. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. oktober 2021

Tórmóður Stórá fekk ársins ADHD viðurkenning

– Tórmóður er eldhugaður í arbeiði sínum og eisini í frítíð síni ger hann ein stóran mun innan økið við at Føroya fólk hava fingið betri innlit í ADHD/ADD, sigur ADHD-felagið

(Mynd: ADHD-felagið)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Leygardagin 23. oktober hevði ADHD-felagið limafund á Hotel Hafnia, og í hesum sambandi varð ársins ADHD viðurkenning 2021 eisini latin.

Ársins viðurkenning varð latin Tórmóði Stórá.

– Í arbeiði sínum sum leiðandi yvirlækni á psykiatriska deplinum hevur Tórmóður gingið á odda fyri at skapa ADHD-tilvit og at menna ADHD klinikkina. Tórmóður er eldhugaður í arbeiði sínum og eisini í frítíð síni ger hann ein stóran mun innan økið við at Føroya fólk hava fingið betri innlit í ADHD/ADD.

– Tórmóður er sera samstarvssinnaður og er altíð fúsur at hjálpa og taka lut í tí, sum ADHD-felagið skipar fyri, skrivar felagið.

– Í Føroyum gongur Tórmóður á odda, tá tað kemur til gransking og vitan um ADHD/ADD, og er hann altíð til dystin fús at geva víðari av vitan síni. Í sínum starvi hevur hann havt ein avgerandi leiklut í lívinum hjá nógvum fólkum, til tess at hesi kunnu liva eitt gott lív við neuropsykiatriska órógvi teirra.

– Tórmóður hevur tikið risa tøk til gagns fyri fólk við ADHD/ADD og avvarðandi teirra. Tí eigur hann ein stóran part av æruni, at vit í Føroyum eru komin so langt sum vit eru við at skapa ADHD tilvit og viðurkenning.

– ADHD-felagið takkar Tórmóði fyri ótroyttiliga ágrýtni hansara og fyri sera gott samstarv.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. oktober 2021

Landshandilin ársins rúmligi arbeiðsgevari

Landshandilin, við Ingvardi Vang á odda, hevur megnað at givið unga manninum eitt trygt og gott arbeiðspláss

Elsebeth Mercedes Gunnleysdóttir, landsstýriskvinna, og Ingvard Vang, heilsøluleiðari

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Almannaverkið hevur kosið Landshandilin, sum ársins rúmliga arbeiðsgevara, og í hesum sambandi helt Elsebeth Mercedis Gunnleygsdóttir, landsstýriskvinna við almannamálum, røðu og handaði heiðursbræv og standmynd.

Tað eru starvsfólk í Almannaverkinum, ið hava innstillað teir arbeiðsgevarar, sum tey farna árið hava mett at hava uppiborið heiðurin Ársins rúmligi arbeiðsgevari, tí arbeiðsgevararnir hava gjørt serligan mun, tá tað snýr seg um at hava fólk við serligum tørvi í starvi.

Í grundgevingini fyri, hví Landshandilin hevur uppiborið heiðurin sum ársins rúmligi arbeiðsgevari, stendur m.a.:

Landshandilin, við Ingvardi Vang á odda, hevur megnað at givið unga manninum eitt trygt og gott arbeiðspláss. Við tolsemi og nærlagni hava tey givið sær stundir til at læra unga mannin at kenna og tillaga arbeiðsuppgávurnar hjá honum til hansara førleikar, samstundis sum hann hevur fingið ábyrgd og ein týðandi leiklut á arbeiðsplássinum.

Við vælvild og rúmlighet hevur Landshandilin skapt eitt arbeiðspláss til ein borgara við avbjóðingum og afturfyri fingið eitt ábyrgdarfult starvsfólk, sum megnar sín týðandi leiklut.

Heiðurin, Ársins rúmligi arbeiðsgevari, var latin í 2015 til EL-Net, í 2017 til Reyni Service og í 2019 til Sandavágs Timburhandil.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. oktober 2021

Tunnilshaldið kann nú avgreiðast á Vanganum

Tunnilsfelagið er 8. tænastuveitari á Vanganum og fyrsta almenna partafelag at gerast partur av Vanganum

 

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Nú er Tunnil vorðin partur av Vanganum, og sostatt ber til at avgreiða og umsita síni tunnilshald og gjøld á Vanganum. Eisini ber til at síggja yvirlit yvir túrarnar, ein hevur koyrt gjøgnum undirsjóvartunnlarnar, upplýsa Tunnil og Talgildu Føroyar í tíðindaskrivi.

Tunnil er 8. tænastuveitari á Vanganum og fyrsta almenna partafelag at gerast partur av Vanganum.

Ein fær atgongd til Vangan við Samleikanum. Sostatt brúkar ein ein og sama máta at rita inn og sleppur undan at hava fleiri brúkaranøvn og loyniorð.

Útvið 28.000 fólk hava fingið sær Samleikan og hava harvið atgongd til Vangan.

Hevur ein ikki tunnilshald frammanundan, ber til at tekna tað inni á Vanganum. Tað er bíligari at koyra gjøgnum tunnlarnar við haldi enn at gjalda fyri stakar túrar.

Tunnilshaldið er fyrsta gjaldstænasta á Vanganum, og fara vit at síggja fleiri líknandi tænastur á Vanganum komandi tíðina, verður upplýst.

– Við hesum hava vit knýtt tvey týðandi undirstøðukervi saman, sum er til gagns fyri brúkaran. Endamálið hjá báðum er at knýta føroyingar saman, siga Tunnil og Talgildu Føroyar, sum fegnast um samstarvið.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. oktober 2021

Samleikin og Vangin eitt ár

Gott og væl 27.000 brúkarar í aldrinum 15 til 94 ár eru nú á Samleikanum

(Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Mikudagin var eitt ár liðið, síðani Samleikin og Vangin vóru tikin í nýtlslu og sigast má, at føroyingar hetta árið hava tikið væl ímóti talgildu loysnunum.

Samleikin verður brúktur av gott og væl 27.500 brúkarum í aldrinum 15 til 94 ár um alt landið. Samanlagt hava tey ritað inn við Samleikanum nærum 650.000 ferðir. Samleikin kann brúkast at rita inn hjá 9 ymiskum tænastuveitarum, har Vangin er ein teirra.

Á Vanganum bjóða almennir stovnar og kommunur fram sjálvgreiðslur, har borgarin kanst fáa innlit í sínar dátur, senda inn umsóknir av ymiskum slag, og samskifta við Mínboks. Í summar byrjaði Akstovan, sum fyrsti tænastuveitari, at bjóða viðskiftafólkum sínum talgilda undirskrift til eigaraskifti av bilum. Meira enn 250 privat eigaraskifti hava síðani verið framd talgilt umvegis Vangan.

Áhugin fyri at gerast partur av Vanganum er stórur. Nógvir stovnar og fyritøkur eru farnar undir at menna tænastur á Vanganum. Av kommunum er tað í løtuni Tórshavnar Kommuna, sum er umboðað á Vanganum, men Talgildu Føroyar samstarva við 19 aðrar kommunur og øll 7 eldrasamstørvini, sum fara at leggjast aftrat Vanganum um ikki alt ov langa tíð.

 Framyvir verður Samleikin enn størri partur av talgilda gerandisdegnum hjá føroyingum, tá ið fleiri talgildar tænastur fara at brúka Samleikan. Føroysku peningastovnarnir hava boðað frá, at teir fara at brúka Samleikan sum innritan til netbankarnar tíðliga næsta ár, og í næstum verður Samleikin góðkendur í Danmark, soleiðis at føroyingar í komandi ári kunnu brúka Samleikan at innrita í danskar tænastur.

- Við nýggja talgilda undirstøðukervinum hava Føroyar tikið eitt risafet á talgildingarleið. Uppgávan nú er at gagnnýta undirstøðukervið og at troyta allar teir nógvu møguleikar, ið standa fyri framman. At so nógv hava brúkt Samleikan og Vangan seinasta árið sigur okkum, at føroyingar hava havt tørv á hesum loysnum. Í Talgildu Føroyum hava vit í dag eitt dugnaligt og sterkt toymi, sum er klárt at taka móti nýggjum avbjóðingum, at flyta Føroyar enn longur fram á talgildingarleið sigur Nicolai Balle, verkætlanarstjóri í Talgildu Føroyum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. oktober 2021

Barnabati og LGBT fingu stuðul frá Jólamerkjagrunninum

Nú eru jólamerkini fyri 2021 klár – myndir av blómuprýddum lombum

LBGT+ fekk 90.000 krónur frá Jólamerkjagrunninum í fjør

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Jólamerkjagrunnurin hevur til endamáls at býta út ágóðan av søluni av jólamerkjum, ið Posta gevur út á hvørjum ári. Hvørja ferð tú keypir jólamerki, fer vinningurin til Jólamerkjagrunnin, sum letur stuðul til samfelagsgagnligar verkætlanir fyri børn og ung. Freistin at søkja stuðul úr Jólamerkjagrunninum er 31. oktober 2021. 

Stuðul til Barnabata og LGBT+
Í fjør varð stuðul latin til Barnabata og LGBT áljóðandi í alt 290.000 krónur.

Barnabati veitir fíggjarligan stuðul til føroyskar barnafamiljur í samband við jól og  føðingardagar umframt stuðul til frítíðarítriv. Jólamerkjagrunnurin handaði í 2020 Barnabata 200.000 krónur til jólahjálpina, sum fór beinleiðis til føroysk børn í fátækraváða.

- Tað kann vera torført at fáa endarnar at røkka saman upp til jóla. Tí vóru vit serstakliga glað um stuðulin frá Jólamerkjagrunninum, sum var við til at stuðla næstan 600 føroyskum børnum, so tey kundu fáa eini góð jól, og at børnini eins og teirra javnaldrar fingu gávur um høgtíðina, sigur Djóni J. Eidesgaard, aðalskrivari í Barnabata.

Jólamerkjagrunnurin veitti í fjør eisini LBGT+ 90.000 krónur til verkætlanir til at betra um sálarheilsuna hjá ungum føroyskum LGBT’arum. Stuðulin var oyramerktur til miðvíst at arbeiða við sjálvhjálpsbólkum í LGBT høpi.

- Vit vóru takksom fyri stuðulin. Tað er tørvur á sjálvhjálpsbólkum, og stuðulin frá jólamerkjagrunninum hevur hjálpt okkum at seta teir á stovn og byrja tað arbeiði, sigur Annika S. Vang, nevndarlimur í LGBT+ Føroyar.  

Blómuprýdd lomb í ár
Jólamerkini 2021 eru nú klár og kunnu keypast á Posta og stamps.fo frá 4. november. Í ár hevur Harriet Olafsdóttir tikið myndir til jólamerkini, og kostar arkið 30 krónur. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. oktober 2021

Dagpengar til foreldur, sum eru heima hjá børnum, orsakað av covid-19

Foreldur skulu kunna fáa dagpening, tá barn, yngri enn 14 ár, fær staðfest smittu ella verður mælt til at vera heima í sóttarhaldi, sigur landsstýriskvinnan við almannamálum

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

– Er barn títt smittað við covid-19 ella er barnið sett í sóttarhald, tá skal tú verða fevndur av dagpengalógini.

Tað sigur Elsebeth Mercedis Gunnleygsdóttur, landsstýriskvinna við almannamálum, sum hevur sent Løgtinginum eitt uppskot um at broyta dagpengalógina soleiðis, at foreldur kunnu fáa dagpening, tá barn, yngri enn 14 ár, fær staðfest smittu ella heilsumyndugleikarnir mæla barninum til at fara í sóttarhald.

Vit eru aftur komin í eina bráðfeingis støðu, og tí mugu vit handla beinanvegin, sigur Elsebeth Mercedis Gunnleygsdóttur, sum fer at biðja Løgtingið um at víkja frá øllum tíðarfreistum, soleiðis at foreldur ikki nýtast at stúra um inntøkuna, tá barnið verður rakt av covid-19.

Tey, sum longu hava verið fyri inntøkumissi, fara eisini at fáa rætt til fíggjarligan stuðul fyri mistu inntøkuna, tí ætlanin er, at lógin skal virka afturvirkandi frá 15. september.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. oktober 2021

Ein kampur fyri framman

Føðingardagurin hjá Pól Sundskarð sunnudagin var ikki júst, sum hann ætlaði. Men hann er komin upp at ganga

Pól Sundskarð og konan Bjørg á Lava Sundskarð á Ríkissjúkrahúsinum (Privatmynd)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Fyrr í mánaðinum var kendi fjallagangarin Pól Sundskarð óheppin og gleið av Syðringarskarð á veg oman í Strandadal á Borðoynni.

Hann kom illa til skaða, og hevur á Ríkissjúkrahúsinum verið undir skurð í rygginum.

Pól Sundskarð fylti 64 ár sunnudagin og legði eina heilsan út á Facebook. Hann er nú komin upp at standa, og nú verður venjing á skránni.

- Túsund takk fyri allar heilsanar og bønir á mínum føðingardegi. Dagurin bleiv ikki hildin har vit ætlaðu at vera. Nú er ein kampur fyri framman, og higartil hevur gingið væl, skrivaði Pól Sundskarð saman einari mynd av honum og konuni.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. oktober 2021

Gevst eftir 28 ár í kirkjunnar tænastu

Jákup Símun Simonsen er ikki á listanum til kirkjuráðsvalið týsdagin

 

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Jákup Símun Simonsen verður ikki millum nøvnini á vallistanum, tá hoyvíkingar skulu velja nýtt kirkjuráð týsdagin 2. november.

Jákup Símun takkar fyri seg eftir at hava verið kirkjuráðslimur í samfull 28 ár. Hann var í kirkjuráðnum fyri Havnar kirkju, og tá Hoyvíkar kirkja kom, gjørdist hann limur í kirkjuráðnum fyri Hoyvíkar kirkju, har hann hevur verið formaður øll árini.

Jákup Símun Simonsen var eisini formaður í kirkjuráðnum fyri Havnar kirkju tey seinastu fýra árini hann var har.

Jákup Símun er 55 ára gamal og í samrøðu við Kirkjutíðindi, sum koma út nú um dagarnar, sigur hann, at kirkjugongd hevur verið ein nátúrligur partur av uppvøkstrinum. Hann tók við sessinum í kirkjuráðnum í Havn eftir pápan Aksel Simonsen, sum doyði í góðum árum.

Jákup Símun var eisini limur í bygginevndini, sum stóð á odda tá Hoyvíkar kirkja varð bygd. Hetta var eitt stórt tak.

Kirkjuráðsvalið verður sum sagt týsdagin 2. november. Í Hoyvík stilla 12 fólk upp til valið. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. oktober 2021

Ungdómsráðið í Eysturkommunu havt sín fyrsta fund

27. oktober hevði ráðið við ungum úr 6. - 10. flokki í kommununi fyrsta fundin

Aftast frá vinstru: Birna Pálsdóttir Isholm, Hallur Foldbo og Andrea Akselsdóttir. Fremst frá vinstru: Ári Hansen, Per Martin Gregersen, borgarstjóri, og Dagur Tórheðinsson (Mynd: Eysturkommuna)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Fyrr í ár samtykti býráðið í Eysturkommunu at seta á stovn eitt ungdómsráð, umboðandi ung frá 6. til 10. flokk. Umframt hesi, situr borgarstjórin og eitt umboð úr umsitingini í ráðnum.

Sambært reglugerðini fyri ráðið, skulu í minsta lagi tveir fundir verða hildnir árliga, og mikudagin 27. oktober varð so fyrsti fundurin hildin.

– Hugaligt var at hoyra, hvørjar tankar og meiningar tey ungu høvdu um viðurskifti í Eysturkommunu, sum eru viðkomandi fyri tey ungu. Fleiri viðurskifti vórðu til umrøðu og tað var eitt gott og gevandi kjak, sum borgarstjórin kundi taka við sær til víðari umrøðu og viðgerð í politisku skipanini, skrivar kommunan á heimasíðuna.

Í Eysturkommunu ungdómsráð sita:
Umboð fyri 6. flokk: Ári Hansen
Umboð fyri 7. flokk: Dagur Tórheðinsson
Umboð fyri 8. flokk: Andrea Akselsdóttir
Umboð fyri 9. flokk: Birna Pálsdóttir Isholm
Umboð fyri 10. flokk: Hallur Foldbo
Umboð fyri Eysturkommunu eru: Per Martin Gregersen, borgarstjóri og Ove Heinesen, skrivari

Sambært Eysturkommunu er næsti fundur hjá ungdómsráðnum ásettur at verða í januar komandi ár.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. oktober 2021

Eingin skoytibreyt í Havn í vetur

Tað er trupult at staðseta eina slíka, og í ár ber ikki til at brúka parkeringsøki í Gundadali, á Vaglinum ella í Vágsbotni, sigur kommunan

Okkurt árið hevur skoytibreytin verið á Vaglinum (Mynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Tey sum høvdu glett seg til at sleppa at skoyta í høvuðsstaðnum í vetur, mugu brynja seg við tolið. Tað verður eingin breyt sett upp í ár, boðar Tórshavnar kommuna frá.

Arbeitt verður við eini varandi loysn viðvíkjandi eini skoytibreyt í Havn, sum eftir ætlan skal takast í nýtslu næsta heyst.

Men nú í vetur verður ongin skoytibreyt. Trupult er at staðseta eina breyt sum er, og í ár ber hvørki til at taka parkeringsøki til skoytibreyt í Gundadali, á Vaglinum ella í Vágsbotni.

Í fjør var skoytibreytin á niðara vølli í Gundadali (Mynd: Tórshavnar kommuna)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. oktober 2021

Spakin settur í fyri randarhúsum á Høganesi

Seks randarhús verða bygd á Høganesvegi á Toftum

(Mynd: Byggivirkið KBH)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Farna hósdag varð spakin settur í til seks serstøk randarhús, ið Byggivirkið KBH letur byggja, framvið Høganesvegi í Nes Kommunu.

Randarhúsini eru staðsett í náttúruvøkrum umhvørvi við sera góðum útsýni yvir Skálafjørðin.

Randarhúsini verða partur av spennandi framtíðar býlingi í økinum, har Nes Kommuna nýliga hevur longt Høganesveg, og gjørt klárt til nýtt sethúsaøki. Í hesum nýggja umhvørvinum, fara nógvar ungar familjur at búleikast í nærmastu framtíð, skrivar kbh.fo á heimasíðuni.

Randarhúsini verða bygt í tveimum ymiskum sniðum í tveimum hæddum.

Hvørt randarhús hevur ávikavist trý og fýra kømur umframt alrúm við køki og stovu.

Jørðarbeiðið verður væntandi liðugt undan jólum og gongd verður sett á at byggja fyrst í nýggja árinum.

(Mynd: Byggivirkið KBH)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. oktober 2021

Verkætlanin á Ólavsvegi gongur eftir ætlan

Níggju grundøki verða gjørd á Toftum, og arbeiðið at gera vegin verður væntandi liðugt fyri árslok

(Mynd: Nes kommuna)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Um miðjan apríl varð sáttmáli undirskrivaður millum Nes kommunu og JHR-enterprenørar at gera veg til níggju grundøki á Ólavsvegi, sum er framhald av Gaddavegnum.

Tað skrivar Nes kommuna á heimasíðuni.

Arbeiðið uppá at gera vegin varð boðið út til seks arbeiðstakarar. JHR átti lægsta tilboðið.

Nes kommuna ber sjálv kostnaðin av at leggja ávísar leiðingar.

Tað er Teknistovan í Gøtu v/Henning Olsen og Jens Kl. Jacobsen, sum tekur sær av teknisku vegleiðingi og eftirlitinum fyri Nes kommunu.

Arbeiðið at gera vegin gongur eftir ætlan. Vegurin verður væntandi liðugur fyri árslok.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. oktober 2021

Heiðra trý føroysk ikon á Faroe Best-tiltakinum

Heiðurslønir til føroysku matstovuvinnuna verða handaðar á galladøgurða 21. november

John Mikkelsen (Mynd: Hanna Vang)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Umframt at velja ársins matstovu, ársins kokk og alt møguligt annað innan føroyska matstovuvinnu, verða eisini tríggir føroyingar heiðraðir, sum serligar ikonir innan økið, tá skipað verður fyri galladøgurða á matstovuni Húsagarður á Hotel Brandan leygarkvøldið 21. november.

Henda dagin kemur føroyska matstovuguidin, Faroe Best Guide, út á fyrsta sinni.

Tað er Bent Christensen, sum í fleiri ár hevur givið út Den danske Spiseguide, ið hevur tikið stig til hesa útgávuna. Talan er um ein bókling, ið kunnar og vegleiðir um hvar tað er gott at eta í Føroyum.

Teir tríggir, sum verða heiðraðir eru Gutti Winther, Birgir Enni og John Mikkelsen.

Gutti Winther er kokkur og matmiðlari. Til fyri nýggjum hevði hann egnan køk sum gjørdi mat til serlig tiltøk.

Birgir Enni er kendur sum undangongumaður innan borðreiðing av sjógæti, sum hann fyri tað mesta hevur serverað umborð á Norðlýsinum, tá hann stóð fyri tí serliga siglandi tilboðnum.

Og John Mikkelsen er ein av føroya royndastu tænarum og vínkennarum. Hann er vertur fyri matstovurnar hjá Gist og Vist í Gongini í Havn, í einum kallað Heima í Havn.

Á tiltakinum í Húsagarði verður Leif Sørensen eisini heiðraður enn einaferð, tí hann fyrr er valdur sum ikon fyri sítt kokkakynstur av Den danske Spiseguide.

Til galladøgurðan fæst at vita hvørjar grundgevingarnar eru fyri at geva hesum persónligheitum innan føroyskan matkynstur henda serliga heiðurin.

Tá fæst eisini at vita, hvørjar vinnararnir eru í teimum ymsu bólkunum, sum skulu heiðrast.

Alt hetta fer fram á einum galladøgurða, sum øll kunnu vera við til. Prísurin er 1.966 krónur. Borðbílegging á heimasíðuni hjá Hotel Brandan ella á booksforcooks.dk 

Birgir Enni

Gutti Winther

Leif Sørensen

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 23. oktober 2021

Grøðandi Greinir - nýtt tekstasavn frá Høgna Mohr

20 útvaldir tekstir - nýggjari og eldri - eru við í nýggjum skreytsavni. Evni er alt frá samrøðum við kend fólk og korona-kritikk til stíva standing og føroyska byggilist

Høgni Mohr (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Í skreytsavninum eru 20 útvaldir tekstir. Høvundurin hevur skrivað tekstirnar tey seinastu 20 árini. Í bókini eru millum annað samrøður við ekvadorskan forseta, danskan forsætisráðharra og legendariska vinnulívsmannin, Jákup í Lopra. 

Eisini eru vit á súluveiðu í Mykinesi, til sjónleik í Havn, til kappróður í Klaksvík og til sjós millum sperðlaðar útróðrarmenn. Koronu-kritikkur og kollsigldur kærleiki eru millum djúparu evnini í bókini. 

Mentanargrunnurin fær upp á kjaftin – og tað fáa misteinkiliga íðin mótstøðufólk móti samkyndum levnaði eisini. Ein sera nemandi tekstur er um nobelvinnaran, Niels Ryberg Finsen, eins og vit fáa meiri at vita um stíva standing, føroyska byggilist – ella mangul upp á sama. 

Fitta søgan um kioskina hjá Astu er eisini sloppin gjøgnum nálareygað.

Astrid Andreasen hevur myndprýtt permuna, og teir báðir Oddfríður Marni Rasmussen og Carl Jóhan Jensen eiga hvør síni fororð.

Bókin er 246 síður, innbundin og kostar 300 krónur.

"Málsliga ræðið er sjáldsamt, og orðaspælið hongur fast millum tenninar, tá ið tú ert liðugur at lesa. Setningarnir eru sum lið í eini ketu, sum hongur um kvørkrarnar á tær." Oddfríður Marni Rasmussen

"... og ikki tygum at siga hevur høvundurin lyndi til at hugleiða við hamara ... tað neistar frá og irskrar í oyrunum ... javnt tí málsliga oyranum sum hinum, ið kærir seg um javnvigaða framseting ... men ... í øllum smiðjudundrinum ... hoyrast eisini onnur ljóð uppií ... eins og av lógv í seinsummardimmum haga ... einslig, sár og eym ljóð ..." Carl Jóhan Jensen

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. oktober 2021

Ævintýrferðin farin á Hópfígging

Royna at finna pening til liðugtgerð av sendirøð fyri børn um lívsins stóru spurningar

 

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

“Seks spurningar um at vera menniskja” eitur ein sendirøð í seks pørtum fyri børn, sum teir báðir í Ævintýrferðini, Dánjal Kaggadingding Kaggadingding Kaggadum á Neystabø og Búi Sibbidibbidimdimdubadabadam Dam hava filmað, klipt og sett saman.

Men enn vantar endaliga liðugtgerðin áðrenn sjónvarpsrøðin kann latast Kringvarpi Føroya, sum hevur sett hana á skránna í februar næsta ár.

Ævintýrferðin er tí farin á Hópfígging til tess at skaffa pening – 150.000 krónur – at gera arbeiðið liðugt.

Teir báðir hava í skjótt 20 ár framleitt barnatilfar til sjónleika- og tónleikapallin í Føroyum, og síðani 2017 hava teir arbeitt við eini filmsverkætlan fyri børn. Talan er um eina tíðarkrevjandi tilgongd, sum nú er komin so mikið væl áleiðis, at sjónvarpsrøðin er sett á skránna hjá Kringvarpi Føroya í februar 2022.

Hvør eri eg? Ber til at liva í alla tíð? Ber tað til at fanga ljósið? eru nakrir av spurningunum, sum verða viðgjørdir í sendirøðini

- Vit vilja skapa list, sum spyr og skapar undran. Hetta er afturvendandi høvðuðstráðurin í sendirøðini, har støði verður tikið í vísund, heimspeki og andaliga heiminum, greiða teir báðir Dánjal og Búi frá.

Afturat teimum báðum høvuðspersónunum í Ævintýrferðini er eisini ein annar persónur við í sendirøðini, ið hevur stóran týdning fyri søgugongdina, nevnliga Mariann Hansen í leiklutinum sum Tebryggjarin.

Eitt toymi at dugnaligum persónum hevur staðið fyri framleiðsluni av sjónvarpsrøðini, sum er tikin upp á Strondum, í Klaksvík, Sandavági og Tórshavn. Talan er um barnasjónvarp, ið setir sjóneykuna á teir stóru og torgreiddu spurningarnar í tilveruni á ein stuttligan og barnsligan hátt.

Allir seks partarnir eru liðugt filmaðir og kliptir, og eftirviðgerðin av sendirøðini, har teir seks partarnir vera endaliga ljóð- og litblandaðir, er júst farin ígongd.

- Okkum tørva fígging til hesa týdningarmiklu eftirviðgerðina, og tí eru vit farin undir at hópfíggja. Vit vóna, at fólk fara at taka væl undir við møguleikanum at stuðla sendirøðini, soleiðis at vit kunnu koma á mál og inn í allar stovur í Føroyum til gleði fyri smá og stór", siga teir báðir Dánjal og Búi í tíðindaskrivi.

Far til Hópfígging   

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. oktober 2021

Anker Mortensen í Gamla Seglhúsinum

Sunnudagin 31. oktober letur framsýningin upp í Gamla Seglhúsinum í Klaksvík – talan er um søluframsýning, sum hongur uppi til 28. november

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Í morgin, sunnudagin 31. oktober, letur upp listaframsýning við Anker Mortensen í Gamla Seglhúsinum í Klaksvík.

Fernisering verður henda dagin klokkan 16, og kemur Heðin Mortensen, borgarstjóri í Tórshavnar kommunu, at røða. Umframt lættari ábit, okkurt leskandi og tónleik, verður eiisni møguligt at heilsa uppá listamannin sjálvan.

Talan er um eina søluframsýning, sum hongur uppi fram til 28. november.

Framsýningin, sum er ókeypis at vitja, er opin gerandisdagar frá klokkan 14 til 17, og sunnudagar frá klokkan 15 til 18.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. oktober 2021

Pávin við áheitan til heimsleiðarar áðrenn COP26

Pávin heitir á heimsleiðarar um at finna eina loysn í stríðnum móti veðurlagsbroytingum

– Politisku avgerðartakarnir, sum hittast á COP26 í Glasgow hava ábyrgdina av at koma við einum munagóðum svari á núverandi umhvørviskreppuna, sigur pávin (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Í gjár, stutt undan veðurlagstoppfundinum hjá ST, COP26, kom Frans pávi við einari áheitan til heimsins leiðarar um at finna eina loysn í stríðnum móti veðurlagsbroytingum.

– Politisku avgerðartakarnir, sum hittast á COP26 í Glasgow hava ábyrgdina av at koma við einum munagóðum svari á núverandi umhvørviskreppuna, segði pávin.

Hetta skal geva komandi ættarliðum vón, segði hann, sambært BBC Radio.

84 ára gamli pávin heldur, at øll kunnu spæla ein leiklut í stríðnum móti veðurlagsbroytingum. Hann luttekur ikki sjálvur á toppfundinum, men ein sendinevnd úr Vatikaninum er við.

Pávin skuldi í gjár hitta fleiri leiðarar í sambandi við einum G20-toppfundi í italska høvuðsstaðnum Rom. G20 er ein bólkur av 19 teimum mest týðandi ídnaðarlondunum umframt ES. Pávin skuldi m.a. hitta amerikanska forsetan, Joe Biden, og suðurkoreanska forsetanum, Moon Jae-in, skrivar Ritzau.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. oktober 2021

Fagradalsfjall goysir ikki meira

Men tað skulu ganga tríggir mánaðir áðrenn tað verður staðfest at gosið er av

(Mynd: Morgunblaðið)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Alt bendir á, at eldgosið við Fagradalsfjall á Reykjanesi nú er slóknað.

- Alt bendir á, at gosið er í síni seinastu fasu. Tað kemur framvegis nakað av gassi úr opinum og frá grýtinum, og tað sigur okkum, at enn er eitt sindur av lívi eftir.

Soleiðis sigur Þor­vald­ur Þórðar­son, gosserfrøðingur, í samrøðu við Morgunblaðið.

Tað byrjaði at goysa á Reykjanesi 19. mars, men tað er ikki fyrr enn gosið hevur verið óvirkið í tríggjar mánaðir, at tað verður staðfest, at gosið er av. Tað eru nú farnar fimm vikur síðan grýti seinast floymdi úr gosopinum.

Ein jarðskjálvti nærhendis fjallinum Keilir fyri stuttum ber prógv um, at tað framvegis er virkið grýti undir Reykjanesi, men ikki eins virkið, sum tað hevur verið.

Óiva eru tað nógv, sum nú fagnast um, at gosið er við at leggja seg aftur. Ikki minst í býnum Grindavík, sum er hin nærmasti til Fagradalsfjall.

Ferðafólkaídnaðurin í økinum hevur notið gott av eldgosinum tí tað hevur drigið hópin av fólki til økið. Men fyri borgararnar í Grindavík hevur óttin fyri gosinum alla tíðina verið nærverandi, skrivar Morgunblaðið. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 26. oktober 2021

FDA: Koppingarevnið hjá Pfizer gevur yngru børnunum góða verju

FDA hevur biðið eina serfrøðinganevnd meta um, um mann eigur at góðkenna koppingarevnið til børn millum 5 og 11 ár í USA

(Savnsmynd: EPA)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Koronakoppingarevnið hjá Pfizer/BioNTech vísir seg at rigga sera væl til børn millum 5 og 11 ár, sigur amerikanska heilivágsstýrið, FDA, stutt eftir, at framleiðarin sjálvur hevði boðað frá, at koppingarevnið gav eina verju á 90,7 prosent hjá yngri børnum.

Pfizer søkti fyrr í hesum mánaðinum um at fáa góðkent koppingarevnið til børn í USA, og um FDA gevur teimum eina skundgóðkenning til børn, kunnu yngri børn longu fáa fyrsta prikið fyrst í november, skrivar Ritzau.

Um koppingarevnið verður góðkent til yngri børn, fara upp móti 28 milliónir børn í aldrinum fimm til 11 ár at fáa tilboð um koppseting fyri koronu. Tey fáa tó minni skamtar enn vaksin.

FDA sigur seg ikki hava funnið nakrar óvæntað hjáárin við at koppseta børn, men FDA fer at biðja eina nevnd av serfrøðingum meta um málið, áðrenn tey taka eina endaliga avgerð.

Sambært Hvítu Húsunum hevur USA nóg mikið av koppingarevni til at koppseta hendan aldursbólkin, um FDA gevur grønt ljós fyri tí.

Í løtuni er koppingarevnið hjá Pfizer bert góðkent til fólk, ið eru 12 ár ella eldri.

Evropeiski heilivágsstovnurin, EMA er eisini í ferð við at meta um, hvørt børn yngri enn 12 ár eiga at fáa koppsetingina ella ikki. Mett verður, at tey kunnu taka eina avgerð einaferð innanfyri komandi mánaðirnar.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. oktober 2021

Grønlendskur stjóri í álendskum mentanarhúsi

Kim Larsen verður komandi stjórin í NIPÅ, sum fyrr hevur havt føroyskan stjóra

Kim Larsen (Mynd: norden.org)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Grønlendski Kim Larsen tekur um ársskiftið við sum nýggjur stjóri í norðurlendska mentanarstovninum í Mariehamn í Álandi, NIPÅ.

Hann tekur yvir eftir danan, Jacob Mangwana Hagendal, hvørs starvssetan tá gongur út.

56 ára gamli Kim Larsen hevur í seinastuni verið í starvi hjá grønlendska kringvarpinum KNR, har hann hevur verið programstjóri og tekniskur stjóri síðan 2016. Frammanundan hevur hann starvast í grønlendska mentamálaráðnum og í grønlendska mentanarhúsinum.

Kim Larsen hevur royndir í norðurlendskum samstarvi, millum annað sum limur í stýrinum í Norðurlandahúsinum í Føroyum, Nordens Instut í Grønlandi, norðurlendsku barna- og ungdómsnevndini Nordbuk og í Kulturkontakt Nord í Finnlandi, skrivar norden.org.

NIPÅ hevur eitt skifti havt føroyskan stjóra. Tað var Mikkjal Helmsdal, sum røkti starvið í fýra ár um aldarskiftið áðrenn hann kom heim at vera stjóri í Sjónvarpi Føroya. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. oktober 2021

Felagið handan Facebook skiftir navn til Meta

Eitt “metaverse” er nýggja málið hjá Facebook-stovnaranum, Mark Zuckerberg

Mark Zuckerberg (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Felagið sum eitt nú eigur Facebook, Messenger, Instagram og WhatsApp, og sum higartil bara hevur havt navnið Facebook, broytir nú navn til Meta.

Tað upplýsti stovnarin og stjórin Mark Zuckerberg í einari framløgu í vikuni.

Navnið skal ímynda ætlaninar hjá felagnum innan tykisheimin sum Mark Zuckerberg lýsir sum “metaverse”.

Hann sigur at innan tíggju ár eru tað ein milliard fólk á metaverse, og tað fer at vera staðið, har tað ber til at samskifta, arbeiða og skapa vørur og innihald saman.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. oktober 2021

Picasso-list seld fyri 640 milliónir

Herfyri vórðu 11 listaverk hjá spanska listamanninum seld á uppboðssølu

Tað dýrasta verkið var málningurin "Femma au beret rouge-orange" frá 1938, sum fór fyri 40,5 milliónir dollarar.

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Farna vikuskiftið vórðu 11 listaverk hjá heimskenda spanska listamanninum, Pablo Picasso, seld á uppboðssølu í Las Vegas.

Listaverkini fóru fyri meira enn 100 milliónir dollarar, ið svarar til umleið 640 milliónir krónur, og verður hetta mett at vera tann virðismiklasta uppboðssølan av Picasso-verkum nakrantíð, skrivar Ritzau.

Tað dýrasta verkið var málningurin "Femma au beret rouge-orange" frá 1938, sum ímyndar Marie-Theresa Walter, ið var unnusta hjá Picasso. Málningurin varð seldur fyri 40,5 milliónir dollarar, sum er tíggju milliónir meira enn væntað. Í okkara krónum svarar hetta til 255 milliónir.

Metið fyri ein Picasso-málning varð tó sett í 2015, tá málningurin "Les Femmes d'Alger", sum ímyndar eina algeriska kvinnu, varð seldur fyri 179,4 milliónir dollarar á auktiónshúsinum Christie's.

Onnur verk, ið vórðu seld í nátt, vóru m.a. "Homme et Enfant", "Buste d'homme", og "Le Dejeuner sur l'herbe".

Navnið á keyparanum varð ikki upplýst.

Uppboðssølan varð hildin á Bellagio-hotellinum í Las Vegas, har listaverkini hava verið sýnd í áravís.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. oktober 2021

Hattur Napoleons seldur fyri 1,76 milliónir krónur

Áðrenn varð hann seldur fyri eina nógv minni upphæd í Týsklandi, men síðani varð staðfest, at franski keisarin, Napoleon Bonaparte, hevði átt hann, og varð hann seldur fyri 200.000 pund í London

(Mynd: Reuters)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Herfyri varð ein gamal hattur hjá franska hernaðarleiðaranum og keisaranum, Napoleon Bonaparte, seldur fyri 200.000 bretsk pund, boðar bretska auktiónshúsið Bonham frá.

Hendan upphæddin svarar til 1,76 milliónir í okkara krónum. Hatturin endaði hjá Bonham eftir at hava verið seldur fyri eina minni upphædd á einum týskum auktiónshúsi, áðrenn nakar varnaðist, at talan var um ein hatt hjá Napoleon.

Nýggi eigarin fann eina áskrift á hattinum, sum gav ábendingar um, at Napoleon hevði átt hattin, og fann hann eisini fram til, at hann var frá somu tíð. Síðani varð hatturin kannaður gjøllari, og tvey av hárunum, sum vórðu funnin í hattinum, samsvaraðu við DNA'ið hjá Napoleon.

Mett varð, at hatturin fór at verða seldur fyri millum 100.000 og 150.000 pund, ið svarar til millum 882.000 og 1,3 milliónir krónur, skrivar Ritzau. Men sum kunnugt, varð hatturin seldur fyri væl meira enn tað.

Aðrir lutir hjá Napoleon vórðu eisini seldir á somu uppboðssølu. Millum annað varð eitt gamalt svørð selt fyri góð 313.000 pund (2,75 milliónir krónur), meðan eitt gullskrín fór fyri 69.000 pund (uml. 607.000 krónur).

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. oktober 2021