Fokus á familjuna og kristnað grundarstøðið

Valskráin hjá Miðflokkinum snýr seg í stóran mun um umstøðurnar hjá familjum, samstundis sum kristna grundarstøðið hjá flokkinum sæst aftur í ígjøgnum alla valskránna

Jenis av Rana legði valskránna hjá Miðflokkinum fram saman við Bill Justinussen og Steffan Klein Poulsen (Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Jógvan Jákupsson

Farna mánada legði Miðflokkurin sína valskrá fram í Norðurstovu í Norðurlandahúsinum og kunngjørdi samstundis valevni. Sostatt hava allir flokkar kunngjørt sínar valskráir til løgtingsvalið 8. desembur.

Fyri tey, sum kenna føroyskan politikk, er innihaldið í valskránni ikki til at fara skeivur av; hesa skránna eigur Miðflokkurin. Hóast valskráin onga prentaða yvirskrift hevur, so tók Jenis av Rana, floksformaður, saman um valskránna og segði flokkin vilja mynda einar betri og tryggari Føroyar. Í tí sambandi minti hann eisini á, at Miðflokkurin byggir á kristna grundarstøðið.

Fyrsta punkt snýr seg um familju, skatt og avgjøld. Har verður m.a. lagt upp til, at ávísar gerandisvørur gerast bíligari, at skattaskipanin verður skipað av nýggjum, at kommunur kunnu vera við til at veita lættar til trongstødd. Føroyska samfelagið skal vera trygt frá gitnaði til natúrligan deyða. Bill Justinussen, tingmaður, viðgongur, at flokkurin ikki veit, hvussu nógv ið tey tiltøkini fara at kosta.

Bíbliusitat og Provita
Steffan Klein Poulsen greiddi frá einum punkti í valskránni um hjúnalagið og børn. Teksturin í valskránni byrjar við einum bíbliusitati, har nakað stendur um, at guð skapti mann og kvinnu. Tað er í samband við, at kynsskifti er eitt mál, sum mann í Miðflokkinum heldur fer at vera aktuelt.

Víst varð til, at løgtingið í 1982 var samt um, at óhóskandi bløð í handlum skuldu aftur um diskin. Nú eigur okkurt at verða gjørt fyri at verja børn og ung fyri óhóskandi tilfari á internetinum, so sum harðskapi, porni og øðrum.

Víst varð eisini til nakrar myndir hjá Føroya Provita, sum vórðu settar upp í rúminum. Orðaða endamálið hjá Provita er "at verja lív, frá gitnaði til nattúrligan deyða". Miðflokkurin tekur undir við endamálinum og brúkti neyvt somu orðing á tíðindafundinum.

Í tilfarinum eru hartil ein røð av hashtøggum prentað, sum ongan iva lata vera um, hvønn flokk, ið talan er um. #kristinvirðir #tryggarføroyar #óføddabarnið #familjan #maðurogkvinna #hjúnabandið fyri bara at nevna nøkur.

Progressivur vinnuskattur
Miðflokkurin finst at galdandi skipan, har ið tilfeingisgjøld liggja á ávísum fyritøkum og ikki øðrum. Heldur skulu allar fyritøkur gjalda skattir eftir somu fortreytum, soleiðis at skattur verður goldin av yvirskotinum.

Tó vil mann saman við vinnuni kanna, hvussu ein progressiv skattaskipan kann gerast fyri føroysku vinnuna.

Skúli, mentan og uttanríkispolitikkur
Í Íslandi hevur mann sett serligan barna- og skúlamálaráðharra við góðum úrsliti. Miðflokkurin ynskir at gera tað sama í Føroyum. Víst varð eisini til arbeiði við at dagføra fólkaskúlalógina, sum ikki var liðugt, tá ið val varð útskrivað.

Viðvíkjandi uttanríkismálum sigur Miðflokkurin seg fegnast um, at mann hevur megnað at snara Føroya kós móti vestri. Umframt føroysku sendistovuna í Ísrael ynskir flokkurin skjótt at lata eina sendistovu upp í Washington.

Valevni:
Aksel Kambsskarð Berg,
Ólavur í Geil,
Rósa Tyril Gaardlykke,
Frank Jacobsen,
Jann Johannesen,
Bill Justinussen,
Bjørg av Rana Nitschke,
Hanna Ólavsdóttir,
Jórun Pólsdóttir,
Steffan Klein Poulsen,
Jenis av Rana,
Palma Sámalsdóttir Rasmussen,
Rani Andrasson Skaalum,
Terje B. Vestergaard

Herundir er listi frá framløgunum hjá hinum flokkunum:

Fólkaflokkurin

Sambandsflokkurin

Javnaðarflokkurin

Sjálvstýri

Tjóðveldi

Framsókn

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. november 2022

Hildu jarnbrúdleyp á Boðanesheiminum

Sanna og Henning Mortensen kundu í gjár halda 70 ára brúdleypsdag

(Mynd: Tórshavnar kommuna)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Jarnbrúdleyp eru sjáldsom av teirri einføldu orsøk, at hjún skulu hava verið gift í 70 ár, fyri at halda jarnbrúdleyp. Sanna og Henning Mortensen eru fødd í ávíkavist 1930 og í 1927. Í gjár varð jarnbrúdleyp hátíðarhildið á Boðanesheiminum í Havn.

Heimasíðan hjá Tórshavnar kommunu skrivar, at Heðin Mortensen, borgarstjóri, vitjaði inn á gólvið at heilsa uppá tey bæði og ynskja teimum tillukku.

Henning og Sanna koma úr ávikavist Famjin og Sandvík, men hava búð á Argjum tað mesta av lívsleið teirra. Henning kom upprunaliga til Havnar fyri at læra til skipstimbrara á Tórshavnar skipasmiðju.

Sanna fór til Havnar fyri at matgera fyri arbeiðsmonnunum, og her rann saman millum tey bæði, kundi borgarstjórin avdúka í røðu síni, sum kann lesast á heimasíðuni hjá Tórshavnar kommunu. Har eru eisini fleiri myndir at síggja.

Tey fingu fimm børn: Elsu, Sigrid, Tórhild, Petru og Finleif.

Jarnbrúdleypið varð hildið á Boðanesheiminum, har Sanna er millum búfólkini, og Henning trúliga vitjar hvønn dag. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. desember 2022

Norðlýsi á himmalhválvinum

Nógvar myndir vórðu tiknar av glampandi norðlýsi, sum vit kundu uppliva á himmalhválvinum mánakvøldið

Hoyvík (Mynd: Majken Hvítklett)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Portalurin heitti mánakvøldið á lesarar sínar um at senda myndir inn av norðlýsinum, sum kundi upplivast á himmalhválvinum hetta kvøldið.

Her eru nakrar av nógvu myndunum, ið vórðu sendar inn

Runavík (Mynd: Høgni Petersen)

Í Glyvradali (Mynd: Elita Witt)

Millum Gilja, Hoyvík (Mynd: Katrin Joensen)

Oyndarfjørður (Myndir: Jóhan Vest)

Viðareiði (Mynd: Markus Mikkelsen)

Hvalba (Mynd: Jónleyg J. Bech)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. november 2022

Bergtóra takkaði fyri seg eftir 35 ár á føroyskum veingjum

Tá flogfarið hjá Atlantsflogi kom heim úr Íslandi mánadagin, var tað seinasti túrur hjá Bergtóru Nielsen, sum hevur flogið við síðan byrjanina

(Mynd: Atlantsflog)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

“Hon er ímynd av tí fjálga og heimliga. Hon hevur tign og myndugleika. Men mest av øllum er Bergtóra bara Bergtóra. Vit kenna andlitið, og vit kenna eisini heilsanina í hátalaranum eftir lending í Føroyum: “Góðu ferðafólk, vælkomin heim”. Hesa fjálgu orðing, sum sermerkir okkara flogfelag, eigur Bergtóra. Og ferðafólk í hópatali hava nú í næstan 35 ár kent seg bæði trygg og heima umborð hjá Bergtóru️”.

Soleiðis skrivar Atlantsflog um Bergtóru Nielsen, forternu, sum mánadagin takkaði fyri seg eftir sløk 35 ár á føroyskum veingjum.

Bergtóra, sum nú er farin frá fyri aldur, hevur verið við frá allarfyrsta túri í mars 1988. Í næstan 20 ár starvaðist hon sum kabinuovasti, so hon hevur lært hundraðtals flogternur upp gjøgnum ár og dag, og góðu virðini, Bergtóra hevur lagt eftir seg, eru framvegis ein hornasteinur undir tænastuni umborð.

Tað var ein rørandi løta, tá starvsfelagir og familja tóku ímóti við fløggum og heiðursportri á flogvøllinum eftir hennara seinastu ferð sum flogterna.

Myndir: Atlantsflog

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. november 2022

Hagstovan: Færri gistingar í oktober

Í oktober vóru 1.200 færri gistnætur á føroysku gistingarhúsunum enn sama mánaði í fjør, men innskrivingarnar vóru fleiri enn sama tíðarskeið í fjør

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Í oktober vóru slakar 15.300 gistinætur á føroysku gistingarhúsunum, ið eru knappar 1.200 færri enn tað var sama mánað í fjør.

Flestu gistingarnar eru í høvuðsstaðarøkinum, og í oktober vóru 93 prosent av gistingunum í hesum økinum. Tað er á leið sama býti, sum í oktober í fjør, skrivar Hagstovan.

Gistinætur telja, hvussu nógvir og hvussu leingi persónar gista á gistingarhúsum.

Tá koronufarsóttin herjaði, vóru ferðafólkini færri, og føroyingar høvdu størstapartin av gistináttunum á gistingarhúsunum í hesum tíðarskeiðnum.

Í oktober áttu danir 40 prosent av gistináttunum, og útlendsk ferðafólk úr øðrum londum enn Danmark áttu 33 prosent, meðan føroyingar eisini áttu 33 prosent av gistináttunum. Hetta er eisini sama býti sum í oktober í fjør.

Innskrivingarnar vóru stívliga 6.700 í oktober, ið er trý prosent fleiri enn í oktober í fjør. Innskrivingarnar vísa talið á ferðafólkum á gistingarhúsunum, sama hvussu leingi tey gista.

Verður hugt at tølunum higartil í ár, sæst at gistingarnar eru 35 prosent fleiri, og at innskrivingarnar eru 34 prosent fleiri í mun til sama tíðarskeið í fjør, skrivar Hagstovan.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 26. november 2022

Arvaligar sjúkur avlisnar í føroysku genunum

FarGen við nýggjari skrá við føroyskum íleguvariantum

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Eitt av endamálunum við FarGen 1 (2016-2018) var at menna eitt føroyskt tilvísingargenom, sum vísir miðal ílegusamansetingina hjá føroyingum.

Í nýggjari vísindaligari grein í tíðarritinum, European Journal of Human Genetics, verður ein skrá nú løgd fram, sum vísir títtleikan av ymsum íleguvariantum í Føroyum, og er hetta eitt stórt stig á leiðini at menna føroyska tilvísingargenomið. Skráin byggir á ílegudátur (heil-exom) hjá 465 tilvildarliga valdum luttakarum í FarGen 1, og tilsamans eru funnir 148.267 íleguvariantar.

Samlaðu dáturnar eru farnar gjøgnum nógvar filtreringar, og at enda er komið fram til 19 íleguvariantar við lutfalsliga høgum títtleika, sum verða flokkaðir sum antin sjúkuelvandi ella sannlíkt sjúkuelvandi.

Við nýggju skránni kunnu vit sostatt fáa ábendingar um títtleikan av ávísum sjúkum í Føroyum, men til ber eisini at fáa gagnliga vitan um, hvussu nógv fólk eru berarar av møguligum sjúkuelvandi íleguvariantum. Fleiri av hesum 19 variantunum eru longu væl kendir um okkara leiðir og verða settir í samband við monogenetiskar sjúkur so sum CTD og cystiska fibrosu, sum eru lutfalsliga vanligar í Føroyum, eins og SUCLA2 (føroyasjúkan) sambært dátunum eisini hevur nógv hægri títtleiki hjá okkum enn aðrastaðni.

Noomi O. Gregersen, verkætlanarleiðari fyri FarGen, sigur, at úrslitini eru áhugaverd.

- Úrslitini kunnu brúkast læknafrøðiliga til eitt nú møguliga at kunna staðfesta, um ávísir íleguvariantar eru sjúkuelvandi ella ikki. Nakrir av teimum íleguvariantunum, sum sambært okkara kanningum hava lutfalsliga høgan títtleika í Føroyum, hava aðrastaðni verið settir í samband við sjúkur. Kortini síggja vit ikki, at hesar sjúkur er so vanligar her hjá okkum, og tað er í sjálvum sær rættiliga áhugavert.

Noomi leggur afturat, at enn eru vit á byrjanarstigi, og tølini eru ikki so stór, men tað kundi avgjørt verið viðkomandi at farið undir nærri kanningar, sum kunnu ávísa týdningin av hesum variantunum.

Kanningarúrslitini stuðla annars undir áður framdar kanningar og staðfesta, at føroyingar eru at rokna sum ein ílegufrøðiliga avbyrgd búfjøld (populatión). Innanhýsis í búfjøldini síggjast eisini ávísir tendensir til undirbólkingar, alt eftir hvaðani luttakararnir eru ættaðir.

Tað er Ólavur Mortensen, sum hevur staðið fyri bioinformatiska arbeiðinum við fígging frá Granskingarráðnum, og saman við restini av FarGen-toyminum kunnger hann nú nøkur av kanningarúrslitunum í greinini ”FarGen: Elucidating the distribution of coding variants in the isolated population of the Faroe Islands”. Greinin kann lesast í fullari longd her: www.nature.com/articles/s41431-022-01227-2

FarGen 1 útvegaði 1.541 luttakarar í tíðarskeiðnum 2016-2018, og endamálið var at menna ein pall til føroyska genomgransking umframt eitt føroyskt tilvísingargenom. Í vár varð farið undir næsta stig av verkætlanini, FarGen 2, sum letur upp fyri fleiri luttakarum, samstundis sum grundarlagið verður víðkað munandi við fleiri kanningum. Meira fæst at vita á www.fargen.fo  

Tíðindaskriv frá FarGen

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. november 2022

Føroyska Amplexa Genetics vann ársins Gazelle virðisløn hjá Børsen

Ein Gazelle er eitt felag, sum hevur víst á ein støðugan vøkstur á meira enn 100 prosent seinastu trý árini

Brøðurnir Hans Atli Dahl og Johan Dahl (Mynd: Johan Dahl / Facebook)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Farpay og Posta Logistics hava áður vunnið virðislønina, og nú er enn ein føroysk fyritøka, sum ger seg galdandi.

Í gjárkvøldið varð føroyska felagið í Danmark, Amplexa Genetics A/S, heiðra sum Gazelle vinnarar fyri Region Syddanmark. 

Ein Gazella er eitt felag, sum hevur víst ein støðugan vøkstur á meira enn 100 prosent, seinastu trý árini. Amplexa Genetics gjørdist vinnari við einum vøkstri á 2.635 prosent. Tað er danska vinnutíðarritið Børsen, sum útnevnir vinnararnar út frá ársroknskapunum.

Johan Dahl, nevndarformaður í Amplexa Genetics, og Hans Atli Dahl, stjóri, tóku móti virðislønini, ið gjørdist ein bronsu Gazelle frá Børsen.

Amplexa Genetics varð stovnað í 2006 av Hans Atla Dahl, Johan Dahl og Klaus Brusgaard, við fígging frá Føroyagrunninum. Føroyagrunnurin er enn millum størstu eigarar í felagnum.

Talan er um eina hátøkniliga ílegustarvsstova, við 15 starvsfólkum í Odense. Felagið hevur spesialiserað seg í ílegukanningum innan ymisk øki, eitt nú epilepsi og gitnaðararvafrøði. Meðan koronafarsóttin herjaði, settið felagið eisini kanningarloysnir upp í Føroyum, Grønlandi, Íslandi, Stockholm, Rotterdam og IJmuiden í Niðurlondum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. desember 2022

Løgreglan ávarar um phishing-álop á Facebook

- Trýstið ikki á leinkjurnar um tit fáa eini slík boð, ljóðar ávaringin

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Føroyska løgreglan fekk í vikuni eina fráboðan um, at fleiri borgarar vórðu útsettir fyri sokallaðum 'phishing'-álopi á Facebook.

Borgararnir sóu eitt uppslag, ið var skrivað á føroyskum, har ein verður biðin at venda sær til 112, um ein hevur upplýsingar um eitt ferðsluóhapp (Sí mynd).

Við at trýsta á leinkjuna verður ein biðin um at rita inn á Facebook av nýggjum. Við hesum fáa teldusníkarnir innritanarupplýsingar og broyta loyniorðið til Facebook.

Leinkjan er mest sannlíkt umsett til føroyskt við Microsoft Translator. Tað sæst við at tað er ”/” (framskák) í tekstinum.

Føroya Politi vil tí staðiliga heita á øll, um at ikki trýsta á leinkjuna ella aðrar líknandi leinkjur, har ein verður biðin at rita inn á Facebook av nýggjum.

Um tú hevur trýst á leinkjuna og hevur skrivað tínar innritinarupplýsingar, skalt tú skjótast gjørligt broyta loyniorðið hjá tær. Um teldusníkarnir longu hava broytt títt loyniorð og sostatt læst teg úti av kontuni, kanst tú royna at brúka ”gloymt loyniorð” funkuna.

Fyri at tryggja tínar kontur á bestan hátt verður mælt til at virkja ”Tvey-Faktor”. Sí annars heimasíðuna hjá KT-trygd, ið hevur góð ráð til hvussu ein tryggjar seg á bestan hátt ímóti álopum frá teldusníkum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. november 2022

Nýggi miðilin Frihedsbrevet.fo í luftini

Tvær høvuðssøgur, sum snúgva seg um stórt vinningsbýti umframt útblaking hjá Nærabergi, kundu lesast á fyrsta útgávudegnum, hósdagin

Jan Lamhauge, Barbara Holm og Rólant Waag Dam manna redaktiónina hjá Frihedsbrevet.fo

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

1. desember klokkan 15 lat nýggi miðilin Frihedsbrevet.fo upp. Á síðuni ber tí nú til at tekna hald og lesa fyrstu greinarnar og hoyra fyrsta podvarpið. 

Fyrsti dagurin snúði  seg um fiskivinnuna. Tvær høvuðssøgur vóru at finna á nýggja miðlinum. 

Onnur snýr seg um, at meðan Pf. Næraberg í Føroyum ongantíð hevur sæð út til at tjena stórvegis pengar, og higartil ongantíð hevur rindað vinningsbýtið, rindaði Næraberg Holding umleið 140 milliónir krónur í vinningsbýtið í 2016 og umleið 135 milliónir í fjør til Niðurlond. Hetta hevur Frihedsbrevet.fo funnið útav við at fylgja pengunum og eigaraskapinum av feløgunum, sum hollendsku P&P eiga í. 

Hin søgan snýr seg um skipaða útblaking umborð á Føroya størsta fiskiskipi í nógv ár, Nærabergi. Frihedsbrevet.fo hevur í longri tíð gravað í virkseminum umborð á Nærabergi, og hevur funnið prógv fyri, at skipað útblaking var umborð á skipinum, sum bleiv selt í fjør.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. desember 2022

19 ára gamal fimm mánaða fongsulsrevsing

Eystari landsrættur herdi í vikuni dómin hjá einum 19 áa gomlum manni. Hann er dømdur fyri tríggjar harðskapstilburðir

(Savnsmynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Ein 19 ára gamal maður var í Eystara Landsrætti hósdagin dømdur fimm mánaða fongsulsrevsing fyri tríggjar harðskapstilburðir, sum vóru framdir í tíðarskeiðnum frá mars til juni í ár.

Hesum boðar løgreglan frá.

Revsingin er lutvíst treytaleys, og maðurin skal tí inn at sita í tveir mánaðir. Tríggir mánaðir eru treytaðir við m.a. kravi um samfelagstænastu.

Maðurin var fyrr í ár dømdur í Føroya Rætti. Føroya Rættur setti revsingina at vera fýra mánaða fongsulsrevsing, harav ein mánaður var treytaleysur.

Av tí at maðurin var dømdur fyri tríggjar harðskapstilburðir, har tann eini tilburðurin var fevndur av §245 í revsilógini um grovan harðskap, kærdi ákæruvaldið málið við kravi um, at revsingin skuldi herðast.

Fríggjadagin var málið fyri í Eystari Landsrætti, sum tók undir við ákæruvaldinum í, at revsingin skuldi herðast. Rætturin legði m.a. dent á, at tann dømdi hevði framt harðskap tríggjar ferðir innan fyri eitt stutt tíðarskeið.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. desember 2022

20 ár síðan Vágatunnilin lat upp

Verður ókeypis at koyra undir Vestmannasund og Leirvíksfjørð alla komandi viku

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Leygardagin 10. desember eru tað 20 ár síðan Vágatunnilin lat upp fyri ferðslu.

Í hesum sambandi hava tunnilsfeløgini gjørt av, at tað verður frítt at koyra í eina viku í bæði Vágatunlinum og Norðoyatunlinum. Hetta verður galdandi fyri øll akfør í tíðarskeiðnum frá mánamorgni 5. desember kl. 06 til mánamorgunin 12. desember kl. 06.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. desember 2022

Articon átti lægsta tilboðið til tunnil í Havn

Lægsta tilboðið at gera Húsareynstunnilin er 293 milliónir krónur

(Mynd: Tórshavnar kommuna)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Hósdagin var lisitasjón í sambandi við ger av rávegi og tunnli til innkomuvegin í Havn. At talan er um ráveg merkir, at ovasta lagið vantar.

Tá freistin var farin vóru tvey standard tilboð komin inn, umframt tvey alternativ tilboð.

Tilboðið frá J&K Petersen ljóðaði uppá 310.296.671,10 kr

Tilboðið frá Articon ljóðaði uppá 293.055.268,00 kr

Articon hevði harumframt tvey alternativ uppskot, eitt uppá 289 miljónir og eitt uppá 261 miljónir.

Umsitingin hjá Tórshavnar kommunu fer nú saman við ráðgevum at nærlesa innkomnu tilboðini.

Tunnilin verður sum arbeiðsheiti nevndur Húsareynstunnilin.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. desember 2022

Jólamerkjagrunnurin letur stuðul til vælgerandi endamál

Ágóðin frá jólamerkjasøluni fer í ár til Kvinnuhúsið, Spælihetjurnar og áhugabólkin Hjartabarnið

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Síðan Posta gav fyrstu jólamerkini út í 1976, er ágóðin av søluni latin sum stuðul til verkætlanir til frama fyri børn og ung í Føroyum. Tað merkir, at hvørja ferð tú keypir jólamerki frá Posta, fer ágóðin til vælgerandi endamál.

- Posta hevur við Jólamerkjagrunninum í góð 46 ár stuðlað verkætlanum til frama fyri børn og ung í Føroyum. Vit hava tískil hjálpt nógvum børnum og ungum við teimum umleið 16 mió. kr. sum eru latnar gjøgnum árini. Í ár fer stuðulin til børn og familjur teirra, sum á ymsan hátt uppliva mótgongd, sigur Joel undir Leitinum, stjóri á Posta. 

Kvinnuhúsið
Kvinnurnar, sum gista í Kvinnuhúsinum, eru ofta fíggjarliga sperdar, tá ið tær gista á Kreppumiðstøðini við børnum sínum. Jólamerkjagrunnurin letur Kvinnuhúsinum 50.000 krónur at brúka upp á góðar upplivingar fyri børnini, ið gista í Kvinnuhúsinum, sum hesi børn, hóast stóra mótgongd, kunnu minnast aftur á við gleði.

Spælihetjurnar
Spælihetjurnar stuðla undir aktivt spæl og rørslur hjá teimum umleið 4.500 føroysku børnunum, sum hvørt ár koma framvið á Barnadeildini á Landssjúkrahúsinum. Jólamerkjagrunnurin letur Spælihetjunum 15.000 krónur í stuðli, so at tey børn, sum koma á Barnadeildina, kunnu spæla og røra seg í góðum umstøðum og við góðari útgerð.

Áhugabólkurin Hjartabarnið
Hjartabarnið, ið er ein ahugabólkur fyri børn, foreldur og avvarðandi hjá hjartabørnum, fær stuðul áljóðandi 8.000 krónur.

Áhugabólkurin skipar hvørt ár fyri ymiskum tiltøkum bæði fyri børn og teirra avvarðandi. Stuðulin verður latin Hjartabarninum, fyri at hjartabørnini og teirra avvarðandi aftur í ár kunnu fáa eina jólagávu frá Hjartabarninum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 30. november 2022

Vágs kommuna lækkar skattin við 0,2 prosentstigum

Fíggjarætlanin fyri 2023 er nú endaliga samtykt

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Innsent

Vágs Býráð samtykti á býráðsfundinum mánakvøldið fíggjarætlanina fyri 2023 við aðru viðgerð.

Skattaprosentið fyri 2023 veður lækkað úr 21,50 prosentum til 21,30 prosent, meðan barnafrádrátturin verður tann sami, 6.000 krónur fyri barnið.

Inntøkurnar hjá Vágs Kommunu komandi ár eru mettar til 71,6 milliónir krónur. Rakstrarútreiðslurnar verða 62,5 milliónir, løgurnar 7,9 milliónir og eitt RLÚ á 1,2 milliónir krónur, sum verður til at gjalda niður skuld.

Høvuðstøl í fíggjarætlanini

Skattainntøkurnar hjá Vágs Kommunu eru mettar til 46, 6 milliónir krónur. Eftirlønarskattur er mettur til 16,0 milliónir, DiS, FAS og frádráttir verða 4,1 milliónir meðan partafelagsskatturin er mettur til 3,0 milliónir krónur. Leiguinntøkurnar av ellisheiminum Hamragarð eru 1,8 milliónir krónur. Inntøkurnar eru mettar til at verða góðar 4,3 milliónir krónur hægri í 2023 í mun til 2022. Skattalættin á 0,2 prosentstig kostar á leið eina hálva millión krónur, og Bjarni Johansen borgarstjóri vónar, at hetta vil lætta um hjá borgarum í Vágs Kommunu. Borgarstjórin leggur aftrat, at í fjør var barnafrádrátturin hækkaður við 500 krónum fyri barnið, og tí verður skattaprosentið dagført í ár.

Raksturin av tænastum, sum Vágs kommuna skipar sjálv og í samstarvi við kommunurnar í Suðuroynni, er í 2023 mettur at kosta áleið 61,5 milliónir krónur. Hetta er áleið 2,7 milliónir hægri enn í 2022. Tað er serliga almanna- og heilsumál, børn og ung umframt mentan og frítíð, sum økja um raksturin.

Vágs kommuna fer komandi ár at rinda góðar 3,0 milliónir krónur í skuld. Renturnar eru í 2023 mettar at verða góðar 300.000 krónur.

Raðfestingar í 2023

Vágs kommuna fer í 2023 at gera íløgur fyri 7,85 milliónir krónur.

Fyrr í ár keypti kommunan grannahúsið við barnagarðin Eikilund. Byrja varð at seta húsið í stand beinanvegin og heldur hetta arbeiðið fram í 2023 soleiðis, at húsið kann takast í nýtslu sum skjótast.

Somuleiðis hevur Ungdómshúsið fingið eina dagføring í ár, og heldur tað arbeiði fram í 2023.

Vágs skúli hevur gjøgnum fleiri ár verið raðfestur við dagføringum, og heldur tað arbeiði fram í 2023, har hølisviðurskiftini skulu dagførast.

Tað er av stórum týdningi at kommunurnar og tað almanna ganga undan ísamband við tað gørna orkuskifti, og tí hevur Vágs Kommunua set av hálvaaðru millión krónur til orkuskifti í 2023 har Páls Høll millum annað skal hava eina varandi grøna orkuloysn.

Á tí tekniska økinum er peningur settur at til at gera vegin lidnan í nýggja kirkjugarði, keyp av nýggjari gravmaskinu og til asfaltering, sum er ein týðandi partur av viðlíkahaldinum av vegakervinum í Vágs kommunu.

Á havnaøkinum eru settar 1,5 milliónir til dagføringar av bátahylinum á Oyrunum.

Hildi verður fram at uppraðfesta mentanar- og trivnaðarøki. Tvær milliónir krónur eru settur av til framhald av fiskaplássinum á Løðhamari, sum eftir ætlan skal verða ein miðpallur í Vágs kommunu innan mentanar- og trivnaðarøki, skrivar Bjarni Johansen, borgarstjóri, í skrivi frá Vágs kommunu. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. november 2022

Skúlin á breddan í fíggjarætlanini

Í fyrsta umfarið eru 700.000 krónur settar av fyri 2023 - hetta serliga fyri at gamla svimjihylin í Vágs skúla til eitt høli, har stór tiltøk kunnu vera. Aulan er ov lítil sum nú er, og skjótt fær skúlin tørv á fleiri floksstovum

Tekninkg av tí, sum skal gerast eitt auditorium. Vágs Skúli hevur í nógv ár verið fyri broytingum, har tað er lagst aftrat av tilboðum í skúlanum. Tað gleðiliga er eisini, at tað legst aftrat við næmingum

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Vágs Skúli hevur í nógv ár verið fyri broytingum, har tað er lagst aftrat av tilboðum í skúlanum. Tað gleðiliga er eisini, at tað legst aftrat við næmingum.

Í samband við fíggjarætlanina 2023 er samtykt at fara undir at gera gamla svimjihylin til eitt auditorium. Í fyrsta umfarið eru 700.000 krónur settar av fyri 2023.

Tað hevur verið eitt ynski frá leiðsluni í Vágs Skúla í longri tíð, tí aulan, sum bleiv gjørd, tá nýggi skúli bleiv bygdur í 1979, er vorðin ov lítil til skúlan, og tað sum skúlin nú rúmar. Har eru bara 60 sitipláss, og skúlin hevur 230 næmingar, og umleið 30 lærarar.

Við skúlabyrjan í 2024 hevur skúlin brúk fyri fleiri floksstovum, og er hetta liður í, at skúlin kann gera tær broytingar sum skulu til fyri, at fáa nakrar stovur aftrat, tí tað verða fleiri tvísporaðir flokkar.

Skúlin er fyri broytingum, og tí fara okur at gera ein langtíðaætlan fyri skúlan, og tær dagføringar, sum skúlin skal gera tey næstu árini, sigur Levi Mørk formaður í mentanarnevndini hjá Vágs kommuni, ið fegnast um, at gongd endliga kann setast á hesa verkætlanina.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 30. november 2022

Sunda kommuna hevur sett 45 milliónir av til íløgur næsta ár

Størsta íløgan er til útstykkingar millum annað á Oyrabakka og til brúnna um Stórá. Ætlanin er, at tær verða fíggjarðar við lántøku upp til 70 milliónir, um tørvur er á tí - rakstraravlopið er mett til 11 milliónir krónur

Inntøkurnar fyri 2023 eru mettar til 95,6 millónir krónur, meðan raksturin fer at liggja á 84,4 milliónum, um tað gongst sum ætlað

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

- Lunnarnir undir samtyktu fíggjarætlanini vóru lagdir, tá býráðið var samlað á Gjáargarði fríggjadagin 6. oktober og leygardagin 7. oktober. Undan hesum arbeiðsdøgunum høvdu nevndirnar viðgjørt uppskot við framskrivaðum rakstri og umrøtt møguligar raðfestingar.Við Gjógv vóru møguligu rakstrar- og íløguraðfestingar nágreinaðar. Síðani møttist alt býráðið aftur áðrenn 1. og 2. viðgerð at umrøða fíggjarætlanina.

Soleiðis skrivar Sunda kommuna á heimasíðu sínari, eftir at fíggjarætlaninin hjá kommununi fyri 2023 er endaliga samtykt. Talan var um eina longri tilgongd, ið nú er komin á mál.

Raksturin - óbroytt skattaprosent og barnafrádráttur

Inntøkurnar fyri 2023 eru mettar til 95,6 millónir krónur, meðan raksturin fer at liggja á 84,4 milliónum, um tað gongst sum ætlað. Hetta seinna talið er 3,8 prosent enn hægri enn tað á fíggjarætlanini fyri 2022. Rakstraravlopið er sostatt 11,2 milliónir krónur.

Aftur í ár eru nakrar raðfestingar á rakstrarsíðuni, ið ikki verða mettar at vera afturvendandi og tí eftir ætlan ikki koma at ávirka raksturin ár eftir ár, skrivar Sunda kommuna.

Í skrivinum verður eisini kunngjørt, at í samtyktu fíggjarætlanini eru skattaprosentið og barnafrádrátturin óbroytt, samstundis sum dagstovnagjøldini verða tey somu sum undanfarin ár.

Íløgur fyri 45 milliónir

Á fíggjarætlanini fyri 2023 eru 45,2 milliónir krónur settar av til løguútreiðslur, meðan mettu íløguinntøkurnar eru fimm miliónnir. Tann størsta einstaka íløgan fyri 2023 er á 22,5 milliónir.

Tað er til útstykkingar, har útstykkingarætlanin á Oyrarbakka er størsti parturin, meðan 12 milliónir krónur eru játtaðar til brúnna um Stórá, ið er farleiðin millum Hvalvík og Streymnes og uppraðfesting av kommunalu vegunum.

- Umframt hesar løgur hevur býráðið játtað pening til m.a. 2. byggistig av kirkjugarðinum í Hósvík, umvælingar á Mørkina, vetrarfriðing, grøna orkuskiftið, vinnu og ferðavinnu, skúlaøkið, trivnaðarøkið og aðrar smærri verkætlanir.

Rakstrar-, løgu- og útlansætlanin (RLÚ) hjá Sunda kommunu í 2023 verður mett til 28,9 millónir, og Sunda kommuna kunnger til seinast, at ætlanin er, at løgurnar verða fíggjarðar við lántøku, so hvørt tørvur er á tí, upp til 70 milliónir krónur.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 30. november 2022

Eiðis kommuna tekur ikki fyri ansing í jólamánaðinum

Skattaprosentið verður tað sama og barnafrádrátturin hækkar við 500 krónum

Korndalsgarður

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Á bygdaráðsfundinum hjá Eiðis kommunu mánakvøldið var fíggjarætlanin fyri komandi ár endaliga samtykt.

Her varð gjørt av at skattaprosentið verður verandi á 18,75, sum er millum lægstu prosentstig í landinum.

Harafturat var avgjørt at hækka barnafrádráttin við 500 krónum upp í 8.000 krónur.

Eisini var bygdaráðið samt um, at fyri desember mánað í ár verður barnagarðsgjaldið strikað. Soleiðis fáa foreldur at børnum í Korndalsgarði, Alduni og Spíranum eina jólagávu frá Eiðis kommunu, skrivar kommunan á heimasíðuni. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. desember 2022

Krevja ikki ansingargjald fyri desember

Vágs kommuna hevur gjørt av, at taka ein mánaða av afturat har barnafamiljur ikki skulu rinda

Tað at hava eitt barn í vøggustovu ella barnagarði fulla tíð, kostar 1.800 krónur um mánaðin (Mynd: vags.fo)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Vanliga rinda tey, ið hava børn á stovni í Vágs kommunu, ansingargjald ellivu mánaðir um árið.

Nú er greitt, at tað í ár verður tikin ein eyka mánaður burtur:

- Vágs Kommuna hevur gjørt av, ikki at krevja ansingargjald fyri desembur mánað. Sostatt skulu foreldur at børnum í barnagarðinum, í Sóljuni og í frítíðarskúlanum ikki rindað mánaðarliga ansingargjaldið.

Hetta skrivar Vágs kommuna á heimasíðuni. 

Eitt yvirlit yvir barnaansingargjøldini hjá kommununi vísur, at kostnaðurin fyri eitt barn ið er fulla tíð í vøggustovu ella barnagarð, er 1.800 krónur um mánaðin. Fyri hálva tíð er tað helmingurin av hesum (900 krónur), og fyri barn í frítíðarskúla er talan um 1.000 krónur fyri hvønn mánað.

Tá fíggjarætlanin mánadagin varð samtykt varð greitt, at barnafrádrátturin verður tann sami í 2023, sum hann hevur verið í ár: 6.000 krónur fyri barni.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 30. november 2022

Rakstraravlopið hjá Nes kommunu næsta ár verður níggju milliónir

17,1 milliónir eru settar av til íløgur, og samlað gevur hetta eitt hall á 8,1 millónir krónur. Skattaprosentið og barnafrádrátturin verða óbroytt

Skattaprosentið verður 20,5 prosent, sum er tað sama sum í 2022. Barnafrádrátturin verður 5.500 krónur, sum eisini er tann sami sum í fjør. Fólkatalið í kommununi er støðugt vaksandi

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Á bygdaráðsfundi hjá Nes kommunu mánakvøldið varð fíggjarætlanin  fyri 2023 einmælt samtykt.

Skattaprosentið verður 20,5 prosent, sum er tað sama sum í 2022. Barnafrádrátturin verður 5.500 krónur, sum eisini er tann sami sum í fjør.

Samlaðu inntøkurnar verða mettar at verða 72,5 millónir krónur. Rakstrarútreiðslurnar verða mettar til 63,5 millónir. Hetta gevur eitt rakstraravlop á 9,0 milliónir.

17,1 millónir krónur eru settar av til íløgur. Samlað gevur hetta eitt hall á 8,1 mió. kr.

Størsta einstaka íløgan næsta á er til leingjan av grótverjuni í Oyrunum - sjey og ein hálv millión - og beint yvir fimm milliónir skulu nýtast til ítróttaøkið á Svangaskarði.

Afturgjald av skuld verður í 2023 umleið tríggjar millónir krónur.

Samtykt er at afturgjald av skuld verður fíggjað av tøkum peningi. Íløgurnar verður fíggjaðar av rakstraravlopi, tøkum peningi og lántøku á 8 milliónum krónum.

Á barnaansingarøkinum verða ansingargjøldini óbroytt. Frítíðarkortið á 2.000 krónur fyri hvørt barn millum 0-18 ár verður – eins og í 2022 – eisini galdandi í 2023.

Fólkatalið í Nes kommunu heldur fram at vaksa, í dag búgva 1494 fólk í Nes kommunu. Sostatt er fólkavøksturin higartil í ár komin uppá 44 fólk.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. november 2022

Vestmanna kommuna setur góðar 13,5 milliónir av til íløgur í 2023

Samlaðu inntøkurnar hjá Vestmanna kommunu eru í 2023 mettar til at vera hægri enn útreiðslurnar

Størsta íløgan er í havnarlagið - skúlin skal eisini undir umvæling. Skattaprosent og barnafrádráttur standa í stað (Mynd: vestmanna.fo)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

- Á bygdarráðsfundi 23 november samtykti Vestmanna bygdarráð fíggjarætlanina fyri 2023, sum er merkt av stórum íløgum í bátabrúgvar, nýggj gravarpláss og fyrireikingar í samband við at Vestmanna Skúli stendur fyri eini høvuðsumvæling.

Hetta skrivar Vestmanna kommuna á heimasíðuni.

Greitt er millum annað, at skattaprosentið verður óbroytt, 21,25 prosent, at barnafrádrátturin verður verandi á 5.000 krónum, og at gjaldið fyri barnaansing verður tað sama, umframt at hvør familja framvegis bert rindar stovnsgjald fyri eitt barn.

Samlaðu inntøkurnar fara at liggja um 72 milliónir krónur, harav 52 milliónir eru inntøkur frá skatti. 

Raksturin verður beint oman fyri 40 milliónir krónur, og samlaður útreiðslurnar fara væntandi at liggja um 61,3 milliónir.

Bygdaráðið í Vestmanna boðar frá, at samlað verða 13,5 milliónir nýttar til íløgur, harav tann størsta - 4,5 milliónir - er á havnaøkinum.

Avlopið á 152.000 krónur fer til at gjalda skuld niður. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. desember 2022

Jarnsmiðjan í Hovi reist

Fyrsta stigið í verkætlanini at gera víkingaskip í Hovi er um at vera liðugt

 

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Fyrsta stigið í stóru verkætlanini at gera víkingaskip í Hovi er við at verða liðugt. 

Felagið Víkingaskipið hevði í undanfarnu viku reisigildi í Hovi. Jarnsmiðjan er reist, og eftir ætlan skal hon standa liðugt áðrenn ársskiftið.

Síðani verður farið víðari til næstu stigini.

Allir seymir til víkingaskipið skulu sláast í smiðjuni í Hovi og málmur er keyptur úr Íslandi til endamálið. Grót verður lagað upp ímóti grundini og yvirtoman klædd við viði. Tað sama verður gjørt innan. 

Eisini verður ein essa gjørd innan eftir gomlum siði.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. november 2022

Grasagarður latin uppaftur

Nýtt spæliøki er gjørt í Grasagarði í miðbýnum í Havn

(Mynd: Tórshavnar kommuna)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Farna leygardag var hugnalig samkoma í Grasagarði í miðbýnum í Havn, nú garðurin er dagførdur og lat uppaftur. Grasagarður hevur fingið nýtt andlit og verður nýttur til spæl, uppihald og gjøgnumgongd.

Heðin Mortensen, borgarstjórin, greiddi frá, at hetta økið fyrr var tveir vakrir urtagarðar við høgum grótlaðaðum grótgørðum uttanum. Seinni vórðu garðarnir lagdir saman, gøtur skipaðar og grótgarðar lækkaðir.

Áðrenn spælipláss varð skipað á økinum, hýsti Grasagarður barnafagnaði, brúðarvígslum, konsertum- og hátíðarhaldi fyri pisum á Føroya Handilsskúla var eisini vorðið ein fastur táttur.

- Í dag hevur Grasagarður fingið nýtt andlit og verður nýttur til spæl, uppihald og gjøgnumgongd.

- Heildarætlanin var at skipa økið í mun til nærumhvørvið og virksemið í økinum. Grasagarður er einasta almenna kommunala spæliplássið í Tórshavn, og okkara ynski var tí, at tað skilir seg frá spæliplássunum á dagstovnunum og úti í eigarafeløgunum, segði Heðin Mortensen, borgarstjóri.

Vinnarin av tilboðnum at dagføra Grasagarð gjørdist Arta saman við gartnarunum Grønt & Grátt. Sum undirráðgevi hjá Arta hevur fyritøkan AFRY eisini verið við til at ljósseta Grasagarð, soleiðis at spæliøkið eisini er innbjóðandi í myrku tíðini.

Samskifti hevur somuleiðis verið við Javna í tilgongdini, har víst varð á teirra sjónarmið í sambandi við spæl og atkomu fyri børn við rørslutarni. 

(Mynd: Tórshavnar kommuna)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 26. november 2022

Skjótt fer at bera til at loypa úr fimm metrum í svimjihøllini aftur

Sáttmáli um nýtt fimm-metra torn varð undirskrivaður í svimjihøllini í Gundadali fríggjadagin

Tað er Eysturlon, ið skal gera arbeiðið, sum snýr seg um at skifta alla timburkonstruktiónina og gera nýggjar trappur (Mynd: torshavn.fo)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

- Nú kunnu vitjandi í svimjihøllini gleða seg til, at 5-metur tornið aftur verður tikin í nýtslu.

Hetta skrivar Tórshavnar kommuna á heimasíðu sínari, har tað verður kunngjørt, at útlopstornið, sum hevur verið avlæst í nærum eitt ár, letur uppaftur komandi vár.

Tað er Eysturlon, ið skal gera arbeiðið, sum snýr seg um at skifta alla timburkonstruktiónina og gera nýggjar trappur.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. desember 2022

Faer Isles akvavitt vunnið gull

North Atlantic Akvavit frá Faer Isles Distillery hevur vunnið gull í viðurkendu altjóða kappingini Speciality Spirits Master

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

North Atlantic Akvavit frá Faer Isles Distillery hevur vunnið gull í viðurkendu altjóða kappingini Speciality Spirits Master. Kappingin hevur nakrar av bestu serfrøðingunum í heiminum í dómsnevndini.

Tá føroyska akvavittið varð ment, legði Faer Isles Distillery seg eftir at gera eitt milt akvavitt við einum løttum sjóráka. Hesum rósti dómsnevndi, ið lýsti produktið sum “not too sweet... a toastiness on the aftertaste... refreshing palate, good nose, good/clean distillation and flavours.”

- Vit fáa ofta at vita frá fólki, at teimum dámar okkara akvavitt, tí tað als ikki er sprittutt, og tað fegnast vit sera nógv um, tí tað er júst tað, vit hava strembað eftir, sigur Dánial Hoydal, stjóri í Faer Isles Distillery.

North Atlantic Akvavit hevur verið á føroyska marknaðinum nú í eitt ár og fæst eisini í okkara grannalondum, umframt í serstøkum marknaðum so sum Singapore.

Gullmedaljan skal brúkast til at marknaðarføra akvavittið í restini av heiminum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. desember 2022

Topgunn á OY Voxbotn

Oliver Gammelgård er maðurin handan kunstnaranavnið Topgunn, og er hann eitt kent navn í danska tónleikaheiminum – hann verður at hoyra á OY Voxbotn í juni

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Hann hevur tikið skamtalop í danska tónleikahválvinum, megnar at endurnýggja seg ferð eftir ferð, og nú er hann klárur til OY Voxbotn. Rímsmiðurin, ið hevur framført á óteljandi konsertum og festivalum, Topgunn kemur á Vágsbotn 2023.

Oliver Gammelgård er maðurin handan kunstnaranavnið Topgunn, og er hann eitt kent navn í danska tónleikaheiminum. Sum livetónleikari er hann sera eksplosivur, og kann fáa sjálvt tann størsta kritikkarin at nikka við høvdinum, tá hann framførir síni dancehall, pop og rappløg.

Millum hittini hjá Toptunn eru "Kongens Have", "Tilbud", "6 Liter", "Nik & Jay" og lagið "Lågsus For Evigt", ið hann hevur framleitt saman við Spektors og Tessa.

Framanundan er greitt, at eisini skotski Nathan Evens fer at seta lív í fjøldina í Vágsbotni, og í næstum verða nógv fleiri nøvn kunngjørd, tí Voxbotn 2023 verður heili tveir dagar.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. november 2022

Kóboykex og Brimheim skulu við til stóra tónleikastevnu í Niðurlondum

Eurosonic Noorderslag er á skránni í Groningen í februar. - Hetta er ótrúliga spennandi. Tað er aftur eitt prógv um, at vit hava nógva, góða dygd í Føroyum, og at tað verður lagt merki til okkum, sigur Glenn Larsen, leiðari í FMX

- Hetta er higartil størsti møguleiki, sum okkara bólkur hevur fingið. Eurosonic er størsti sonevndi ídnaðarligi tónleikafestivalurin í Europa, sigur Kóboykeks (Mynd: Per á Hædd)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

- Hetta er ótrúliga spennandi. Tað er aftur eitt prógv um, at vit hava nógva, góða dygd í Føroyum, og at tað verður lagt merki til okkum. Fyrr hava vit havt sjey bólkar og einstaklingar á Eurosonic Noorderslag, tey 26 árini, festivalurin hevur verið. Nú hava vit tvey sama árið. 2023 byrjar við øðrum orðum væl, og vit hava haraftrar heili fýra nøvn á skránni til Trondheim Calling bara nakrar vikur eftir Eurosonic.

Hetta sigur Glenn Larsen, leiðari í FMX (Faroe Music Export), í samband við at tað varð kunngjørt, at Kóboykex og Brimheim verða við á Eurosonic Noorderslag í januar (ESNS) 2023 í Niðurlondum.

Eurosonic Noorderslag, ella Eurosonic, sum tað mest verður stytt til, er ein stór stevna, ið hevur verið í Groningen í Niðurlongum hvørt ár síðani 1996. Festivalurin hevur verið á stórum og miðalstórum spælistøðum ymsastaðni í miðbýnum í Groningen í fýra dagar í senn, og mong halda hana vera tann týdningarmesta av sínum slag í Europa, skrivar FMX. Serliga tá ið talan er um livekonsertir. 

- Umframt konsertirnar verður ein víðfevnd ráðstevna við 150 kunnigum pallborðum, aktuellum orkaskifti og høvuðsrøðarum, umframt hópin av góðum netmøguleikum. 

Tey, ið fyrireika festivalin, upplýsa sjálvi, at tey draga meira enn 40.000 fólk til sín um árið, herímillum meira enn 4.000 professionell tónlistaaktørar og heilar 400 festivalar. Ígjøgnum árini hava nøvn sum Aurora, Sam Smith, Wet Leg, James Blake, girl in red og fleiri onnur spælt fyri einum altjóða konsertskara í Groningen - øll  tíðliga á síni yrkisleið. 

- Tað hevur verið eitt sera gott og innihaldsríkt ár hjá føroyskum tónlistafólkum, tá ið tað ræður um altjóða pallar. Ongantíð fyrr hava Føroyar sett so stórt fótafar í Europa yvirhøvur, skrivar FMX

Annar bíleggingarstjórin hjá Eurosonic Noorderslag, Oskar Strajn, er esini rættililga hugtikin av tilgongdini í Føroyum:

- Vit eru spent til at vera vertir fyri bæði Brimheim og Kóboykex á ESNS 2023. Tey bæði tónlistanøvnini gera veruliga vart við seg á altjóða tónleikapallinum og hava uppiborið at verða í brennideplinum á Eurosonic. Vit eru spent at síggja avrikini úr Føroyum tey næstu árini.

Kóboykex gleðir seg eisini rættiliga nógv og sambært Sigmundi Zachariasen og Heiðriki á Heygum, verður hetta størsta uppgávan hjá bólkinum higartil.

- Vit eru heilt uppi at koyra um at sleppa at framføra á Eurosonic 2023. Hetta er higartil størsti møguleiki, sum okkara bólkur hevur fingið. Eurosonic er størsti sonevndi ídnaðarligi tónleikafestivalurin í Europa. Vit í Kóboykex gleða okkum øgiliga.

Eurosonic Noorderslag er á skránni frá 18. til 21. februar 2023.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. november 2022

Bach í Kertuljósi verður mikukvøldið

Birita Adela Davidsen og Birita Poulsen syngja á árligu Bach-konsertini í Kirkjubø

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Komandi mikukvøld, 7. desember, verður aftur møguleiki at uppliva “Bach í Kertuljósi” í Kirkjubø.

Hesaferð verða tvær av okkara bestu kvinnuligu solistum við umframt úrvalstónleikarar ur Aldubáruni.

Konsertin í aldargomlu Ólavskirkjuni byrjar klokkan 19, kirkjan tekur umleið 120 fólk, so gott er at verða í góðari tíð, siga fyrireikararnir. Orkestrið byrjar umleið 18.40 at spæla hugnaligar Bach korallir sum upptakt til sjálva konsertina.

Eftir konsertina, sum varir ein tíma,  verður sum vant hugnalig móttøka i roykstovuni. Konsert og móttøka er ókeypis. 

Herundir upptøka við Biritu Poulsen og Ólavi Jakobsen á gittara. Tey framføra "Ich Steh' an deiner Krippen hier" hjá J. S. Bach. Í føroysku týðing H. A. Djurhuus "Eg standi tíni krubbu hjá":

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 30. november 2022

Aftur í ár jólaaftanshald í KFUK í Tórshavn

Húsið letur upp klokkan 17 jólaaftan, og sjálvt jólahaldið byrjar klokkan 18 við døgurða. Seinasta freist at boða frá til ókeypis tiltakið er 20. desember

 

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

- Sum siður hevur verið í nógv ár, hevur KFUK í Varðagøtu 9 í Havn aftur jólaaftanshald fyri teimum, ið hava brúk fyri at vera saman við øðrum hetta serliga kvøldið á árinum.

Hesum boðar KFUK frá í tíðindaskrivi.

Húsið letur upp klokkan 17 jólaaftan, og sjálvt jólahaldið byrjar klokkan 18 við døgurða, og øll fáa ein jólapakka.

Mynd: KFUK

Í ár er tað Maria Syderbø Mikkelsen, sum skipar fyri tiltakinum vegna KFUK. Seinasta freist at boða frá luttøku er týsdagin 20. desember - á tel. 227386.  

- Tiltakið er sum vanligt ókeypis, tí felagsskapurin KFUK og aðrir stuðlar syrgja fyri tí. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. desember 2022

Havnin í jólahýri í Perluni

Býarsavnið hevur serliga framsýning allan desember mánað

(Mynd: Ólavur Frederiksen)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Í jólamánaðinum ber til at uppliva framsýningina “Havnin í jólahýri” hjá Tórshavnar býarsavni.

Framsýningin lat upp í Perluni í Tórsgøtu í gjár. Við úrvaldum myndum og lutum gevur framsýningin eina tíðarmynd av fýra áratíggjum. Dentur verður lagdur á jólini og tað, ið keypast kundi á jólum, og fevnir hesin partur um 1930-1959.

Harumframt er ein partur, ið lýsir jólini heima í 1960-árunum. Henda framsýning byrjar niðriundir og heldur fram á balkongini. Vit síggja mótan í hesum tíðarskeiði, hvønn tónleik fólk lurtaðu eftir og hvørji bløð fólk lósu o.s.fr. Eisini eru leikur av ymsum slag og aðrir lutir, ið lýsa heimalívið tá á døgum.

Framsýningin verður stuðlað við myndum, lýsingum og tekstum úr bløðum.

Eisini er eitt jólatræ við gomlum jólapynti at síggja.

Tað verður møguligt hjá børnum at lita myndir og klippa jólapynt. Karamellur eru eisini at fáa.

Framsyningin er opin allar dagar í viku fram til jóla og aftur 28., 29. og 30. desember frá klokkan 14 til 18. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. desember 2022

Nýggjur jólakalendari í útvarpinum hvønn dag til jólaaftan

Snjósystirin er jólakalendarin í barnaútvarpinum í ár

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Snjósystirin er jólakalendarin í barnaútvarpinum 2022. Ein søga í 24 pørtum.

Søgan snýr seg um Jóal, sum hevur føðingardag sjálvan jólaaftan, og sum plagar at vera besti dagur í árinum. Men í ár er einki, sum tað plagar at vera, tí Jóal og familjan syrgja stórusystrina, Juni, sum er deyð. Jóal heldur, at jólini rætt og slætt eru avlýst. Men ein dagin hittir hann ta lívsglaðu Hildigunn. Hon minnir hann á, hvussu góð jólini kunnu vera. Hon bjóðar honum heim til teirra í Villa Kvist at drekka kakao og eta sipopskøkur, og Jóal fer so smátt aftur at trúgva, at jólini kunnu koma kortini.

Men okkurt er við húsunum, sum Hildigunn býr í. Og hvør er hasin gamli maðurin, sum er í garðinum uttanfyri? Og Hildigunn, hvat er tað, sum hon ikki vil tosa um?

Snjósystirin er ein vøkur, fjálg og kenslulig søga, sum er um allan tann jólalongsul, ið vit øll so væl kunnu kenna okkum aftur í. Ein søga at taka fram aftur og aftur, har til ber at frøa seg um at vera á lívi, og at ynskja sær og hvørjum øðrum eini góð og gleðilig jól.

Bókin um Snjósystrina, er vøkur bók, sum kom út á føroyskum í 2019, myndirnar hevur Lisa Aisato teknað. Maja Lunde hevur skrivað og Jákup í Skemmuni týddi til føroyskt. Bókadeild Føroya Lærarafelags gav bókina út.

Í útvarpinum verður jólakalendarin um Snjósystrina at hoyra hvønn morgun kl. 7:15, og leygarmorgun og sunnumorgun kl.10:05. Eisini verða partarnir lagdir út á heimasíðuna, so hvørt teir verða sendir.

Tey leikandi eru: Sølvi Næs Hoydal, Sanna Bæk Hoydal, Leo Lávík, Lív Højsted Horsdal, Bjørn M. Mohr, Hans Tórgarð.

Páll Danielsen leikstjórnar og Finnur Hansen ger ljóðmyndina.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. november 2022

Metallica kemur til Danmarkar – men ikki fyrr enn í 2024

Spæla tvær konsertir við hvør sínari skrá - tí verður í fyrsta umfari bert seld atgongumerki til báðar konsertirnar

Metallica

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Nú verður møguleiki at uppliva stóra amerikanska tungmálmsbólkin Metallica á konsert í Keypmannahavn.

Í vikuni varð kunngjørt, at Metallica spæla tvær konsertir í Parken í Keypmannahavn. Men tað verður ikki fyrr enn 14. og 16. juni 2014, altso um hálvtannað ár.

Metallica kunngjørdi mánadagin umvegis konssertfyriskiparan Live Nation hvussu spælt verður á komandi konserttúri hjá bólkinum, sum kallast M72, sum spennir yvir tvey ár.

Byrjað verður í apríl komandi ár við fýra dupultkonsertum í Evropa, í Amsterdam, Paris, Hamburg og Göteborg, áðrenn farið verður til Norðuramerika at spæla víðari í august, september og november.

Í mai mánaði 2024 koma teir so aftur til Evropa og spæla dupultkonsertir í Münchan, Helsingfors, Keypmannahavn, Warshawa og Madrid, áðrenn farið verður vestur um hav aftur at spæla í Norðuramerika og Meksiko.

Hetta við dupultkonsertum skal takast í álvara sambært tíðindaskrivinum frá Live Nation, tí talan verður um tvær ymiskar konssertir, við tveimum ymsum ‘opening acts’, tvs. upphitingarorkestrum, og tveimum ymiskum settlistum.

Konsertirnar í Parkini í Keypmannahavn verða 14. og 16. juni, fyrra kvøldið við Architects og Marmoth at hita upp og seinna kvøldið við Death Punch og Ice Nine Kills.

Teir fýra menninir í Metallica, danin Lars Ulrich á trummum, James Hetfield, sang og gittar, Kirk Hammett, gittar, og Robert Trujillo á bass, hava júst verið í upptøkuhølunum og hava eina útgávu klára áðrenn konsertferðin byrjar. Útgávan ’72 Seasons’ kemur á marknaðin í apríl 2023.

Atgongumerkjasølan til konsertirnar byrjaðu í gjár. í fyrstu atløgu ber bert til at keypa til báðar konsertirnar. Eitt avmarkað tal av atgongumerkjum til annan ella hin dagin verður sett til sølu 20. januar.

Metallica-konsertirnar nærmast okkum eru hesar.

27. og 29 apríl 2023 á Johan Cruijff ArenA í Amsterdam
17. og 19. mai 2023 á Stade France í Paris
26. og 28. mai 2023 á Volksparkstadion í Hamburg
16. og 18. juni 2023 á Nya Ullevi í Göteborg

7. og 9. juni 2024 á Olympiastadion í Helsingfors
14. og 16. juni 2024 í Parken í Keypmannahavn 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. november 2022

Hugo Helmig deyður 24 ár

Danski tónleikarin Hugo Helmig er deyður, váttar pápi hansara Thomas Helmig

(Mynd: Instagram)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Ungi danski tónleikarin Hugo Helmig doyði 23. november. Tað váttaði pápi hansara, Thomas Helmig, fríggjadagin á Instagram.

Hugo Helmig Toft Simonsen gjørdist 24 ára gamal, og varð grivin hósdagin. Mamma hansara var Renee Toft Simonsen.

Hann gjørdist kendur tá hann gav út lagið “Please don’t lie” í 2017, og varð sambært donskum miðlum størsta landaplágan hetta árið.

Pápi hansara, Thomas Helmig, hevur framført í Føroyum í fleiri umførum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. desember 2022

Mauna Loa á Hawaii farin at goysa

Talan er um heimsins størsta aktiva gosfjall

(Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Fyri fyrstu ferð í 40 ár goysir nú úr heimsins størsta aktiva gosfjalli, Mauna Loa á Hawaii í Kyrrahavinum.

Tað var sunnudagin, at tað byrjaði at goysa. Hetta er fyrstu ferð síðan 1984.

Flótandi grýtið, sum rennur úr fjallinum, hóttir tó ikki íbúgvar í økinum, upplýsir amerikanski jarðfrøðiligi stovnurin, USGS.

Mauna Loa gosfjallið er meira enn 4.000 metrar høgt, og er ein partur av eini røð av eldgosum, ið eru uppruni til Hawaii oyggjaríkið.

Myndugleikarnir í Hawaii boða frá, at latin eru upp verjuskýli á oynni sum trygd fyri íbúgvarnar, um hetta skuldi blivið neyðugt.

Flogfelagið Southwest Airlines, støðgaði allari flúgving til og úr floghavnini Hilo orsaka av gosinum.

Sambært CNN heldur amerikanski loftferðslumyndugleikin, US Federal Aviation Administration, eyga við dustskýnum um tað skuldi verið til vanda fyri flogferðsluna.

Enn eru ikki frætt um, at íbúgvar á oynni eru komin í vanda av gosinum.

Fólk við trupulleikum við andaleiðini verða fyribils biðin um at halda seg innandura, tí niðurfallin øska kann gerast ein trupulleiki.

Mauna Loa hevur goyst 33 ferðir síðani fyrsta kenda gosið varð staðfest í 1843, skrivar USGS. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. november 2022

Uttanríkisráðharrin í Hvítarusslandi andaðist brádliga

64 ára gamli Vladimir Makei skuldi hitta russiska starvsbróðir sín, Sergei Lavrov mánadagin

Vladimir Makei, uttanríkisráðharri í Hvítarusslandi, gjørdist 64 ára gamal (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Vladimir Makei, uttanríkisráðharri í Hvítarusslandi, er deyður, 64 ára gamal. Tað boðaði hvítarussiska tíðindastovan Belta frá leygardagin.

Sagt verður, at Vladimir Makei, ið hevur verið uttanríkisráðharri síðan 2012, andaðist brádliga farna fríggjadag, tveir dagar áðrenn hann skuldi hitta russiska starvsbróðir sín, Sergei Lavrov.

Í undanfarnu viku luttók Makei á fundi í Collective Security Treaty Organization (CSTO), ein hernaðarsamgonga, sum Kasakstan, Kirgisistan, Tadskikistan, Armenia og Russland eisini eru limir í.

Undan hvítarussiska forsetavalinum í 2020 hevði Makei funnist at Russlandi og arbeitt fyri at betra um samstarvið við vesturheimin. Men tá mótmælini byrjaðu eftir forsetavalið, fekk pípan eitt annað ljóð. Tá segði Makei, at mótmælisfólkini, sum ikki vildu góðtaka almenna valúrslitið, sum peikaði á sitandi forsetan sum vinnara, høvdu fingið íblástur frá vesturheiminum.

Í kjalarvørrinum á russisku innrásini í Ukraina í februar segði Makei eisini, at tað var vesturheimurin, sum hevði provokerað Russland, og áttu ukrainsku myndugleikarnir at taka undir við treytunum hjá Russlandi.

Talsfólk hjá russiska uttanríkisráðnum sigur, sambært Reuters, at tey eru skelkað um deyðsboðini, meðan hvítirussiski andstøðuleiðarin, Svetlana Tikhanovskaja, sum nú livir í útlegd, sigur, at Makei hevur svikið fólkið í Hvítarusslandi, og er tað fyri hetta, at fólkið fer at minnast hann.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. november 2022

Hennes og Mauritz sigur umleið 1.500 fólkum upp

Hetta er partur av einari stórari spariætlan hjá stóru svensku fyritøkuni. Ætlanin við júst hesum er spara fyri beint yvir 1,3 milliard krónur

Hennes & Mauritz er byrjað upp á eina altjóða ætlan at minka um kostnað og at hækkað um virkisførið. Hetta gongur útyvir nógv starvsfólk (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Hennes & Mauritz er byrjað upp á eina altjóða ætlan at minka um kostnað og at hækkað um virkisføri. Hetta hevur við sær nakrar bygnaðarligar broytingar á hægri støði í stóru svensku fyritøkuni, men tað hevur eisini við sær, at tað verður minkað um starvsfólksfólkatalið.

Hesum boðaði H&M Group frá í vikuni. Greitt er, at 1.500 starvsfólk hjá Hennes & Mauritz kring heimin verða søgd úr starvi.

Hetta skal, sambært metingum hjá fyritøkuni, spara umleið tvær millardir svenskar krónur - 1,36 milliardir danskar krónur. Sparingarnar skulu síggjast aftur í úrslitinum fyri seinnu hálvu í 2023, skrivar HM Group.

Forstjórin Helena Helmersson sigur, at nýggja ætlanin inniber, at hyggja uppá alla skipanina í felagnum, og at tey eru greið yvir, at summi starvsfólk verða ávirkaði - tey skulu tó stuðlast í at á besta háttin taka næsta fetið.

H&M hevur útvið 5.000 handlar kring heimin, og áleið 107.500 fólk í fulltíðarstarvið.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 30. november 2022