Leigubilar skulu rinda tvífalt

Koyrir tú í einum leigaðum persónbili gjøgnum Eysturoyartunnilin, er prísurin 150 krónur hvønn - hóast bilurin hevur tunnilshald

 

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Um tú fert ein biltúr í einum leigubili gjøgnum Eysturoyartunnilin, eitt nú tí tin egni bilur er á verkstað, so er prísurin tann tvífaldi í mun til vanliga bilin.

1. februar komu nýggir prísir at galda, og ein av broytingunum nú er, at tað verður dýrari at koyra gjøgnum tunnilin hjá teimum bilum, sum eru skrásettir sum leigubilar.

Prísurin hvønn vegin er 150 krónur um bilurin hevur hald. Tað er tað tvífalda av hvat tað kostar vanligum persónbili. Prísurin uttan hald er 175 krónur fyri bæði vanligar persónbilar og leigubilar.

Teitur Samuelsen, stjóri fyri Eysturoyar- og Sandoyartunlar sigur, at avgerðin er tikin fyri at skaffa tunnilsfelagnum fleiri inntøkur.

- Tað hevur verið tosað um at leggja aðrar prísir á útlendsk ferðafólk. Tað er tað, vit gera við hesi prísbroytingini, tí vit hava varhugan av, at fleiri turistar taka ein túr gjøgnum Eysturoyartunnilin fyri at uppliva listaverkið í rundkoyringini, sigur Teitur Samuelsen.

Tunnilsfelagið kann út frá nummarspjaldrinum á bilinum síggja, um talan er um leigubilar, tí leigubilar eru skrásettir sum slíkir í akfarsskrásetingini.

Teitur Samuelsen metir, at tunnilsfelagið í fjør fekk millum tvær og tríggjar milliónir krónur í inntøkum frá leigubilum. Við at tvífalda prísin fyri hesar, kann felagið fáa ein munandi vøkstur í inntøkuni, metir tunnilsstjórin.

Hann sigur, at leiðslan í partafelagnum hevur tikið avgerðina, hóast vitandi um, at broytingin eisini kemur at raka føroyingar.

Henda skipan verður eisini galdandi, tá Sandoyartunnilin letur upp, væntandi móti endanum av árinum. Prísurin á tunnlunum verður hin sami. Men hetta er ikki galdandi fyri Vága- og Norðoyatunnilin, tí hesir tunnlar liggja í øðrum feløgum.

Tey, sum leiga bilar út harmast um avgerðina hjá tunnilsfelagnum.

Mikael Koba, sum hevur útleigufyritøkuna JustDrive, hevur í kvøld sent tíðindaskriv út, har felagið ræður kundum sínum til at umhugsa gjølla hvønn veg tey velja at koyra.

- Við tað at tunnilsfelagið hevur valt at tvífalda prísin, mæla vit kundum okkara til heldur at taka ókeypis alternativið yvir brúnna um Streymin, verður millum annað sagt í skrivinum frá Just Drive 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. februar 2023

Sami prísur sum í Eysturoyartunnlinum

Prísurin fyri vanligar persónbilar at koyra millum Streymoy og Sandoy verður 75 krónur hvønn vegin. 175 krónur hjá teimum, sum ikki hava hald

Sandoyartunnilin (Savnsmynd: Ólavur Frederiksen)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Tá nýggi undirsjóvartunnilin til Sandoyar letur upp, væntandi í desember, verður prísurin at koyra gjøgnum tunnilin tann sami, sum tað í løtuni kostar at koyra gjøgnum Eysturoyartunnilin.

Tað vil siga, at persónbilar skulu rinda 75 krónur hvønn vegin – 175 um bilurin ikki hevur hald.

Hartil verður sama avsláttarskipanin galdandi, sum í Eysturoyartunnlinum.

Allir prísirnir síggjast her 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 31. Jan 2023

Fer nógv niður í løn

Landsstýrismaðurin við lógarmálum fer í barsilsskipanina sum øll onnur, tað tíðarskeiðið hann er í barsil

Bjarni Kárason Petersen og lítla Bjarta (Skíggjamynd: Kvf.fo)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

1. februar fór landsstýrismaðurin við lógarmálum, Bjarni Kárson Petersen, í barsilsfarloyvi.

Næstu átta vikurnar verður hann í farloyvi, og tað verður sum øll onnur í barsilsskipanini.

Tað merkir, at hann fer langt niður í løn. Landsstýrisfólk fáa 73.508 krónur í lønarsamsýning um mánaðin, og í barsilsskipanini er mesta útgjald 25.000 krónur um mánaðin.

- Barsilsgjaldið verður roknað eftir miðal mánaðarligu A-inntøkuni seinasta árið, áðrenn barsilsfarloyvið byrjar, skrivar Barsilsskipanin á heimasíðuni.

- Hevur tú tjent minni, fært tú minni. Hevur tú tjent meira, mást tú vera tann peningin fyriuttan, um tú ikki hevur aðra avtalu við arbeiðsgevaran hjá tær. Umframt útgjaldið fært tú eisini 8 prosent í bundnum eftirlønargjaldi, verður sagt.

Vónar at fleiri pápar síggja virði í at fara í barsil
- Fyrsta tíðin saman við barninum er serstøk. Vit pápar eiga eisini hesa tíðina, men duga kanska ikki so væl at raðfesta hana. Tað er ein tíð, ið tú ikki fært aftur, og er tískil dýrabar, og ta tíðina ynski eg at raðfesta og njóta til fulnar. Eg vóni, at fleiri pápar fara at síggja virði í at fara í barsil í framtíðini, óansæð um man er landsstýrismaður, handverkari ella lærari, sigur Bjarni Kárason Petersen, landsstýrismaður í lógarmálum.

Meðan landsstýrismaðurin er í barsil, tekur løgmaður sær av hansara málsøkjum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. februar 2023

Bjarni fer sum tað fyrsta landsstýrisfólki nakrantíð í barnsburðarfarloyvi

Løgmaður tekur sær av málsøkinum lógarmál næstu átta vikurnar. - Fyrsta tíðin saman við barninum er serstøk. Vit pápar eiga eisini hesa tíðina, men duga kanska ikki so væl at raðfesta hana. Tað er ein tíð, ið mann ikki fær aftur, sigur Bjarni Kárason Petersen

Bjarni Kárason Petersen úr Framsókn undir samgongusamráðingunum. Hann gjørdist landsstýrismaður við lógarmálum, ið er nýtt aðalrað (Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Bjarni Kárason Petersen landsstýrismaður við lógarmálum, fer í barnsburðarfarloyvi frá 1. februar og átta vikur fram, at vera heima hjá lítlu Bjartu, ið er átta mánaðar gomul.

Talan er um eina søguliga løtu, tí hetta er fyrstu fer í Føroyum, at ein landsstýrismaður ella landsstýriskvinna fer í barsilsfarloyvi, meðan tey sita í landsstýrinum.

- Fyrsta tíðin saman við barninum er serstøk. Vit pápar eiga eisini hesa tíðina, men duga kanska ikki so væl at raðfesta hana. Tað er ein tíð, ið mann ikki fær aftur, og er tískil dýrabar, og ta tíðina ynski eg at raðfesta, og njóta til fulnar. Eg vóni at fleiri pápar fara at síggja virði í at fara í barsil í framtíðini, óansæð um man er landsstýrismaður, handverkari ella lærari, sigur Bjarni Kárason Petersen, sum beint fyri jól gjørdist landsstýrismaður við lógarmálum.

Løgmansskrivstovan boðar frá, at tað verður løgmaður, ið er útbúgvin advokatur, ið tekur sær av hansara málsøkjum. Aksel V. Johannesen skal harvið eisini røkja lógarmál fram til síðst í mars, tá Bjarni Kárason Petersen úr Framsókn kemur aftur úr barnsburðarfarloyvi.

Bjarni Kárason Petersen eigur Bjartu saman við unnustuni Barbaru Gaardlykke Apol. Her eru tey avmyndað undir valstríðnum til fólkatingsvalið, tá tey stillaðu upp fyri hvør sín flokk

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. februar 2023

Landskassin fingið tilboð upp á Tjaldur-partabrøvini

Landsstýrið tekur væntandi av einum tilboði, sum er nakað lægri enn virðið, sum ráðgevin, grannskoðarafelagið Januar, metti partabrøvini til, upplýsti Ruth Vang fyri løgtinginum í vikuni

Ruth Vang, landsstýriskvinna við fíggjarmálum (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Alt bendir á, at landið er sinnað at selja landsins ognir í Pf. Tjaldur fyri nakað minni, enn virðismetingina.

Tað upplýsti Ruth Vang, landsstýriskvinna við fíggjarmálum á løgtingi mánadagin.

Løgtingið viðgjørdi eina broyting í bráfeingis fíggjarlógini, og hetta uppskot inniheldur eisini eina heimild til landsstýrið at selja landskassans ognir í partafelagnum.

Í fíggjarlógini fyri 2022, varð virðið av partabrøvunum  í Pf. Tjaldri sett til 7 milliónir krónur, sum er áljóðandi virðið av partabrøvunum. Men í lógaruppskotinum nú, verður virðið mett at liggja millum 18,2 og 23,1 milliónir krónur. Hetta byggir á eina meting, sum grannskoðarafelagið Januar hevur gjørt í sambandi við at felagið ráðgevur landskassanum við hesi søluni.

Men Ruth Vang upplýsti fyri tinginum, at landsstýrið hevur fingið eitt endaligt boð á 16,1 milliónir krónur, sum ráðgevararnir mæla landskassanum at taka av.

Landsstýriskvinnan segði, at hóast tilboðið liggur nakað lægri enn metingina hjá ráðgevaranum, so er hetta eitt nøktandi tilboð, tí tað er vanligt við avsláttri, tá talan er um ein so lítlan part, nevniliga 2,8 prosent av samlaða partapeninginum, og at talan er um eitt tilboð, ið er munandi hægri enn upprunaliga virðið á 7 milliónir krónur.

Løgtingið skal geva endaligt samtykki, áðrenn landsstýrið kann avgreiða henda handilin.

Uppskotið um broytingarnar í bráðfeingis játtanarlógini er nú til viðgerðar í løgtingsins fíggjarnevnd.

Gamalt felag

Pf. Tjaldur er eitt gamalt partafelag – tað elsta í føroysku partafelagsskrásetingini – tí tað er tað triðja, ið er skrásett í Føroyum. Upprunaliga er talan um Skipafelagið Føroyar.

Í dag er Pf. Tjaldur eitt íløgufelag, sum hevur sett pengar í onnur vinnurekandi feløg í Føroyum.

Fyritøkur, har Tjaldur er partur av eigaraskarðanum eru eitt nú JT Electric, Nema, Effo og Vindrøkt umframt aðrar.

Á heimasíðu felagsins verður sagt, at Tjaldur hevur sum mál at gera íløgur innan fiskivinnu og orku og so feløg, ið eru atknýtt hesum vinnum.

Rúni M. Hansen er nevndar formaður í Pf. Tjaldur. Hinir nevndarlimirnir eru Líggjas í Bø og Helge Lund. Janus Thomsen er stjóri í felagnum. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 31. Jan 2023

Gistingarhúsini settu met í 2022

Knapt 230.000 ferðir lógu fólk nátt á føroysku gistingarhúsunum í fjør. Tað er met, hóast nýtslustigið var lægri enn í 2019

(Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Gistinæturnar á føroysku gistingarhúsunum settu met í 2022, tá tær vóru knapt 230.000 í tali. Nýtslustigið var hinvegin minni enn í 2019. Tað upplýsir Hagstovan, sum í dag kunngerð hagtølini fyri gistinætur fyri 2022.

Hóast lakari heyst og vetur enn í 2019, settu gistingarnar met í 2022. Mánaðirnir frá januar til august settu allir met. Gistinætur telja, hvussu nógvir og hvussu leingi persónar gista.

Slakar 204.000 gistingar vóru á gistingarhúsunum í Tórshavnarøkinum í fjør. Tað er nærum ein tvífalding samanborið við 2019, ið var besta árið. Sama bjarta gongd sæst tó ikki aftur á gistingarhúsunum uttan fyri Havnina, har gistinæturnar vóru góðar 25.000. Tað er væl hægri enn í 2020, men framvegis undir stignum undan koronufarsóttini.

Talið av gistináttum hjá ferðafólki úr øðrum londum enn Føroyum og Danmark hevur eisini sett met. Gistinæturnar hjá teimum vóru nærum tvífalt so nógvar í fjør sum í 2021. Gistingarnar hjá hesum ferðafólkum eru nú nærum 90.000, sum er 5 prosent meira enn í 2019.

Næturnar hjá ferðafólki úr øðrum londum enn Føroyum og Danmark vóru í 2021 góðar 46.500 í tali. Í 2019 vóru næturnar slakar 85.500.

Danir gistu eisini meira á føroysku gistingarhúsunum í fjør. Gistinæturnar hjá dønum vóru góðar 89.000 í fjør og tað er met. Tað svarar til ein vøkstur á 28 prosent í mun til árið fyri. Í 2019 vóru tær 50.000 í tali.

Føroyingar vitjaðu ikki gistingarhúsini eins nógv í 2022 sum árið fyri. Næturnar vóru góðar 49.000 í tali. Tað svarar til ein minking á 14 prosent samanborið við 2021.

Góður helmingur av kømrunum á føroysku gistingarhúsunum vóru brúkt í fjør. Tað er eitt lægri nýtslustig enn í 2019, tá tað var hægst. Tá vóru knøpp 60 prosent av kømrunum brúkt.

Síðani 2019 eru tvey størri gistingarhús latin upp og onnur eru útbygd.

Tað eru serliga fólk, ið eru á frítíðarferð, sum vitja gistingarhúsini. Í fjør vóru tað 70 prosent av innskrivaðu fólkunum, sum vóru á frítíðarferð, meðan 30 prosent vóru á starvsferð. Í 2019 og 2020 var býtið ávíkavist góð 60 prosent frítíðarferð og 40 prosent starvsferð.

Í fjør vóru innskrivingarnar í sambandi við frítíðarferðir góðar 66.000 í tali. Hetta er met.

Talið av starvsferðum vaks eisini í 2022 í mun árið fyri. Tó resta knapt 1.500 innskrivingar fyri at røkka upp á stigið, sum tað var í 2019, tá tað var hægst við gott 30.100, skrivar Hagstovan á netinum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 31. Jan 2023

Onga aðrastaðni er munurin millum kynini so lítil

Vinnutíttleikin í Føroyum er serstakliga stórur samanborið við onnur lond í Evropa, sigur Hagstovan

(Savnsmynd: Hagstovan)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

32.900 av teimum knapt 38.700 fólkunum í Føroyum í aldrinum 15 til 74 ár eru í arbeiðsfjøldini, og sostatt er talan um ein vinnutíttleika á 84,9 prosent.

Og vinnutíttleikin í Føroyum er serstakliga stórur samanborið við onnur lond, skrivar Hagstovan.

Ein tann størsti munurin millum Føroyar og hini londini er, at bæði tey ungu, tey eldru og kvinnurnar í Føroyum eru meira vinnuliga virkin enn aðrastaðni.

Longu frá 15 til 20 ára aldur er vinnutíttleikin um 80 prosent í Føroyum og 70 prosent í Íslandi, samanborið við sløk 45 prosent í Danmark og 20 prosent í ES.

At vinnutíttleikin er størstur í Føroyum er ikki ein nýggj støða, men nakað, sum er broytt seinastu árini, er at munurin millum Føroyar hini londini vorðin størri. Áður hava Føroyar og Ísland togast um størsta vinnutíttleikan, men nú er munurin millum hesi bæði londini vorðin størri, skrivar Hagstovan.

Hjá føroyskum monnum er vinnutíttleikin 87 prosent, og hjá íslendskum 82 prosent. Hjá kvinnunum er hann ávíkavist 82 prosent og 75 prosent. Eisini er sermerkt fyri vinnutíttleikin í Føroyum samanborið við onnur lond, at onga aðrastaðni er munurin millum kynini so lítil.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 30. Jan 2023

Kommunufelagið hevur samtykt nýggjar reglur um óljóð

- Eftirmetingin staðfesti myndina av, at tað vóru bert eini 10-15 skip, sum vóru atvoldin til meginpartin av ampanum hjá borgarunum

Sambært reglugerðini skulu skip ikki sleppa í føroyska havn, um tey bróta markvirðini fyri óljóð og ikki innan í mesta lagi seks mánaðir megna at fáa viðurskiftini í rættlag

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

- Reglugerðin um óljóð frá skipum hevur riggað væl. Fleiri larmandi skip hava gjørt ábøtur fyri at minka um óljóðið, og enn fleiri ábøtur eru ávegis. Tað vísir eftirmetingin, sum myndugleikarnir hava gjørt av reglugerðini, og sum hevur fingið Kommunufelagið at seta eina nýggja reglugerð í verk.

Hetta skrivar Kommunufelagið í tíðindaskrivi, í sambandi við at nýggjar reglur um óljóð eru samtyktar. 

Í januar 2022 kom nýggja reglugerðin um óljóð frá skipum í gildi. Hetta varð gjørt eftir umfatandi ljóðkanningar á havnarløgum, grannaløgum og inni í privatum bústøðum. Samanlagt 273 kanningar vórðu gjørdar, og burturúr hesum bar til at gera eftirfarandi hagfrøðiligar greiningar sum fakligt grundarlag at seta mørk fyri óljóði frá skipum.

- Tað var ongin ivi um, at nøkur skip larmaðu ov nógv. Og eisini óneyðuga nógv. Kommunurnar vildu tí í felag finna eitt mark, ið bæði kundi mátast á havnarlagnum, og sum eisini gjørdi mun inni hjá fólki, sigur Tórbjørn Jacobsen, formaður í Kommunufelagnum, sum eisini sjálvur luttók í eftirmetingararbeiðinum.

Eftirmetingin tók støði í 82 nýggjum mátingum av til samans 50 ymiskum skipum. Fyri trý skip var ljóðstøðið so høgt, at tey longu í 2022 fingu bann at koma í føroyska havn. Og 1. juli 2023 leggjast átta nýggj skip afturat hesum lista, um tey ikki gera munagóðar ábøtur áðrenn tað.

- Eftirmetingin staðfesti myndina av, at tað vóru bert eini 10-15 skip, sum vóru atvoldin til meginpartin av ampanum hjá borgarunum. Tey skulu gera ábøtur, og tað hava nógv teirra longu gjørt ella lagt ætlanir fyri. Í so máta hevur reglugerðin riggað sera væl, sigur 

Nakrar nýggjar ásetingar komu í gildi 1. februar

Síðsta summar varð so smátt farið undir at eftirmeta reglugerðina og markvirðini saman við táverandi Umhvørvis- og vinnumálaráðnum, Umhvørvisstovuni og umboðum fyri kommunala havnarnetverkið. Hetta arbeiðið varð liðugt um ársskiftið, og eftir politiska viðgerð á borgarstjóra- og stýrisfundum hevur Kommunufelagið við støði í eftirmetingini gjørt av at gera nakrar broytingar og tillagingar í reglugerðini.

Broytingarnar og tillagingarnar eru í høvuðsheitum tær, at nýggjar ásetingar eru um, hvussu klagur um royk skulu viðgerast, og fyri at forða fyri at skip broyta raksturin fyri at fáa lægri ljóðmáting. Eisini eru smærri broytingar og málsligar tillagingar gjørdar, og Kommunufelagið hevur eisini avgjørt, at undantøk frá reglunum kunnu eftir nærri treytum gevast til farma-/ferðafólkaskip, sum til dømis eru í fastari rutu til Føroya.

Reglugerðin hevur eisini fingið nýtt heiti: Felagskommunala havnarreglugerðin.

Sambært reglugerðini skulu skip ikki sleppa í føroyska havn, um tey bróta markvirðini og ikki innan í mesta lagi seks mánaðir megna at fáa viðurskiftini í rættlag.

Nýggja havnarreglugerðin er galdandi frá 1. februar 2023 í øllum kommunum, sum í síni tíð samtyktu reglugerðina um óljóð frá skipum, skrivar Kommunufelagið at enda.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 31. Jan 2023

Kommandørur av Dannebrog

Heðin Mortensen, borgarstjóri, fekk á 50 ára degnum stóran heiður frá Margretu drotning

Heðin Mortensen og Lene Moyell Johansen (Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Móti endanum av almennu móttøkuni í Høllini á Hálsi í gjár, í sambandi við at Heðin Mortensen, borgarstjóri, hevur sitið í býráðnum í 50 ár, trein ríkisumboðið í Føroyum, Lene Moyell Johansen, á pallin.

Við sær hevði hon stóran heiður frá Margretu drotning.

Heðin Mortensen er nú “Kommandør af Dannebrog”. fyri sína trúgvu tænastu. Hetta er sami heiður sum Edmund Joensen móttók í 2005.

76 ára gamli borgarstjórin var tikin av bóli av hesum, og takkaði eisini fyri at so nógv vóru komin at heilsa uppá hann á stóra degnum.

Sí myndirnar frá stóru móttøkuni

Lene Moyell Johansen og Heðin Mortensen (Mynd: Sverri Egholm)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. februar 2023

Annsy Høghamar fyribils borgarstjóri á Eiði

Rógvi Egilstoft fer í barsilsfarloyvi í eitt hálvt ár

 

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Annsy Høghamar er nýggjur borgarstjóri á Eiði. Hetta er tó bara fyribils í eitt hálvt ár.

Orsøkin skal finnast í, at núverandi borgarstjóri í Eiðis kommunu, Rógvi Egilstoft, fór í barsilsfarloyvi frá 1. februar til 31. juli 2023.

Á býráðsfundi týskvøldið varð Annsy Hghamar einmælt vald til borgarstjóra. Hon verður fyrsta kinna, sum er borgarstjóri í Eiðis kommunu.

Rógvi Egilstoft er 30 ár, og gjørdist borgarstjóri 1. januar 2021.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 31. Jan 2023

Fyndin nýggjan blaðstjóra

Blaðið til tey eldru fær nýggjan blaðstjóra. Ditte Mathilda Joensen tekur yvir eftir Hansu Hansen

Ditte Mathilda Joensen (Mynd: Fyndin)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

- Tað er ein spennandi og týdningarmikil uppgáva, sum eg eri sloppin at hava ábyrgdina av, sigur Ditte Mathilda Joensen, nýggjur blaðstjóri á Fyndini. 

Fyndin er blaðið til tey eldru, har dentur verður lagdur á at siga søgur um lívið sum eldri, góðar søgur, avbjóðingar, fyrimunir, upplivingar, ymiskt lív, gullkorn, vitan, heilsu og mangt annað. Blaðið hevur fýra ár á baki, og kemur út fýra ferðir um árið. 

Seinastu árini hevur Hansa Hansen verið blaðstjóri á Fyndini, men nú verður tað altso Ditte Mathilda Joensen, sum fer at stjórna blaðnum.

Til ber bæði at halda blaðið og at keypa tað í sølubúðunum kring landið. 

- Tann vitan og vísdómurin, sum ofta hoyrir til hjá teimum eldru er gull verd, og tað kennist sum ein framíhjárættur at kunna vera við til at siga frá hesum. Eg gleði meg at vera við til at mynda og menna blaðið, at fara í dýpdina í ymiskum evnum, og siga frá góðum og áhugaverdum søgum, sigur Ditte Mathilda Joensen.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. februar 2023

Finnur Koba nógv flestar atkvøður

Nýggja umboðsráðið í LÍV verður mannað við 19 monnum og 16 kvinnum

 

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Ognarfelagið LÍV skal hava nýtt umboðsráð, og nú liggur úrslitið av atkvøðugreiðsluni klárt.

Atkvøðurnar eru taldar upp og úrslitið er, at hesi 35 fólkini manna umboðsráðið hjá Ognarfelagnum LÍV komandi fýra árini.

Finnur Koba gjørdist toppskorari við 1.053 atkvøðum.

Lóður stóð fyri valinum. Valið varð skipað við loyniorði og talgildum atkvøðuseðli. Lóður hevur talt atkvøðurnar upp og veitir vissu fyri, at úrslitið er rætt og álítandi.

10 nýggj fólk eru vald í umboðsráðið. Nýggja umboðsráðið verður mannað við 19 monnum og 16 kvinnum:

Hesi manna nú umboðsráðið: Finnur  Koba, Elsa Berg, Hanna í Horni, Regin Meyer Olsen, Sofus Debes Johannesen, Eva Henriette Bennicke, Súsanna Funding, Sigrid Jensdóttir Dalsgaard, Magni Gudmarsson Joensen, Svanna í Gong, Annika Beinta Hoydal, Gudny Benjaminsdóttir, Eyðdis Ellendersen, Lisa Frederiksberg, Árni Arge, Ella Norðberg Heinesen, Frímund Hansen, Absalon Hansen, Jákup Mørkøre, Haldis Karlsdóttir, Birgir  Sondum, Heine Lützen, Mogens Eriksen, Niclas Hentze, Bergur Dam Jensen, Bjarnheðin í  Hoyvík, Mona Maria úr Fugloy, Annfinnur Garðalíð, Noomi Káradóttir Rasmussen, Augusta Mikkelsen, Magnus M. Hentze, Elin N. W. Tausen, Jón Joensen, John Højsted og Pætur Niclasen. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 31. Jan 2023

626 børn fødd í Føroyum fjør

Talan var um 318 dreingir og 307 gentur, og heldur óvanligt vóru tólv tvíburapør. Færri føðingar vóri í 2022 enn í 2021, men vóru 175 mammur, ið áttu fyri fyrstu ferð

625 av børnunum vórðu borin í heim á Landssjúkrahúsinum. Soleiðis sá føðitalvan fyri síðsta ár út (Mynd: Landssjúkrahúsið)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Tað vóru 626 nýggir føroyingar bornir í heim í fjør, og øll uttan ein vórðu fødd á Landssjúkrahúsinum.

Hetta skrivar Landssjúkrahúsið, sum hevur gjørt tølini upp. Har verður millum annað staðfest, at færri børn vórðu fødd enn árið fyri.

- Nú hava vit hugt eftir hagtølunum fyri børnini, sum komu í verðina í 2022. Samanborið við árið fyri, so vórðu eitt vet færri børn fødd í Føroyum í fjør enn í 2021, tá tey vóru 678 í tali.

Í mun til kyn var so at siga eingin munur: 318 dreingir vórðu føddir í Føroyum í fjør og 307 gentur. Eitt sum var heldur óvanligt var, at heili 12 tvíburapør vórðu í 2022.

Tað er væl kent, at føroysku børnini hava góða vekt, skrivar Landssjúkrahúsið, og soleiðis var eisini í fjør

- Miðalvektin fyri børnini hjá teimum, ið áttu fyrstu ferð, var 3.640 gram. Hjá teimum, sum høvdu átt áður var miðalvekin hjá børnunum 3.774 gram. Umleið triðjahvørt barn vigaði í 2022 meira enn fýra kilo við barnsburð og seks prosent vigaður 4,5 kilo ella meira.

Samanlagt vóru tað 175 mammur, sum fingu sítt fyrsta barn í 2022. Miðalaldurin hjá teimum var 27,15 ár. 209 fingu sítt annað barn, 175 sítt triðja og hjá 48 mammum var talan um fjórða barnið.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. februar 2023

Sanna á Borg vart ph.d. um kolesterol í Føroyum

27. januar vardi Sanna á Borg, lækni á Landssjúkrahúsinum, ph.d.-ritgerð sína um ættar-hyperkolesterolemi í Føroyum

(Mynd: Gransking.fo)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Ættar-hyperkolesterolemi er støða við ov høgum kolestoreli í blóðinum, sum ikki kemur av lívsstíli, men arvi. Um hetta ikki verður viðgjørt, so er vandi fyri æðrakálking í hjartanum og at doyggja tíðliga og ofta brádliga av hjartatilburði.

Endamálið við hesi ph.d.-verkætlanin hevur verið at lýsa og meta um støðuna við kolesteroli í blóðnum í Føroyum og harafturat at kanna møguligar orsøkir til og títtleika av ættar-hyperkolesterolemi í Føroyum.

Ritgerðin hjá Sannu ber heitið “Familial hypercholesterolemia in the Faroe Islands”. Hon er sett saman av fýra vísindaligum greinum og eini samanskriving. Sanna á Borg hevur verið innskrivað til ph.d.-lestur á Aalborg Universiteti, Institut for klinisk medicin. Hon hevur arbeitt við verkætlanini á Landssjúkrahúsinum.

Nógv fólk vóru í veitsluhøllini á Landssjúkrahúsinum, tá Sanna á Borg helt fyrilestur um ph.d.-verkætlan sína og granskingina, sum hon hevur gjørt í samstarvi við fleiri starvsfelagar á Landssjúkrahúsinum og vegleiðarartoymið í Aalborg.

Eftir eina greiða og áhugaverda gjøgnumgongd fingu metingarfólkini orðið, og teir róstu Sannu fyri eitt sera gott og umfatandi arbeiði og eina framúrskarandi framløgu, skrivar Granskingarráðið.

Serligur dentur varð lagdur á fyrstu greinina, sum hevur lagt eina dygga grund undir restina av granskingini á hesum økinum í Føroyum. Kjakið var gott og eisini sera stuttligt til tíðir. Sanna stóð seg væl og svaraði spurningunum greitt.

Semja var um, at tað er ovmikið av tilfari fra verkætlanini, sum tað er vert at arbeiða víðari við, og eftir stuttan fund kunngjørdi formaðurin í metingarnevndini, at nevndin var einmælt samd um, at Sanna á Borg hevur lokið krøvini til ph.d. og mælti til, at hon fær ph.d.-heitið.

Talan er um eina verkætlan, sum byrjaði fyri nógvum árum síðani. Tað var Rudi Kollslíð, serlækni á Landssjúkrahúsinum, sum tók stig til arbeiðið og byrjaði eina ph.d.-verkætlan, og av ymsum orsøkum tók Sanna á Borg yvir verkætlanina, sum nú er lokin, skrivar Granskingarráðið.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. Jan 2023

Føroyskar KT-skipanir væl umtóktar í Grønlandi

Intra hevur seinastu árini selt nógvar skipanir uttanlands, og hevur selt til Grønlands, men eisini til Danmarkar

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Intra hevur í fleiri ár arbeitt miðvíst við at selja teirra skipanir uttanlands. Tey hava serliga selt nógv til Grønlands, men hava eisini fleiri danskar fyritøkur, sum brúka teirra skipanir.

Í fjør menti Intra eina barnagarðsskipan, sum 12 kommunur í Føroyum hava keypt til heili 29 ymsar stovnar. Nú hevur næststørsta kommunan í Grønlandi, Avannata kommuna, keypt tíggju loysnir til barnagarðarnar í býnum Ilulissaat. Tey keyptu fyrr í ár loysnina til ein barnagarð, men av tí at royndirnar við henni vóru so góðar, keyptu tey nú níggju loysnir afturat.

Nógv fleiri kommunur hava eisini víst føroysku skipanini ans – bæði innan- og uttanlands.

Á Intra fegnast tey um, at tey kunnu vera við til at útflyta KT-skipanir, tá hetta hevur verið nakað sum fleiri samgongur á rað hava arbeitt fyri og ynskt. Tey takka eisini øllum teimum føroysku kundunum, sum bæði eru við til at gjalda fyri menningina og royndarkoyra skipanirnar, tí uttan at hava ein føroyskan kundaskara fyrst, so er nær um ómøguligt at kunna koma hertil at kunna selja KT-skipanir av landinum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. februar 2023

Kommunan fer at seta nýggja matarskipan í verk á Skúlatrøð

- Tað hevur stóran týdning, at børn okkara eta sunt og kenna seg mett og væl sett, tá tey eru í skúla, soleiðis at tey kunnu nýta orkuna til at læra, mennast, hugsavna seg og vera kreativ, sigur forkvinnan í heilsunevndini í Klaksvík

Arbeiði hjá Anniku S. Biskopstø og hinum er komið so mikið langt, at eitt starv er lýst leyst (Mynd: klaksvik.fo)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Tá býráðið varð skipað í Klaksvík fyri góðum tveimum árum síðani, varð ein sonevnd heilsunevnd sett á stovn á fyrsta sinni.

Nevndin tók á heysti í 2021 stig til at lýsa og kanna møguleikarnar fyri, hvussu ein møgulig matarskipan kann verða sett í verk á Skúlatrøð. Ein arbeiðsbólkur, sum varð fjølbroytt umboðaður, hevur síðan arbeitt við einum áliti, sum avvarðandi nevndir í býráðnum hava viðgjørt og samtykt.

Hetta arbeiðið er nú komið so mikið langt, at søkt verður eftir einum kostfakligum starvsfólki, sum kann samskipa tilgongdina. 

Forkvinnan í heilsunevndini, Annika Steintórsdóttir Biskopstø, sigur, at uppgávan hjá starvsfólkinum verður at útvega børnum og ungum fjølbroyttan og heilsugóðan mat. Harumframt skal viðkomandi menna ein mat- og máltíðarpolitikk og taka sær av ymiskum praktiskum 

- Eg haldi, at tað er sera umráðandi, at kommunan áhaldandi raðfestir átøk, sum gevur børnum og ungum orku og megi í gerandisdegnum. Tað hevur stóran týdning, at børn okkara eta sunt og kenna seg mett og væl sett, tá tey eru í skúla, soleiðis at tey kunnu nýta orkuna til at læra, mennast, hugsavna seg og vera kreativ. Tí gleðist eg um, at heilsunevndin hevur fingið undirtøku at raðfesta eitt átak, sum eg meti eisini viðvirkar til trivnað og menning, samstundis sum tað eisini verður hugsað grønt í mun til gagnnýtslu av mati.

Aðrir fyrimunur eru eisini við nýggi skipanini, vísir forkvinnan á:

- At hugsa meira umhvørvisvinarligt og burðardygt í mun til matvørur, kann eisini bara viðvirka til, at størri fokus verður á matvørur, sum longu eru og eisini kunnu dyrkast í nærumhvørvinum. Menningin tann vegin styrkir heilt sikkurt eisini felagsskapin og máltíðina, sum somuleiðis er sosialt heilsufremjandi.

Nýggja starvið er sett til at vera á 32 tímar um vikuna. Persónurin, ið settur verður, skal millum annað spæla høvuðsleiklut í at menna skipanina. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. februar 2023

Næstan triði hvør næmingur vigar ov nógv

Heilsufrøðingar viga øll børn í Føroyum regluliga, og talt varð saman fyri øll frá 1. og til og við 9. flokk fyri skúlaárið 2021/2022

Vit hava tíverri einki nøktandi tilboð at vísa hesum børnum og foreldrum teirra til. Gigni ynskir eisini, at almennu Føroyar orða ein kostpolitikk í Føroyum

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Vit vita, at yvirvekt er ein avbjóðing, eisini hjá okkum føroyingum, og kanningar vísa, at hetta er ein vaksandi avbjóðing. Fólkaheilsuráðið gjørdi eina stóra fólkaheilsukanning í 2019. Har sær man yvirskipað, at BMI’ið er hækkað hjá føroyingum frá 2015 til 2019. BMI'ið hjá vaksnum skal helst liggja ímillum 18,5 og 24,9.

Hjá børnum er BMI kurvan øðrvísi. Tískil tosa vit her um persentil har 5-85 persentil er normal vekt, ≥85 persentil er yvirvekt og 99⁺ persentil er ógvuslig yvirvekt.

Í 2019 vóru tað 69 prosent av vaksnum monnum og 56 prosent av vaksnum kvinnum, ið hava eitt BMI á 25 ella hægri, ímeðan talið í 2015 var ávikavist 66 prosent hjá monnum og 51 prosent hjá kvinnum. Í hesi kanningini hava fólk sjálvi givið upplýsingar um hædd og vekt, so hugsast kann, at støðan er enn verri.

Hendan avbjóðingin rakar eisini børn og ung í Føroyum. Børn, sum hava ment eitt ov høgt BMI, verða ofta avmarkað í rørslu, spæli og ítrótti, umframt at vera í vanda fyri at menna lívsstílssjúkur, lágt sjálvsvirði, sosiala avbyrging v.m.

Heilsufrøðingar viga øll børn í Føroyum regluliga og kunnu tíðliga staðfesta, um børnini eru við at gerast ov feit. Vit hava tíverri einki nøktandi tilboð at vísa hesum børnum og foreldrum teirra til.  

Skúlaárið 2021/22 taldu vit tølini saman fyri øll skúlabørn í 1. og 9. flokki í Føroyum.

Vit síggja, at í 1. flokki vigaðu 34,8 prosent  av øllum dreingum ov nógv, meðan 15,3 prosent av teimum høvdu ógvusliga yvirvekt, tvs. persentil 99⁺. Hjá gentunum vigaðu 28,1 prosent ov nógv og av teimum vóru tað 15,1 prosent, sum høvdu ógvsuliga yvirvekt, tvs. persentil 99⁺.

Um vit hyggja at 9. flokki, so síggja vit, at 26,2 prosent av dreingjunum og 27,0 prosent av gentunum viga ov nógv. Av teimum høvdu 5,9 prosent av dreingunum persentil 99⁺, meðan 14 prosent av gentunum høvdu persentil 99⁺.

Kunnu ikki longur bara hyggja at

Tað er sera tupult at sleppa av við yvirvekt, tá hon fyrst er komin. Kroppurin roynir at verja og varðveita sín feittmassa. Tískil er tað sjálvandi sera týdningarmikið við góðari fyribyrging og við einum nøktandi viðgerðartilboði, tá tørvur er á hesum.

Tá tað er sagt, so er tíðin nú komin til, at almennu Føroyar taka henda trupulleika í álvara. Vit liggja næstovast á listanum yvir yvirvekt í øllum Europa, og vit kunnu ikki longur bara hyggja at. Vit í Gigni ynskja at vera við til at menna eitt tilboð til børn og foreldur teirra fyri at hjálpa teimum at fáa normala vekt.

Gigni ynskir eisini, at almennu Føroyar orða ein kostpolitikk í Føroyum, og at vit arbeiða meira tilvitað við at hjálpa børnum og ungum at fáa góðar og sunnar kost- og rørsluvanar.

Kelda: Gigni

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. februar 2023

Føroyar hava fingið sjálvstøðugan limaskap í Nordforsk

NordForsk er ein stovnur undir norðurlendska ráðharraráðnum, sum fíggjar og stuðlar undir norðurlendskt samstarv um gransking og granskingarinfrakervi. Føroyar hava havt eygleiðarastøðu í stýrinum fyri NordForsk síðani byrjanina í 2005, og hevur tað leingi verið eitt politiskt ynski at fáa sjálvstøðugan limaskap

Annika Sølvará, sum hevur verið eygleiðari í stýrinum hjá Nordforsk vegna Føroyar, heldur fram nú sum limur (Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Frá 1. januar 2023 at rokna hava Føroyar fingið sjálvstøðugan limaskap í stýrinum fyri norðurlendska stovnin Nordforsk.

NordForsk er ein stovnur undir norðurlendska ráðharraráðnum, sum fíggjar og stuðlar undir norðurlendskt samstarv um gransking og granskingarinfrakervi.

Føroyar hava havt eygleiðarastøðu í stýrinum fyri NordForsk síðani byrjanina í 2005.

Hóast tað leingi verið eitt politiskt ynski at fáa sjálvstøðugan limaskap hevur tað ikki borið á mál áður.

Í mars 2022 søkti Jenis av Rana, landsstýrismaður við uttanríkis- og mentamálum, vegna Føroyar um limaskap. Ynski at fáa limaskap tók støði í áhuganum og møguleikanum hjá Føroyum at geva sítt íkast til norðurlendska samstarvið á økinum. Umsóknin var grundað í Álandsskjalinum, har Føroyar, Grønland og Áland eftir umsókn kunnu fáa limaskap við atkvøðurætti á økjum, har londini hava ein ítøkiligan áhuga fyri virksemi hjá stovninum.

Viðgerðin hevur verið drúgv við hoyringum og fundum á fleiri stigum. Beint fyri ársskiftið varð staðfest, at Føroyar hava fingið játtað limaskap og at viðtøkurnar fyri NordForsk eru tillagaðar samsvarandi.

Annika Sølvará, sum hevur verið eygleiðari í stýrinum vegna Føroyar, heldur fram nú sum limur.

Næsta stigið á leiðini hjá Føroyum er at luttaka í átøkum hjá NordForsk við fígging til føroyskar luttakarar. Væntandi verður fígging til hetta á fíggjarlógini fyri 2023.

Meira um NordForsk

Kelda: Granskingarráðið

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. Jan 2023

Eiðis skúli gongur nýggjar leiðir innan undirvísingina í handverki og list

Lærugreinin varð í 2021 umskipað, so at valmøguleikarnar í lærugreinini eru størri, og næmingarnir kunnu royna nógv ymiskt uttan fyri tað vanliga í flokshølunum

Næmingarnir í 6. og 7. flokki á Eiði eru 24 í tali. Teir kunnu velja tvey evni av hesum: Evning, gagnlist, sjóvinnu/sjófeingi, smíð og bygdamentanin (Mynd: skulabladidi.fo)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Eitt av fakunum á tímatalvuni hjá nøkrum av teimum 93 næmingunum í Eiðis skúla er "handverk og list", og er talan um eitt fak, har skúlin er farin nýggjar leiðir.

Farna skúlaár var lærugreinin umskipað, og nýggj tilboð boðin út til næmingarnar, og samstundis eru nøkur av siðbundnu tilboðunum broytt og tillagað. Og hetta skúlaárið verður hildið fram eftir hesum leisti. Hetta skrivar Skúlablaðið, og er hetta tí at royndirnar higartil eru jaligar: Næmingar, foreldur og lærarar eru fegin um royndartiltakið

Næmingarnir í 6. og 7. flokki á Eiði eru 24 í tali. Greitt verður frá at teir kunnu velja tvey evni av hesum: Evning, gagnlist, sjóvinna/sjófeingi, smíð og bygdamentanin. Tey fáa fýra tímar undirvísing um vikuna. Endamálið er at gera valmøguleikarnar í lærugreinini størri, og at næmingar í størri mun kunnu velja av egnum áhuga.

- Av hesari orsøk kunnu vit fara niður í dýpdina við teimum grundleggjandi førleikunum. Og vit síggja tað aftur í avrikunum, sum næmingarnir gera. Lærarin, sum hevur undirvíst í mong ár, staðfestir, at endiliga ber til at arbeiða gjølla, nærlagt og ambisjøst.

Hetta sigur Tom Joensen, skúlastjóri í Eiðis skúla, við Skúlablaðið.

Hini tilboðini, sum næmingarnir hava at velja í, hevur skúlin sett á stovn í sambandi við hesa royndar- og menningarverkætlanina. Gagnlist fevnir í høvuðsheitum um at evna úr leiri og glasi, og í tilboðnum, sum hevur við sjóvinnu/sjófeingi at gera, er skúlin so heppin at hava lærara, sum eisini er útbúgvin skipsførari.

- Vit hava valt at samantvinna hesar førleikar. Arbeitt hevur verið helvt um helvt teoretiskt og praktiskt. Eitt nú sleppa næmingar at spleysa, morsa, seta út í kort, rippa, egna, flekja, fara á flot, ala og so hava teir eisini um trygd á sjónum. Ein dag um mánaðin matgera næmingarnir við onkrum úr sjónum.

Hendan royndar- og menningarverkætlan, sum hetta skúlaárið hevur fingið 110 klokkutímar, fevnir eisini um bygdamentan, har næmingarnar koma út og gera ymiskt praktiskt og "føroyskt".

- Næmingarnir hava flett, skorið upp, roytt havhestaungar, flett harur og annað. Ein dagin um mánaðin matgera teir við onkrum, sum hevur samband við tað praktiska, sum teir hava gjørt. Teir læra harumframt grundleggjandi førleikar í smíð. Høvuðsverkætlanin í smíðtímunum er at smíða ein hjall.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. februar 2023

Hugnaløta og morgunmatur í sambandi við býarheitið

Nes kommuna bjóðar borgarum sínum til hátíðarhald komandi leygardag í sambandi við at íbúgvaratalið hevur rundað 1.500

Í desember í fjør var greitt, at yvir 1.500 íbúgvar eru í Nes kommunu (Mynd: nes.fo)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Í desember í fjør varð kunngjørt, at fólkatalið í Nes kommuna var farið uppum 1.500 fyri fyrstu ferð. 

Harvið kann kommunan fáa heitið sum býur, og Nes kommuna skrivar á heimasíðu sínari, at tað á bygdaráðsfund farna mánakvøld varð samtykt, at Nes kommuna tekur býarheiti.

Tá fólkatalið fór uppum 1.500 varð boðað frá, at eitt hátíðarhald fór at verða í 2023, og í samband við samtyktina í vikuni, varð hetta staðfest, og dagfesting er nú sett á:

- Bygdaráðið ynskir at bjóða øllum borgarum í Nes kommunu til morgunmat í fimleikahøllini í Tofta skúla leygarmorgunin 11. februar kl. 10. Nærri kunning um skránna kemur seinni.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 31. Jan 2023

Gongur við rúkandi ferð við svimjihøllini

Eftir ætlan skal svimjihøllin í Runavík standa liðug á vári 2025

(Mynd: Runavíkar kommuna)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Svimjihøllin verður bygd í norðrara enda av Bylgjuni, og leggur tvær lonir aftrat verandi bygningi.

Stutt eftir, at avtalan millum Runavíkar kommunu og Kanjon um bygging av svimjihøll varð undirskrivað 27. oktober, fór Kanjon í gongd við arbeiðið, sum er mett at taka góð tvey ár.

Longu eina viku eftir undirskriving var nógv virksemi í økinum, og tey sum ferðast har javnan, leggja merki til, at har broytist skjótt.

Eftir innleiðandi fyrireikingar var fyrsta stigið at taka gamla millumbygningin niður. 

Kanningar tíðliga í tilgongdini vístu, at tann bygningurin, sum ikki bleiv renoveraður, tá Bylgjan varð útbygd við fimleikahøll í 2014, ikki hóskaði sum partur av nýggju svimjihøllini.

Næsta stigið var at grava omanav, og er tað komið væl áleiðis. Í seinastuni er eisini sprongt í økinum, skrivar Runavíkar kommuna.

Higartil hevur arbeiðið við svimjihøllini gingið skjótt og væl, og verður hon væntandi liðug á vári 2025.

Myndir: Runavíkar kommuna

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. februar 2023

Tænasturnar á Vanganum fevna nú um 43.300 føroyingar

Níggju kommunur eru lagdar afturat hesa vikuna, og Talgildu Føroyar boðar frá, at 15 kommunu nú bjóða borgarum sínum ymiskar tænastur á Vanganum

 

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

- Tað er eitt gott samstarv millum kommunurnar, KT veitararnar og Talgildu Føroyar, ið ger, at tað nú er møguligt m.a. at søkja um byggiloyvi, mentanarstuðul og flyting hjá kommunum um landið.

Soleiðis skriva Talgildu Føroyar á heimasíðu sínari í samband við, at tað nú á kyndilsmessu eru 15 kommunur, sum nýta Vangan til tænastur og møguleikar fyri borgarar sínar.

Talgildu Føroyar skriva víðari, at tørvurin hjá ymsu kommunum oftast er hin sami, og at ein av stóru fyrimununum við felags menning er, at nógv kann endurnýtast. Sostatt kann stórt gagn fáast úr samstarvinum, bæði fíggjarliga og tøkniliga. 

- Fyri Fugloyar kommunu er tað umráðandi at verða partur av einum alt meiri talgildum samfelag. Sjálvt um kommunan er tann minsta í landinum og møguliga øllum kongaríkinum, so vilja vit stremba eftir at veita borgarum okkara eina góða tænastu. Somuleiðis er tað okkara fatan, at eitt víttfevnandi talgilt samstarv frameftir kann verða við til at økja um trivnaðin fyri borgaran og kommununa sum heild. 

Hetta sigur Símun Gullaksen úr Fugloyar kommunu, sum eisini er komin á Vangan. Tænasturnar fevna harvið víða og um samanlagt 43.300 føroyingar.

Í Talgildu Føroyum fegnast tey eisini um góða samstarvið við kommunurnar, og farið er longu undir at menna enn fleiri tænastur, ið skjótt verða tøkar á Vanganum, sum varð tikin í nýtslu fyri góðum tveimum árum síðani.

- Visjónin er, at tú, uttan mun til, hvar í Føroyum tú býrt, hevur atgongd til somu tænastur á Vanganum, har øll atlit eru tikin til brúkaravinsemi og trygd.

Sum nú er hava 21 av teimum 29 kommununum samstarsavtalu við Talgildu Føroyar, og 15 kommunur eru á Vanganum. Tær eru: Fugloyar kommuna, Hvannasunds kommuna, Klaksvíkar kommuna, Kunoyar kommuna, Fuglafjarðar kommuna, Eysturkommuna, Runavíkar kommuna, Sjóvar kommuna, Eiðis kommuna, Sunda kommuna, Sørvágs kommuna, Tórshavnar kommuna, Kvívíkar kommuna, Vestmanna kommuna og Skúvoyar kommuna.

Seks kommunur koma á Vangan seinni í ár, upplýsa Talgildu Føroyar.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. februar 2023

Níggju nýggir lærlingar í Articon

Gott tíggju prosent av samlaða starvsfólkahópinum hjá Articon, eru lærlingar

(Mynd: Articon)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Níggju nýggir lærlingar byrjaðu 1. februar í handverkaralæru hjá ArtiCon.

Fyrstu vikuna fara lærlingarnir at fylgja eini serligari innleiðslu skrá, har lærlingarnir verða settir væl inn í øll vikurskifti, hvussu tað er at vera lærlingur í ArtiCon.

ArtiCon leggur stóra orku í, at lærlingarnir fáa eina dygdargóða útbúgving, har tað er trygt at fara víðari á yrkisleiðini eftir lokna útbúgving og at trivnaðurin er góður í og eftir lærutíðina. Lærlingarnir fara at læra innan hesi fakini timbur og maskinsmið.

Lærutíðin er fýra ár, harav 55 vikur eru á tekniska skúla.

Útbúgvingin sum handverkari gevur góðar møguleikar á arbeiðsmarknaðinum og til at fara undir víðari lesnað. Tað eru gott 10 prosent av samlaða starvsfólkahópinum hjá Articon, sum eru lærlingar.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. februar 2023

Jógvan Joensen nýggjur fíggjarleiðari hjá Posta

Tók við nýggja starvinum 1. februar

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Posta hevur sett nýggjan fíggjarleiðara frá í gjár, 1. februar, at rokna. 

Jógvan Joensen hevur drúgvar royndir frá fíggjarliga økinum eitt nú innan búskap og fíggjarligar greiningar. Hann kemur úr einum starvi sum íløguráðgevi hjá Betri Banka og hevur áður arbeitt við fíggjarligum greiningum hjá Magn og SKAT í Danmark. Jógvan er eisini virkin sum nevndarlimur í Fastogn og øðrum feløgum.

- Vit fegnast um samstarvið við Jógvan og at hann gerst partur av Posta sum fíggjarleiðari. Jógvan hevur førleikarnar, sum okkum tørvar, og viðkomandi royndir, sigur Joel undir Leitinum, stjóri á Posta.

- Posta er eitt spennandi arbeiðspláss, sum allar dagar hevur havt ein týðandi leiklut í samfelagnum. Eg síggi fram til vera partur av ætlanunum fyri framman, sigur nýggi fíggjarleiðarin á Posta.

Jógvan tekur við eftir Tummas Nielsen, sum heldur fram á Posta sum ráðgevi.

Jógvan Joensen er úr Miðvági og er búsitandi í Havn.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. februar 2023

Gunvør Hofgaard hevur tikið við sum leiðari í Lítlaskúla

Jenny Winther Poulsen, ið var við til at seta frískúlan á stovn, heldur tó fram sum lærari. Fyrrverandi varaleiðarin er nú leiðari í Lítlaskúla, og Katrin Bjarnadóttir, námsfrøðingur í forskúlanum, tekur við sum varaleiðari

Gunvør Hofgaard, nýggjur leiðari í Lítlaskúla, Katrin Bjarnadóttir, nýggju varaleiðari og Jenny Winther Poulsen, fráfarandi leiðari (Mynd: Lítliskúli)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Mikudagin 1. februar 2023 var leiðaraskifti í frískúlanum Lítlaskúla í Havn.

- Eftir átta ár við róðrið hevur dugnaligi og framskygdi skúlaleiðarin í Lítlaskúla, Jenny Winther Poulsen, valt at geva leiðarastafettina víðari til varaleiðaran Gunvør Hofgaard. Tað var Jenny sjálv sum saman við øðrum tók stig til at seta Lítlaskúla á stovn, og hon hevur seinastu átta árini gingið á odda fyri at menna hann til tann framúrskarandi skúlan, hann er í dag, skrivar skúlin.

Boðað verður samstundis frá , at tað ikki verður sagt farvæl við Jenny, tí hon heldur fram sum lærari á skúlanum.

Gunvør Hofgaard tekur við sum leiðari og Katrin Bjarnadóttir, námsfrøðingur í forskúlanum í Lítlaskúla, tekur við sum varaleiðari.

Lítliskúli er frískúli í Tórshavn, sum heldur til í gamla adventistaskúlanum á Hoyvíksvegi. Í skúlanum ganga børn frá forskúla til og við 6. flokk. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. februar 2023

Jastrid á Dalbø skal standa á odda fyri Fuglafjarðar kvøldskúla

Hon er er 51 ára gomul, er útbúgvin lærari, og umframt royndir við undirvísing hevur Jastrid verið virkin á mentanarøkinum seinastu mongu árini

 

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Fuglauglafjarðar kommuna hevur sett Jastrid á Dalbø í starv sum leiðara á Fuglafjarðar kvøld og ungdómsskúla. 

Hesum boðar heimasíðan hjá Fuglafjarðar kommunu frá. Hon er lærari, og umframt royndir á hesum økinum hevur Jastrid royndir á mentanarøkinum.

- Jastrid á Dalbø er 51 ára gomul, er útbúgvin lærari og hevur starvast á Fuglafjarðar skúla. Umframt royndir við undirvísing, hevur Jastrid verið virkin á mentanarøkinum seinastu mongu árini, skrivar fuglafjordur.fo

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. februar 2023

Lillian Jacobsen nýggur tekniskur leiðari í Fuglafjarðar kommunu

Hon er 42 ára gomul, útbúgvin byggifrøðingur og leggur í løtuni seinastu hond á leiðsluútbúgving. Lillian Jacobsen kemur úr starvið sum tekniskur leiðari fyri Sunda kommunu.

Lillian Jacobsen hevur ymiskar leiðsluroyndir og tekur eisini í løtuni leiðsluútbúgving (Mynd: fuglafjordur.fo)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Fuglafjarðar kommuna hevur tikið avgerð um at seta Lillian Jacobsen í starvið sum tekniskur leiðari.

Lillian Jacobsen er 42 ára gomul, útbúgvin byggifrøðingur og leggur í løtuni seinastu hond á leiðsluútbúgving. Út yvir leiðsluroyndir frá privatu vinnuni, so hevur hon síðani 2019 verður tekniskur leiðari fyri Sunda kommunu.

- Harvið er talan um persón við royndum á júst hesum økinum. Ábyrgdarøkið hjá henni verður millum annað daglig leiðsla av tekniska økinum, fíggjarliga ábyrgd av tekniska økinum, projekteringsarbeiði og eftirlit, býar- og byggiplanlegging, Málsviðgerð og fyrireiking av tekniskum, umhvørvis og vinnumálum til politiska støðutakan og stýring av kommunalum byggi- og viðlíkahaldsarbeiði, skrivar heimasíðan hjá Fuglafjarðar kommunu.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. februar 2023

25 ár hjá Kvívíkar kommunu

Fríggjadagin var hátíðarhald á skrivstovuni hjá kommununi fyri Magnus Svarthamar, sum 9. januar hevði 25 ára starvsdag

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

9. januar vóru 25 ár síðan Magnus Svarthamar varð settur í starv hjá Kvívíkar kommunu.

Magnus hevur verið partur av arbeiðstoyminum hjá kommuni øll árini. Eftir 25 ár í hesum starvi, hevur Magnus eina stóra vitan á nærum øllum kommunalum viðurskiftum. Frá 2008 til 2012 varð Magnus eisini í bygdaráðunum. Í mai 2022 varð Magnus settur sum arbeiðsformaður hjá kommununi.

Dagurin varð hátíðarhildin fríggjadagin við hugnaligari løtu fyri starvsfeløgum og nærmastu familju á skrivstovuni hjá Kvívíkar kommunu. Borgarstjórin Hans Jóhann Sørensen segði nøkur orð og handaði Magnusi blómur og eina gávu.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. Jan 2023

Ein millión til filmsframleiðslu í Tórshavnar kommunu

Endamálið við at lata stuðul er at skapa betri umstøður hjá teimum, sum fáast við filmsvinnu í høvuðsstaðnum við tí fyri eyga at menna eina nýggja og týðandi vinnugrein, sum stendur í vøkstri í størsta parti av heiminum, sigur Tórshavnar kommuna

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Tórshavnar býráð hevur samtykt at játta eina millión krónur til vinnuverkætlan, sum hevur til endamáls at betra um umstøðurnar hjá teimum, sum fáast við filmsframleiðslu í høvuðsstaðnum.

Talan er um nýggja verkætlan, sum skal skipast í fastar karmar og mannagongdir. Endamálið við at lata stuðul er at skapa betri umstøður hjá teimum, sum fáast við filmsvinnu í høvuðsstaðnum við tí fyri eyga at menna eina nýggja og týðandi vinnugrein, sum stendur í vøkstri í størsta parti av heiminum, skrivar heimasíðan hjá kommununi.

Málið varð beint í býráðið umvegis fíggjarnevndina, sum 18. januar samtykti at taka undir við vinnunevndini og beina málið í býráðið, sum samtykti málið hósdagin.

Freistin at søkja um stuðul verður í januar, soleiðis, at umsøkjarar hava møguleika at samskipa umsóknir millum land og kommunu. Hjá landinum verða umsóknir viðgjørdar tvær ferðir um árið – februar og september.

Ein bólkur, sum er samansettur av umboðum fyri Stjórnarskrivstovuna, Mentamáladeildina, Klippfisk og Hugskotið verður settur til at fyrireika, viðgera og gera tilmæli til játtan av stuðli. Mett verður, at samansetingin av bólkinum tryggjar, at umsóknirnar verða viðgjørdar av fólki við hóskandi fakligum førleikum og innliti.

Tilmæli verður lagt fyri vinnunevndina til støðutakan, og fíggjarnevndin tekur endaliga avgerð um stuðul. Umsøkjari fær boð, og stuðulin verður útgoldin sambært nærri ásettum reglum, skrivar kommunan.

Tað er umráðandi, at stuðul verður latin til verkætlanir, sum hava eina ávísa filmsliga dygd, og tey, sum luttaka í verkætlanini hava førleikar at gjøgnumføra verkætlanina. Eisini skal stuðulin viðvirka til, at høvuðsstaðurin fær enn ein sýnisglugga út í heim við lýsingum o.l., og at fólkið, sum býr í kommununi, fær ágóðan av livandi myndunum, sum eru við til at styrkja móðurmáli og mentanina.

Eisini verður sagt at tað er umráðandi, at stuðul verður latin til verkætlanir, sum er viðkomandi og skapa virði fyri Tórshavnar kommunu, filmsumhvørvið og vinnulívið í høvuðsstaðnum.

Hetta merkir, at nakrar av hesum treytum skulu vera loknar:

• Søgan, sum verður søgd, skal hava Tórshavnar kommunu sum miðdepil
• Søgan/hendingin skal hava samband við ella skal skapa virði fyri Tórshavnar kommunu
• Hendingar skulu fara fram í Tórshavnar kommunu
• Filmurin verður lutvíst tikin upp í Tórshavnar kommunu
• Filmslið skal í tann mun tað ber til brúka útgerð og tænastur frá veitarum í Tórshavnar kommunu.
• Filmsfólk skulu verða úr Tórshavnar kommunu
• Filmsleikarar úr Tórshavnar kommunu
• Tað skal síggjast, at Tórshavnar kommuna hevur stuðlað filminum.
• Kann samframleiðast við land, aðrar kommunur og privatar fyritøkur í Føroyum og uttanlands.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. Jan 2023

Seks stórar røddir á G!

Jada, Bríet, Irene, Brimheim, Lucky Lo og Eivør eru fyrstu nøvnini, sum fyriskiparar handan festivalin avdúkaðu í ár

Eivør verður aftur at síggja á G! í ár (Savnsmynd: Jens Kr. Vang)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Danska superstjørnan Jada, íslendska popp prinsessan Bríet, hugtakandi finska songkvinnan Irene, føroyskt/danska gothpopp sensatiónin Brimheim, dansivinarliga svenska alt-popp navnið Lucky Lo og okkara egna diva Eivør. Hesi tey fyrstu nøvnini, sum fyriskiparar handan G! festivalin kunngera í ár.

– Vit eru ómetaliga glað fyri, at kunna bjóða eitt so spennandi úrval í fyrstu slepping av nøvnum, siga fyriskiparar í tíðindaskrivi.

Um fyrstu nøvnini, hava fyriskiparar av G! festivalinum hetta at siga:

Jada
Jada hevur við síni stóru rødd, væl snaraðu poppløgum og soulkenda R&B ljóði, sett seg til borðs við toppnøvnunum í donskum tónleiki. Hennara hjartaligi og erligi tónleikaheimur skumpar undir mørk, genrur og rák. Hetta hevur skapt virðing fyri henni bæði úti og heima. Ummælarar og fjepparar eru á einum máli, Jada er framúr.

Jada hevur spælt á størstu festivalunum í heimlandinum og í november spældi hon eina stóra konsert í Royal Arena. Nú gleðir Jada seg til at spæla fyri tykkum á Gøtusandi, og um ummælini av framførsluni á Orange pallinum á Roskilde festivalinum í fjør eru eftirfarandi, so verður tað ein framførsla, ið er ein ’Historisk triumf' og 'Vanvittig imponerende!’ Í øllum førum er talan um eitt av høvuðsnøvnunum í føroyska festivalsummarinum.

Jada

Bríet
Bríet er eitt tað fólkakærasta navnið á íslendska tónleikapallinum. Evnini at vinna hjörtuni hjá bæði ummælarum og áskoðarum eru eyðsýnd. Hetta hevur havt við sær útseldar konsertir, hópin av stroymingum og eina røð av viðurkenningum. Í 2021 vann hon heiðurin fyri ársins útgávu, besta sangara og besta teksthøvund av íslendsku tónlistaheiðurslønunum.

Stóru hittini ’Esjan’, ’Fimm’ og ’Rólegur kúreki’ eru fólkaogn í heimlandinum, og nú byrjar umheimurin veruliga at varnast songkvinnuna. Nógv er, ið bendur á, at hon verður næsta íslendska navnið at leggja heimin fyri sínar føtur.

Briet

Irene
Ráur, sansaligur norðurlendskur listapoppur kallar onkur tónleikin hjá Irene, og tað er ivaleyst ikki heilt av lagi lýsing. Tí hetta er hugtakandi. Songkvinnan er eisini lýst sum finska kærleiksbarnið hjá Björk, Fever Rey og Kate Bush.

Hon gjørdi fyrstu ferð vart við seg í 2017, við staklagnum ’Keep on Walking’. Hon skrivar hugvekjandi, djúpar tekstir og ger løg, ið gamaní eru listarlig, men sum eisini hava stóra poppdygd.

Í 2022 gjørdi Irene veruliga vart við seg, tá ið hon skrivaði tónleikin til heimildarrøðina ’Untold Arctic Wars’.

Okkara bókingartoymi fall fyri Irenu, tá ið tey hoyrdu hana á konsert. Hennara framførsla var innilig, rørandi og vælljóðandi, og vit máttu bjóða henni á G!,fyri at tit eisini skulu sleppa at uppliva hennara hugtakandi tónlistarliga heim.

Irene

Brimheim
Brimheim er eitt av mest spennandi rokknøvnunum á danska tónleikapallinum. Fyrsta heildarútgávan, ’I Can't Hate Myself Into Another Shape’ er ein av mest ummælararóstu útgávunum í Danmark seinasta árið. Útgávan er persónlig og bersøgin, men hon er eisini góðir sangir og góður rokkur.

Brimheim er umframt Helenu ein væl samanspældur ungur bólkur, ið seinasta árið hevur fingið alsamt størri pallroyndir.

Brimheim hevur ferðast víða um við sínum tónleiki, og hevur m.a. umboðað Føroyar á stórum ídnaðarfestivalum, sum Iceland Airwaves, By:Larm og Euro Sonic.

Á Faroese Music Awards í 2022 var Brimheim stóri vinnarin, og nú Gaffa hevur avdúkað tilnevningarnar til ársins Gaffa heiður, hevur Brimheim møguleika at vinna seks ymiskar heiðurslønir.

Brimheim

Lucky Lo
Svensk/danska Lucky Lo finnur íblástur í fólkatónleki, svenskum poppi og bulgarskum og japanskum tónleiki, og alt hetta ger blandið, ið er ljóðmyndin hjá Lucky Lo.

Hetta er alt-poppur, litfagur, erligur, kensluborin og ektaður tónleikur, ið flytir seg millum tað dansivinarliga og tað inniliga, altíð borin av hesi somu røddini við so nógvari dýpd og inniligheit.

Fyrsta útgávan hjá Lucky Lo ’Supercarry’ kom út í mars í fjør, og síðani tá hevur bólkurin ferðast kring Danmark við tónleikinum.

Lucky Lo er ein bólkur, ið ummælararnir hava róst til skíggja og sum ferð eftir ferð hevur víst á palli, at tey liva upp til stóru orðini. Vit eru tí serstakliga glað fyri, at hava fingið bólkin hendan vegin.

Lucky Lo

Eivør

Tá ið Eivør í 2002 stóð á odda fyri Clickhaze á allar fyrsta G! festivalinum, á allar fyrsta føroyska tónleika festivalinum. Mundi tað vera tey fægstu, ið spáddu, at vit tjúgu ár seinni høvdu hugtakið ’føroyska festivalsummarið’.

Henda góðveðurdag á einum palli bygdum av plattum og sandi byrjaði ein kærleikssøga millum Eivør og G!.

Vit eru glað, at hendan kærleikssøgan í ár fær enn eitt kapittul.

Eivør og G! hoyra saman, og vit eru tí aftur í ár errin av, at ivaleyst Føroya kendasta og best dámda songkvinna Eivør er á skránni. Eivør elskar G! og G! elskar Eivør.

Sum í øllum góðum kærleikssøgum er týdningarmikið, at mann heldur . Tað er ongantíð ein trupulleiki við Eivør, tí sum listakvinna hevur hon altíð dugað at endurnýggja seg og mennast.

Seinastu árini eru konsertferðirnar út í heim størri og drúgvari. Eivør ferðast við sínum vælspælandi bólki um allan heimin. Tey koma tí á G! Í toppformi og hendan kærleikssøgan fær enn eitt kapittul - vælkomin heim, Eivør.

Eivør

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. Jan 2023

"Myndir í trúnni" - nýggj serframsýning á Listasavninum

Trúgv og átrúnaður er evnið fyri nýggjari serframsýning á Listasavni Føroya

Torbjørn Olsen, "Kvøldmáltíðin". Ein av myndunum, sum verða við á framsýningini

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Í gjár lat upp nýggj serframsýning á Listasavni Føroya. "Myndir í trúnni" kallast framsýningin.

Framsýningin setir sjóneykuna á trúgv og átrúnað í føroyskari list, og týdningin, sum átrúnaður hevur og hevur havt fyri føroyingar og føroyska samfelagið.

Stutt um framsýningina:

Í føroyska samfelagnum hevur trúgv fylt ógvuliga nógv, og tað ger hon í stóran mun enn í dag. Taka vit átrúnað, er tað serliga kristindómurin, sum fyllir nógv í Føroyum. Áðrenn Føroyar vórðu kristnaðar, var tað ásatrúgv, eisini nevnd norrøna gudalæran, sum var høvuðstrúgvin undir fornøld og víkingatíðini. Hægstu gudarnir, eisini kallaðir æsir, vóru í ásatrúnni Óðin og Tórur.

Men hvussu er trúgv avmyndað í føroysku listini? Tað ber til at síggja á hesi framsýningini.

Framsýningin sýnir fram eitt breitt úrval av listaverkum, ið viðgera trúgv. Eldsta verkið á framsýningini er frá 1842, og nýggjasta verkið er gjørt í 2022. Meðan summi av verkunum snúgva seg um kristindóm, snúgva onnur seg um norrønu gudalæruna, umframt eina meiri abstrakta, andaliga trúgv.

Til ferniseringina fer Karina Lykke Grand, stjóri á listasavninum, at bjóða vælkomin, og síðan fer Theodor Eli Dam Olsen, prestur, at bera fram røðu og seta framsýningina.

Hesi listafólkini verða umboðað á framsýningini: Astrid Andreasen, Jóhan Martin Christiansen, Edward Fuglø, Sigrun Gunnarsdóttir, Heiðrik á Heygum, William Heinesen, Astri Luihn, Oggi Lamhauge, Marianna Matras, Anker Mortensen, Rannvá Holm Mortensen, Sámal Joensen-Mikines, Torbjørn Olsen, Tróndur Patursson, Eli Smith, Vár Samuelsen, Eleanor C. Tscherning og Tita Vinther.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 31. Jan 2023

Æðrasoppar, Brimheim og Marianna Winter til The Great Escape

Talan er um altjóða tónlistatiltak í Brighton – og eitt fjórða tónlistafólk kemur afturat seinni

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Føroyar verða aftur væl umboðaðar á almennu skránni til The Great Escape Festival í ár. Marianna Winter, Brimheim og Æðrasopper eru kunngjørd, og eitt fjórða tónlistafólk kemur seinni, upplýsir Faroe Music Export í tíðindaskrivi.

The Great Escape Festival er ein tríggjar dagar long tónleikastevna, ið verður skipað í Brighton í Onglandi hvørt ár í mai. MAMA-festivalar skipa fyri, og her verður vístur nýggjur musikkur úr fleiri sjangrum.

Stevnan varð stovnað í 2006 og umleið 300 bólkar spæla á 30 pallum kring allan býin. 

Stevnan dregur tónleikavinnufólk úr øllum Evropa og øðrum pørtum av heiminum til sín, og hevur ferð eftir ferð víst seg at vera ein týðandi lopfjøl á yrkisleiðini hjá tónlistafólkum. Og ikki minst ein makaleysur møguleiki fyri at presentera seg fyri teimum størstu og týdningarmestu aktørunum, serliga í live-vinnuni.

The Great Escape er kend fyri at vera ein showcasefestivalur, har aktørar kunnu finna nýggj talent, og fólk sleppa at uppliva tónleikarar á einum meiri inniligum leikpalli, áðrenn teir spæla á teimum stóru pallunum kring um í heiminum.

Millum tann stóra skaran av tónleikarum, ið hava spælt á The Great Escape tíðliga á yrkisleiðini, eru mæt nøvn sum Ed Sheeran, Adele, Sigrid, Aurora, Rag'n'bone Man, John Grant, Michael Kiwanuka, Charli XCX, Mø, Bastille, Christine & The Queens, Ben Howard, Bon Iver, Mumford & Sons, Laura Marling og mong onnur. 

Brimheim var eisini við á The Great Escape í fjør. Biðin um at koma aftur í ár (Savnsmynd: Jamie McMillan)

Fyri ikki at gloyma: Í 2022 settu Føroyar sín dám á festivalin og býin við fyri fyrstu ferð at hava heili fýra listafólk á tí almennu skránni. 

Føroysku tónleikararnir fara at spæla í minsta lagi á tveimum almennum konsertum hvør á festivalinum.

Í samstarvi við G! Festivalin verður eisini skipað fyri einum dagtiltaki í føroyskum høpi. Her fara øll tey føroysku tónlistafólkini at spæla, og tiltakið er opið fyri umboðum úr tónleikavinnuni og almenninginum. Eisini henda konsertin er partur av tí almennu skránni. Í fjør varð hesin parturin rættiliga væl vitjaður, og afturmeldingarnar hava bara verið góðar.

Glenn Larsen, leiðari fyri Faroe Music Export, FMX, sigur í viðmerking:

- Vit eru so sera fegin um aftur at hava fingið so nógv pláss á eini so týdningarmiklari stevnu sum The Great Escape. Tónleikararnir, ið spældu í fjør, hava allir upplivað fleiri positivar reaktiónir sum ringar í vatni við nýggjum avtalum og nýggjum sambondum og ikki minst fleiri útlendskar spæliavtalur. Vit kunnu av sonnum siga, at nógvir útlendingar í tónleikavinnuni løgdu merki til bæði Føroyar og teir føroysku tónleikararnar. Brimheim spældi sum kunnugt eisini í 2022, men er nú boðin aftur til The Great Escape fyri at spæla meiri profilerað spot/slot. Hjá Æðrasoppum og Mariannu Winter er hetta fyrsta stig út í Evropa. Tey vórðu bæði bíløgd eftir, at bookingstjórin hjá The Great Escape hevði verið á G! Festival í fjør. Eg eri sannførdur um, at tey fara at fáa nógv burtur úr hesum høvi

The Great Escape er í Brighton í døgunum 10. til 13. mai. 

Æðrasoppar

Marianna Winter

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. februar 2023

Kári P hevur konsert í Mentanarhúsinum sunnudagin

Hetta verður við Hinumegin Ringvegin Trio, har Finnur Hansen spælir klaver, og Edvard Nyholm Debess spælir kontrabass

Hinumegin Ringvegin Trio fer at spæla nógvar slagarar sunnudagin (Mynd: fuglafjordur.fo)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

- Sangirnir hjá Kára P. eru av einum slag sum seta seg fast og blíva við at geva meining. Soleiðis eru tað nógv sum hava tað, og tískil eru vit glað fyri at kunna presentera Kára P., her sum trio.

Soleiðis skrivar fuglafjordur.fo á heimasíðu sínari í samband við, at Kári Leivsson - betri kendur sum Kári P - kemur til Fuglajarðar sunnudagin at framføra saman við Hinumegin Ringvegin Trio.

Kári P fer sum vant at syngja og spæla guitar, Finnur Hansen verður á klaverinum, og Edvard Nyholm Debess spælir kontrabass.

Finnur Hansen, Kári Leivsson (Kári P), og Edvard Nyholm Debess

Kári P hevur tvær útgávur á baki: "Vælferðarvísir" og "Hinumegin Ringvegin", og eru báðar varðar í føroyskum tónleikahøpi. Hetta eru sangir sum til dømis "Súrligar nætur í Keypmannahavn", "Villar víddir", "Ringulríma", "Kalli Katt", "Meirilutin ræður". Hinumegin Ringvegin Trio fer helst at spæla hesar og nógvir aðrar í Mentanarhúsinum sunnudagin - eisini verður trivið í onkran av sangunum á EP’unum hjá Debess & Petersen.

- Tað er bara Kári sjálvur sum kann syngja sínar sangir, sum teir eiga at vera.  Royndu og dugnaligu tónleikararnir Finnur og Edvard stuðla undir og lyfta, so vit hetta kvøldið fáa Kára P. í besta innpakningi, skrivar fuglafjordur.fo

Konsertin byrjar klokkan 16 sunnudagin 5. februar.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. februar 2023

Wagner-hermaður biður um umbering

Russarin, sum flýddi yvir um markið til Norðurnoregs, hevur biðið um friðskjól í Noregi

Fyrrverandi russiski Wagner-hermaðurin avmyndaður í Oslo (Mynd: Reuters)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Russiski hermaðurin, Andrej Medvedev, sum fyrr hevur gjørt tænastu sum Wagner-hermaður, men síðan er flýggjaður til Noregs, sigur í samrøðu við Reuters tíðindastovuna, at hann ynskir at biðja um umbering fyri sín leiklut í krígnum millum Russland og Ukraina.

- Nógv halda meg vera eitt bartrog, ein lógloysing, ein drápsmann, sigur Medvedev í samrøðuni.

- Fyrst av øllum taki eg uppaftur og uppaftur, at eg ynski at biðja um umbering. Og hóast eg ikki veit, hvussu tað verður móttikið, so vil eg fegin siga, at eg harmist um tað, sigur hann.

Andrej Medvedev hevur biðið um friðskjól í Noregi eftir at vera flýggjaður úr Russlandi. Hann hevur greitt frá, at hann hevur verið limur í illa gitna privata Wagner-herliðnum, sum stríðist fyri Russland í krígnum í Ukraina.

- Eg vil fegin greiða frá, at eg ikki eri tann persónurin. Ja, eg havi tænt í Wagner-bólkinum. Tað er ein partur av søgu míni, sum eg ikki brýggi meg um – at eg yvirhøvur meldaði meg til, men ongin er føddur klókur, sigur Andrej Medvedev.

26 ára gamli russin varð tikin av norska herunum í farna mánaði í Pasvikdalen, sum markaøkin til Russlands norðast í Noregi. Hann er síðan avhoyrdur av Kripos, ið er serliga kanningardeildin hjá norsku løgregluni.

Sambært Medvedev er hann sinnaður at greiða frá sínum upplivingum, so “tey seku kunnu revsast”.

Hann hevur greitt frá, at hann gjørdist partur av Wagner-bólkinum í juli í fjør tá hann gjørdi ein sáttmála fyri fýra mánaðir. Hesa tíðina upplivdi hann eitt nú, at tveir limir í bólkinum vórðu skotnir fyri eyguni á nøkrum fangum, tí teir ikki vildu stríðast.

Reuters tíðindastovan hevur ikki havt møguleika fyri at eftirkanna útsøgnirnar hjá Medved, verður sagt.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. februar 2023

Charles kemur ikki á 5 dollarsseðilin

Avstralski miðbankin vil heldur hava mynd, ið heiðrar upprunafólkinum í landinum

 

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Charles kongur verður ikki avmyndaður, tá Avstralia fær nýggjar 5 dollars seðlar. Tað hevur avstralski miðbankin kunngjørt.

Myndin av nú farnu Elizabeth II drotning verður ístaðin avloyst av eini tekning, sum heiðrar upprunafólkinum í Avstralia.

Miðbankin upplýsir, at ætlanin er at seta seg í samband við upprunafólkið í sambandi við, at seðilin skal gerast í nýggjari útgávu.

Tað fer at taka nøkur ár, áðrenn nýggi fimmdollarsseðilin kemur í umferð, so núverandi seðilin við drotningini kann framvegis brúkast.

Sambært miðbankanum, hevur avstralska stjórnin givið avgerðini sítt viðmæli. Sitandi forsætisráðharri í Avstralia, Antony Albanese, gongur inn fyri, at landið gerst eitt lýveldi heldur enn kongsveldi.

Charles III kongur verður tó avmyndaður á komanti myntum, verður upplýst.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. februar 2023

- Ein heimstaðarvinur um ein háls

Kristin Michelsen borgarstjóri í 20 ár

 

SkrivaÐ:

Heilsan / Tvøroyrar kommuna

Fríggjadagin 3. februar vóru 20 ár síðani, at Kristin Michelsen á fyrsta sinni var valdur til borgarstjóra á Tvøroyri, og neyvan hevði hann tá givið sær far um, at hann nú 20 ár seinni, framvegis skuldi sita í borgarstjórasessinum.

Hetta er tó veruleikin hjá froðbinginum, sum fór í farloyvið úr borgarliga skrivstovustarvi sínum sum fulltrúi á sýsluskrivstovuni í 2003, tá hann fekk í boði at blíva valdur borgarstjóri á Tvøroyri, eftir at táverandi borgarstjórin, Finnleif Guttesen gjørdi av, at leggja frá sær í úrtið, eftir at hava røkt starvið í tvey ár.

Kristin hevur bankaútbúgving og starvaðist í gamla Sjóvinnubankanum frá 1973 til 1978. Eisini er hann útbúgvin timburmaður, eitt yrki hann røkti frá 1978 til 1984. Frá 1981 til 2003 starvaðist Kristin sum eykaløgreglumaður og fulltrúi á sýsluskrivstovuni í Suðuroynni.

Kristin er føddur 30. juni 1956 og sonur Vilborg og Mikkjal Michelsen, ið búði undir Heygnum á Tvøroyri. Har vaks hann upp saman við tveimum eldri beiggjum Niels Jacob og Daniel Jacob, samt við tvíburabróðrinum Poul Juul, yngra beiggjanum Vilmund og systrini Sóley.

Abbin í móðurætt er ongin minni enn mæta Hargaskaldið Pól F, sum mesta av ævini búði á Hamri í Froðba, haðani hann krøkti seg so fastan í føroyska mentanararvin, at hansara orð aldri tagna.

Metaforiska lýsingin av borgarstjóranum og verkskapsmanninum Kristin Michelsen, sæst í stóran mun aftur í rættuliga beinraktari røðu av Tobba, sum altíð við dugnaligum orðavalið myndaði abban úr Hørg, sum verandi:“Yrkjarin, ið fjakkaði frá tí eymasta til tað harðasta, frá tí stillasta til tað villasta, frá tí mest viðkvæma til tað djarvasta, sum var sparringspartnari hjá fleiri ættarliðum, sum átók sær herskna leiklutin, at perspektivera tjóðina í andaligum, mentanarligum og politiskum viðurskiftum”

Eg elski fjøllin himnahá
við stinnum tindum, ið loftskýggj ná,
og grønum líðum,
frá fyrndartíðum
tey stóðu svá.

Eg elski áir og fossalag,
hin væna hagan, har fuglur kvað,
og vøtn og tjarnir,
har sól og stjørnir
seg spegla á

“Ramar risti hann rúnirnar” eru sum ein heilsan frá farnari tíð til abbasonin, borgarstjóran og fyrrverandi løgtingsmannin Kristin Michelsen, sum eins og skaldið er stuttligur, áhaldin, bondskur, revsandi, savnandi, vísur, eymur og kærleiksfullur við vaml fyri kávalótum.

Kristin bleiv valdur fyrstu fer í býráðið á Tvøroyri á samgongulistanum í 1988 við 88 atkvøðum, har hann sat eina setu sum vanligur býráðslimur. Kristin valdi ikki at stilla upp aftur, fyrr enn á valinum í ár 2000, har hann bleiv valdur á lista D við 87 atkvøðum og valdur sum borgarstjóri í 2003. Til kommunuvalið 9. november 2004 bleiv Kristin toppskorðari við 225 atkvøðum á lista C. Í 2008 bleiv hann aftur valdur á lista C við 298 atkvøðum. Í 2012 á lista C við 239 atkvøðum og í 2016, við 297 atkvøðum á Kommunulistanum. Til seinasta kommunuval 10 nov. 2020, var Kristin uppstillaður á Felagslistanum, har hann fekk 285 atkvøður. 

Kristin stillaði eisini upp til Føroya Løgting í 2011 og varð valdur inn við 393 atkvøðum, næst flest á lista C hjá Javnarflokkinum. Í 2015 varð hann aftur valdur í løgting fyri Javnaðarflokkin við 302 atkvøðum og í 2019 varð hann valdur inn fyri Sjálvstýri við 298 atkvøðum. Í løgtinginum hevur Kristin røktað fleiri álitissessir, eitt nú nevndarlimur í rættarnevndini, uttanlandsnevndini og fíggjarnevndini.

Kristin er heimstaðarvinur um ein háls, búsitandi í Froðba og er giftur við Joan Michelsen úr Hvalba og eiga tey dóttrina Halldis.

Tvøroyrar Kommuna
á Kyndilsmessu 2023

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. februar 2023