Veljarakanning: Veljararnir fylkjast um stóru andstøðuflokkarnar

Fólkaflokkurin er nógv størstur, hóast hann missir nakað í mun til seinastu veljarakanning. Tjóðveldi hevur nú væl størri undirtøku enn Javnaðarflokkurin

Beinir Johannesen, formaður Fólkafloksins. Hóast eina afturgongd í mun til seinastu veljarakanning, er tað framvegis nógv flestir veljarar, sum stuðla hansara flokki (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Samgongan vinnur eitt sindur innaftur á andstøðuna, men tað er framvegis teir báðir stóru andstøðuflokkarnir, Fólkaflokkurin og Sambandsflokkurin, ið kunnu skipa landsstýri uttan stuðul frá teimum minnu flokkunum.

Tað vísir nýggjasta veljarakanningin hjá Portalinum.

Fólkaflokkurin hevur framvegis nógv størst undirtøku við 31,2 prosentum av veljarunum, ið er ein framgongd á 12,3 prosentstig í mun til løgtingsvalið í desember 2022. Hetta gevur Fólkaflokkinum 10 tingsessir – fýra fleiri enn nú.

Sambandsflokkurin er næststørstur í kanningini við 22,8 prosentum av atkvøðunum, 2,8 prosentstig fleiri enn til løgtingsvalið og 8 tingfólk – eitt meira enn nú.

Hyggja vit eftir seinastu veljarakanningini, sum var gjørd undan summarfrítíðini, so varðveitir Fólkaflokkurin ikki stóru framgongdina, sum flokkurin fekk tá. Í mai stóð flokkurin til at fáa 34 prosent av atkvøðunum og 11tingsessir.

Hesir báðir stóru andstøðuflokkarnir standa harvið til at fáa 54 prosent av atkvøðunum, og 18 av 33 tingsessum.

Tjóðveldið nú væl størri enn Javnaðurin

Tann flokkurin, ið klárar seg best í mun til seinastu kanning, er Tjóðveldi, sum nú hevur undirtøku frá 16,7 prosentum av veljarunum. Tað er ein afturgongd á eitt prosentstig í mun til seinasta val, men ein framgongd í mun til seinastu kanning, tá Tjóðveldi fekk 14,8 prosent. Tjóðveldi stendur nú til at fáa seks tingfólk – tað sama, sum nú.

Við hesi veljarakanningini er Tjóðveldi nú greitt triðstørsti flokkur í Føroyum, tí hann nú er meira enn 2 prosentstig størri enn Javnaðarflokkurin.

Flokkurin hjá løgmanni fær í nýggjastu veljarakanningini 14,6 prosent, sum er eitt vet meiri enn í seinastu kanning, so sigast kann, at afturgongdin kanska er støðgað. Men 14,6 er 12 prosentstig færri enn til løgtingsvalið, so Javnaðarflokkurin hevur líka stóra afturgongd, sum Fólkaflokkurin hevur framgongd, sambært kanningini.

Javnaðarflokkurin stendur sostatt framvegis at ganga úr 9 tingfólkum niður á fimm.

Tveir sessir í part til smáu flokkarnar

Sambært nýggjastu kanningini fáa teir báðir smáu flokkarnir á tingi tveir tingsessir í part.

Framsókn stendur til eina evarska lítla afturgongd á 0,1 prosentstig, men tað í hesi kanningini nóg mikið til at flokkurin missir triðja tingsessin.

Miðflokkurin stendur til eina afturgongd á 1,3 prosentstig í mun til løgtingsvalið, men varðveitir teir báðar sessirnar, sum flokkurin hevur nú.

Sjálvstýri fær heldur ikki hesaferð umboðan á Løgtingi.

Veljarakanningin byggir á svar frá 500 veljarum, sum Spyr.fo spurdi mánakvøldið. 15 prosent av teimum spurdu vistu ikki hvønn flokk tey fara at velja. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. august 2025

Suðuroyingar himprast við at fara við Galaxy

Tað órógvar annars ikki meirilutan av føroyingum, at annað skip er sett í suðuroyarsigling fyri Smyril

Galaxy (Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Tað nervar ikki meirilutan av fólkinum í landinum, at tað nú er ein minni og spakuligari ferja, sum røkir strandfarasiglingina millum Havnina og Drelnes.

Í sambandi við veljarakanningina hjá Portalinum mánadagin, spurdu vit eisini nærri um áskoðanina hjá teimum spurdu til avloysaferjuna um Suðuroyarfjørð.

Spurningurin var soljóðandi: “Heldur tú teg aftur at ferðast um Suðuroyarfjørð, nú avloysaraskip er sett inn í staðin fyri Smyril?”

Góðir tveir triðingar av teimum spurdu, 68 prosent, svaraðu nei, meðan ein knappur triðingur, 32 prosent, svaraði ja.

Suðuroyingar halda seg aftur

Tá vit hyggja eftir bústaðnum hjá teimum spurdu, so er tað eitt øki í landinum, har fólkini himprast meira enn aðrastaðni at sigla við avloysaraferjuni, Galaxy.

Og tað er hjá teimum, sum brúka farleiðina mest nevniliga í Suðuroy.

Í tølunum frá Spyr.fo, verða Suðuroy og Sandoy tald saman undir einum. Tí hava vit ikki nágreinilgu tølini fyri hvat suðuroyingar siga.

Men “sunnanfjørðs” er einast økið, har tað er ein meiriluti, sum svarar “ja” til spurningin. 56 prosent søgdu ja og 44 prosent nei.

Sostatt kann staðfestast, at tey, sum hava mestan tørvin á at brúka farleiðina, eisini eru tey, sum eru mest stúrin og himprast við at fara avstað, nú avloysaraskip er sett inn í rutuna.

Meðan fólkini, sum búgva aðrastaðni í landinum, og kanska als ikki hava tørv á at brúka ferjuna hetta tíðarskeiðið, sum avloysaraskip er sett inn, í nógv størri mun svara nei til spurningin.

Hyggja vit eftir kynunum, so síggja vit, at tað eru 35 prosent av kvinnum og 30 prosent av monnunum, sum halda seg aftur við at ferðast um Suðuroyarfjørð nú.

..og barnaforeldur

Hyggja vit eftir aldursbýtinum, sum eru tað tey 30-44 ára gomlu, sum halda set mest aftur – 44 prosent svaraðu ja og 56 nei, meðan “óttin” fyri Galaxy er munandi minni fyri hinar aldursbólkarnar.

Ein forkláring upp á hetta kann vera, at aldursbólkurin 30-44 ár í størstan mun er tann, ið ferðast saman við børnum.

Spyr.fo hevur eisini greinað, hvat veljararnir hjá teimum ymisku flokkunum svara. Hetta vísir, at tjóðveldisveljarar, framsóknarveljarar og tjóðveldisveljarar eru teir “minst óttafullu” meðan javnaðar-, miðflokka- og sambandsveljarar eru meira óttafullir.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. august 2025

Flestu veljarar eru fyri at leingja avtaluna við russar

- Men spyrt tú veljararnar hjá samgonguflokkunum, so er svarið nei – nógvir tjóðveldisveljarar tó ivandi

Akraberg og Gadus til fiskiskap í Barentshavinum (Savnsmynd: Tórik Á. Rouah)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

46 prosent av føroysku veljarunum halda, at fiskiveiðiavtalan millum Føroyar og Russland skal leingjast.

Í veljarakanningini, ið varð gjørd mánakvøldið, spurdu vit eisini um hugburðin hjá føroyska veljaranum til Russlandssáttmálan. “Heldur tú, at fiskiveiðiavtalan millum Føroyar og Russland skal halda fram komandi ár?”, ljóðaði spurningurin.

46 prosent svaraðu “ja”, 30 prosent “nei” og 24 prosent svaraðu “veit ikki”.

Størsta “stuðulin” fær russarasáttmálan frá teimum, ið siga seg velja Fólkaflokkin. Heili 71 prosent av fólkafloksveljarunum svaraðu “ja”. Ein góður helmingur – 56 prosent – av sambandsveljarunum svaraðu “ja”.

Mótstøðan finst millum veljararnar í núverandi samgonguflokkunum. 60 prosent av veljarunum hjá Framsókn svaraðu “nei”, 57 prosent av javnaðarveljarunum og 36 prosent av tjóðveldisveljarunum.

Veljararnir hjá Tjóðveldi tykjast mest ivasamir í spurninginum. 29 prosent søgdu “ja”, 36 prossent “nei”, meðan tað eisini vóru 36 prosent, sum svaraðu “veit ikki”. Tjóðveldið hevur sostatt flest veljarar, sum ikki hava tikið støðu til fiskivinnusamstarvið við Russland.

Býtið millum samgonguveljararnar samantalt er 28 prosent “ja” og 49 prosent “nei”. Meðan tilsvarandi býtið millum andstøðuveljararnar er 64-15.

Bert havnarfólk ímóti

Ávísur munur er eisini, tá hugt verður eftir hvussu hugburðurin er í mun til bústaðin. Í Norðoyggjum, Eysturoy og Sandoy/Suðuroy er meira enn helmingurin, sum vil halda fram við samstarvinum. Í Vágum/Norðstreymoy eru eisini flest, sum vilja halda fram, men ja-atkvøðurnar náa ikki upp á 50 prosent.

Í Tórshavnar kommunu er øvugt: 37 prosent siga ja og 39 prosent nei.

Kvinnurnar og tey ungu ivast

Verður hugt eftir kyninum, so er eisini munur. Stórur meiriluti av monnunum – 67 prosent – siga ja, meðan tað hjá kvinnunum eru flest, 37 prosent, sum siga “veit ikki”, og 36 prosent, sum siga “nei”.

Tá hugt verður eftir ymsu aldursbólkunum, so er ikki so týðuligur munur at síggja. Í øllum aldursbólkum eru tað flest, sum siga "ja" - millum 42 og 50 prosent.

Tað, ið fellur í eyguni her er, at millum tey 18-29 ára gomlu eru flest, ið siga “ja” – 50 prosent, og fægst, sum siga nei – 19 prosent, ið er væl minni enn í hinum aldursbólkunum. Hetta tí at tað eisini í yngsta bólkinum eru flest, sum svara “veit ikki” – 31 prosent.

Tølini í hesi grein eru úr veljarakanning, sum Spyr.fo gjørdi fyri Portalin mánakvøldið 25. august 2025. Fyri høvuðstølini er ein óvissa á 3,7 prosent, og fyri undirbólkarnar er óvissan meira enn tað. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. august 2025

Andstøðan lukrerar uppá vánaligt stev í samgonguni

- Mál sum liggja á láni og ov lítil fastleiki í førda politikkinum ger, at andstøðan fær ókeypis stig frá veljaranum, sigur Jóannes Eidesgaard

Jóannes Eidesgaard, politiskur viðmerkjari (Skíggjamynd: KvF)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

- Eg havi ringt við at fáa eyga á hvørji genial uppskot Fólkaflokkurin er komin við, sum ger, at opiniónin er blivin sum hon er, segði Jóannes Eidesgaard, politiskur viðmerkjari, í sendingini Stjórnin - politikkur á skák á FM1 mikudagin.

Í sendingini var veljarakanningin, sum Portalurin kunngjørdi mikudagin, millum evnini og Jóannes Eidesgaard var sannførdur um, at sjálvmálini hjá samgonguni draga andstøðuna fram.

- Eg trúgvi at tað eru heldur sjálvmálini hjá samgonguni sum gera, at andstøðan fer stormandi fram. Tað hevur man sæð so ofta fyrr. Er stevið vánaligt, mál misneydast, mál sum liggja á láni og ov lítil fastleiki í førda politikkinum, so fær andstøðan ókeypis stig frá veljaranum, segði Jóannes Eidesgaard.

- Andstøðan lukrerar uppá manglandi fastleika og uppá nøkur illa frágingin mál, vildi Jóannes Eidesgaard vera við.

Stjórnin - politikkur á skák verður sent beinleiðis á FM1 hvønn mikudag eftir tíðindini klokkan 17. Jóannes Eidesgaard, Tórbjørn Jacobsen og Heðin Zachariasen manna panelið. Árni Gregersen er vertur.

Hoyr nýggjasta partin her

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. august 2025

Beinir: - Vit royna allatíðina at finna loysnir

Formaður Fólkafloksins setir orð á hví flokkurin hevur slíka viðgongd í løtuni. Í samrøðu við FM1 kom hann eisini inn á, hvat skal til fyri at fáa búskapin á rætta kós aftur

Beinir Johannesen (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Alt bendir á, at Fólkaflokkurin gerst vinnari av komandi løgtingsvali. Tað vísa allar veljarakanningar, sum hava verið í seinastuni, og í gjár kundu vit staðfesta, at fólkaflokkurin fær næstan triðju hvørja atkvøðu, og 10 av teimum 33 sessunum á løgtingi.

Beinir Johannesen ásannar, at ein samgonga millum Fólkaflokkin og Sambandsflokkin er nærliggjandi, sum veljarakanningarnar síggja út í dag, men hann útilokar ikki nakran annan flokk á tingi, tá hann verður spurdur um samgongumøguleikar.

Tað segði hann í samrøðu við Árna Gregersen á FM1 útvarpsstøðini á middegi hósdagin.

Um hví Fólkaflokkurin hevur slíkan undanvind í løtuni sigur formaðurin, at tey hava lagt seg eftir at føra konstruktivan andstøðupolitikk.

- Hóast vit ikki altíð eru samd, so royna vit alla tíðina at vísa á loysnir. Vit hava havt ein sera aktivan tingbólk, sum støðugt vísir á loysnir, sum kunnu gagna okkara landi, og tað er ein orsøk til, at vit liggja so væl í veljarakanningunum, sigur Beinir Johannesen.

Útreiðslurnar vaksa ov skjótt

Spurdur um hvat høvuðsmálið verður í komandi valstríði, ið fer at byrja um eitt ár í seinasta lagið, sigur Beinir Johannesen, at tað verður avbjóðingin at fáa javnvág í búskapin og langtíðarhaldførið.

- Útreiðslurnar vaksa ov skjótt. Tær vaksa skjótari enn inntøkurnar, og tað kann ikki blíva við. Tað er nakað, sum vit mugu hyggja álvarsliga eftir. Plenuklipparahátturin er ikki nóg mikið til at tálma útreiðslunum. Tað má sterkari lútur til, sigur fólkafloksformaðurin, og nevnir at tørvur er á bygnaðarbroytingum á almannaøkinum.

- Vit eiga at kunna fáa somu ella betri tænastu fyri færri pengar, segði Beinir Johannesen.

Viljin til stórar íløgur er ov stórur

Eisini eftirlýsir hann eina langtíðar løguætlan. Viljin at fara ígongd við stórar íløgur er alt ov stórur. Vit mugu seta av, hvussu stóra upphædd vit tey komandi árini skulu seta av til íløgur, og so raðfesta hareftir. Onkrar av íløgunum mugu bíðar, vit kunnu ikki fara undir bæði suðuroyartunnil, strandfaraskip, kampus og aðrar íløgur alt í senn.

Um haldførið og ætlaðu hækkanina av pensjónsaldrinum heldur Beinir Johannesen, at politikkurin hjá sitandi samgongu er alt ov svart/hvítur, tí tað einans verður hugt eftir hækkandi pensjónsútreiðslunum við uppskoti um at hækka pensjónsaldurin.

- Tað er rætt, at vit gerast fleiri eldri. Men tað er ein líka so stórur trupulleiki, um ikki størri, at vit gerast færri yngri. Eg sakni eina ætlan fyri hvussu vit fáa tey ungu at venda heimaftur. Tann avbjóðingin er størri enn avbjóðingin er í hinum endanum av aldursskalanum, heldur Beinir Johannesen. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. august 2025

Hotel Føroyar partur av norskari hotellketu

Norski ríkmaðurin, Petter Stordalen, sum eigur yvir 250 hotell, flest í Norðurlondum, hevur verið á stuttari vitjan í Føroyum

Petter Stordalen og fyritaksstjórin Torgeir Silseth á rennitúri í Havn í morgun (Mynd: Strawberry Run Club á Instagram)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Mánakvøldið var almenn upplating at nýggja vælveruøkinum Ress á Hotel Føroyum. Eitt vælveruhús staðsett nærhendis viðarlundini í Kerjum niðan fyri hotellið, har tú kanst njóta kropsliga og sálarliga vælveru í glæsiligum umhvørvi við heitum hyljum, bæði innan- og uttandura og hitarúmum av ymiskum slag.

Eitt væleydnað tiltak fyri innboðin, har einans eittans ting vantaði, nevniliga útsýnið oman yvir Havnina og Nólsoyarfjørð, tí sjáldan hevur mjørkin ligið so tjúkkur yvir Havnini, sum hann gjørdi júst hetta kvøldið.

Ress - nýggja vælveruhúsið á Hotel Føroyum

Stordalen trýr upp á Føroyar sum ferðamál

Ein av gestunum í Ress mánakvøldið var 62 ára gamli norski ríkmaðurin, Petter Stordalen, sum í sambandi við vitjanina kundi gera vart við, at Hotel Føroyar er vorðin partur av hotellketuni hjá honum, Nordic Hotels & Resorrs, ið ein hotellskipan undir felagsheitinum Strawberryhotels, ið kanska er meira kent í Noregi og Svøríki enn hon er á okkara leiðum.

Við at vera partur av konseptinum og sokallaða ‘loyalitetsprogramminum’ hjá hesi hotelketuni, røkkur Hotel Føroyar rokna út til ein nógv størri kundaskara enn higartil.

Og norski ríkmaðurin og hansara nærmastu medarbeiðarar, sum í gjár komu á stutta arbeiðsferð til Føroya í leiguflogfari, síggja stórar møguleikar í Føroyum sum ferðamáli.

Fleiri velja at ferðast norðureftir

Sjálvur er Stordalen sannførdur, at tað eru tey norðaru ferðamálini, sum eru framtíðin innan ferðafólkavinnu yvirhøvur.

- Fólk eru farin at leiðast við at ferðast til sólstrendur við Miðjarðarhavið og aðrastaðni. Tey eru alsamt vorðin meira áhugað at síggja vakra og óspilta náttúru. Og tað kunnu tit sanniliga bjóða upp á í Føroyum.

Hansara egnu hotell í Noregi t.d. eru fyri ein stóran part har norðuri í landinum. Petter Stordalen kann fortelja um, at eitt nú Tromsø hevur upplivað ein sera stóran vøkstur av ferðafólkum, og tað er í stóran mun í tí myrka partinum av árinum, har tað er kalt og myrkt í Tromsø.

- Tá eg fekk mítt fyrsta hotell í Tromsø komu nærum ongi fólk til Tromsø um veturin. Nú havi eg sjey hotell í býnum, og tað er um veturin, at ferðafólkini koma. Fyri at uppliva norðlýsið sjálvandi, men eisini fyri at uppliva ráa náttúru og enn tá fyri at svimja í havinum, kanska saman við bóghvítuhvalum.

Norðmenn og sviar til Føroya eisini

Á stuttu vitjan síni í Føroyum kundi Petter Stordalen uppliva nakað av tí, sum Føroyar hava at bjóða uppá. Komin í Vágar í egnum flogvari úr Nice við millumlending í Oslo, varð farið við tyrlu beinleiðis til Mykinesar, har sólin skein henda dagin. Eitt stórt upplivilsi, sambært Petter Stordalen sjálvum, har størsta upplivilsið var at fáa heimabakaðar pannukøkur frá tyrluskiparanum sjálvum í egnum húsum úti í Mykinesi.

Eftir støðgin í Mykinesi varð flogið til Norðoyggjar, har støðgað var í Kalsoynni at heilsa upp á grøvina hjá James Bond og eisini í Klaksvík at hyggja eftir komandi hotellinum har, sum eisini verður partur av Strawberry-ketuni.

- Eg eri sjálvur tyrluskipari, men at uppliva føroyska tyrluskiparan flúgva kanska bert 10 metrar oman fyri havskorpuna fyri at halda seg undir mjørkanum, var eitt heilt serligt upplivilsi fyri meg, kundi Petter Stordalen greiða frá undir móttøkuni í Ress.

At Føroyar kunnu gerast eitt ferðamál hjá skandinaviskum fólki eisini, er Petter Stordalen ikki í iva um. Hann hevur eisini eitt tætt samstarv við flogfelagið Norwegian, sum eisini er við í loyalitetsskipanini hjá Strawberry.

Spurdur um hann ætlar at fáa Norwegian til at flúgva upp á Føroyar, so svarar hann, at tað eru tað kreftir í Føroyum, sum ynskja, men vísir á Norwegian longu er partur av Føroyaflúgvingini í og við at stóra norska flogfelagið nýliga er vorðin partur av Widerøe, sum jú flýgur millum Bergen og Føroyar um summarið.

- Strawberry hóskar til okkum

Johannes Jensen, stjóri á Hotel Føroyum, er eisini sera spentur upp á nýggja samstarvið við Petter Stordalen og hansara fólk innan Strawberry, sum umfatar góð 250 hotell, tey flestu í skandinavisku londunum, allarflest í Noregi.

- Í mun til aðrar altjóða hotellketur, sum eg havi kunnleika um, so er Strawberry-konceptið sera tiltalandi fyri okkum, tí vit sleppa at vera vit sjálvi. Í hesi ketuni kunnu vit trekkja upp á teirra vitan og kunnleika, og ikki minst teirra kundar gjøgnum loyalitetsskipanina hjá teimum, sum kallast Spenn.

- Munurin á Strawberry í mun til aðrar hotellketur er, at hinar seta ikki krøv afturímóti. Strawberry hevur góðtikið okkara konsept sum tað er, og stillar ikki krøv til hvussu okkara hotell skulu vera, hvussu tey verða innrættað ella hvussu okkara starvsfólk skulu vera mótvegis okkara kundum. Vit hava fríar teymar at arbeiða eftir okkara besta fyrimuni, og tað síggi eg sum ein stóran fyrimun, sigur Johannes Jensen.

Rennitúr og leyp á sjógv áðrenn heimferð

Við sær í Føroyum hevði Petter Stordalen dóttrina, Emilie, ið er ein partur av leiðsluni í Strawberry, og hevur ein serligan tokka til náttúruna og umhvørvið í norðurøkinum. Eisini var fyritaksstjórin, Torgeir Silseth, og partur av fyrisitingini á høvuðsskrivstovuni í Oslo við á ferðini.

Fyrrapartin týsdagin var Petter Stordalen ein rennitúr í Havn saman vil lokalum fólki – Strawberry hevur eisini ein ‘running club’ eins og vit kenna tað við Mikkeller – og túrurin endaði við at fólk lupu á sjógv uppi í Hoyvík.

Seinnapartin týsdagin setti Bombardier Challenger 250 flogfarið hjá Sundt Air leiðina aftur til Oslo 

Petter Stordalen saman við starvsfólki og kendum rennarum úr Havn innan rennitúrurin byrjaði tíðliga í morgun

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 26. august 2025

Semja millum Føroya skipara- og navigatørfelag og Strandfaraskip Landsins

Føroya skipara- og navigatørfelag hevur gjørt semju fyri navigatørarnar, sum sigla við Galaxy meðan Smyril er í dokk

Galaxy fór leygardagin í sigling fyri Smyril, sum skal í dokk í átta-tíggju vikur

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Føroya skipara- og navigatørfelag hevur gjørt semju fyri navigatørarnar, sum sigla við Galaxy meðan Smyril er í dokk.

Eftir niðurskurðin hjá Fasta Gerðarætti viðvíkjandi trætumálinum millum Manningarfeløgini og Fíggjarmálaráðið, so kann Føroya skipara- og navigatørfelag gleðast um, at Útlendingastovan hevur avgjørt hvussu útlendska manningin á Galaxy skal lønast, skrivaði heimasíðan hjá Føroya skipara- og navigatørfelag fríggjadagin.

Føroya skipara- og navigatørfelag hevur eftir úrskurðin hjá Fasta Gerðarætti havt fund við allar navigatørarnar umborð á Smyril, og teir sum skula avloysa umborð á Galaxy. Á fundinum komu ynskini hjá navigatørunum fram og út frá tí bleiv eitt semju uppskot gjørt og sent til Strandfaraskip Landsins. Fríggjadagin kom svar frá Strandfaraskipum Landsins um, at tey góðtóku uppskotið.

Hvat víðari hendir millum Fíggjarmálaráðið, Strandfaraskip Landsins og Útlendingastovuna eftir avgerðina hjá Útlendingastovuni, hevur Føroya skipara- og navigatørfelag onga ávirkan á, skrivar felagið.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2025

Arbeiðsloysið eitt prosent í juli

356 persónar vóru raktir av arbeiðsloysi, sum eru 32 færri enn í juli í fjør, skrivar Hagstovan

(Savnsmynd: Hagstovan)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Arbeiðsloysið í Føroyum var eitt prosent í juli, og tað er 0,1 prosentstig lægri samanborið við sama mánað í fjør, vísa nýggj tøl hjá Hagstovuni.

356 persónar vóru raktir av arbeiðsloysi, sum eru 32 færri enn í juli í fjør. Hetta svarar til 311 fulltíðararbeiðsleys - 41 færri enn í juli í fjør.

Av teimum, sum vóru raktir av arbeiðsloysi í juli vóru 133 kvinnur og 223 menn, sum svarar til ávikavíst 42 færri kvinnur og 10 fleiri menn enn í juli í fjør. Umroknað til fulltíðararbeiðsleys svarar hetta til 118 fulltíðararbeiðsleysar kvinnur og 193 fulltíðararbeiðsleysar menn.

Í juli vóru 45 persónar - sløk 13 prosent av teimum arbeiðsleysu - langtíðararbeiðsleys. Tað merkir, at tey hava verið arbeiðsleys í longur enn eitt ár. 

Níggju fleiri vóru langtíðararbeiðsleys í juli í ár í mun til í fjør, skrivar Hagstovan.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2025

Hálvársúrslitið hjá Suðuroyar Sparikassa er metstórt

- Vit vænta, at seinna hálvár 2025 verður sera spennandi, tí áhugin fyri bæði banka- og serliga realkredittfígging er vaksandi, sigur stjórin í Suðuroyar Sparikassa

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Hálvársúrslitið hjá Suðuroyar Sparikassa vísir eitt avlop upp á 4,5 milliónir krónur áðrenn skatt sammett við 3,1 mió. kr. sama tíðarskeið í fjør.

Hetta er besta hálvársúrslit nakrantíð mált í absoluttum tølum, og tað er væl meira enn 1 millión krónur hægri enn hálvársúrslitið 2024.

Úrslitið er tó merkt av nuansum, sigur Suðuroyar Sparikassi. Framgongdin er í høvuðsheitum orsakað av tveimum viðurskiftum, ið ikki benda á ein vøkstur annars.

Niðurskrivingarnar eru lækkaðar við 1,35 milliónur krónum - úr 1,47 milliónum niður í 124.000 krónur. Virðisjavnan var eitt avlop upp á 758.000 krónur samanborið við 63.000 krónum í fjør.

Hækking í bæði inn- og útlánum
Útlánini hækkaðu úr 606 milliónum krónum upp í 619 milliónir krónur, sum svarar til ein vøkstur á 13 milliónir kr. ella 2,1 prosent. Fyrra hálvár lækkaði realkredittfíggingin tó við 2,2 prosentum, men áhugin fyri realkreditt er kyknaður aftur.

Innlánini vóru 831 milliónir krónur sammett við 752 milliónir sama tíðarskeið í fjør, sum er ein hækking á 79 milliónir ella 9,6 prosent.

Eginkapitalurin er øktur úr 75,4 milliónum krónur upp í 80,5 milliónir sammett við sama tíðarskeið í fjør.

Solvensur og gjaldføri
Solvensurin var 24,6 prosent samanborið við 24,2 prosent í 2024. Lyklatalið fyri gjaldførið var 940 prosent í mun til lógarkravið á 100 prosent.

- Eg eri nøgdur við fyrra hálvár 2025. Hóast tað góða úrslitið er orsakað av lægri niðurskrivingum og hægri virðisjavnan, tí rentustøðið ávirkar okkara grundrakstur nógv, so eru vit errin av úrslitinum, nú heimsbúskapurin er merktur av stórari óvissu og ótryggleika, sigur Søren Lünell Bruhn, stjóri.

- Vit vænta, at seinna hálvár 2025 verður sera spennandi, tí áhugin fyri bæði banka- og serliga realkredittfígging er vaksandi, sigur stjórin í Suðuroyar Sparikassa.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. august 2025

– Øll húski skulu fyrireika seg til at klára seg sjálvi í trý samdøgur

Hav nóg mikið av mati og vatni til trý samdøgur, hav neyðugan heilivág og útgerð til fyrstuhjálp, hav reiðan pening, og hav ein uppløddan orkubanka, eru nøkur av tilmælunum til heimatilbúgving, sum Løgmálaráðið og Arbeiðs- og brunaeftirlitið eru komin við

Bjarni Kárason Petersen, landsstýrismaður í lógarmálum (Mynd: Løgmálaráðið)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Føroyar eru eitt av heimsins tryggastu og mest framkomnu samfeløgum. Atgongd til streym, vatn, hita, samskifti og matvørur er ein sjálvfylgja. Broytta heimspolitiska støðan hevur tó við sær, at framkomna og talgilda samfelagið er viðbreknari enn áður, skriva Løgmálaráðið og Arbieðs- og brunaeftirlitið.

– Føroysku myndugleikarnir arbeiða longu málrættað við at tryggja, at føroyska tilbúgvingin er brynjað til at handfara møguligar kreppu- og tilbúgvingarstøður, ið kunnu ávirka grundleggjandi veitingarnar í samfelagnum.

– Í hesum sambandi hevur tað týdning, at allir borgarar hava ein virknan leiklut í at tryggja, at samfelagið kemur væl ígjøgnum eina møguliga kreppu- og tilbúgvingarstøðu.

Myndugleikarnir mæla til, at øll húski eru fyrireikað til at klára seg sjálvi í trý samdøgur, um ein kreppu- og tilbúgvingarstøða skuldi rakt. Endamálið við tilmælunum, sum kunnu lesast her, er at tryggja, at øll hava somu fatan av, hvat tað er, sum hevur týdning í einari møguligari kreppu- og tilbúgvingarstøðu, skrivaLøgmálaráðið og Arbeiðs- og brunaeftirlitið.

Tilmælini eru vegleiðandi og snúgva seg m.a. um at tryggja:

• At húski títt eigur nokk av mati og vatni til trý samdøgur - matur, sum kann halda seg í longri tíð uttan kulda- og frystiskáp.
• At títt húski eigur neyðugan heilivág, útgerð til fyrstahjálp og reinførisvøru til trý samdøgur
• At títt húski hevur møguleika fyri at taka ímóti boðum, at halda hitanum og at tendra ljós.
• At títt húski hevur eitt ella fleiri gjaldskort og eina minni upphædd av reiðum peningi liggjandi
• At títt húski hevur ein uppløddan orkubanka (powerbank), so streymur kann verða hildin á eitt nú fartelefonini í longri tíð

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. august 2025

– Málsviðgerðin hjá Útlendingastovuni longri enn ynskiligt

Tað er neyðugt, at Útlendingastovan fær fleiri starvsfólk, ásannar landsstýrismaðurin við lógarmálum

Bjarni Kárason Petersen, landsstýrismaður við lógarmálum (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Tað er ein sannroynd, at málsviðgerðin hjá Útlendingastovuni av arbeiðs- og uppihaldsloyvum tekur longri tíð enn ynskiligt, serliga tá talan er um leingjan av arbeiðs- og uppihaldsloyvum, men Útlendingastovan arbeiðir miðvíst við at loysa trupulleikan.

Tað sigur Bjarni Kárason Petersen, landsstýrismaður í lógarmálum í svari til ein §52a fyrispurning frá Helga Arahamsen úr Sambandsflokkinum.

Helgi Abrahamsen spurdi landsstýrismannin, hvat hann ætlar at gera fyri at stytta viðgerðartíðina hjá Útlendingastovuni, og landsstýrismaðurin greiðir frá, at orsøkin til longu viðgerðartíðina er samansett.

– Økið er nýtt, og tí er neyðugt hjá Útlendingastovuni at menna mannagongdir, málsviðgerðarskipanir og fakligar førleikar, samstundis sum sjálv málsviðgerðin fer fram, og ger hetta arbeiðsgongdina meira tíðarkrevjandi. Harumframt er stovnurin lítil og hevur ikki møguleika at gagnnýta teir fyrimunir, ið størri eindir hava, so sum journaleindir, móttøkueindir, uppbýtta málsviðgerð og automatiseraðar skipanir.

– Arbeiðsbyrðan á Útlendingastovuni verður eyka tyngd av, at skipanin við uppihaldskortum av misgáum fall burtur, tá málsviðgerðin varð flutt til Føroyar. Hetta merkir, at Útlendingastovan í løtuni má skriva út afturferðarloyvi til hvønn einstakan útlending, sum ferðast úr Føroyum. Higartil hevur Útlendingastovan skrivað út umleið 700 afturferðarloyvir, skrivar Bjarni Kárason Petersen í svari sínum.

Løgmálaráðið hevur heitt á danska Udlændinge- og Integrationsministeriet um at loysa trupulleikan, og gongd er nú í málinum. Tá trupulleikin er loystur, fer tað væntandi at lætta nakað um arbeiðsbyrðuna á Útlendingastovuni, sigur landsstýrismaðurin.

Landsstýrismaðurin ger tó greitt, at tað eisini er neyðugt við fleiri starvsfólkum, um málsviðgerðartíðirnar skulu styttast.

– Eg arbeiði tí í løtuni við at finna eina loysn á hesum og eri í samskifti við viðkomandi partar um, hvussu hesin trupulleikin kann loysast á ráðiligan hátt. Eg meti, at samanumtikið fara omanfyri nevndu tiltøk at stytta um viðgerðartíðirnar hjá Útlendingastovuni, sigur hann.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2025

Ætla at hækka endurgjaldið fyri mista arbeiðsinntøku við upp til 3.000 krónum

Uppskot er sent til hoyringar, og tað skal bøta um fíggjarligu støðuna hjá teimum, sum missa arbeiðsinntøku í sambandi við sosialar hendingar.

Endamálið við uppskotinum er, umframt eina størri møguliga upphædd, at geva familjunum størri frælsi at skipa seg í slíkum støðum (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Frá 1. januar 2026 er ætlanin, at hægst møguliga endurgjald fyri mista arbeiðsinntøku hækkar.

Hetta staðfestir Almanna- og Mentamálaráðið á heimasíðu sínari.

Tað skal eisini vera ein munagóð broyting: Úr 27.779 krónum til 31.000 krónur um mánaðin, umframt frítíðarløn og bundið eftirlønargjald.

Eirikur í Jákupsstovu, landsstýrismaður við almanna- og mentamálum, hevur sent uppskot til hoyringar, sum skal bøta um fíggjarligu støðuna hjá teimum, sum missa arbeiðsinntøku í sambandi við sosialar hendingar. Endamálið við uppskotinum er, umframt eina størri møguliga upphædd, at geva familjunum størri frælsi at skipa seg. 

- Endurgjald fyri mista arbeiðsinntøku verður veitt í sambandi við ansing av barni við varandi sjúku ella breki, tá persónur við seinaheilaskaða verður ansaður í heiminum, ansing av doyggjandi undir fólkapensjónsaldri og tá barn yngri enn 18 ár doyr ella er deyðføtt.

Verandi skipan hevur við sær, at nógvar familjur eru fyri inntøkumissi, hóast tey fáa endurgjald fyri mista arbeiðsinntøku. Landsstýrismaðurin sigur á ammr.fo, at avmarkingin hevur við sær, at tað í ov stóran mun eru fíggjarlig atlit, sum avgera, hvussu familjur leggja ansingina til rættis.

Freistin at koma við viðmerkingum til uppskotið er sett til mánadagin 15. september á middegi.

Les uppskot til hoyringar her

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. august 2025

Hervør Pálsdóttir í barnsburðarfaroyvi

Hon er fyrsta kvinnan í 17 ár, sum er blivin mamma meðan hon er løgtingskvinna

Hervør Pálsdóttir og dótturin (Mynd: Tjóðveldi)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Hervør Pálsdóttir gjørdist 4. august mamma til eina gentu, og hon er tískil í barnsburðarfarloyvi frá løgtinginum 28. august.

Hesi seinastu árini er tað óvanligt, at løgtingskvinnur gerast mammur. Tjóðveldi skrivar í fráboðan, at Hervør Pálsdóttir er tann fyrsta í 17 ár, at gerast mamma meðan hon er løgtingskvinna. Tann seinasta var eisini okkara egna Annita á Fríðriksmørk, sum var í barnsburðarfarloyvi á triðja sinni í 2008.

Tjóðveldi sigur, at Hervør Pálsdóttir enn ikki hevur tikið støðu til, hvussu leingi hon verður í barnsburðarfarloyvi.

Hervør Pálsdóttir er tingbólkaforkvinna og næstforkvinna í Tjóðveldi, og hevur tí eisini aðrar uppgávur at røkja, tá tingarbeiðið ikki fyllir og Løgtingið ikki er saman.

Fyrsta varafólk á tingi hjá Tjóðveldi er Erling Eidesgaard.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. august 2025

Erling Eidesgaard aftur í løgtinginum

Hervør Pálsdóttir er farin í barnsburðarfarloyvi, og tí er Erling Eidesgaard aftur í tinginum

(Mynd: Facebook/Tjóðveldi)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Hervør Pálsdóttir er farin í barnsburðarfarloyvi, og tí tók Erling Eidesgaard hósdagin aftur sæti á løgtingi.

Erling Eidesgaard fer eisini at røkja nevndarsessirnar í rættarnevndini og mentanarnevndini, boðar Tjóðveldi frá.

Erling Eidesgaard kom á ting sum triðja varafólk hjá Tjóðveldi, tá núverandi samgonga varð skipað, men tá Dennis Holm í vetur fór aftur í tingið eftir at vera loystur úr starvi sum landsstýrismaður við fiskivinnu- og samferðslumálum, misti Erling Eidesgaard tingsessin, tá Tjóðveldi valdi mann uttan fyri tingbólkin í landsstýrissessin.

Erling Eidesgaard fekk 216 atkvøður á seinasta løgtingsvali.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. august 2025

Inn at sita fyri Messenger-boð til landsstýrisfólk

Landsrætturin staðfesti dómin, sum útisiglari fekk í Føroya rætti í summar. 30 dagar treytaleysa fongsulsrevsing

Ruth Vang, landsstýriskvinna, fekk eini ógvuslig boð á Messenger. So mikið ógvuslig, at maðurin sum sendi tey, skal inn at sita (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Landsrætturin staðfesti í vikuni dómin hjá Føroya rætti, sum fyrr í summar dømdi ein mann í 40'unum - ein útisiglara - 30 daga treytaleysa fongsulsrevsing fyri at hótta Ruth Vang, landsstýriskvinnu.

Tað gjørdi hann við boðum á Messenger eftir, at hann var misnøgdur við politikkin og almennu útsagnirnar hjá landsstýriskvinnuni í fíggjarmálum.

Boðini, sum maðurin er dømdur fyri er soljóðandi: Slepp tær úr politikki, áðrenn tinghúsið verður stormað ella onkur brennur tað niður.

Eins og í Føroya rætti tvíhelt maðurin í landsrættinum um, at hetta ikki var ein hóttan móti Ruth Vang, men var skrivað í frustratión, skrivar Frihedsbrevet.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. august 2025

Tríggir mønustingarar funnir aftur

Løgreglan kannar enn málið um mønustingararnar, sum hvurvu í Bø fyrr í mánaðinum

(Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Fyrr í hesum mánaðinum varð boðað frá, at 11 mønustingarar vóru stolnir úr bátasmiðjuni í Bø, og sunnumorgunin vórðu tríggir teirra funnir aftur.

Teir vórðu funnir í einari rók undir Reyðastíggi nærhendis Múlafossi í Gásadali, skrivar løgreglan í fráboðan á Facebook.

Løgreglan kannar enn málið, og vil hon framvegis hoyra frá fólki, sum møguliga vita okkurt um hendingina, sum væntandi er farin fram fyrst í august.

Les eisini: 11 mønustingarar stolnir í Bø

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2025

Drápið gekk væl, men tað tók nakað av tíð at fáa teir seinastu

Grindin, ið legði beinini í Sandagerði týsdagin var 31 hval - 268 skinn - og býtt í drápspartar

(Mynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Um 11-tíðina týsdagin varð ein lítil grind hildin til í Sandagerði í Havn. Grindin varð funnin í Hestfirði tíðliga um morgunin, og  orsaka av, at líkindi ikki vóru at reka grindina til hvørki Vágar ella Húsavíkar, varð avgerð tikin um at reka hana til Havnar.

Raksturin gekk væl, og tað gjørdi drápið stórt sæð eisini. Ein góður helmingur av hvalunum gjørdu landgongd, so drápið tók eitt sindur longur enn ætlað, upplýsir Kristjan Martin Joensen, sýslumaður.

Seinastu hvalirnir máttu krøkjast fyri at fáa upp á sandin, og sum skilst, endaðu menn úti í grótinum undir sjósavninum fyri at fáa fatur á tí síðsta hvalinum.

Grindin var lítil, 31 hval ella 268 skinn, og býtt í drápspartar.

Sverri Egholm var til staðar og tók nakrar myndir. Sí allar myndirnar her

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 26. august 2025

Um 50 springarar løgdu beinini í Skálafirði

Drápið gekk skjótt og væl, sigur sýslumaður

(Savnsmynd: jn.fo)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Springararnir, sum vórðu sæddir fyrrapartin mánadagin, vórðu hildnir til í Skálafirði, og drápið gekk skjótt og væl, sigur Jacob Vestergaard, sýslumaður við Portalin.

– Drápið gekk øgiliga væl. Tað tók millum tríggjar og fýra minuttir, sigur hann.

Springararnir vóru umleið 50 í tali, og vórðu býttur millum, sum vóru við í drápinum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2025

Bankabygningurin í Steinatúni lekur

Starvsfólk hjá Tórshavnar kommunu, sum arbeiða í Steinatúni, skulu møguliga flyta aðrastaðni

(Skíggjamynd: Dagur og vika / KvF)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Snotiligi bankabygningurin í Steinatúni, sum Tórshavnar kommuna keypti frá Føroya Banka í 2013, lekur og har er soppur.

Hetta visti Dagur og vika at siga í vikuni.

Út við 80 starvsfólk hjá Tórshavnar kommunu arbeiða í bygningunum, og nú skulu tey møguliga flyta aðrastaðni.

- Nøkur eru sum ikki tola at vera í bygninginum og ein loysn skal finnast, segði Jóan Petur Hentze, kommunustjóri, við Dag og viku.

Leiðslan í kommununi hevur seinnapartin havt fund við deildarleiðarar í bygninginum og í morgin verða starvsfólk kunnað um støðuna.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2025

Arbeiða við at betra um viðgerðina hjá knæ- og mjadnasjúklingum

Í næstum byrjar granskingarparturin av verkætlanin, sum Niclas H. Eysturoy leiðir. Samstarv er við donsk sjúkrahús - endamálið er, at sjúklingar koma skjótari fyri seg, eftir at teira hava skift knæ- ella mjadnalið

 

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Í næstum byrjar granskingarparturin av verkætlanini um knæ- og mjadna skurðviðgerð

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. august 2025

Nýggj verkætlan um mjadnabrot í Føroyum

Mjadnabrot eru millum tey mest álvarsomu beinbrotini, serliga hjá eldri fólki, tí tey ofta hava við sær stórar heilsutrupulleikar

 

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Ein nýggj granskingarverkætlan á skurðdeplinum á Landssjúkrahúsinum fer nú at geva eina greiðari mynd av mjadnabrotum í Føroyum. Verkætlanin, sum umfatar tíðarskeiðið 2019 –2023, hevur til endamáls at savna og greina dátur um bæði sjálv brotini og viðgerðina av teimum, skrivar Landssjúkrahúsið á netinum.

Verkætlanin er eitt samstarv millum Skurðdepilin og Odense Universitetshospital í Danmark, og verður leidd av Georg C. Ivanov og Karoline S. Ejby, sum eru KBU-læknar á Landssjúkrahúsinum. Tey greina m.a. hvat slag av mjadnabroti talan er um, hvør viðgerð er vald, hvussu leingi sjúklingurin er innlagdur, og hvussu gongur eftir viðgerð.

Mjadnabrot eru millum tey mest álvarsomu beinbrotini, serliga hjá eldri fólki, tí tey ofta hava við sær stórar heilsutrupulleikar, longri sjúkrahúsinnlegging, og í summum førum meira álvarsamar fylgjur. Í Føroyum hevur einki skipað yvirlit verið yvir mjadnabrot áður, og tí er lítil vitan um, hvussu føroysk viðgerð og úrslit kunnu samanberast við altjóða viðurskifti.

Endamálið við verkætlanini er ikki bara at fáa eitt yvirlit yvir, hvussu ofta mjadnabrot eru og hvussu tey verða viðgjørd í Føroyum, men eisini at kunna samanbera við donsk og altjóða hagtøl. Verkætlanin er eisini ein liður í at betra um gransking innan ortopedkirurgi í Føroyum, og kann lata dyrnar upp fyri fleiri líknandi kanningum í framtíðini. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2025

Aleth, Jenny og Katrina útbúnar sum serlæknar í almennum medisini

Tær hava seinastu fýra árini verið undir serlæknaútbúgving á sjúkrahúsi og hjá kommunulæknum

Aleth Nattestad Lamhauge, Katrina Clementsen, Jenny Jónsdóttir Nielsen og Steinar Eirikstoft, forstjóri (Mynd: Landssjúkrahúsið)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Hósdagin var móttøka har sjúkrahússtjórnin heilsaðu uppá nýútbúnu serlæknarnar.

Aleth Nattestad Lamhauge, Katrina Clementsen og Jenny Jónsdóttir Nielsen hava tikið 4½ ára serlæknaútbúgving á sjúkrahúsi og hjá kommunulæknum, har tær hava verið í ymiskum læknaviðtalum.

Aleth byrjaði sína útbúgving í Danmark, í Region Nordjylland. Hon byrjaði hjá kommunulækna og hennara sjúkrahúsforløb var á Aalborg Universitetssjúkrahúsi.

Aleth flutti síðan sína serlæknaútbúgving til Føroyar, har hon byrjaði á Psykatriska deplinum á Landssjúkrahúsinum, eftir hetta hevur hon verið í læknaviðtaluni hjá Marjus Dam í Vága læknadømi og hjá Bjarna Wardum í Suðurstreymoyar læknadømi.

Jenny Jónsdóttir Nielsen hevur verið ávíkavist hjá kommunulækna Kristu Jørmundsson í Fuglafjarðar læknadømi, sjúkrahúsførløbið hevur verið á Landssjúkrahúsinum og seinasta forløbið í serlæknaútbúgvingini hevur verið hjá kommunulækna Katrin Danielsen í Suðurstreymoyar læknadømi.

Katrina Clementsen hevur verið ávikavist hjá kommunulækna Kristu Jørmundsson í Fuglafjarðar læknadømi, sjúkrahúsforløbið hevur verið á Landssjúkrahúsinum og seinsta forløbið í serlæknaútbúgvingini hevur verið hjá kommunulækna Turið Holm Johannessen í Suðurstreymoyar læknadømi.

Í Føroyum er útbúgving av serlæknum í almennum medisini skipað í samstarvi millum Landssjúkrahúsið, Kommunulæknaskipanina og Videreuddannelsesregion Øst í Danmark.

Útbúgvingartíðarskeiðið fevnir um ymiskar kliniskar starvstíðir á sjúkrahúsi og í kommunulæknaviðtalu, umframt eina røð av skeiðum v.m. í Danmark og í Føroyum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. august 2025

Stórfingin, áhugaverd, forvitnislig og skemtilig vitjan úr Íslandi 

Katrín Jakobsdóttir, fyrrverandi stjórnarleiðari, og sangarin Jógvan Hansen, eru millum teirra, sum eru við í áhugaverdum tiltaki, sum Norrøna Felagið skipar fyri

Katrín Jakobsdóttir (Savnsmynd: EPA)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Katrín Jakobsdóttir, fyrrverandi forsætisráðkvinna og mentamálakvinna í Íslandi vitjar í Føroyum í vikuskiftinum 12. og 13. september. Afturat sær hevur hon formannin í íslendska Norrøna felagnum og ADHD-felagnum, Hrannar Arnarsson, og Jógvan Hansen, skemtara og tónleikara, eisini kendur í Íslandi sum ”føroyingurin í Reykjavík”.

Norrøna felagið skipar fyri einum tiltaki í hesum sambandi, har tey trý í gaman og álvara fara at greiða frá og undirhalda okkum um Ísland, og um íslendingin, sum hann er og hevur tað í dag.

Vit verða kunnað um avbjóðingar, tey ungu og eldru hava í íslendska vælferðarsamfelagnum. Vit fara at hoyra um íslendska mentan og list, og um politikk og búskap. Og ikki minst um, hvørjar væntanir íslendska fólkið hevur til sína framtíð.

Tiltakið verður i Skálanum í Norðurlandahúsinum leygardagin 13. september kl. 14 til umleið 16:45. Tiltakið er alment, og meldað verður til á heimasíðuni hjá Norrøna felagnum, norden.fo.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 26. august 2025

Beinta Løwe næstforkvinna í Kringvarpsstýrinum

Hon er útbúgvin journalistur og hevur starvst í júst KVF. Beinta hevur eisini sitið í Løgtinginum fyri Tjóðveldi, og síðani verið politiskur viðmerkjari. Hon hevur avloyst Matheu Hilduberg í kringvarpsstýrinum

Beinta Løwe saman við Jón Brian Hvidtfeldt í einari sending hjá Kringvarp Føroya (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Ein broyting er gjørt í stýrinum fyri Kringvarp Føroya, boðaði stovnurin frá í vikuni.

- Eirikur í Jákupsstovu, landsstýrismaður við mentamálum, hevur sett Beintu Løwe sum næstforkvinnu í stýrinum fyri Kringvarp Føroya. Hon tók við 12. august og situr til skeiðið endar 5. mars 2027.

Beinta Løwe tekur við eftir Matheu Hilduberg, sum hevur tikið seg úr stýrinum. 

Klaksvíkskvinnan í høvuðsstaðnum er útbúgvin jorunalist og samfelagsfrøðingur. Hon arbeiddi í nógv ár í júst Kringvarpinum.

Í 2019 varð Beinta vald á Løgting fyri Tjóðveldi. Eftir setuna valdi hon at ikki stilla uppaftur. Síðani hevur Beinta Løwe millum annað verið politiskur viðmerkjari - serliga hjá KVF.

Rógvi Olavson er formaður í Kringvarpsstýrinum. Hinir limirnir eru Annika Eidesgaard, Michael Koba, Høgni Reistrup, Gunvá við Keldu og Finnur Koba, sum er starvsfólkaumboð. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 26. august 2025

Frá heimselituni í Berlin til Føroya Symfoniorkestur

Nýggi dirigenturin hjá Føroya Symfoniorkestri, Catherine Larsen-Maguire, stjórnar symfoniorkestrinum til stórslignu konsertirnar við Kim Hansen og bólki í februar 2026. Catherine hevur júst vitjað í Føroyum, har hon hevur heilsað upp á tónleikararnar og hevur havt fyrstu fundirnar við listarligu leiðsluna í symfoniorkestrinum

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Catherine er fødd í Manchester, men hevur seinastu 30 árini verið búsitandi í Berlin. Hon las tónleik á Cambridge University, í Hannover og á Karajan Akademinum í Berlin, har hon eisini spældi við Berliner Filharmonikarunum.

Eftir tíggju ár sum solofagottistur í Komische Oper Berlin tók Catherine í 2012 avgerð um at elta dirigentdreyminum. Síðani hevur hon staðið á pallinum við framúr orkestrum, m.a. London Philharmonic, BBC National Orchestra of Wales, Berliner Radiosymfoniorkestri, Orchestre du Capitole de Toulouse og Hong Kong Sinfonietta.

Í 2023 varð hon útnevnd til fyrsti tónleikaligari leiðari hjá National Youth Orchestras of Scotland. Í konsertárinum 2025-26 skal hon m.a. stjórna Deutsches Symphonie-Orchester Berlin, Orchestre National de Bordeaux og Münchens Kammerorkestri.
Hon hevur serligan áhuga fyri samtíðartónleiki, og hevur stjórnað frumframførslum av verkum eftir m.a. Alexander Goehr, eins og hon hevur samstarvað við Ensemble Modern, Klangforum Wien og Birmingham Contemporary Music Group.

Við brennandi áhuga fyri unga ættarliðnum av tónleikarum hevur hon undirvíst og stjórnað ungdómsorkestrum kring heimin og verið gestaprofessari á Universität der Künste í Berlin.

Føroya Symfoniorkestur hevur gjørt 4-ára samstarvsavtalu við Catherine.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2025

Vesturkirkjan 50 ár

Hátíðardagur var í Vesturkirkjuni sunnudagin

(Mynd: Ólavur Frederiksen / Faroephoto)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Sunnudagin varð hátíðarhildið, at tað vóru liðin fimmti ár síðan Vesturkirkjan í Havn varð vígd.

Hetta varð gjørt við hátíðargudstænastu, orgulkonsert og ymiskum tiltøkum, sum hava verið á skránni gjøgnum alla vikuna.

Myndirnar eru frá sunnudagnum.

Sí allar myndirnar her

(Myndir: Ólavur Frederiksen / Faroephoto)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 24. august 2025

Útgávukonsertir og bókaútgáva - Stanley Samuelsen

Konsertir verða í Tórshavn 17., Fuglafirði 18. og á Drelnesi 19. oktober

Torbjørn Olsen hevur teknað kápumyndina til nýggju útgávuna

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Stanley Samuelsen kemur við nýggjari útgávu og samstundir kemur ævisøgan hjá Stanley út í bók. Í tí sambandinum eru tríggjar útgávukonsertir kring landið í oktober.

Í longri tíð, hevur Stanley arbeitt við eini nýggjari útgávu, har hann, saman við sera dugnaligum fólki, hevur skapt nýggj løg og hevur eisini endurskapt nøkur eldri løg. Flestu av teimum 12 løgunum á útgávuni eru á føroyskum, tó er okkurt danskt við eisini. Stanley eigur flestu løgini sjálvur, og orðini eiga m.a. Stanley, Martin Joensen (eigur eisini okkurt lag), Hans J. Kollslíð, William Heinesen, Hans A. Djurhuus og Janus Djurhuus. Útgávan kemur út sum LP og fløga í sama húsa, eisini verður møguleiki fyri, at taka tónleikin niður á netinum.

Útgávan eitur “Sólskin”, eftir yrkingini, Solskin, hjá William Heinesen, sum rættiliga væl lýsir hesa útgávu. Hóast Stanley er komin væl til árs og má stríðast hvønn dag við Alzheimerssjúku, so sær hann ljóst uppá tilveruna og hetta endurspeglar eisini útgávuna, úr einum enda í annan.

Eisini kemur ein spildurnýggj bók um Stanley út við sama høvi. Bókin verður løgd fram til konsertirnar, og kann keypast á staðnum. Hilmar Jan Hansen hevur skrivað nýggju bókina og verður eisini til staðar.

Tær tríggjar konsertirnar eru hesar:

• Norðurlandahúsið, fríggjakvøldið tann 17. oktobur kl. 20.
• Mentanarhúsið í Fuglafirði, leygarkvøldið tann 18. oktobur kl. 20.
• SALT, sunnudagin tann 19. oktobur kl. 15.

Tónleikarar til konsertirnar: Stanley Samuelsen, sang og gittar, Kim Hansen, tangentar og sang, Jóhannus á Rógvu Joensen, bass, Jósva Debes, slagverk, Tóri Restorff Jacobsen, sello, Angelika Hansen, violin, Jón Festirstein, violin

Tøkni: Ljóð: Jónas Bloch Danielsen. Ljós: Súni Joensen

Kostnaður: 295 krónur.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. august 2025

Hevnd – nýggj føroysk skaldsøga

– "Hevnd" er ein skaldsøga um at missa alt – og velja at taka alt aftur

 

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

"Hevnd" eitur nýggj føroysk skaldsøga, sum júst er útgivin.

Talan er um eina myrka og psykologiska søgu, sum er skrivað av Petur Mohr Reinert, sum er ein nýggj rødd í føroyskum bókmentum. Hann hevur áður skrivað nógv, men hetta er hansara fyrsta skaldsøga.

Søgan setur spurningin: Er tað rætt at hevna seg?

Søgan snýr seg um happing og hevnd. Hon gongur fyri seg umborð á einum íspunnum frystitrolara í Sørvági og í Havn. Hóast søgan tekur støði í hesum staðarnøvnum, hevur hon onga tilknýting til veruligar hendingar ella persónar. Alt er íspunnið. Tema er happing, sum fer av sporinum, og hvussu tann happaði velur at hevna seg.

"Hevnd" er fyrsti partur í einum tríverki - trilogi, og lesarar skulu ikki bíða leingi eftir næsta parti, sigur rithøvundurin í tíðindaskrivi.

Bókin verður givin út av nýstovnaða forlagnum Tyrpa, sum rithøvundurin sjálvur eigur. Permumyndin er ein málningur eftir Helenu Dam. Tyrpa hevur greitt bókina til prentingar.

Bókin fæst í bókahandlunum og vanligu sølustøðunum kring landið, og hon verður eisini at fáa í Føroyahúsinum á Vesterbrogade í Keypmannahavn.

Petur Mohr Reinert, rithøvundur

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2025

Seks nýggjar barnabøkur á føroyskum

Millum annað koma tvær nýggjar bøkur út í stuttligu og væl umtóktu røðini um pápa Sally, og eisini kunnu føroyskir lesarar gleða seg til at flenna í kíki av hevndarhugaða Lortafrensi

 

SkrivaÐ:

Innsent

Bókadeild Føroya Lærarafelags gevur seks nýggjar barnabøkur út til fimm ymiskar aldursbólkar. Millum annað koma tvær nýggjar bøkur út í stuttligu og væl umtóktu røðini um pápa Sally, og eisini kunnu føroyskir lesarar gleða seg til at flenna í kíki av hevndarhugaða Lortafrensi.

Høgguslokkur við fingraørmum

Tveir lesarar kunnu spæla við fingrunum í holunum og siga frá søguni hjá klóka, lítla høgguslokkinum og øðrum undirsjóvardjóravinum.

Felicity Brooks skrivaði, Ela Smietanka myndprýddi, og Sanna A. Dahl týddi úr enskum.

Bókin er pappbók við holum, 10 síður og til børn uml. 0-1 ár.

Vegurin heim

Hugsa tær at vera púra vilstur. Ikki vita, hvar tú ert. Tá er gott, at tað finnast fólk, sum kunnu hjálpa tær at finna heim aftur. At tú ert eitt sindur heppin, ger tað ikki verri. Og tað er so nógv vakurt og løgið at síggja á vegnum, sovorðið sum tú aldrin fyrr hevur sæð.

Kom við á ævintýraferð til løgin og undursom støð, har tú vilt verða verandi leingi, leingi.

Sven Nordqvist skrivaði og myndprýddi, og Niels Jákup Thomsen týddi úr svenskum.

Bókin er innbundin, 32 síður og til børn uml. 2-4 ár.

Pápi Sally er sjúkliga flóvisligur

Pápi Sally er faktiskt ein heilt fínur pápi, heldur Sally. Tað er bara líka eitt: Onkuntíð er hann ræðuliga flóvisligur. Til dømis tá hann sparkar fótbólt við dreingjunum í frítíðarskúlanum ella sigur sovorðið løgið framman fyri flokkinum hjá Sally ella sigur, at Svend, vinmaðurin hjá Sally, er sjeikurin hjá henni. Ein dagin fær Sally nokk og ger av at læra pápa sín okkurt.

Feita ferian hjá pápa Sally

Tað regnar, tað er vindur, og tað er sum heild ein ordiliga býttur dagur, heldur Sally. Tíbetur hevur pápin eitt RISASTÓRT yvirraskilsi, tá hon kemur heim. Sally og familjan hjá henni fara at ferðast. Tey skulu til eitt løgið land, sum Sally ongantíð hevur hoyrt um fyrr – og sum vanligt, tá tað hevur okkurt við pápa Sally at gera, verður tað ein ferð full av pellisøgum, flóvisligum hendingum – og kipsi. Og tá tey koma heim aftur, fær pápin aftur eitt ørt hugskot ...

Thomas Brunstrøm skrivaði, Thorbjørn Christoffersen myndprýddi, og Silja Aldudóttir týddi úr donskum. Bøkurnar eru innbundnar, 36 síður hvør og til børn uml. 5-7 ár.

Lortafrensur

Øll hava brúk fyri møguleikanum at skylda upp á onkran annan. Og hevur mann eingi sysktin, má mann sláa seg til tols við ein frens, sum tíbetur hvørki slatrar ella hevnir seg. Ella ger hann?

Ein ræðuliga stutlig teknirøð um dreingin Sívar og Lortafrens, sum eru í óendaligum bardaga. Lortafrensur vil nevniliga ikki finna seg í at vera syndabukkur og ger av at beina fyri Sívari. Men tað er ikki lætt. Mest tí at Lortafrensur í loyndum elskar Sívar. Ella í hvussu so er elskar at hata hann.

Sophie Souid skrivaði, Thomas Hjorthaab myndprýddi, og Tórarinn Niclasen á Rípuni týddi úr donskum.

Bókin er heft teknisøgubók, 88 síður og til børn uml. 8-10 ár.

Koralina

Onkuntíð er ein hurð afturlatin av einari góðari orsøk ...

Okkurt óvanligt er við nýggja húsinum hjá Koralinu og teimum. Tað er ikki mjørkin ella kettan, ið altíð heldur eyga við henni, heldur ikki ávaringarnar um vanda, ið frú Bókíðga og frú Máttmikla, nyggju grannakonurnar, lesa um í tebløðum. Tað er hitt húsið – tað, ið fjalir seg aftan fyri gomlu hurðina í fínustovu. Hin mamman og hin pápin við svørtu knappaeygunum og pappírshvítu húðini bíða eftir, at Koralina skal flyta inn til teirra. Og tey vilja, at hon skal verða hjá teimum. Í allar ævir. Hon veit, at fer hon inn um hurðina, kemur hon kanska ongantíð út aftur ...

Stíg inn í undurfulla og óhugnaliga heimin í Koralinu, spennandi og ófrættakenda, modernaða klassikaran eftir metsøluhøvundin Neil Gaiman.

Neil Gaiman skrivaði, Chris Riddell myndprýddi, og Annika Dalsgaard týddi úr enskum.

Bókin er heft, 204 síður og til børn uml. 11-13 ár.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. august 2025

Skemt við Ari Eldjárn útselt – Norðurlandahúsið lýsir við eykasýning

Orsakað av hesi sera góðu undirtøkuni fyri íslendska skemtaranum lýsir Norðurlandahúsið nú við eykasýning leygardagin 13. september klokkan 17

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Atgongumerkini til skemt við Ari Eldjárn í Norðurlandahúsinum, leygardagin, 13. september, kl. 20 eru útseld. Orsakað av hesi sera góðu undirtøkuni lýsir Norðurlandahúsið nú við eykasýning leygardagin kl. 17.

Ari Eldjárn – mætasti stand-up skemtari Íslands – kemur til Føroya við nýggja skemtinum "From Iceland with Love". Her verður borðreitt við nógvari orku, fínum eftirlíkningum og sjarmerandi sjálvspeii, tá Ari Eldjárn sera beinrakið og fittliga lýsir lívið í Norðurlondum, mentanarligar samanbrestir, sjálvsmyndir og vanligar ímyndir, vit hava av hvørjum øðrum.

Við Netflix-sendingini "Pardon My Icelandic" og luttøku í m.a. BBC’s "Mock the Week" hevur Ari Eldjárn veruliga gjørt um seg á altjóða pallinum og er vorðin ein av allar mætastu skemtarum í Norðurlondum, og ein skemtari, ið savnar áhoyrarar tvørtur um landamørk.

Atgongumerki kunnu keypast á nlh.fo.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 25. august 2025

Snyrilsmálið: Grønlendskar kvinnur fáa umbering

Almenna danska umberingin kom fáa dagar fyri, at eitt umfatandi kanningararbeiði av snyrilsmálinuym er liðugt

Mette Frederiksen (Savnsmynd: EPA)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Grønlendskar kvinnur og gentur, sum uttan samtykki fingu ein snyril ísettan, fáa nú eina almenna umbering úr Danmark.

Tað upplýsti Mette Frederiksen, statsministari, mikudagin.

- Vit kunnu ikki broyta tað, ið er hent. Men vit taka ábyrgdina á okkum. Tí vil eg vegna Danmark siga orsaka, sigur Mette Frederiksen í eini fráboðan.

Talan er um eina umbering, sum kemur frá bæði danska statinum og grønlendska landsstýrinum, Naalakkersuisut.

Talan er um mál, sum hendu fram til 1992, meðan Danmark hevði ábyrgdina av grønlendska heilsuverkinum, meðan grønlendski landsstýrisformaðurin, Jens-Frederik Nielsen biður um umbering fyri teir tilburðir, ið eru hendir eftir, at ábyrgdin kom á grønlendskar hendur, skrivar Danmarks Radio.

- Vit viðurkenna, at snyrilsmálið er orsøk til bæði vreiði og sorg fyri nógvar grønlendingar og nógvar grønlendskar familjur, verður sagt úr danska forsætisráðnum.

Tað var serliga í 1960’unum og 1970’unum, at læknar settu snyril í kvinnur og gentur heilt niður í 13 ára aldur uttan teirra vitan til tess at avmarka fólkavøkstrinum í Grønlandi. Stór øsing stóðst, tá hetta kom fram í ljósmála.

Í 2022 setti danska stjórnin í verk eina kanning av málinum. Hetta arbeiðið skal vera liðugt í seinasta lagið 1. september í ár. Men statsministarin hevur valt at biðja um umbering longu nú.

- Hóast vit ikki hava fullu myndina, so ávirkar tað stjórnina, at so nógvar grønlendskar kvinnur á einum máli boða frá, at tær hava verið fyri misnýtslu av danska heilsuverkinum, sigur Mette Frederiksen í tíðindaskrivinum.

Frá grønlendskari síðu hevur eitt krav um umbering ljóðað leingi. Fyrrverandi grønlendski landsstýrisformaðurin, Muté B. Egede, hevur kalla málið fyri eitt ‘fólkadráp’.

Í 2023 kravdi Aaja Chemnitz, fólkatingslimur fyri IA, eina almenna umbering og endurgjald frá danska statinum til tær raktu kvinnurnar.

Núverandi grønlendski stjórnarleiðarin, Jens-Frederiks Nielsen, fanst í apríl at, at ongin umbering enn var komin.

- Hví er tað so trupult at biðja um umbering? Vit vita, at hatta er hent, segði Jens-Frederik Nielsen tá.

143 kvinnur hava stevnt danska statinum og krevja tilsamans 43 milliónir krónur í endurgjaldi fyri brot á teirra mannarættindi, skrivar dr.dk. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 27. august 2025

Amerikanarar royna at ávirka í Grønlandi

Danmarks Radio avdúkaði í vikuni, at minst tríggir menn við tilknýti til Hvítu húsini hava roynt at fáa grønlendingar at venda sær móti USA heldur enn Danmark

Amerikansk ferðafólk á veg í land úr fyrsta beinleiðis ferðafólkaflottúrinum millum Newark og Nuuk í summar (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Persónar við tøttum tilknýti til amerikanska forsetan og Hvítu húsini hava verið á vitjan í Grønlandi fyri at gera ein lista yvir nøvn á grønlendskum borgarum, sum stuðla Donald Trump, forseta, og hansara ætlanum um at yvirtaka Grønland.

Hetta kundi Danmarks Radio avdúka í vikuni.

Á listanum eru nøvn á grønlendingum, sum USA roynir at fáa í eina rørslu, sum skal virka fyri at Grønland kvettir sambandið við Danmark.

Minst tríggir amerikanarar við tilknýti til forsetan hava verið í Grønlandi og roynt at ávirka har, vátta stjórnar- og fregnarkeldur í Grønlandi og USA.

Danmarks Radio hevur havt fleiri fundir við keldurnar, síðan Trump tók við valdinum í januar í ár.

Keldurnar tosa um infiltratión og ávirkanarvirksemi og meta, at endamálið við vitjanunum er at ávirka grønlendska samfelagið við tí endamáli at fáa grønlendingar at venda sær móti USA heldur enn Danmark.

Upplýsingarnir koma frá átta keldum, sum hava tosað við teirri treyt, at tey kunnu vera ónevnd.

Tað er ikki eydnast DR at avgera, um amerikansku menninir arbeiða av egnum ávum, ella um teir arbeiða eftir boðum aðrastaðni frá.

Danmarks Radio kennir nøvnini á amerikansku monnunum, men hevur valt ikki at kunngera nøvn teirra til tess at verja sínar keldur.

Lars Løkke Rasmussen, uttanríkisráðharri, upplýsti í gjár, at amerikanski sendiharrin er kallaður til fundar í uttanríkisráðnum at fáa greiði á hvat vendir upp og niður í hesum máli. Um talan er um almenna íblanding í grønlendsk viðurskifti, so er tað í stríð við altjóða reglur. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 28. august 2025

Øssur Winthereig farin, 66 ár

Kendi tíðindamaðurin Øssur Winthereig er deyður

(Savnsmynd: Bjarni Enghamar)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Fyrrverandi tíðindamaðurin Øssur Winthereig er deyður, 66 ára gamal.

Tað skrivar Kringvarpið fríggjadagin.

Øssur Winthereig byrjaði at arbeiða í útvarpinum í seinnapartin í sjeytiárunum og var eisini tíðindaleiðari í SvF.

Hann hevur seinastu árini verið sjúkur av krabbameini.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. august 2025