Tørvur á fleiri enn 60 læknum til føst størv í Føroyum

Hetta er niðurstøðan í tilmælti, sum Margit Stórá, landsstýriskvinna við heilsumálum, hevur biðið um

 

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Tørvur er á at seta munandi fleiri serlæknar í Sjúkrahúsverkinum og kommunulæknar komandi árini

Margit Stórá, landsstýriskvinna við heilsumálum, hevur fingið ein arbeiðsbólk at gera eitt tilmæli um, hvussu nógvir serlæknar skulu vera á hvørjum øki í sjúkrahúsverkinum og kommunulæknaskipanini og um, hvørji serlæknaøki skulu mennast í heilsuverkinum. Tilmælið er nú liðugt og varð handað landsstýriskvinnuni síðst í juni.

Les tilmælið her: Tørvurin á serløknum í føroyska heilsuverkinum

- Eg eri fegin um at hava fingið serlæknaætlanina. Eg vænti, at hon verður eitt gott amboð bæði hjá politiska myndugleikanum og hjá heilsuverkinum, tá mál skulu setast fyri, hvørji serlæknastørv skulu raðfestast í heilsuverkinum.

Fleiri álit um framtíðar heilsuverk hava verið skrivað seinastu árini. Í flestu álitinum hevur verið mælt til, at gera ætlanir, sum lýsa tørvin á serlæknum í føroyska heilsuverkinum. Ikki fyrr enn nú, landsstýriskvinnan í heilsumálum setti hetta arbeiðið í verk, er ein tílík serlæknaætlan gjørd, við einum veruligum boði uppá hvussu stór avbjóðingin er.

Høvuðsniðurstøðurnar í tilmælinum eru, at serlæknar eru settir í starv á stórt sæð øllum serøkjum, sum eru í heilsuverkinum, men serlæknarnir eru ov fáir í tali. Neyðugt er tí at brúka avloysarar bæði í sjúkrahúsverkinum og kommunulæknaskipanini.

Samanborið við onnur lond, hava vit færri serlæknar í mun til fólkatalið. 

Mælt verður til, at vit fáa væl fleiri serlæknar á sjúkrahúsunum. Eisini er tørvur á fleiri kommunulæknum. Verða kommunulæknarnir fleiri í tali, kunnu teir til dømis átaka sær fleiri uppgávur, sum nú verða gjørdar á sjúkrahúsunum.

Í tilmælinum verður mett, at tørvur er á 53 serlæknastørvum afturat í sjúkrahúsverkinum og 10 kommunulæknastørvum afturat. Tað er eisini so, at nøkur av størvunum, sum eru í heilsuverkinum í dag, eru mannaði við avloysarum. Hetta merkir, at tørvur er á fleiri enn 53 serlæknum í sjúkrahúsunum og fleiri enn 10 kommunulæknum afturat í føstum størvum.

Tað finst ongin skjót og løtt loysn at nøkta allan serlæknatørvin – serliga ikki á sjúkrahúsøkinum. Fleiri kommunulæknar verða útbúnir í føroysku skipanini komandi árini. Tað fer at bøta um tørvin í kommunulæknaskipanini. Á sjúkrahúsøkinum fara at ganga nøkur ár, áðrenn munandi fleiri serlæknar verða útbúnir. 

Nógvir føroyingar eru undir læknaútbúgving, so útlitini eru betur í árunum sum koma. Millum annað, eru møguleikarnir at útbúgva seg í Føroyum vorðnir betri, og fyrireikingar eru til at gera sjúkrahúsverkið til universitetssjúkrahús. Hesi átøk eiga at halda fram og styrkjast uppaftur meira, tí tað økir um møguleikan fyri, at læknarnir velja Føroyar sum arbeiðsstað.

Farið verður nú undir at viðgera hetta tilmælið um serlæknamanningina í heilsuverkinum og um serlæknaætlanin samsvarar við aðrar ætlanir, sum arbeitt verður við.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 04. juli 2024

Spik slaktari við sóknarongli og í grímu

Umhvørvisfelagsskapur spælir sjónleik í Norðragøtu

(Skíggjamynd: Captain Paul Watson Foundation UK / Facebook)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

"Spik slaktari" er nýggjasta royndin frá umhvørvisfelagsskapum, sum mótmæla grindadrápi í Føroyum, at fáa uppmerksemi um heimin.

Hóast grindaøkið er lýst í Syðrugøtu og í Norðragøtu, so vóru umboð frá umhvørvisfelagsskapinum Captain Paul Watson Foundation UK á økinum og spældu býtt. Annars merkir kunngerðin um grindaøki tað, at óviðkomandi ikki sleppa inn á økið.

Í stroyming á Facebook sæst hesin "slaktarin" ganga í økinum á bryggjuni í Norðragøtu, har hvalirnir vórðu tiknir upp á land, fyri seinni at verða skornir upp.

Maðurin í grímu slapp eftir øllum at døma at ganga frítt, so leingi hann ikki órógvaði nakað. Tað fer tó ikki framvið hjá gøtufólki, tí fleiri tóku myndir av honum og eisini var okkurt barn, sum royndi at koma í samband við mannin, og royndi eisini at taka maskuna av honum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 05. juli 2024

Tórshavnar býráð samtykt leigusáttmálan um økið til tjóðleikhús

Nú er greitt, at Tjóðleikhúsið skal liggja á Eystaru bryggju. Ein meiriluti í Tórshavnar býráð samtykti í vikuni leigusáttmálan til økið

 

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Ein meiriluti í Tórshavnar býráð samtykti á býráðsfundi mikukvøldið leigusáttmálan millum Tórshavnar kommunu og Almanna- og mentamálaráðið um økið at staðseta nýtt tjóðleikhús.

Eitt økið á 4.000 fermetrar verður sett av til byggiøki á Eystaru bryggju til nýggjan tjóðpall.

Sambært samtyktini er ásett, at leigarin sleppur inn á økið, tá ið verkætlanin er liðugt projekterað, og hevur fingið myndugleikgóðkenning frá byggivaldinum. Eisini skal fornminnismyndugleikin góðkenna ætlanina við atliti at árinum á Tinganes og Skansan.

Aftrat skal eisini váttan fyriliggja, at fígging er tøk til at fremja alla verkætlanina.

Tíðarfreist er sett á soleiðis, at er ongin bygging farin fram á leigaða økinum í seinasta lagi 1. apríl 2029, so kann útleigarin siga upp leigumálið at fara úr gildi 31. desember 2029.

Ósemja í býráðssamgonguni

Tað er ikki semja í meirilutasamgonguni um hetta málið, tí tað kom til atkvøðugreiðslu á býráðsfundinum mikukvøldið atkvøddu bæði javnaðarmaðurin Kári Johansen, formaður í havnanevndini, og sambandsmaðurin Annfinn Brekkstein, varaborgarstjóri, ímóti, saman við Súsannu Olsen úr Framsókn og Róa B. Poulsen, ið á hesum fundinum sat sum eykamaður fyri Birgir Nielsen úr Fólkaflokkurin.

Sostatt vóru tað atkvøðurnar hjá býráðslimunum hjá Tjóðveldi, sum bóru málið ígjøgnum.

Frammanundan hevði bæði stjórin í Tórshavnar havn og meirilutin í havnanevndini mælt frá at samtykkja uppskotið.

Longu tá tað gjørdist alment eftir hugskotskapping í 2021, at tjóðleikhúsið skuldi staðsetast á eystaru bryggju var greitt, at formaðurin í havnanevndini ikki hóvaði staðsetingina.

- Eg fari staðiliga at mæla frá at góðtaka, at tjóðleikarhúsið verður staðsett á Bursatanga, segði Kári Johansen tá.

Les: Formaðurin í havnarnevndini harðliga ímóti

Les eisini: Allir arkitektarnir peikaðu á Bursatanga

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. juli 2024

Føroysk umboðan í Miss Danmark

28 ára gamla Asta Danielsen kappast um at gerast Miss Danmark 2024

(Mynd: Miss Danmark)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

28 ára gamla Asta Danielsen úr Hoyvík er ein av teimum, sum kappast um at gerast Miss Danmark.

Tað kom fram herfyri tá tær 30, sum kappast um heitið og møguleikan at umboða Danmark í altjóða "Miss" kappingum, blivu kunngjørdar.

Asta Danielsen lesur í altjóða samskifti og mál í Aalborg.

Um 168 centimetrar høgu hoyvíkskvinnuna verður sagt, at hon er lívsglað og framsøkin. Hon er vaksin upp í Føroyum, men hevur síðani búð í fleiri londum.

Spurd um, hvat hon ynskir at brúka Miss Danmark pallin til, sigur Asta, at hon vil geva íblástur til onnur.

- Eg eri ikki vanliga ein, man setur í samband við vakurleikakappingar, og tí ynski eg at bjóða hesum hugsunarháttinum av, og virka sum fyrimynd fyri aðrar kvinnur, sigur Asta Danielsen.

(Mynd: Asta Danielsen / Instagram)

Finalan verður sunnudagin 1. september í Cirkusbygninginum í Keypmannahavn. Til ber at atkvøða til 18. august.

Til ber at atkvøða fyri Astu á síðuni her

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 05. juli 2024

Nýtt matstað latið upp í Saltangará

Rist lat upp hósdagin í fyrrverandi handlinum hjá Bjarna Blikk - ein stað, har tað mesta av matinum verður gjørdur á grill

 

SkrivaÐ:

Innsent

Ein nýggj matstova lat upp í Saltangará hósdagin. Navnið á nýggju matstovuni er Rist. Á Rist fært tú siðbundnan mat, gjørdur úr bestu rávørum og á karráan hátt – á eini grill. Maturin verður borðreiddur í nútímans, hugnaligum hølum á matstovuni í Saltangará.

Tað, sum eyðkennir Rist er hugni, tænasta og góður matur. Tilber at síggja at síggja matskránna og at bíleggja borð á www.rist.fo

Eigararnir, ið allir eru úr nærumhvørvinum, mettu, at tað manglaði eitt matstað av slíkum slagi í umhvørvinum, sum hevur fingið fleiri tilflytarar seinastu árini.

Rist letur upp í nýggju hølunum, har søguligi handilin hjá Bjarna Hansen, vanliga nevndur Bjarni Blikk, helt til. Tey flestu tilkomnu í nærumhvørvunum munnu minnast handilin hjá Bjarna Blikk.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. juli 2024

Søguliga vánaligt úrslit hjá Gist & Vist

Úrslitið eftir skatt er knappar trettan milliónir í halli. Vaksandi skuld og økt rentustøði er ein partur av orsøkini til vánaliga úrslitið

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Ársroknskapurin hjá Gist&Vist fyri 2023 vísir eitt søguliga vánaligt úrslit fyri felagið. Úrslitið eftir skatt er minus 12,7 milliónir krónur.

Fleiri viðurskifti eru orsøk til vánaliga úrslitið, sigur samtakið í tíðindaskrivi:

Øktir fíggjarkostnaðir hava eina týðandi ávirkan á úrslitið. Fíggjarkostnaðirnir eru øktir vegna hækkandi rentustøðið, hækkandi skuld í sambandi við útbyggingar og hækkandi skuld fyri at tryggja gjaldførið undir coronaárunum. Í 2019 vóru rentuútreiðslurnar hjá felagnum 3,9 milliónir krónur. Í 2023 vóru rentuútreiðslurnar 12,6 milliónir krónur.

Somuleiðis eru avskrivingarnar hækkaðar vegna útbyggingar. Í 2019 vóru avskrivningarnar 8,9 milliónir, meðan tær í 2023 eru øktar til 19,6 milliónir krónur.

Samstundis sum fíggjarkostnaðirnir eru hækkaðir, er vøksturin í føroysku ferðavinnuni meira ella minni er støðgaður síðani 2019. Í 2023 minkaðu hotelgistingarnar við 4 prosentum í mun til 2022. Samstundis er talið av hotelsengrum tvífaldað síðani 2019 og talið av Airbnb-sengrum er nú dupult so høgt sum talið av hotelsengrum. Samlaði gistingarkapaciteturin er meira enn trýfaldaður síðani 2019, samstundis sum ferðafólkatalið nærum stendur í stað, á umleið 50.000-60.000 frítíðarvitjandi um árið.

Útlitini fyri hotelgistingum í 2024 eru eisini vánalig. Ferðafólkatalið higartil í ár veksur ikki nevnivert, samstundis sum kappingin frá føroyska Airbnb-marknaðinum støðugt økist. Harumframt hevur verkfallið havt eina neiliga ávirkan á hotelgistingarnar. Mett verður, at verkfallið í sjálvum sær við avlýsingum og vantandi meirsølu í verkfallstíðarskeiðnum, íroknað lønarhækkingar, sum standast av nýggja sáttmálanum, føra við sær eitt beinleiðis meirtap í rakstrinum hjá Gist&Vist á umleið kr 5 milliónir krónur.

Onkrir glottar eru. Millum annað verður tað spennandi at fylgja við í, hvussu tað fer at hildnast við nýggju rutuni hjá Icelandair til USA umvegis Keflavík. Og tað er at gleðast um, at SAS hevur økt túratalið til Føroya í summar, samstundis sum ferðafólkatalið við Atlantic Airways er støðugt og vaksandi.

Gist & Vist hevur á vári í 2024 gjørt samstarv við Nordichotels.com. Við samstarvinum verður Hotel Føroyar partur av søluskipanini hjá Strawberry samtakinum, Mett verður, at hetta samstarv hevur við sær fleiri sølumøguleikar, serliga á norska og svenska marknaðinum. 

Tað liggur eitt potentiali í føroysku ferðavinnuni, vísandi til okkara staðseting og samanborið við onnur oyggjasamfeløg rundan um okkum. T.d. er árliga ferðafólkatalið í Íslandi omanfyri 2 milliónir, í Álandi gott 1,4 milliónir, í Gotlandi knapt 1 millión, í Orknoyggjunum omanfyri 200.000 og á Bornholm omanfyri 800.000. Samanbera vit við Føroyar, liggja vit niðast á umleið 90.000 vitjandi.

Á matstovuøkinum er vert at nevna, at ein gyltur møguleiki at fáa eina varandi staðseting fyri KOKS í Føroyum aftur tykist vera gloppin okkum av hondum. Hetta er støðan hóast vit hesu ferð kundu vísa á stórar íløgu- og stuðulsupphæddir. Møguleikin at skapa rúm fyri Kirkjubøstólunum í Kirkjubø hevði givið nógv til bæði lokalsamfelagið og Føroyar sum heild. Vegna vantandi fastan bústað í Føroyum misti KOKS sínar Michelin stjørnur fyrr í ár. Vit fegnast kortini um at báðar matstovurnar, Roks og Ræst, framhaldandi verða viðmæltar av Michelin í útgávuni fyri 2024.

Tað er harmiligt fyri Gist & Vist og starvsfólkið hjá felagnum, tá raksturin gevur undirskot. Í 2023 vóru samlaðu lønargjaldingarnar hjá felagnum yvir 73 mió.kr. og útlit eru fyri, at felagið í 2024 kemur at rinda lønir fyri út móti 80 mió.kr. Tað er greitt, at felagið ikki kann halda áfram uttan at venda gongdini til yvirskot. Leiðsla og starvsfólk gera sítt besta fyri at venda gongdini og vóna vit at vend kemur í í 2025. Felagið kann bert í avmarkaðan mun ávirka tilgongdina til føroysku ferðavinnuna. Tí liggur tað á hjá leiðsluni at fremja tær broytingar, sum fara at geva javnvág og støðufesti hjá sjálvum felagnum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 30. juni 2024

Bíleggingarskipan sett í verk á Smyrli

Tað er bíligari at bíleggja bilpláss við brúkara enn at koma við upp á kjans

(Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Skalt tú við Smyrli í summar, ber tað nú til at bíleggja pláss til bilin áðrenn fráferð.

Strandferðslan fer at royna bíleggingarskipanina við Smyrli frá 8. juli til 1. september. Eftir hetta verður eftirmett, so at møguligar tillagingar kunnu gerast.

Bíleggingin er einki krav, men við henni ber til at fáa framíhjárætt at koma við. Kemur tú hinvegin við upp á kjans, fært tú kanska eitt av plássunum, ið leypa av, tá ið bilar við bílegging eru farnir umborð.

Tað er bíligari at bíleggja áðrenn og eisini bíligari at bíleggja við brúkara. Bilpláss við brúkara kostar einvegis ferðaseðilin 96 krónur og uttan brúkara 112,50 krónur. Kemur tú upp á kjans og rindar ferðaseðilin umborð, kostar hann 127,50 krónur.

Ein bílegging fevnir um bil og bilførara. Eru fleiri ferðandi við í bilinum, skulu tey keypa ferðaseðilin umborð sum higartil.

Bíleggingar fara fram her

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. juli 2024

Handtikin fyri at spýta á politist

Fleiri full fólk vóru savnað í gamla kirkjugarði á Svínaryggi seinnapartin mikudagin

(Mynd: Google)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Seinnapartin mikudagin – um hálvgun fimm tíðina – varð løgreglan boðsend út til gamla kirkjugarð á Svínaryggi í Havn, har ófriður og gangur var av fullum fólkum.

Ein patrúlja fór á staðið og kundi staðfesta, at fullfólk vóru til staðar. Millum annað ein persónur, sum var so drukkin, at løgreglufólkini gjørdu av at fylgja viðkomandi til hús.

Tá politistarnir komu aftur í kirkjugarðin uppstóð onkur ósemja millum partarnar, og ósemjan gjørdist so uppøst, at ein maður spýtti á ein av politistunum.

Hetta er brot á grein 119 í revsilógini, sum snýr seg um at hótta ella fremja harðskap móti persóni, ið útinnur honum alment álagda tænastu- ella starvsskyldu (tjenestemand i funktion). Brot á hesa reglu gevur sekt og møguliga fongsul upp til átta ár.

Løgreglan handtók mannin, tók hann á støðina, har hann varð skuldsettur og seinni leyslatin aftur, upplýsti vaktleiðarin á løgreglustøðini. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 04. juli 2024

Lesandi á Setrinum funnið nýggja klukku í Sandoynni

Í farnu vikuni vóru lívfrøðilesandi á Náttúruvísindadeildini á Fróðskaparsetri Føroya á kanningarferð í Sandoynni, har tey funnu eina klukku, sum ikki áður er sæð í Føroyum

Tey lesandi funnu eitt nýtt slag av svartaklukku (Carabidae). Hendan slektin, ið kallast Dyschirius, er ikki funnin í Føroyum áður.

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Alt millum himmal og jørð kann henda, tá ein lesur lívfrøði, og tað ásannaðu lesandi á Náttúruvísindadeildini hesa vikuna, tá tey vóru á kanningarferð í Sandoynni

Tey kalla tað feltskeið, og tey lesandi settu skordýrafellur ymsastaðni kring oynna.

Í fellunum, ið vóru kannaðar mikudagin, funnu tey eitt nýtt slag av svartaklukku (Carabidae). Hendan slektin, ið kallast Dyschirius, er ikki funnin í Føroyum áður.

Enn hava tey ikki staðfest, hvat slag hendan svartaklukkan er, men klukkur í hesi slektini eru umleið fimm millimetrar langar, eru mjáar um miðjuna og hava staput frambein at grava við.

Allarflestu sløgini í hesi slektini liva í sandmold tætt við sjógv. Har grava tær holur at liva í og veiða smáar skildisklukkur.

Hendan kanningarferðin verður skipað í samstarvi við Tjóðsavnið, sum hevur ábyrgdina av undirvísingini um skordýr. Hendan nýggja klukkan, sum funnin er, verður givin Tjóðsavninum til víðari kanningar.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. juni 2024

Privatar fyritøkur granska og menna munandi meira

Privatu fyritøkurnar standa fyri meira enn tveimum triðingum av útreiðslunum til gransking og menning í Føroyum. Fyritøkurnar granska fyri 1,1 prosent av BTÚ, meðan almennir stovnar granska fyri 0,4 prosent

(Savnsmynd)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Almennir stovnar og fyritøkur í Føroyum brúka munandi meira til gransking og menning á royndarstigi enn fyri 20 árum síðani. Tað vísa nýggj hagtøl fyri gransking og menning, sum Hagstovan hevur savnað í samstarvi við Granskingarráðið.

Í Føroyum varð í 2022 granskað fyri 376 milliónir kr. Tað svarar til 1,5 prosent av bruttatjóðarúrtøkuni (BTÚ).

Í 2003, tá seinasta kanningin av útreiðslum til gransking og menning varð gjørd, varð granskað og ment fyri 0,9 prosent av BTÚ. Vøksturin er sostatt 0,6 prosent-stig.

Hóast vøksturin eru útreiðslurnar í Føroyum til gransking og menning sum partur av BTÚ lægri enn í hinum Norðanlondunum. Í Danmark eru útreiðslurnar 2,9 prosent, í Íslandi 2,7 prosent, í Noregi 1,6 prosent og í Svøríki 3,4 prosent.

Europaráðið setti í 2000 sum mál, at londini í Europa skuldu brúka 3 prosent av BTÚ til gransking og menning í 2010. Nýggju hagtølini vísa sostatt, at Føroyar enn eru langt frá málinum, sum Europaráðið hevur sett.

Privat feløg størstan vøkstur

Privatu fyritøkurnar standa fyri meira enn tveimum triðingum av útreiðslunum til gransking og menning í Føroyum. Fyritøkurnar granska fyri 1,1 prosent av BTÚ, meðan almennir stovnar granska fyri 0,4 prosent.

Tað er stór broyting í mun til 2003, tá privatar fyritøkur stóðu fyri 0,2 prosentum av granskingini og almenni geirin fyri 0,7 prosentum.

Meiri enn helmingurin av granskingini og menningini í privata geiranum fer fram í tilfeingisvinnuni, og har er tað alivinnan, ið stendur fyri nærum allar granskingini og menningini.

Framleiðsluvinnan og tænastuvinnan standa fyri ávikavist 7 prosentum og 35 prosentum av útreiðslunum til gransking og menning.

Europaráðið hevur mælt til, at av teimum 3 prosentunum skal tað privata brúka 2 prosent og tað almenna 1 prosent av BTÚ.

Tvær ferðir so nógv ársverk

Talið á granskarum í Føroyum er meira enn tvífaldað seinastu 20 árini. Í 2022 vórðu tilsamans 276 ársverk innan gransking og menning. Í 2003 vóru 131 ársverk.

Áleið líka nógvar kvinnur og menn eru granskarar, 153 menn og 123 kvinnur. Tó eru fleiri menn teknikarar og vísindalig hjálparfólk.

Enn er langt á mál

Annika Sølvará, stjóri í Granskingarráðnum, fegnast um, at vit nú hava fingið tøl fyri, hvussu nógv føroyska samfelagið brúkar til gransking og menning.

- Vit vita nú, at støðan er betri enn fyri 20 árum síðani, men enn er langt á mál til at røkka teimum 3 prosentunum av BTÚ, ið eisini Ráðið fyri Gransking, Menning og Nýskapan mælir til. Hagtølini vísa, at bæði tað almenna og privata, eiga at gera størri íløgur í gransking og menning, sigur hon.

- Stóra broytingin síðani 2003 er í privata geiranum, sum hevur gjørt eitt risa lop. Tað almenna er hinvegin dragnað, hóast lutfalsliga stórar íløgur eru gjørdar í Fróðskaparssetrið hetta tíðarskeiðið.

- Tølini fyri 2022 vísa, at býtið millum alment og privat í Føroyum er væl nærri málinum hjá Europaráðnum nú enn í 2003.

- Tað er ikki fyrr enn at vit hava hagtøl fyri fleiri ár á rað at við síggja eina greiða gongd, men tølini fyri 2022 samsvara tí, sum granskingarumhvørvið hevur ført fram í fleiri ár: Tað er tørvur á fleiri íløgum – hægri játtan – í gransking og menning, sum vit skulu standa okkum í kappingini við ES-lond um at menna samfelag okkara, sigur Annika Sølvará.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 30. juni 2024

Formula fingið herðaklapp fyri KT trygd

Heiðurin er givin tí Formula er at meta sum ein av fremstu nettrygdarveitarum, ið bjóðar sínum kundum víðfevnandi KT trygdarloysnir

Eyðun Thorsvig deildarleiðari og Fróði Magnussen forstjóri á Formula til móttøku (Mynd: Formula)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Formula kunngjørdi í vikuni, at tey hava fingið heiðurin sum ársins samstarvsfelagi hjá Sophos fyri 2024. Heiður varð handaður á samkomu í Manchester.

Heiðurin er givin tí Formula er at meta sum eina av fremstu nettrygdarveitarum, ið bjóðar sínum kundum víðfevnandi KT trygdarloysnir.

Formula hevur víst einastandandi avrik á norðurlendska marknaðinum, umframt framúr kundanøgdsemi og KT tryggleika.

Sophos er heimsleiðandi innan nettrygd tá umræður KT, og bjóðar eitt breitt úrval av vørum og tænastum til at verja fyritøkur og brúkarar móti nethóttanum. Formula er ein Platinum samstarvsfelagi hjá Sophos og hevur soleiðis hægsta samstarvsstig, við bestu fyrimunum og atgongd til nýggjastu trygdartøkni. Sophos Security Provider er ein frálíkur samstarvsfelagi, og saman kunna vit kunnu bjóða kundum tær bestu trygdarloysnirnar í vinnuni, sigur Eyðun Thorsvig deildarleiðari.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. juli 2024

Sæst ikki aftur at 5.000 fólk vóru her kvøldið fyri

Alt reint og pent í Vágsbotni sunnudagin

(Mynd: Voxbotn)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Um hálvgun tvey tíðina seinnapartin var liðugt at rudda upp eftir Voxbotn konsertdagin í Vágsbotni.

Soleiðis sá út í leygarkvøldið (Mynd: Jens Kr. Vang)

(Mynd: Jens Kr. Vang)

Alt reint og pent. Tað sást ikki at áleið 5.000 fólk hugnaðu sær á økinum kvøldið og náttina fyri.

Tólv tímar seinni er aftur gerandisdagur í Vágsbotni (Mynd: Voxbotn)

Sí eisini: Myndir: Allar myndirnar frá Voxbotn

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 30. juni 2024

Tilfarsnýtslan er minkandi

Føroyska tilfarsnýtslan í fjør svarandi til 28,6 tons fyri hvønn íbúgva

(Mynd: Hagstovan)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Hagstova Føroya hevur nú gjørt upp, hvussu stór nøgd av tilfari varð brúkt í føroyska búskapinum í 2023.

Tilfarið verður innflutt ella tikið beinleiðis úr føroysku náttúruni. Nakað av tilfari verður útflutt, og tað sum eftir er, verður brúkt í føroyska búskapinum. Tann føroyska tilfarsnýtslan var 1.552.000 tons í 2023, svarandi til 28,6 tons fyri hvønn íbúgva. 

Mesta tilfarið, ið verður tikið úr føroysku náttúruni, er lívmegn (biomassi). Í 2023 vóru 839.000 tons av lívmegni (biomassa) tikin úr náttúruni. Tað fevnir um føroysku fiskiveiðuna, umframt nakað av stráfóðuri og biti hjá seyði. 305.000 tons vóru innflutt, ið fevnir millum annað um matvørur, fóður og timbur. 630.000 tons av lívmegni var útflutt. Sostatt vóru 513.000 tons brúkt í føroyska búskapinum.

Næststørsti bólkur er ikki-metalkend mineral. Í talvuni niðanfyri sæst, at 327.000 tons av ikki-metalkendum mineralum vóru tikin úr føroysku náttúruni og 388.000 tons vóru innflutt. Av ikki-metalkendum mineralum er tað mesta grót, sum verður tikið úr føroysku náttúruni. Innflutningurin er mest sandur og grót. Nærum einki var útflutt, so 714.000 tons vóru í 2023 brúkt í føroyska búskapinum.

Lívrunnið brennievni verður innflutt, og fevnir mest um bensin og brenniolju. 

Myndin niðanfyri vísir, at innlendis tilfarsnýtslan minkaði við 55.000 tonsum ella 1,7 prosentum frá 2022 til 2023. Størsta minkingin stavar frá nýtsluni av sandi og gróti.

Síðan 1998 er tilfarsnýtslan nú minkað nakað síðan hon var hægst í 2020. Á talvuni niðanfyrisæst eisini stóri vøksturin beint áðrenn, og fallið aftan á fíggjarkreppuna.

Meira her

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. juli 2024

Dýpdardátur kring Føroyar eru nú tøkar 

Nú ber til at taka eitt 50 metra net av dýpdarpunktum niður umvegis heimasíðuna foroyakort.fo

 

SkrivaÐ:

Jan Müller

Talan er um 4 milliónir dýpdarpunkt. Økið er 124 ferðir 90 kilometrar stórt. Dátupunktini, sum nú eru tøk og ókeypis hjá øllum, eru framleidd úr nýggjum og gomlum sjóuppmátingum.

Dáturnar kunnu brúkast til nógv endamál, eitt nú gransking, fiskikort, 3D-modell og forkanningar av virksemi á sjónum, so sum aliøkir, vindmyllulundir og annað. Dáturnar mugu tó ikki brúkast at sigla eftir – til tað skulu almennu sjókortini brúkast. 

So hvørt sum nýggjar sjóuppmátingar leggjast aftrat, er ætlanin at bøta um dýpdardáturnar og at víðka um økið. 

Umframt dýpdardáturnar, eru eisini ymisk kort við føroyska sjóøkinum og dýpdarviðurskiftum tøk á foroyakort.fo. Hesi kort eru vælegnaði at brúka í framløgum og útgávum. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 04. juli 2024

Væleydnað summarskeið á Ítróttaháskúlanum

Í undanfarnu viku var summarskeiðið 2024, har luttakarar vórðu blakað út í alskyns avbjóðingar og upplivingar

 

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Ein vanligur partur av virkseminum hjá Ítróttaháskúlanum í Suðuroy er at skipa summarskeið fyri einum meiri tilkomnum aldursbólki. Tað skrivar Suðuoyarportalurin.

Í undanfarnu viku var summarskeiðið 2024, har luttakarar vórðu blakað út í alskyns avbjóðingar og upplivingar.

- Vit kunnu staðfesta, at aldur er bert eitt tal. Tí hetta hevur verið ein herligur, lívligur og ikki minst djarvur hópur av fólkum úr øllum Føroyum! Takk fyri, at tit vóru við til at gera vikuna so stuttliga og minnisríka, skrivar Ítróttaháskúlin á Facebook.

- Vit síggjast næsta ár, skrivar ítróttaháskúlin á Facebook har fleiri myndir frá summarskeiðnum eisini síggjast.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 30. juni 2024

Jacob Vestergaard nýggjur sýslumaður

Jens Jensen er farin frá sum sýslumaður í Norðoya- og Eysturoyar sýslu

Jacob Vestergaard situr í løtuni á tingi fyri Fólkaflokkin (Savnsmynd: Sverri Egholm)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Jens Jensen er farin frá sum sýslumaður í Norðoya- og Eysturoyar sýslu, og Jacob Vestergaard hevur tikið við sum nýggjur sýslumaður.

Jacob Vestergaard er útbúgvin løgreglumaður, og kendur sum bæði løgtingsmaður og landsstýrismaður fyri Fólkaflokkin. Hann hevur eisini verið sýslumaður áður.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. juli 2024

Mortan Simonsen nýggjur fíggjarleiðari í Tórshavnar kommunu

Mortan Simonsen er cand.polit. Hann hevur seinasta árið starvast sum fíggjarfulltrúi í teknisku fyrisitingini í Tórshavnar kommunu og er nú byrjaður í nýggja starvinum

Mortan hevur drúgvar royndir sum búskaparfrøðingur og leiðandi ráðgevi í Fíggjarmálaráðnum. Hann hevur eisini verið ráðgevi í Vinnuhúsinum og eitt skifti ráðgevandi búskaparfrøðingur í egnum virki. Her sæst hann saman við Heðini Mortensen, borgarstjóra, og Eyðnu Justinussen, miðfyrisingarstjóra í kommununi (Mynd: torshavn.fo)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Mortan Simonsen settur í starv sum fíggjarleiðari í Tórshavnar kommunu.

Mortan hevur seinasta árið starvast sum fíggjarfulltrúi í teknisku fyrisiting í Tórshavnar kommunu. Mánadagin 1. juli byrjaði hann sum fíggjarleiðari.

- Mortan Simonsen er útbúgvin cand. polit. Hann hevur drúgvar royndir sum búskaparfrøðingur og leiðandi ráðgevi í Fíggjarmálaráðnum. 

Nýggi fíggjarleiðarin hevur eisini verið ráðgevi í Vinnuhúsinum og eitt skifti ráðgevandi búskaparfrøðingur í egnum virki. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 04. juli 2024

Fía Selma nýggjur fíggjarleiðari í Vága kommunu

Kemur úr einum starvi sum leiðari starvsfólka- og rakstrarábyrgd í Betri Banka

 

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Vága kommuna hevur sett Fíu Selmu Nielsen sum fíggjarleiðari í kommununi.

Eftir at Albert Thomassen, fíggjarleiðari, herfyri boðaði frá, at hann eftir 33 ár í starvi, velur at fara frá á nýggjárinum, hevur verið søkt eftir einum nýggjum fíggjarleiðara.

Ein samd fíggjarnevnd mælti til, at seta Fíu Selmu Nielsen. Fía Selma er 38 ára gomul og fakliga væl fyri. Hon hevur tikið HD-útbúgving í roknskapi og fíggjarstýring á Aarhus Universiteti í 2011. Umframt eina akademi útbúgving í fíggjarligari ráðgeving á Niels Brock í 2009 og fíggjarútbúgving frá Finanssektorens Uddannelssenter í 2006.

Harafturat hevur Fía Selma drúgvar starvsroyndir úr fíggjarheiminum. Hon kemur úr einum starvi hjá Betri Banka, har hon seinastu 12 árini hevur verið leiðari við starvsfólka- og rakstrarábyrgd. Í hesum sambandi hevur hon eisini verið partur av leiðslubólkinum í bankanum síðani 2019.

Somuleiðis er Fía Selma virkin í sjálvbodnum arbeiði, t.d í hondbólti hjá SÍF, er kassameistari í Dalahaga, og er venjari í hondbólti. Fía Selma Nielsen hevur áður havt aðrar ábyrgdir, t.d. sum bókhaldari hjá Landsfelag Pensjónista.

Fía Selma Nielsen byrjar í starvinum 15. august. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. juli 2024

Unn Eldevig Petersen sett sum stovnsleiðari á Kambsdali

Unn er úr Fuglafirði, er útbúgvin námsfrøðingur og hevur drúgvar royndir sum stovnsleiðari

Unn Eldevig Petersen er 58 ára gomul og útbúgvin námsfrøðingur (Mynd: fuglafjordur.fo)

SkrivaÐ:

Agnar Prestá

Fuglafjarðar býráð samtykti á fundi tann 28. Juni 2024 at seta Unn Eldevig Petersen í starv sum stovnsleiðara á dagstovninum og frítíðarskúlanum Kambi á Kambsdali.
Avgerðin hjá býráðnum var grundað á tilmæli frá setanarbólki og fíggjarnevndini.

Hetta skrivar Fuglafjarðar kommuna á heimasíðu sínari.

Um nýggja leiðaran skrivar kommunan, at Unn Eldevig Petersen er 58 ára gomul og útbúgvin námsfrøðingur. Unn hevur drúgvar royndir sum námsfrøðingur, og hevur síðani 2010 starvast sum stovnsleiðari hjá ávikavist Eiðis og Sunda kommunu.

Unn Eldevig Petersen byrjar í starvinum á Kambsdali tann 1. august 2024.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. juli 2024

Sjósavn og mentanarhús verður bygt í Sørvági

Arbeitt hevur verið við staðseting í Miðvági, men hetta bar ikki á mál. Nú er økið í Sørvági funnið til verkætlanina. Savnið skal lata upp við ársenda 2025

Sjúrður Poulsen, formaður í Sjó- og Mentanarhúsinum í Vágum, og Sigtór A. Petersen, stjóri í J&K Petersen (Mynd: J&K Petersen)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Áhugabólkurin  fyri Sjó- og Mentanarhús í Vágum og J&K Petersen undirskrivaðu í vikuni heildararbeiðstøkusáttmála fyri Sjósavn og Mentanarhús í Sørvági.

Verkætlanin hevur sín uppruna afturi í 2013, og í fyrstu atløgu var ætlanin, at staðsetingin skuldi verða í Sandavági.

Tað gekk tó striltið við at fáa neyðug loyvir, og í 2018 varð kósin broytt, og tá varð arbeitt við staðseting í Miðvági. Samstundis hevur verið arbeitt við fígging til verkætlanina, og eitt nú vórðu 6 milliónir krónur fingnar til vega frá fólkatinginum.

Ætlaninar við Sjósavninum/Mentanarhúsinum í Sandavági/Miðvági bóru ikki á mál, og tí vendi áhugabólkurin sær til Sørvágs kommunu.

Áhugabólkurin vísti á økið úti við bátahylin, sum teir hildu vera sera væl egnað til endamálið.

Bygdaráðið í Sørvági helt, at hetta var ein spennandi verkætlan og var sinnað at lata økið til ætlanina.

Eldsálir við Sjúrði Poulsen, formanni í Sjó- og Mentanarhúsinum í Vágum á odda, hava gjørt eitt megnar arbeiðið fyri at fáa ætlanina til veruleika.

Sørvágs kommuna er ein aktivur íleggjari til ætlanina, og eisini hevur Sjúrður Skaale gjørt eitt stórt arbeiði á Fólkatingi, fyri at fáa hesa verkætlan til veruleika.

Sjósavnið og Mentanarhúsið fer at verða eitt jaligt íkast til bæði føroyska ferðavinnu og ikki minst fyri føroyingar sjálvar. Við hesum fáa vit ein vakran depil, sum er viðvirkandi til at varðveita sterku mentanina og søguna um  føroyska fiskibátin, sum í øldir hevur knýtt føroyingar at sjónum.

Tað er listamaðurin Pól Skarðenni, sum hevur skitsað bygningin, sum uttan iva verður eitt prýði fyri Sørvág. Tekjan er ein holvdur bátur, og endaliga staðsetingin er við bátahylin í Sørvági.

Sjósavnið og mentanarhúsið í Sørvági letur eftir ætlan upp við ársenda 2025.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. juli 2024

Kunngerð um bráðfeingisvernd í Saksun til hoyringar

Hevur heimild í náttúruverndarlógini, og endamálið er at forða fyri skaða á sandheyggjar og sandríkt jørðildi

Borgarar í Saksun, sum halda økið vera undir trýsti frá øktari ferðavinnu, hava mælt til verndina (Mynd: Pól Sundskarð)

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Umhvørvismálaráðið hevur í vikuni sent uppskot til kunngerð um bráðfeingisvernd av Melini og bakkanum oman fyri Lónna í Saksun til hoyringar.

Kunngerðin hevur heimild í náttúruverndarlógini, og endamálið er at forða fyri skaða á sandheyggjar og sandríkt jørðildi.

Náttúrufyrisitingin á Umhvørvisstovuni viðger eitt mál um møguliga varandi vernd av tí serstaka náttúruøkinum við Pollin í Saksun, men fyri at forða fyri skaða á m.a. sandheyggjar og sandríkt jørðildi við sandin verður fyrst bráðfeingisvernd sett í verk fyri Melina og bakkan oman fyri Lónna í Saksun.

Tað sandríka jørðildið er viðkvæmt, og lítið skal til at órógva gróðurin, sum hevur fest røtur við sandin. Serliga Melin, á farleiðini út á Lónna, tolir illa ferðsluna, sum fer ígjøgnum økið, og týðilig tekin eru um máan. Til at geva gróðrinum møguleika at koma fyri seg er ætlanin við skelting og girðing at beina ferðsluna uttan um Melina.

Borgarar í Saksun, sum halda økið vera undir trýsti frá øktari ferðavinnu, hava mælt til verndina, og náttúrufyrisitingin á Umhvørvisstovuni hevur skoðað økið og hitt viðkomandi partar á fundi.

Viðgerðin av møguligari varandi vernd av náttúruøkinum við Pollin í Saksun heldur fram, eftir at bráðfeingiskunngerð er lýst. Hoyringarfreistin er 11. juli 2024.

Uppskotið til kunngerð um bráfeingisvernd sæst her

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. juli 2024

Vit skulu endurnýta og endurvinna heldur enn at tveita burtur

Umhvørvismálaráðið hevur sent nýggja kunngerð um burturkast til hoyringar

(Savnsmynd: IRF)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Halda vit áfram við at nýta náttúrutilfeingi eins og vit gera í dag, so fara vit at hava tørv á trimum klótum í 2050. Náttúrutilfeingi er ikki endaleyst, og tað eri ikki haldført áhaldandi at økja framleiðsluna av nýggjum lutum úr nýggjum tilfari, ið eftir stutta tíð verður brent ella tyrvt. 

Landsstýriskvinnan við umhvørvismálum, Ingilín Didriksen Strøm, hevur nú sent nýggjar reglur fyri burturkastøkið í hoyring.

Tað nýggja við kunngerðaruppskotinum í mun til galdandi kunngerð er, at tað setur karmarnar fyri einum undirstøðukervi til ringbúskap við meira endurnýtslu og endurvinning av burturkasti frá húsarhaldum og vinnu. Burturkast skal skiljast í størri mun, eisini við hús, og handfarast sambært burturkaststiganum. Tað merkir, at vit fyrst og fremst skulu endurnýta, síðan endurvinna, orkuendurvinna og sum síðsti møguleiki beina burtur. Lutir kunnu einans fara niður í burturkaststiganum, um tað ikki er møguligt ella ráðiligt, sæð í mun til ringbúskap og útlát, at hava teir longri uppi í stiganum.

- Verkfallið fyri nøkrum vikum síðani vísti okkum millum annað, hvussu nógv rusk vit framleiða. Vit mugu skipa karmarnar og seta okkum mál fyri ringbúskapi, samstundis sum vit tryggja eina hugburðsbroyting millum fólk, stovnar og fyritøkur, sigur Ingilín D. Strøm, landsstýriskvinna við heimasíðuna hjá umhvørvismálaráðnum.

Uppskotið til nýggja burturkastskunngerð kann síggjast her

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 04. juli 2024

Tvær kroysur til lívd settar upp á Eiði

Ælanir er at seta upp kroysu á fleiri støðum við góðum útsýni í Eiðis kommunu

(Mynd: eidi.fo)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Borgarar og vitjandi á Eiði hava kanska lagt til merkis, at tvey snotislig skýli við flagtekju eru sett upp í bygdini. Anna á Mainifløtu ovast í bygdini og hitt úti á Bø uttast í bygdini.

Hóast tey eru skotislig, verða tey kallað kroysur.

Heimasíðan hjá Eiðis kommunu skrivar, at talan er um eina gamla ætlan hjá Ann Fuglø, tekniskum leiðara í Eiðis kommunu.

Kroysurnar eru komnar upp at standa, sum ein avleiðing av tankanum at marknaðarføra Eiði sum “mest bygdasliga bygd”, skrivar eidi.fo.

Upprunaliga var ætlanin at seta upp á støðum við góðum útsýni í bygdini, men tankin var útbygdur, tí hildið var, at best var við lívd fyri vindi og regni á hesum støðum eisini.

Og soleiðis tóku kroysurnar skap. Sambært orðabókini er ein kroysa ein lítil smátta við flagtekju. Tað skirvisliga við hesi nýggju snotisligu kroysunum er, at tær eru opnar, og tískil ber ikki til at búgva í teimum, skrivar eidi.fo.

Upprunaliga skuldi kroysan á Mainifløtu ognast Fríðriki kongi á kongaligu vitjanini, sum fyribils er útsett, og tí skuldi hon eita Kongskroysan. 

Gongst sum ætlað koma kroysur at standa í øllum bygdunum í Eiðis kommunu. 

Meira um kroysurnar her

Myndir: eiði.fo

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. juli 2024

Baldursbrá nýtast til bygdarhús

– Í dag búgva 157 fólk á Norðoyri. Harvið kunnu vit siga, at Norðoyri er tann bygdin í Norðoyggjum við størst fólkavøkstri. Tí haldi eg, at Norðoyri hevur tørv á einum tilhaldsstaði, sum kann nýtast, tá tiltøk eru í bygdini, sigur borgarstjórin í Klaksvíkar kommunu

 

SkrivaÐ:

Tíðindaskriv

Í farnu viku undirskrivaðu Karl H. Johansen, borgarstjóri, og Kaj Askham, formaður í bygdarfelagnum Heimrustin, undir avtalu um, at bygdarfelagið kann nýta hølini hjá dagstovninum Baldursbrá, tá ið bygdarfelagið skipar fyri tiltøkum á Norðoyri.

Kaj sigur, at higartil hevur bygdarfelagið nýtt dagstovnin eitt nú til ruddingardagar, tá jólatræið verður tendrað, og líknandi tiltøk, men nú er gott, at avtalan er formaliserað.

Karl H. Johansen, borgarstjóri, er somuleiðis fegin um avtaluna.

– Í dag búgva 157 fólk á Norðoyri. Tí kunnu vit siga, at Norðoyri er tann bygdin í Norðoyggjum við størst fólkavøkstri. Tí haldi eg, at Norðoyri hevur tørv á einum tilhaldsstaði, sum kann nýtast, tá tiltøk eru í bygdini.

Avtalan inniber, at bygdarfelagið kann nýta hølini uttan fyri vanliga arbeiðstíð, og at virksemið skal ikki órógva dagliga virksemið í dagstovninum. Somuleiðis skal øll nýtsla av húsinum gerast í semju við leiðaran fyri dagstovnin.

Avtalað er, at tá tiltøk eru í húsinum, skal bygdarfelagið skipa fyri reingerð, soleiðis at hølini aftur eru í sama standi og klár til virksemið hjá dagstovninum.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. juni 2024

Tamara fekk góð skoðsmál á Roskilde

- Tað líktist kensluni av eini nýggjari r’n’b-stjørnu, heldur ummælari

Tamara á G!-festivalinum í fjør (Savnsmynd: Joe Miller / G! festival)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Føroyska rhytm & blues sangarinnan Tamara Malena Mneney fekk góð ummæli eftir framførslu sína á einari nógvu undankonsertunum undan sjálvum Roskilde Festivalinum, sum er hetta vikuskiftið.

Tamara framførdi á Gaia pallinum seinnapartin mánadagin.

Og framførslan varð væl móttikin. “Det lignede følelsen af en ny dansk r’n’b-stjerne”, skrivar miðilin Soundvenue, og hevur hug at sammeta føroysku sangarinnuna við afrikanskum rótum við Billie Eilish.

Tamara fær fýra av seks stjørnum frá ummælaranum.

Alt ummælið kann lesast her 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. juli 2024

Beinir heim at hava konsert

Seinastu tíðina hevur hann havt fleiri konsertir í Danmark, men 23. november fer Beinir at hava konsert í Løkshøll í Runavík

(Mynd: Vaiva Kriauciunaite)

SkrivaÐ:

Alda Nielsdóttir

Seinast í 2023 kom fyrsta staklagið "Greener" av heildarútgávuni, sum Beinir er í gongd við, og síðani hevur hann havt fleiri konsertir og framførslur í Danmark, har hann býr og fylgir sínum tónlistadreymum. Men loksins er Beinir klárur at koma heim at hava konsert, og hon verður sjálvandi á heimabeiti; í Løkshøll leygarkvøldið 23. november, skrivar Løkshøll í tíðindaskrivi.

Beinir hevur veruliga fingið vind í tónlistarligu seglini í Danmark, har hann m.a. hevur hitað upp fyri navnframar bólkar sum Jonah Blacksmith, Stine Bramsen, og Dopha.

Í vár hevði hann nakrar heilt serligar konsertir undir heitinum "Unknown Location Tour", har hann bað sínar fjepparar á sosialu miðlunum koma við uppskotum til, hvar hann skuldi hava konsertir. Úrslitið var, at hann m.a. hevði konsertir á Ríkissjúkrahúsinum, í einum motorsúkklufelagi og í privatum heimum.

Eftir hesa øðrvísi konsertrøðina hevði hann eina útselda konsert saman við bólki sínum á Hotel Cecil í Keypmannahavn.

Seinast vit upplivdu Beinir var í sjónvarpssendingini 'fællessang' á DR, tá ið hann stóð einsamallur á trappuni í Christiansborg við sínum gittara og vøkru rødd og framførdi Gasolin sangin "Hvad gør vi nu, lille du".

Beinir hevur fingið nógv rós í donskum tónlistarligum tíðarritum sum Gaffa og Bands of Tomorrow, og síðstnevnda gav honum 4,5 stjørnur av 5 møguligum fyri konsertina á Uhørt festivalinum við hesum orðunum:

– Einsamallur á pallinum við sínum gittara leveraði Beinir eina av bestu konsertunum leygarkvøldið.

Atgongumerki til konsertina í Løkshøll kunnu keypast á loksholl.fo.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 01. juli 2024

Keir Starmer nýggjur forsætisráðharri

Labour-formaðurin hevur verið hjá Charles kongi og er nú bretskur forsætisráðharri

(Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

61 ára gamli Labour formaðurin Keir Starmer er nýggjur forsætisráðharri í Bretlandi.

Hann var í gjár hjá Charles kongi á Buckingham Palace. Á tjóðartingsvalinum hósdagin fekk arbeiðaraflokkurin Labour greiðan meiriluta í Undirhúsinum við 412 sessum. Tilsamans 650 sessir eru.

Konservativi flokkurin gekk aftur við 250 tingsessum, og formaðurin Rishi Sunak legði fríggjamorgunin frá sær sum forsætisráðharri.

(Mynd: EPA)

(Mynd: EPA)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 05. juli 2024

Rishi Sunak lagt frá sær

Var fríggjamorgunin hjá Charles kongi á Buckingham Palace

(Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Rishi Sunak var fyrrapartin í gjár á Buckingham Palace og hevði fund við Charles kong. Her legði hann frá sær sum bretskur forsætisráðharri.

Tað gjørdi hann eftir stóra ósigurin á bretska tjóðartingsvalinum hósdagin, tá konservativi flokkurin hjá Sunak gekk aftur við 250 tingsessum.

Stóri vinnarin av valinum er arbeiðaraflokkurin Labour og formaðurin í flokkinum Keir Starmer, sum verður næsti forsætisráðharrin í Bretlandi.

Labour fekk 412 sessir í Undirhúsinum og harvið greiðan meiriluta. 650 sessir eru í Undirhúsinum.

Konserativi flokkurin hevur sitið við valdið í 14 ár.

(Mynd: EPA)

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 05. juli 2024

Kongshjúnini á vitjan í Grønlandi

Fríðrikur kongur og Mary drotning hava verið á vitjan í Grønlandi hesa vikuna. Yngstu børnini eru við

(Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Kongsvitjanin í Grønlandi byrjaði leygardagin. Hetta er fyrstu ferð, at Fríðrikur kongur og Mary drotning vitja landið sum kongshjún.

Við á ferðini eru yngstu børnini, tvíburarnir Vincent prinsur og Josephine prinsessa.

Vitjanin er í eina viku og byrjaði í Norðurgrønlandi. Síðan varð siglt suðureftir og bygdir og býir vitjað á vegnum. Endað varð í Qassiarsuk í Suðurgrønlandi 6. juli.

Í fleiri enn 100 ár hevur kongsfamiljan vitjað Grønland. Christian 10. var fyrsti danski kongur sum vitjaði landið í 1921.

Ætlanin var eisini at vitja í Føroyum í summar, men tað bleiv útsett til juni mánað næsta ár. Hetta var orsakað av verkfallinum hjá arbeiðarafeløgunum.

Fleiri myndir her

Myndir EPA

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. juli 2024

Hinir flokkarnir sláa seg saman fyri at vinna á høgraveinginum

Fleiri hundrað valevni hava tikið seg av listanum undan øðrum valumfari í Fraklandi. Hetta fyri at geva valevninum, ið hevur best møguleika at vinna á høgraflokkinum upp aftur betri møguleika

Ikki er vist at oddafólkini á ytsta høgraveinginum fegnast eins nógv eftir valið í morgin. Her fegnast Marine Le Pen og Jordan Bardella um sigurin á ES-valinum í mars (Mynd: EPA)

SkrivaÐ:

Ingi Samuelsen

Á franska valinum sunnudagin vann høgraflokkurin Groupe Rassemblement national hjá Marine Le Pen og Jordan Bardella stórsigur við einum góðum triðingi av øllum atkvøðunum.

Men undan øðrum og avgerandi umfari eru mótstøðuvalevnini hjá høgravalevnunum farin at samstarva til tess at forða høgraflokkinum í at vinna.

Sambært franska blaðnum Le Mond hava 221 mótvvalevni frá miðsamgonguni hjá Macron forseta og vinstraveinginum trekt seg undan øðrum valumfari, sum verður í morgin.

Tað gera tey av taktiskum orsøkum til tess at forða Groupe Rassemblement national í at fáa síni valevni vald í tjóðartingið.

Tað kann gera tað truplari hjá høgraflokkinum, at vinna stjórnarvaldið í Fraklandi, skrivar dr.dk.

Veljast skulu 577 sessir í tjóðartinginum, sum verða valdir í eins nógvum valdømum. Franska valskipanin er skipað á tann hátt, at um ikki ein politikari fær yvir helmingin av atkvøðunum í fyrra umfari, so verður avgerandi umval millum valevnini, ið fingu minst 12,5 prosent í fyrsta umfari.

Her er tað so tann, ið fær flestar atkvøður, sum verður valdur.

Í ár vóru eru tað fleiri valdømi, har umval verður millum valevni frá høgraveinginum, miðjuni og vinstraveinginum, sum eru komin víðari til annað umfar.

Men nú eru tað 83 politikarar frá miðflokkunum og 133 frá vinstraflokkunum, sum sambært Le Monde hava tikið seg aftur.

Hóast hesi valevni als ikki eru samd politiskt, so vilja tey heldur hava, at teirra veljarar velja tað valevnið, ið stendur til at hava best møguleika at vinna á valevnið hjá høgraveinginum. 

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 03. juli 2024

Víkingur í summarfrí ovast á stigatalvuni

Víkingakvinnur eru fýra stig fremst

(Mynd: Víkingur)

SkrivaÐ:

Sverri Egholm

Víkingakvinnur vunnu leygardagin 1-0 á nærmasta kappingarneytanum í bestu kvinnudeildini, og harvið endar Víkingur ovast á stigatalvuni, nú deildin fer í summarfrí.

Tað var Jensa Tórolvsdóttir, sum skoraði einsamalla málið hjá Víkingi og tryggjaði liðnum í Eysturkommunu øll trý stigini.

Týskvøldið fór NSÍ eisini fram um føroyameistararnar úr Klaksvík, tá runavíkskvinnur vunnu 6-1 á heimavølli á B36.

Triði dystur í 11. umfari í kvinnukappingini verður spældur í dag á Skála millum Skála ÍF og FC Hoyvík. Seinasti dystur í 11. umfari er millum HB og TV/FCS/Royn, men hann verður ikki spældur fyrr enn á ólavsøku, tá summarferian hjá kvinnunum er av.

Betrideildin kvinnur

Leygardagin 29. juni:
Víkingur - KÍ 1-0 (0-0
54' 1-0 Jensa Tórolvsdóttir (Lea Lisberg)

Týsdagin 2. juli:
NSÍ - B36 6-1 (4-0)
04' 1-0 Sara Lamhauge (Heidi Sevdal)
20' 2-0 Lena Olsen (Heidi Sevdal)
44' 3-0 Heidi Sevdal
45' 4-0 Sjálvmál
61' 4-1 Victoria í Funningsstovu
64' 5-1 Rutt Gregersen (Heidi Sevdal)
79' 6-1 Julia Naomi Mortensen (Heidi Sevdal)

Støðan:

Víkingur 29 stig
NSÍ 26 stig
KÍ 25 stig
HB 16 stig
B36 13 stig
TB/FCS/Royn 7 stig
FC Hoyvík 4 stig
Skála ÍF 1 stig

Víkingur, NSÍ, KÍ og B36 hava spælt 11 stig - hini liðini 10.

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 29. juni 2024

Bjarni Restorff in memoriam

Leikandi løttu tónarnir á klaverinum eru tagnaðir. Hvøssu – og samstundis skemtiligu viðmerkingarnar eru tagnaðar. Tuflurnar eru bókstaviliga settar í durinum fyri seinastu ferð. Okkara kórleiðari – okkara Bjarni er farin

 

SkrivaÐ:

Minningarorð / Tórshavnar Manskór

Leikandi løttu tónarnir á klaverinum eru tagnaðir. Hvøssu – og samstundis skemtiligu viðmerkingarnar eru tagnaðar. Tuflurnar eru bókstaviliga settar í durinum fyri seinastu ferð. Okkara kórleiðari – okkara Bjarni er farin.

Bretar hava eitt hugtak “Larger than life”. Hetta verður oftani sagt um persónar, ið eru áhugaverdir og hava nakað serligt yvir sær. Bjarni fylti nógv – bæði so og so, hevði hann helst sagt sjálvur – og tá Bjarni trein innar á pallin ella eitthvørt annað hølið og tók orðið, lurtaðu fólk. Tey lurtaðu, tí tey vistu, at her tosaði ein serstakiliga gávaður og vitugur maður.

Bjarni las tónleikavísind við lærda háskúlan í Keypmannahavn. Fá ár innan hetta hevði hann tikið klaverið til sín sum høvuðsljóðføri, hóast hann eisini royndi seg á t.d. bassinum. Men klaverið var hansara – so at siga – og sum prestur segði við virðiligu jarðarferð hansara: “Bjarni megnaði at spæla mest sum alt frá blaðnum”. Jú, ein sera gávaður maður og tónleikari.

Og hetta upplivdu vit í manskórinum eisini, tá vit vitjaðu úti í heimi – og eisini í samstarvi við onnur manskór – og ella, tá onnur kór vitjaðu okkum í Føroyum. Hetta at, tá Bjarni setti seg við klaverið og – so segði hann – spældi sær á tangentunum – ja, tá gjørdist huglagið lætt millum sangararnar, tó at ein stór avbjóðing stóð okkum fyri framman at framføra manskórsang á líkinda støði soleiðis, at áhoyrarafjøldin fór nøgd aftur til húsa.

Bjarni var nevnliga eirindaleysur í at røkka hesum líkinda støði – røkka tí at geva áhoyrarunum eina jaliga uppliving. Og ikki er lætt at seta tal á allar framførslurnar, hann hevur havt við manskórinum – frá jólakonsertum til brúdleypssang til føðingardagssang til jarðarferðarsang. Ja, vit kundu hildið á.

Trupult er at taka dagar ímillum, hvør sangløta ella konsert hevur verið hæddarpunkt í søgu kórsins ella í tíð Bjarna sum kórleiðari. Kórið hevur tikið lut í kappingum uttanlands og vunnið heiðursmerki. Kórið hevur sungið í samstarvi við onnur dygdarkór sum t.d. Karlakór Reykjavíkur og Orphei Drängar – og Bjarni gjørdist heiðurslimur í svenska manskórinum Orphei Drängar fyri lítlum ári síðani.

Og vit kundu hildið áfram!

Vit hava nevnt framúr tónleikaligu eginleikar Bjarna, men sum kórlimur í Tórshavnar Manskóri merkti tú eisini hansara menniskjaligu eginleikar. Hann vísti áhuga í hvørjum einstøkum sangara. Hann hevði fyri at ringja og spyrja, hvussu gekst – og soleiðis gjørdist felagsskapurin meir enn felagssangur – hann gjørdist nærum felagslív.

Haraftrat legði Bjarni stóran dent á at fáa ungar sangarar við – og meir enn einaferð átók hann sær leiklutin sum mentor hjá dugnaligum ungum sangara ella tónleikara.

Í kórinum, sum nú telur umleið 60 sangarar, munnu einir 150-200 sangarar hava verið við gjøgnum hesi 38 árini, Bjarni hevði kórið síðani stovnan í 1986. Og Bjarni kendi allar sangararnar og rødd teirra – samstundis, sum hann sum nevnt omanfyri vísti áhuga fyri hvørjum einstøkum. Bjarni var stutt sagt samfesti kórsins.

Tórshavnar Manskór hevur mist sín leiðara! Men hetta kann ikki samanberast við tann miss, ið hansara kæru hava verið fyri.

Sagt verður, at við lið kvinnunar / mansins stendur lívsmakin! Poula hevur mist sín lívsmaka, Bjarna. Poula hevur satt at siga verið partur av manskórinum, tí hon rúmaði manskórinum sum einum parti av Bjarna. Og Gunnar hevur mist pápa sín, ið dugnaði honum so væl. Og abbabørnini hava mist skemtingarsama og hjálpsama abba – ið eggjaði teimum til tónleikin – og sum tað eisini sást við luttøku abbadøtranna í framførslu við strúkaraorkestri frá Tórshavnar Musikkskúla innan jarðarferð Bjarna abba.

Tórshavnar Manskór hevur mist sín leiðara. Og leiðin frameftir verður nakað leitandi, tó at kórið hevur havt frægan kórleiðara aftrat Bjarna sum Kára Bæk í fleiri ár. Og eftir, at sjúka forðaði fyrst Kára – og síðani Bjarna at leiða kórið, hava aðrir lyft arvin; nevnliga Jón Festirstein, Sámal Matras Kristiansen og Hanus Joensen.

Men kórið hevur mist sín kórleiðara! Kórið hevur mist sítt samfestið! Kórið hevur mist okkara Bjarna!

Men – í anda Bjarna royna vit at flyta manskórsang í Føroyum fram á leið!

Vit í Tórshavnar Manskóri drýpa høvur! Í takklæti drýpa vit høvur í djúpastu virðing fyri okkara Bjarna Restorff!

Tórshavnar Manskór

Greinin varð fyrstu ferð løgd út 02. juli 2024